۳-۶-۲- بررسی ارتباط بین اجزای اقلام تعهدی سود از جمله قلم تعهدی استهلاک با جریان­های نقدی آتی……………………………………………………………………………………………………………… ۵۷
۳-۶-۳- بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و بازدهی سهام……………….. ۵۸

۳-۶-۴- نقش گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک در ارائه اطلاعات محرمانه مدیریت در رابطه با وجود فرصت­های رشدآتی بالاتر…………………………………………………………………………………۵۹
۳-۶-۵- بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و رابطه ارزشی سود…………….۶۰
۳-۶-۶- بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و پایداری سود…………………. ۶۱
۳-۷- روش تجزیه و تحلیل داده ­ها……………………………………………………………………………… ۶۱
۳-۸- روش گردآوری داده ­ها……………………………………………………………………………………. ۶۲
۳-۹- روش­های آماری مورد استفاده……………………………………………………………………………۶۲
۳-۱۰- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………۶۲
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ­ها
۴-۱- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… ۶۴
۴-۲- آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………. ۶۴
۴-۳- همبستگی بین متغیرهای اصلی تحقیق…………………………………………………………………. ۶۵
۴-۴- نتایج آزمون فرضیه ­ها………………………………………………………………………………………. ۶۶
۴-۴-۱- آزمون فرضیه بخش اول: بررسی ارتباط بین اقلام تعهدی سود از جمله قلم تعهدی استهلاک با جریان­های نقدی جاری……………………………………………………………………………. ۶۷
۴-۴-۲- آزمون فرضیه بخش دوم: بررسی ارتباط بین اقلام تعهدی سود از جمله قلم تعهدی استهلاک با جریان­های نقدی آتی………………………………………………………………………………. ۶۹

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان
 
شماره صفحه
 

۴-۴-۳- آزمون فرضیه بخش سوم: بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و بازدهی بازار سهام……………………………………………………………………………………………………. ۷۲
۴-۴-۴- آزمون فرضیه بخش چهارم: نقش گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک در ارائه اطلاعات محرمانه مدیریت در رابطه با فرصت­های رشد آتی………………………………………………………… ۷۴
۴-۴-۵- آزمون فرضیه بخش پنجم: بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و رابطه ارزشی سود……………………………………………………………………………………………………. ۷۷
۴-۴-۶- آزمون فرضیه بخش ششم: بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و پایداری سود………………………………………………………………………………………………………….. ۷۸
۴-۵- بررسی فروض کلاسیک خطی………………………………………………………………………….. ۷۹
۴-۶- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………. ۸۰
فصل پنجم : خلاصه و نتیجه ­گیری
۵-۱- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………۸۲
۵-۲- خلاصه و نتیجه ­گیری…………………………………………………………………………………………۸۲
۵-۳- محدودیت­های تحقیق……………………………………………………………………………………… ۸۶
۵-۴- پیشنهادات کاربردی تحقیق………………………………………………………………………………. ۸۷
۵-۵- پیشنهادات برای تحقیقات آتی………………………………………………………………………….. ۸۸
منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………….۸۹
فهرست نگاره­ها

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان
 
شماره صفحه
 

جدول شماره۴-۱- آمار توصیفی……………………………………………………………………………….. ۶۵
جدول شماره ۴-۲- ضرایب همبستگی بین متغیرهای اصلی……………………………………………….۶۶
جدول شماره۴-۳- بررسی ارتباط بین اجزای اقلام تعهدی از جمله استهلاک با جریان­های نقدی جاری……………………………………………………………………………………………………………………. ۶۸
جدول شماره۴-۴- بررسی ارتباط بین اجزای اقلام تعهدی از جمله استهلاک با جریان­های نقدی آتی………………………………………………………………………………………………………………………. ۷۰
جدول شماره۴-۵- بررسی ارتباط بین اجزای اقلام تعهدی از جمله استهلاک با بازدهی بازار سهام…………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۲
جدول شماره۴-۶- بررسی ارتباط بین اجزای اقلام تعهدی از جمله استهلاک با بازدهی بازار سهام در سطوح متفاوت محافظه ­کاری………………………………………………………………………………… ۷۴
جدول شماره۴-۷- بررسی ارتباط بین اجزای اقلام تعهدی از جمله استهلاک با فرصت های رشد آتی………………………………………………………………………………………………………………………. ۷۵
جدول شماره۴-۸- بررسی ارتباط بین اجزای اقلام تعهدی از جمله استهلاک با معیار فرصت­های رشد آتی در سطوح متفاوت محافظه ­کاری…………………………………………………………………… ۷۶
جدول شماره۴-۹- بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و رابطه ارزشی سود……………………………………………………………………………………………………………………… ۷۸
جدول ۴-۱۰- بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و پایداری سود…………. ۷۹
فصل اول:
کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه
گزارشگری مالی ابزاری برای انتقال اطلاعات از تهیه­کنندگان اطلاعات به استفاده­کنندگان اطلاعات مالی می­باشد. هدف از گزارشگری مالی تهیه اطلاعات مفید و به­موقع برای استفاده­کنندگان مالی است. اطلاعاتی مفید خواهند بود که خصوصیات کیفی لازم را داشته باشند. از خصوصیات مهم کیفی اطلاعات مالی، قابل­اتکا بودن اطلاعات مالی می­باشد و از اجزای این خصوصیات کیفی، رعایت اصل محافظه ­کاری می­باشد که از آن به عنوان اصل احتیاط یاد شده است[۱].
یکی از رویدادهای مهم مالی که در گزارش­های مالی نیز باید شناسایی شود، استهلاک دارایی­ ها می­باشد. استهلاک از جمله اقلام تعهدی سود می­باشد که ذاتا اثر منفی بر سود حسابداری دارد. اقلام تعهدی به دو بخش بلندمدت و کوتاه­مدت تقسیم می­شوند که استهلاک از اقلام تعهدی بلندمدت محسوب می­ شود. علاوه بر این، اقلام تعهدی از نظر قابلیت اعمال قضاوت ذهنی به دو بخش اختیاری و غیراختیاری تفکیک می­شوند. محافظه ­کاری از جمله سیاست­های مالی محسوب می­ شود که بر اساس قضاوت ذهنی در گزارشگری مالی اعمال می­ شود. بنابراین سیاست محافظه ­کاری باید بیشتر بر روی استهلاک اختیاری اعمال شود. اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه دارای منافعی است که کاهش تمایل جانب­دارانه مدیریت، کاهش یا به تعویق انداختن مالیات پرداختنی، کاهش دعاوی حقوقی، انعقاد قراردادهای کارا، کاهش فشارها و تهدیدات رقابتی، کاهش هزینه­ های سیاسی و افزایش کیفیت اطلاعات مالی از مهمترین آن­ها محسوب می­شوند (واتس[۲] ۲۰۰۳، داروغ[۳] ۱۹۹۳ ، احمد و همکاران[۴]، ۲۰۰۲، فلسام[۵] ۲۰۰۹، کردلر و شهریاری ۱۳۸۸، غفارلو ۱۳۹۰ و سازمان حسابرسی ۱۳۸۶).

در قبال همه این منافع، محافظه ­کاری هزینه­هایی نیز دارد که غفارلو (۱۳۹۰) مهمترین آن را کاهش انتظارات از عملکرد آتی واحدهای تجاری می­داند. باتوجه به مطالب بیان شده، این سوال مطرح می­ شود که با وجود این مزایا و معایب برای محافظه ­کاری، در گزارشگری استهلاک این رویکرد اتخاذ می­ شود یا خیر؟ و در صورت اتخاذ این رویکرد اثرات آن به چه شکل خواهد بود؟

۱-۲-تشریح و بیان موضوع
این پژوهش به بررسی رویکرد اتخاذی در گزارشگری استهلاک از اجزای اقلام تعهدی سود و اثرات اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه یا جسورانه بر متغیرهایی چون بازدهی بازار، وجود فرصت­های رشد آتی، رابطه ارزشی سود و پایداری سود می ­پردازد. اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه در گزارشگری مالی، به مزایا و منافع آن واحد تجاری بستگی دارد. محافظه ­کاری مزایای متنوعی دارد که از مهمترین آن­ها افزایش قابلیت اتکای صورت­های مالی، کاهش تمایل جانب­دارانه مدیریت در ارائه اطلاعات جانب­دارنه، کاهش یا به تعویق انداختن مالیات، افزایش رابطه ارزشی سود وکاهش فشارها و تهدیدات رقابتی را می­توان نام برد.
در مقابل همه این منافع، محافظه ­کاری هزینه­هایی نیز دارد که مهمترین آن کاهش انتظارات از عملکرد آتی واحدهای تجاری می­باشد (غفارلو،۱۳۹۰). حال این سوال مطرح می­ شود که با وجود این مزایا و هزینه­ های اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه در گزارشگری استهلاک، رویکرد محافظه ­کارانه اتخاذ می­ شود یاخیر؟
از طرف دیگر استانداردهای حسابداری، تهیه­کنندگان صورت­های مالی را به رعایت خصوصیات کیفی اطلاعات مالی ملزم می­ کنند که از جمله مهمترین این خصوصیات کیفی، قابلیت اتکای صورت­های مالی می­باشد. از اجزای خصوصیات کیفی قابل اتکا بودن، رعایت اصل محافظه ­کاری می­باشد. از جمله مواردی که رعایت اصل محافظه ­کاری توصیه شده است، گزارشگری استهلاک می­باشد. رایان[۶] (۲۰۰۶) بیان می­ کند که محافظه ­کاری در گزارشگری استهلاک یعنی بیشتر بودن شتاب استهلاک حسابداری از استهلاک اقتصادی. اما در استاندارد حسابداری دارایی­ های بلندمدت بیان شده است که در شناسایی استهلاک روشی باید اتخاذ شود که استهلاک حسابداری متناسب با الگوی کسب انتفاع از دارایی­ ها باشد. به عبارت دیگر استهلاک حسابداری باید با استهلاک اقتصادی برابر باشد. با این توضیحات، همچنین این سوال مطرح می­ شود که در عمل و از دیدگاه عملی تئوری حسابدری، رویکرد محافظه ­کارانه در گزارشگری استهلاک وجود دارد یا خیر؟ با توجه به بیشتر بودن منافع اتخاذ سیاست محافظه ­کارانه، انتظار می­رود در گزارشگری استهلاک نیز رویکرد محافظه ­کارانه اتخاذ شود.

در این پژوهش اثرات اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه بر بازدهی بازار سهام نیز مورد بررسی قرار گرفته است. محافظه ­کاری یکی از معیارهای کیفی اطلاعات مالی است که با رعایت آن، کیفیت اطلاعات مالی نیز بیشتر می­ شود، زیرا تمایل مدیران در ارائه اطلاعات جانب­دارانه و بیشتر نشان دادن سود و دارایی­ ها خنثی می­ شود. علاوه بر این، مالیات را کاهش داده یا به تعویق می­اندازد (واتس،۲۰۰۳) و فشارها و تهدیدات رقابتی را کاهش می­دهد (غفارلو،۱۳۹۰). بنابراین از این بعد باعث افزایش بازدهی بازار شرکت می­ شود، زیرا ریسک اطلاعاتی واحد تجاری را کاهش می­دهد. اما از بعد دیگر، انتظارات از عملکرد آتی را کاهش می­دهد و سپس بازدهی بازار سهام شرکت را کاهش می­دهد (غفارلو،۱۳۹۰ و فلسام، ۲۰۰۹). حال این سوال مطرح می­ شود که اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه باعث افزایش بازدهی بازار می­ شود یا کاهش آن؟ با توجه به متنوع و بیشتر بودن مزایای محافظه ­کاری نسبت به هزینه آن، انتظار می­رود واحدهای تجاری که در گزارشگری خود رویکرد محافظه ­کارانه اتخاذ می­ کنند، بازدهی بازار بیشتری داشته باشند.
در ادامه نقش گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک در ارائه اطلاعات محرمانه مدیریت مورد ارزیابی قرارگرفته است. در این قسمت به دنبال بررسی این موضوع هستیم که گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک نشان­دهنده وجود فرصت­های رشد آتی بالاتر می­باشد یا خیر؟ فلسام(۲۰۰۹) اظهار می­دارد شرکت­هایی اقدام به اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه می­ کنند که عملکرد آتی برتری داشته باشد زیرا محافظه ­کاری هزینه­هایی دارد که مهمترین آن کاهش انتظارات از عملکرد آتی می­باشد (غفارلو،۱۳۹۰) و در صورتی که واحد تجاری همزمان با عملکرد آتی برتر، رویکرد محافظه ­کارانه نیز اتخاذ نماید، در این صورت هزینه اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه حداقل خواهد بود. انتظار این است که ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و معیار فرصت­های رشد آتی مثبت باشد.
بخش بعدی این تحقیق به بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و رابطه ارزشی سود اختصاص یافته است. مفاهیم نظری گزارشگری مالی بیان می­ کنند که محافظه ­کاری از جمله اجزای قابلیت اتکای صورت­های مالی و از جمله مهمترین خصوصیات کیفی اطلاعات مالی به شمار می­رود. لذا با رعایت این اصل، کیفیت اطلاعات مالی افزایش یافته و ارزش اطلاعات مالی بیشتر می­ شود. به عبارت دیگر اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه و رعایت اصل احتیاط، ارزش اطلاعات مالی را بهبود می­بخشد. بنابراین این سوال مطرح می­ شود که آیا با اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه در گزارشگری استهلاک، ارزش اطلاعات مالی بیشتر می­ شود یا خیر؟
آخرین بخش پژوهش نیز به بررسی ارتباط بین گزارشگری محافظه ­کارانه استهلاک و پایداری سود می ­پردازد. واتس (۲۰۰۳) اظهار می­دارد که مهمترین دلیل تقاضا برای اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه از سوی ذی­نفعان، کاهش تمایلات جانب­دارانه مدیریت در ارائه اطلاعات یک­جانبه می­باشد. به عبارت دیگر محافظه ­کاری، مدیریت سود را کاهش می­دهد. بنابراین این سوال مطرح می­ شود که آیا اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه در گزارشگری استهلاک، پایداری سود را کاهش می­دهد یاخیر؟
۱-۳- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
با توجه به وجود منافع و مزایای متفاوت در اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه، این سوال مطرح می­ شود که آیا در گزارشگری استهلاک، رویکرد محافظه ­کارانه وجود دارد یاخیر؟ و اثر سیاست گزارشگری استهلاک بر روی عواملی چون بازدهی بازار سهام، نقش سیاست اتخاذ شده در گزارش استهلاک در ارائه اطلاعات محرمانه مدیریت یا وجود فرصت های رشد آتی، نقش سیاست اتخاذ شده در رابطه ارزشی اطلاعات مالی، و پایداری سود چگونه خواهد بود؟
 
 

استاندارد WFMS و امکان تعریف، کنترل و پایش و مدیریت فرایندها در سطح کلیه ماژول ها.

 

 

۲

 

 

فرایند گرایی

 

 

۴

 

 

 

مهمترین نقطه افتراق سیستم های متداول با ERP ها، در امکان برنامه ریزی و پیش بینی جامع منابع است.

 

 

۵

 

 

جامعیت و امکان برنامه ریزی کلیه منابع سازمان

 

 

۵

 

 

آنچه در همه تعاریف و مشخصه‌ ها ارائه شده، توجه و تمرکز بر روی عبارت enterprise در اختصار ERP است، تا توجه به عبارات دیگر اختصار. چرا که این سیستم فراتر از برنامه ریزی عمل کرده و با وجود تمرکز بر روی منابع سازمانی، عناصری فراتر از آن‌را نیز پوشش می‌دهند.
و از طرفی، آنچه که در تعاریف بیشتر نمود دارد، یکپارچگی و استاندارد بودن سیستم ERP است؛ و همین دو جنبه مهم آن‌را از سایر سیستم‌های اطلاعاتی یکپارچه متمایز می‌سازد. همچنین باید اشاره شود که ERP دارای دو هسته مرکزی [۹] و بخش تحلیل بازار [۱۰] است که سطوح مختلف سیستمی سازمانی را پوشش می‌دهد، به این صورت که هسته مرکزی پوشش دهنده TPS و MIS می‌باشد و ابزارهای تحلیل و تجزیه تجاری پوشش دهنده سطوح DSS و EIS در سازمان هستند. البته لازم به ذکر است که این تقسیم بندی چندان شفاف نبوده و مرز مشخصی بین این سطوح و دو بخش اصلی ERP قابل ترسیم نیست و همپوشانی‌هایی در این بین وجود دارد. [۱۰]
در تعریف ارائه شده برای ERP، منظور از ساختار ماژولار بیشتر استقلال بخش‌های مختلف برنامه از یکدیگر است به این معنا که وجود برنامه‌ها یا نرم‌افزارها یا ماژول‌های مختلفی از جمله مالی و حسابداری، منابع انسانی، برنامه‌ریزی و کنترل تولید و عملیات و … در دل یک بسته ERP مانع از توسعه بخش‌هایی از ERP در سازمان نمی‌شود.سیستم‌های ERP بر اساس بهترین فرایندهای موجود یا Best Practiceها در بخش‌های مختلف صنعت طراحی شده‌اند. به این معنا که فرایندهایی که در بسته‌های نرم‌افزاری ERP برای پشتیبانی از روال‌های کلیدی سازمان قرار گرفته است، بر اساس رویه‌های استانداری طراحی شده که به تجربه ثابت شده بهترین راه برای انجام آن فرایند خاص است رویکرد های مختلفی برای این سیستم‌ها ارائه شده است که در ادامه بیان خواهد شد. برای ارائه این رویکردها از معماری سرویس گرا استفاده می‌شود.

آن چه که امروزه علاوه بر بحث یکپارچه سازی منابع سازمان لازم است، ایجاد یک محیط است که در آن قسمت‌های مجزای یک شرکت یا شرکت‌های مجزا، خودشان بتوانند فعالیت‌هایشان را مدیریت کنند و با سایر قسمت‌های کسب و کار و شرکایشان و همچنین مشتریان و تا مین کنندگان، بتوانند تعامل داشته باشند. پس هدف ایجاد محیطی است که کاربران، فرایند های کسب و کارشان را در زیرساخت‌های کسب‌وکار صرف نظر از آنکه در داخل یا بیرون شرکت باشند، مدیریت کنند. این امکان بر آورده نمی‌شود مگر با فراهم کردن بستر سرویس‌ها. در ادامه بیان خواهد شد.
۲-۳ سرویس گرایی:
آنچه که در چارچوب‌های سازمان‌های امروزی مطرح است، حاکمیت معماری سرویس گرا است. حاکمیت معماری سرویس گرا ترکیبی از دو لغت حاکمیت و معماری سرویس گرا است. معماری سرویس گرا در بر گیرنده تکنولوژی محاسبات سرویس گرا است. در واقع تکنولوژی محاسبات سرویس گرا، زیر بنای شکل گیری و ایجاد معماری سرویس گرا است. محاسبات سرویس گرا شامل مفاهیم، پروتکل‌ها و تکنولوژی‌های متعددی است که به مدل سازی و مهندسی سرویس، آنالیز و ترکیب سرویس، طراحی و توسعه تکنیک‌ها و متدولوژی های طراحی سرویس مطابق با مشخصات فرایند کسب و کار می‌پردازد. سرویس‌ها مکانیزمی را برای یکپارچگی برنامه‌ها فراهم می‌کنند. مبنای اجرای این یکپارچگی، معماری سرویس گر است، که زیر ساختی قابل انعطاف و مطمئن را برای استفاده از سرویس‌ها ایجاد می‌کند.
اضافه کردن قابلیت‌های حاکمیت به معماری سرویس گرا، نیازمند آماده سازی سازمان برای پذیرش و موافقت و حرکت به سمت سرویس گرایی است. بنابراین سرویس گرایی سازمان پیش نیاز استقرار حاکمیت معماری سرویس گرا است. سازمان سرویس گرا به فرهنگ سازی، مدیریت فرایند کسب و کار، تشخیص و تعیین ساختارها و فرایند های تصمیم گیری و مدیریت سرویس می‌پردازد. حاکمیت معماری سرویس گرا در پهنه وسیع‌تر و با تمرکز بر چرخه حیات سرویس، به سیاست گذاری و تعیین عملیات‌ها، فرایند های تصمیم و انتخاب رفتارها و در مجموع، مدیریت سرویس می‌پردازد. سازمان در این مسیر نیازمند چارچوب مناسب است تا این مدیریت را به شکل مناسب انجام دهد. در شکل (۲-۵) این چارچوب نمایش داده می‌شود.

شکل ۲-۵- گام‌های دست یابی به حاکمیت معماری سرویس گرا
۲-۳-۱ محاسبات سرویس گرا :
محاسبات سرویس گرا، یک روش جدید پدید آمده در محاسبات توزیع شده و پردازش‌های الکترونیک کسب و کار است، که زاییده سرویس گرایی و محاسبات مؤلفه ای است و امکان ساخت شبکه ای چابک از برنامه‌های کسب و کار توزیع شده را به وجود می‌آورد.[۷۳]
استفاده از محاسبات سرویس منجر به کاهش پیچیدگی در برنامه نویسی و هزینه های مربوطه، کاهش هزینه های نگهداری، افزایش در آمد و بهبود کارایی می‌شود.[۷۳]
روش محاسبات سرویس گرا می‌تواند برنامه‌ها را با بهره گرفتن از سرویس‌های موجود ایجاد نماید، تا فرایند های کسب و کار را اجرا نماید. سرویس‌ها مکانیزمی را برای یکپارچگی برنامه‌ها فراهم می‌کنند. [۱۱]
اساس اجرای این یکپارچگی، معماری سرویس گرا است. یک معماری سرویس گرای خوش تعریف و مبتنی بر استاندارد، می‌تواند با ایجاد زیر ساخت قابل انعطاف، توابعی را برای استفاده از سرویس‌ها فراهم کند. در این روش از سرویس‌ها به منظور توسعه سریع، کم هزینه و تعامل پذیر استفاده می‌شود. سرویس‌ها عناصر محاسباتی غیر وابسته به چارچوب هستند که قابل تعریف و انتشار بوده و می‌توانند درخواست شوند و از کار های ساده تا فرایند های کسب و کار را انجام دهند.
سرویس‌ها یک رویکرد سرویس گرا را برای برنامه نویسی توزیع شده فراهم می‌آورند که قابل استفاده در شبکه می‌باشد. [۱۱]
چارچوب‌های متعددی برای ایجاد برنامه های توزیع شده و ساخت سرویس‌ها به وجود آمده است. از عمومی‌ترین این چارچوب‌ها می‌توان به COM, DCOM,COM+ (مخصوص ماکروسافت) , EJB (که مبتنی بر جاوا است) و CORBA (مستقل از زبان و چارچوب) اشاره کرد. [۱۲]
تکنولوژی‌های قدیمی، علی رغم مزایای متعدد، دارای محدودیت‌هایی نظیر دشواری پیاده سازی و وابستگی به یک فروشنده خاص (DCOM , CORBA) بوده و به سادگی قابل انتشار روی اینترنت نیستند. با توجه به محدودیت‌های موجود، نیاز به یک مدل محاسباتی است که بتواند با طراحی یکپارچه برنامه های توزیع شده، برای استفاده در اینترنت به کار گرفته شود. یک مدل محاسباتی توزیع شده مناسب، مدلی است که مستقل از چارچوب[۱۱]و زبان پیاده سازی باشد. به علاوه استفاده از پروتکل‌ها و استاندارد های آن، برای برنامه‌نویسان آسان بوده و امکان دسترسی به پروتکل‌های طرف سرور و طرف مشتری وجود داشته باشد. بنابراین لزوم یک مدل محاسباتی توزیع شده مبتنی بر استاندارد های اینترنتی مطرح شد. [۱۳]
با پیشرفت تکنولوژی و همگرا شدن وب با تبادل الکترونیکی داده و میان افزار های استانداردی نظیر CORBA , مدل محاسباتی جدیدی بر مبنای یک معماری سرویس گرا با اتصال سست، تحت عنوان وب سرویس به وجود آمده است.
وب سرویس استفاده از مدل محاسباتی سرویس گرا در منابع وب است، تا قابلیت اتصال سست را در پردازش‌های توزیع شده تأمین نماید. [۱۲] وب سرویس یک تکنولوژی میان افزار توزیع شده است که از پروتکل XML برای تبادل داده استفاده می‌کند.[۱۲] تعاملات مستقیم ماشین به ماشین که تاکنون تصور می‌شد غیر عملی است، اکنون با بهره گرفتن از تکنولوژی‌های پیشرفته نظیر XML , SOAP امکان پذیر است.
یکی از تفاوت‌های اساسی بین تکنولوژی‌های CORBA و وب سرویس این است که CORBA یک معماری مؤلفه ای شی گرا را فراهم می‌کند، اما وب سرویس‌ها عمدتاً مبتنی بر پیغام هستند.
مطالعات بسیاری در زمینه کارایی وب سرویس‌ها و مقایسه آن با سایر تکنولوژی‌های توزیع شده، صورت پذیرفته است که بیانگر این است که کاربرد وب سرویس باعث کند شدن می‌شود و علت آن سربار ناشی از کدینگ و بازگشایی XML است [۱۴].
علاوه بر این وب سرویس‌ها فاقد یک تعریف دقیق هستند و سناریو های مورد استفاده برای وب سرویس‌ها در مقایسه با تکنولوژی‌های میان افزار خوش تعریفی نظیر CORBA , خیلی قابل فهم نیستند. با این وجود، این تکنولوژی به دلیل خصوصیاتی که دارد، به صورت بی سابقه ای فراگیر شده است. دلایل آن‌را می‌توان سهولت و سادگی ایجاد واسط کاربر، استفاده از HTTP برای انتقال، ایجاد دیوار آتش امن، پویایی بیشتر در برنامه‌ها نسبت به سایر تکنولوژی‌ها، استفاده از URL برای آدرس دهی به سرویس‌ها و ایجاد تحمل پذیری بیشتر با بهره گرفتن از قابلیت‌های پروتکل SOAP و غیره دانست. محاسبات سرویس گرا شامل مفاهیم، پروتکل‌ها و تکنولوژی‌های متعددی است. که در بر گیرنده موضوعاتی نظیر سیستم‌های محاسباتی توزیع شده، معماری کامپیوتر و میان افزارها، محاسبات شبکه ای، مهندسی نرم افزار، امنیت و ارائه دانش است.
موضوعات اصلی محاسبات سرویس گرا عبارتند از : زیر ساخت سرویس، ترکیب سرویس، نظارت و مدیریت سرویس است.
در کل می‌توان نتیجه گرفت که لایه‌ها و محور های سرویس مناسب با فرایند های کسب و کار هستند.
۲-۳-۲ معماری سرویس گرا :

شکل ۲-۶- حاکمیت معماری سرویس گرا و چرخه در بر گیرنده
معماری سرویس گرا مفهومی جدید نیست و از دهه ۹۰ وجود دارد، ولی آنچه جدید است، توانایی اجرا و عینیت بخشیدن به آن است که به کمک ابزارها و پروتکل‌های مربوطه میسر شده است . [۱]
معماری سرویس گرا یک معماری به هم پیوسته نیست. بلکه منجر به یک معماری به هم پیوسته می‌شود. می‌توان آن را یک شیوه جدید نامید. SOA یک رهیافت جدید است که منجر به تصمیمات به هم پیوسته کامل در زمان طراحی یک معماری نرم افزار به هم پیوسته می‌شود. [۱۵]
ان توماس نیز معتقد است که معماری سرویس گرا را نمی‌توان ساخت و ایجاد کرد، بلکه معماری سرویس گرا یک شیوه رفتاری است و لذا سازمان بایستی رفتار خود را برای استفاده موثر از این فناوری تغییر دهد.
۲-۳-۳ تعریف :
معماری سرویس گرا از دیدگاه های مختلف قابل بررسی است، هر فرد یا سازمان بر اساس نیاز های خود تصویری از معماری سرویس گرا دارد.
کسب و کار : از نقطه نظر کسب و کار، معماری سرویس گرا[۱۲]مجموعه ایست از سرویس‌های کسب و کار مرکب برای رسیدن به یک طرح کسب و کار که سازمان می‌خواهد به مشتریان و ذینفعان خود ارائه دهد. [۱۶]
معماری: از منظر معماری، SOA یک شیوه معماری است که سرویس گرایی را پشتیبانی می‌کند.
پیاده سازی: در سطح پیاده سازی SOA , از یک زیر ساخت استاندارد، مدل برنامه نویسی و تکنولوژی‌هایی نظیر وب سرویس استفاده می‌کند.
عملیات : از نقطه نظر عملیات، SOA شامل مجموعه ای از تعاملات بین تأمین کننده و مصرف کننده سرویس و تأمین کنندگان کیفیت سرویس و ارائه دهندگان متریک‌های فناوری اطلاعات و کسب کار است.

در تعاریف متعددی که از معماری سرویس گرا ارائه شده است، عمدتاً از دو دیدگاه فنی و غیر فنی به آن توجه شده است. اما اینکه آیا معماری سرویس گرا یک موضوع تکنیکال است یا خیر، بیشتر به دیدگاه اشخاص و تفسیر آن‌ ها از مفاهیم اساسی SOA بستگی دارد مانند:
معماری سرویس گرا یک محصول نیست بلکه پلی است بین کسب و کار و فناوری به کمک مجموعه ای سرویس‌های متکی بر فناوری که دارای قوانین، استانداردها و اصول طراحی مشخص هستند. [۱۷]
چارچوبی برای یکپارچه سازی فرایند های کسب و کار و پشتیبانی آن‌ ها توسط فناوری اطلاعات با کمک مؤلفه های استاندارد و امن تحت عنوان سرویس که قابلیت استفاده مجدد و الحاق به یکدیگر جهت پوشش تغییرات حرفه را دارا می‌باشد. [۱۸]
دو تعریف فوق تعاریف غیر تکنیکال معماری سرویس گرا را ارائه می‌دهند. تعاریف کاملاً به تعریف معماری سازمانی [۱۳] نزدیک اند و تنها تفاوت آن‌ ها با معماری سازمانی در سرویس‌ها است. سرویس‌ها بخشی از معماری سرویس گرا هستند. اما پیاده سازی سرویس‌ها معادل معماری سرویس گرا نیست.
تعاریف زیر نیز دید غیر فنی از معماری سرویس گرا مطرح کرده‌اند، اما نوع نگاه به SOA نزدیک به مفهوم حاکمیت است. تعریف دوم برگرفته از مفهوم حاکمیت فناوری اطلاعات است.
معماری سرویس گرا شاکله فرایندهای طراحی و مهندسی و ابزارهایی است که با بهره گرفتن از سرویس‌ها و بهره گیری از خاصیت پیمانه ای بودن و قابلیت ترکیب آسان، زمینه تحقق اهداف کسب و کار را فراهم می‌کند. [۱۹]
معماری سرویس گرا یک شیوه معماری است که به سرویس‌ها به عنوان دارایی‌های فناوری اطلاعات توجه دارد. این سرویس‌ها با فرایند های کسب و کار سطح بالا ترکیب می‌شوند و منجر به چابکی کسب و کار در مقابل تغییرات فناوری اطلاعات می‌گردد.
تعریف زیر بیشتر بر محصولات تمرکز دارد. اما نه محصولات فنی، سرویس‌ها در این تعریف خیلی مهم نیستند، بلکه توانایی استخراج و کنترل سرویس‌ها مهم است.
معماری سرویس گرا شامل سیاست‌ها، تجارب و چارچوب‌هایی است که کارکرد های سیستمی را قادر می‌سازد که به صورت مجموعه ای از سرویس‌های توزیع شده، تعریف شده و مورد استفاده در خواست کننده قرار گیرد. این سرویس‌ها با تعریف یک واسط استاندارد از پیاده سازی مجزا شده‌اند. [۲۰]
در تعاریف زیر کاملاً به جنبه های تکنیکال پرداخته شده است و معماری سرویس گرا را یک نوع معماری فنی معرفی می‌کنند و بر تکنولوژی و نحوه پیاده سازی آن تاکید دارند. با توجه به اینکه از تکنولوژی وب سرویس استفاده می‌شود، بنابراین به نظر می‌رسد تفاوت در تفسیر مفاهیم اولیه است. [۱۹]
– معماری سرویس گرا یک فرم از معماری فنی است که مبتنی بر اصول سرویس گرایی است. وقتی که این معماری از طریق تکنولوژی وب سرویس شکل می‌گیرد، SOA منجر به افزایش کارایی فرایند کسب و کار و فناوری‌های حوزه کسب و کار می‌گردد.
– سبکی از معماری است برای ساخت نرم افزارهایی که از طریق سرویس در شبکه منتشر شده‌اند. اتصال سست بین مؤلفه های نرم افزاری باعث قابلیت استفاده مجدد از آن‌ ها می‌شود و کلیه نرم افزار های آن بر اساس سرویس‌ها ساخته می‌شوند. [۷۳]
– معماری سرویس گرا یک شیوه از معماری است که برنامه‌ها را با ترکیب سرویس‌های قابل تعامل و اتصال سست ایجاد می‌کند. این سرویس‌ها قابل تعامل بوده و به چارچوب زبان برنامه نویسی وابسته نیستند.[۲۱]
– معماری سرویس گرا چارچوبی است که کارکرد های برنامه‌ها را در قالب وب سرویس‌هایی قابل استفاده مجدد فراهم کرده و منتشر می‌کند.
با وجود تفاوت دیدگاه‌ها در تعاریف فوق، همه آن‌ ها بر این اصل توافق دارند که معماری سرویس گرا باعث انعطاف پذیری سازمان می‌شود. همچنین بر اساس تعاریف ارائه شده می‌توان استنباط کرد معماری سرویس گرا قابلیت تأثیر گذاری در همه سطوح فناوری را دارد. از بالاترین سطح معماری سازمان EA تا پیاده سازی سرویس‌ها. علاوه بر تعاریفی که صاحب نظران و افراد سرشناس در زمینه معماری سرویس گرا ارائه نموده‌اند، برخی از شرکت‌های تجاری که مجری این نوع معماری بوده‌اند نیز تعاریفی را ارائه کرده‌اند. از جمله شرکت ORACLE و IBM.
معماری سرویس گرا یک شیوه معماری است که بر سرویس‌ها به عنوان دارایی‌های فناوری اطلاعات تمرکز دارد. این سرویس‌ها با فرایند های کسب و کار سطح بالا ترکیب می‌شوند و منجر به چابکی کسب و کار در مقابل تغییرات فناوری اطلاعات می‌گردند.
این تعریف ارتباط معماری سرویس گرا با کسب و کار سازمان (خصوصاً فرایندها) و تأثیر متقابل آن‌ ها را مطرح می‌کند. مفهوم معماری سرویس گرا در این دیدگاه به مفهوم معماری سازمانی نزدیک است.
۲-۳-۴ مفاهیم اصلی معماری سرویس گرا:
مفاهیم اساسی فنی معماری سرویس گرا که قادر به تأمین ویژگی‌های مورد انتظار این معماری است، عبارتند از :

 

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir
 

 

سرویس
 
 

سؤال و دریافت جواب معنوی در مورد منشأ و مبدأ هستی (مبدأ و معاد)؛
 

تشخیص قوام هستی و روابط بین فردی بر فضیلت عدالت انسانی؛
 

تشخیص فضیلت فراروندگی از رنج و خطا و به کارگیری عفو و گذشت در روابط بین فردی؛
 

تشخیص الگوهای معنوی و تنظیم رفتار بر مبنای الگوی معنوی؛
 

تشخیص کرامت و ارزش فردی و حفظ و رشد و شکوفایی این کرامت؛
 

تشخیص فرایند رشد معنوی و تنظیم عوامل درونی و بیرونی در جهت رشد بهینه این فرایند معنوی؛
 

تشخیص معنای زندگی، مرگ و حوادث مربوط به حیات، نشور، مرگ و برزخ، بهشت و دوزخ روانی؛
 

درک حضور خداوندی در زندگی معمولی؛
 

درک زیباییهای هنری و طبیعی و ایجاد حس قدردانی و تشکر؛
 

داشتن ذوق عشق و عرفان که در آن عشق به وصال منشأ دانش است نه استدلال و قیاس؛
 

داشتن هوش شاعرانه که معنای نهفته در یک قطعه شعری را بفهمد؛
 

هوش معنوی باعث فهم بطون آیات قرآنی میشود و موجب میگردد افراد کلام انبیا را راحتتر و با عمق بیشتر درک نمایند؛
 

هوش معنوی در فهم داستانهای متون مقدس و استنباط معنای نمادین این داستانها کمک فراوانی میکند؛
 

هوش معنوی که در قرآن در مورد صاحبان آن صفت اولوالالباب به کار رفته است، باعث میشود افراد به جوهره حقیقت پی ببرند و از پرده های اوهام عبور نمایند(سلیمی و همکاران، ۱۳۸۶).
 

هر چند عرفای اسلامی نیز این مؤلفه ها را ذکر نموده اند، ولی از آنجا که این مؤلفه ها به انسان بینش میدهند و باعث افزایش سازگاری او با هستی میشوند، میتوان آنها را جزء مؤلفه های معنوی قلمداد نمود.
عوامل مؤثر در هوش معنوی که در متون اسلامی تقوا و پرهیزگاری قلمداد شده است، به همراه تمرینات روزمره از قبیل تدبر در خلقت، تدبر در آفاق و انفس، روزه داری، عبادات، خواندن قرآن و تدبر صادقانه در آیات آن میتوانند نقش اساسی در تقویت هوش معنوی داشته باشند(سلیمی و همکاران ، ۱۳۸۶).
۲-۱۱) مدلهای هوش معنوی
۲-۱۱-۱) مدل زهر و مارشال(۲۰۰۰ ):
مدل زهر و مارشال، مدل گل نیلوفر است، زیرا نیلوفر سمبل غایی از انسانی است که راه آشکاری جهت ترکیب سنن غربی و شرقی است. این مدل بر نوعی روانشناسی خویشتن مبتنی است و دیدگاه های روانشناسی غرب، فلسفه شرق و علم قرن بیستم را به هم پیوند میزند. در این مدل به منابع پژوهشی گسترده ای تکیه شده است، به گونه ای که فلسفه شرق و غرب و علم روز را به هم پیوند میزند. ۶ گلبرگ در مدل، ارائه شده توسط زهر و مارشال عبارتند از: خدمت[۷۷]، پرورش[۷۸]، دانش[۷۹]، تغییر شخصی[۸۰]، برادری و اخوت[۸۱]، رهبری خدمتگذار[۸۲] ( کریجتون[۸۳]، ۲۰۰۸: ۲۲؛ بنقل از زارعی متین و همکاران، ۱۳۹۰).
۲-۱۱-۲) مدل وگان
وگان، جهت تشریح هوش معنوی، مدلی ارائه می دهد که بیشتر بر درک معنای زندگی تکیه دارد. به علاوه او همانند ایمونز، معتقد است که هوش معنوی مانند سایر هوش ها جهت حل مسئله کاربرد دارد و مبتنی بر آگاهی فرد است.
مدل وگان بر سه جزء هوش معنوی دلالت دارد:

 

 

توانایی یافتن معنا بر اساس درک عمیق مسائل مربوط به هستی؛
 

آگاهی از سطوح چندگانه هوشیاری و توانایی استفاده از آن جهت حل مسئله؛
 

آگاهی از تعامل میان همه موجودات با یکدیگر و تعامل آنها با ماورا ( جهان غیرمادی) (آمرام، ۲۰۰۹).
 

۲-۱۱-۳) مدل بروس لیچفیلد
لیچفیلد نیز مانند سایر اندیشمندان، به بعد آگاهی اشاره می کند، اما توجه او بیشتر بر کاربرد درونی هوش معنوی است، از جمله داشتن آرامش. علاوه بر این، او جنبه های اخلاقی این هوش را مورد توجه قرار می دهد.
بروس لیچفیلد مشخصا هوش معنوی را چنین مطرح می کند:

 

 

آگاهی از تفاوت؛
 

حس ماوراء الطبیعه؛
 

حکمت و خرد؛
 

آگاهی و دور اندیشی؛
 

آرام بودن در هنگام آشفتگی و تناقض و دوگانگی؛
 

تعهد، فداکاری و ایمان؛
 

آگاهی هوشیارانه و سازگاری با وقایع و تجارب زندگی و پرورش خود آگاهی.
 

۲-۱۱-۴) مدل ایمونز
ایمونز ( ۲۰۰۰ ) پیدایش سازه هوش معنوی را به عنوان کاربرد ظرفیتها و منابع معنوی در زمینه ها و موقعیت عملی درنظر میگیرد. به عبارتی، افراد زمانی هوش معنوی را به کار میگیرند که بخواهند از ظرفیتها و منابع معنوی برای تصمیم‌گیریهای مهم و اندیشه در موضوعات هستی یا تلاش در جهت حل مسئله روزانه استفاده کنند. وی هوش معنوی را چارچوبی برای تشخیص و سازماندهی مهارتها و قابلیت‌هایی که مستلزم کاربرد انطباقی معنویت است، تعریف میکند ( ایمونز، ۲۰۰۰). ایمونز معتقد است که هوش معنوی، جنبه های بیرونی هوش را با جنبه های درونی معنویت، تلفیق می کند و بدین ترتیب ظرفیت خارق العاده ای در فرد ایجاد می کند، به گونه ای که می تواند معنویت را به شکلی کاربردی مورد استفاده قرار دهد. او پنج مؤلفه برای هوش معنوی پیشنهاد میکند که شامل موارد زیر است:
۱) ظرفیت تعالی، گذشتن از دنیای جسمانی و مادی و متعالی کردن آن؛
۲) توانایی ورود به حالتهای معنوی از هوشیاری؛
۳) توانایی آراستن فعالیتها، حوادث و روابط زندگی روزانه همراه با احساس تقدس؛
۴) توانایی استفاده از منابع معنوی برای حل مسائل زندگی
۵) توانایی رفتار فضیلت مابانه مانند بخشش، سپاسگزاری، فروتنی و احساس شفقت (کرچتون، ۲۰۰۸).
البته در پاسخ به انتقادات مایر (۲۰۰۰)، مبنی بر اینکه تقوا و پرهیزکاری، رفتاری است که به شخصیت و اخلاقیات نسبت داده می شود و نه به هوش. ایمونز عامل پنجم را کنار گذاشت و چهار بعد اول رابه عنوان همه عناصر مدل خود باقی گذاشت ( ساغروانی، ۱۳۸۹).
۲-۱۱-۵) مدل کینگ
کینگ[۸۴] معتقد است که هوش معنوی، ظرفیت و توانایی منحصر به فردی را در شخص ایجاد می کند، تا معنا را در زندگی درک کند و به موقعیت های معنوی بالاتر راه یابد.
او مدلی چهار عاملی از هوش معنوی ارائه می دهد. عناصر این مدل عبارتند از:
۱٫ تفکر انتقادی وجودی: ظرفیت انتقادی به ماهیت وجود، واقعیت، جهان، فضا، زمان، تأمل و سایر مسائل وجودی مانند وجود متافیزیکی؛ و نیز ظرفیت اندیشیدن به مسائل غیر وجودی در رابطه با وجود خود (به عنوان مثال، از دیدگاه اگزیستانسیالیستی).
۲٫ تولید معنای شخصی: توانایی استخراج معنی شخصی و هدف از تمام تجربیات فیزیکی و روانی، از جمله ظرفیت برای ایجاد و استناد هدف زندگی است.
۳٫ آگاهی متعالی: ظرفیت برای شناسایی ابعاد متعالی / الگوهای خود (بهعنوان مثال، تعالی خود) یا دیگران، و از جهان (به عنوان مثال، جهان غیر مادی) فیزیکی در حالات طبیعی هشیاری، همراه با توانایی شناسایی رابطۀ خود با جسم است.
۴٫ توسعۀ حالت هوشیاری: توانایی ورود و خروج به سطوح بالاتری از آگاهی (مانند هشیاری کامل، آگاهی کیهانی، وحدت) و سایر حالات در اختیار خود فرد (همانگونه که در تفکر عمیق، مراقبه، نماز، و غیره ایجاد میشود) (کینگ، ۲۰۰۸).
۲-۱۱-۶) مدل سیسک
سیسک در تشریح هوش معنوی، طبقه بندی تقریبا جامعی ارائه می دهد. وی با ارائه مولفه های هوش معنوی، بر ویژگی های منحصر به فرد این هوش صحه می گذارد.
به عقیده وی، مولفه های کلیدی هوش معنوی عبارتند از:

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
 

 

ارزش های هسته ای هوش معنوی:
 

اتصال، رحم، وحدت در همه چیز، احساس تعادل، مسئولیت و خدمت.

 

 

تجارب هسته ای هوش معنوی
 

آگاهی از ارزش های غایی و معنای آنها، تجربه های برتر، احساس تعالی، آگاهی فراوان.

 

 

ظرفیت های مرکزی هوش معنوی:
 
 

حالتی است که درآن نوزاد بر روی پارچه سه گوشه بر سطح صاف قرار می گیرد به طوری که سر وتنه و پاها در یک راستا قرار بگیرند، سپس دست ها در حالت فلکسیون بر روی سینه قرار گرفته و ابتدا یک طرف و سپس طرف دیگر پارچه به دور نوزاد پیچانده می شود و سپس در حالتی که پاها صاف باشند گوشه پایین پارچه به صورت عمود بالا آورده شده و فیکس می شود (۱۷).

 

 

مرور تاریخی:
 

تکنیک قنداق کردن به روش های مختلف صورت می گیرد. اما در کل روشی است که در آن نوزاد به صورت محکم در لای پتو و یا پارچه ای که تا شده است قرار می گیرد یک روش مطلوب و در واقع وابسته به علاقه افراد می باشد با این وجود به صورت گسترده و متفاوت در جوامع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد (۴۶). در کشور های واقع در مناطق معتدل شمالی، مدیترانه، مناطق مختلف خاورمیانه، در آسیا و در جنوب آمریکا و تعداد زیادی از سایر مناطق جهان مورد استفاده قرار می گیرد (۴۶, ۴۷). در سال ۱۹۷۱تقریبا ۵۲ درصد از ۱۳۰ کشور واقع در جهان از محدود کردن نوزاد استفاده می کردند (۴۸) و در سال ۲۰۰۳ به عنوان یک روش معمول در خاور میانه مورد استفاده قرار گرفته است (۴۹). در مناطقی مانند آفریقا که در آن رطوبت و گرما زیاد است قنداق کردن یک راه جهت ایمنی از عفونتهای پوستی است. قنداق کردن نوزاد در اروپا قبل از صنعتی شدن کم کم منسوخ شد. یکی از دلایل کاهش استفاده از قنداق در قرن بیستم کمتر شدن جوامع روستایی در اروپای شرقی بود. باید تاکید شود که یک روش خاص و محدود جهت قنداق کردن وجود ندارد و در جوامع مختلف اختلافاتی در ارتباط با زمان شروع و طول مدت قنداق کردن نوزاد و نوع بستن وجود دارد. در هلند قنداق به سرعت در طی ۱۰ سال اخیر در جوامع کاربرد دارد و از آن به عنوان یک روش سنتی برای کاهش گریه نوزاد استفاده میشود. قنداق تقریبا یک مراقبت جهانی از کودکان قبل از قرن ۱۸ بود، و هنوز به عنوان یک سنت در بخش های خاصی از خاور میانه موجود است و برای جلوگیری از گریه بیش از حد در انگلستان، ایالات متحده و هلند محبوبیت زیادی به دست آورده است. به طور کلی، قنداق کردن نوزاد باعث تحریک کمتر و خواب طولانی می شود. در نوزادان نارس قنداق کردن باعث رشد و تکامل سیستم عصبی ـ عضلانی، تعادل فیزیولوژیکی، ارتقا سیستم حرکتی و توانایی خود کنترلی میشود. نتایج یک مطالعه نشان داد تاثیر قنداق بر روی گریه نوزاد بیشتر از ماساژ می باشد. قنداق کردن می تواند درد را در نوزادان تسکین داده و در موارد سندرم قطع دارو و ضایعات مغزی یک اقدام حمایت کننده است. یکی دیگر از فوائد آن تنظیم درجه حرارت بدن می باشد (۱۷).

 

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir
 

 

قنداق کردن و سیکل خواب و بیداری
 

مدتهاست که اعتقاد بر این است که قنداق کردن موجب آرامش و القاء خواب در نوزادان می شود. مطالعات متعددی تاثیرات قنداق کردن را در حالات خواب و بیداری مورد بررسی قرار دادهاند. قنداق کردن نوزادان موجب خواب نوزاد در طول روز و همچنین خواب شبانه کافی میشود. در مطالعه ای که توسط Lipton و همکاران (۱۹۶۵) انجام شد طول مدت خواب در این نوزادان نسبت به گروه کنترل بیشتر بود و فعالیت حرکتی، از خواب پریدگی و ضربان قلب در نوزادان قنداق شده نسبت به نوزادانی که قنداق نشده بودند، کمتر شده بود. در یک مطالعه مشاهدهای که بر روی نوزادان ناواجو انجام شد، مشاهده شد که وابستگی واضحی بین قنداق کردن و ثبات رفتاری نوزادان موجود می باشد. یک مطالعه کوتاه مدت آزمایشگاهی بر روی خواب نوزادان نشان داد قنداق کردن موجب کاهش از خواب پریدگی و ناآرامی در مرحله رم و خواب عمیق میشود. سایر مطالعات نشان دادند قنداق کردن و خوابانیدن نوزاد به پشت موجب خواب بهتر، افزایش خواب عمیق و کاهش بیدار شدنهای خودبخودی میشود. کاهش پاسخ به تحریکات شنوایی نیز در نوزادانی که قنداق شدهاند کمتر از سایر نوزادان است (۱۷).

 

 

قنداق کردن و کنترل دمایی
 

تعداد زیادی از جوامع جهت گرم کردن و آسایش و راحتی نوزادان از قنداق استفاده می کنند(۵۰-۵۲). مطالعات نشان میدهند نوزادان با وزن تولد خیلی کم که در داخل انکوباتورهای دو جداره قنداق شدهاند به میزان دو دهم درجه سانتی گراد دمای بدنشان افزایش می یابد (۵۳). هایپرترمی یکی از عوارض قنداق کردن مخصوصا در نوزادانی که عفونت دارند، می باشد. به صورت خلاصه شواهد نشان میدهد که قنداق کردن میتواند جهت کنترل دمای بدن نوزادان مفید باشد، اما در صورت استفاده نادرست در نوزادان خاص موجب هایپرترمی میشود (۱۷).

 

 

قنداق کردن و تکامل حرکتی
 

تمامی تکنیکهای رایج قنداق کردن موجب محدودیت در حرکات بدن و اندامها می شود (۴۷). در نوزادان با وزن خیلی کم قنداق کردن، اثر مثبت بر روی تکامل عصبی عضلانی دارد، همچنین مطالعات نشان دادند نوزادانی که قنداق شدهاند زودتر از نوزادانی که قنداق نشدهاند، شروع به راه رفتن می کنند (۱۷).

 

 

قنداق کردن و عفونت دستگاه تنفسی
 

مطالعات نشان دادند نوزادانی که در کمتر از سن سه ماهگی قنداق می شوند چهار بار بیشتر به پنومونی و عفونت دستگاه تنفسی دچار می شوند، همچنین مطالعهی دیگری در هند نشان داد: نوزادان قنداق شده علیرغم قرار گرفتن در معرض نور آفتاب بیشتر دچار فقر ویتامین D شدند و به دنبال آن شیوع عفونت دستگاه تنفسی تحتانی نیز در این نوزادان افزایش یافت. همچنین محکم قنداق کردن نوزاد موجب آتلکتازی و یا باز شدن ناقص ریه ها شده و به صورت بالقوه شانس ابتلا به عفونت ریه ها را بالا می برد (۱۷).

 

 

قنداق کردن و کاهش درد
 

تأثیر قنداق بر درد ناشی از تحریکات دردناک در مطالعات محدودی مورد بررسی قرار گرفته است (۱۷). مطالعات نشان می دهد که قنداق کردن موجب کاهش درد در نوزادان می شود اما در مقایسه با مکیدن غیر مغذی در کاهش درد نوزادان به صورت آنی موثر نمی باشد (۱۴).
مطالعهی هیوانگ سی ام [۲۰] و همکاران (۲۰۰۴) در تایوان در رابطه با مقایسه پاسخ به درد نوزادان نارس در دو حالت قنداق و بغل کردن نشان داد که قنداق کردن یک روش مؤثر برای کاهش درد ناشی از خونگیری پاشنه می باشد (۱۵).
ب ) مروری بر مطالعات انجام شده:
مقدمه:
در مقایسه روش های دارویی و غیر دارویی کاهش درد و آگاهی کادر درمان نسبت به این روش ها و مطالعات فراوانی صورت گرفته است، که در این بین مطالعات بر روی روش های غیر دارویی چه در حیطه حسی و چه در حیطه رفتاری فراوان می باشد. در زیر به چند مطالعه انجام شده در این زمینه اشاره می شود:

 

 

در یک Cochrane Systematic review تحت عنوان: “مشاهده ی تأثیر مکیدن غیر مغذی، مراقبت کانگورویی، قنداق کردن و آغوش گرفتن بر کاهش درد پروسیجرها در شیرخواران و کودکان نوپا” که توسط Meek و همکاران (۲۰۱۱) در انگلیس انجام شد، با بررسی ۸۱ اقدام درمانی در ۳۰ کارآزمایی بالینی تصادفی مورد ـ شاهد و ۳۰ کارآزمایی بالینی تصادفی طرح متقاطع، مراقبت کانگورویی، مکیدن غیر مغذی و قنداق کردن به عنوان موثرترین اقدامات در کاهش درد نوزادان نارس شناخته شدند (۵۴).
 

مقاله ای تحت عنوان بررسی نشانه های درد در نوزادان با هدف تعیین نشانه های رفتاری و فیزیولوژیکی درد در نوزادان بستری در بخش نوزادان بیمارستان امام حسین (ع) (۱۳۸۷) توسط سهرابی و همکاران انجام شد. این پژوهش توصیفی با بررسی کلیه نوزادان واجد شرایط بستری در بخش نوزادان بیمارستان امام حسین (ع) در شش ماهه اول سال ۸۷ صورت گرفت. جهت گردآوری داده ها از چک لیست استاندارد که بر اساس تئوری سیناکیتو تکاملی آلس تهیه شده و ابزار بررسی درد نوزاد استاندارد لورنس استفاده شد. از ۱۴۱ نوزاد مورد بررسی، ۷/۴۴ درصد مونث و ۳/۵۵ درصد مذکر، میانگین سنی نوزادان ۵/۶±۲/۷ روز و میانگین وزن نوزادان ۶/۲۵۸±۲/۳۰۱۵ گرم بود. در خصوص علت بستری، نوزادان ایکتر (۳/۵۵ درصد) بالاترین علت بستری بود. ۶/۷۱ درصد نوزادان تغذیه با شیر مادر و ۷۸ درصد نوزادان حاصل زایمان سزارین بودند. در بین پروسیجرهای پزشکی، خونگیری در همه موارد انجام شده بود. در بررسی نمره درد نشانه های رفتاری تغییر حالت چهره با ۸/۹۶ درصد بالاترین میزان تغییرات را داشت. دومین رتبه میزان تغییر مربوط به نشانه های فیزیولوژیک درد و تغییر الگوی تنفسی با میانگین ۸/۹۴ درصد نمره بود. میانگین نمره درد نوزادان با بهره گرفتن از ابزار مورد استفاده ۸۵/۱±۲۱/۶ بود. تغییرات ضربان قلب و تنفس با پروسیجرهای انجام شده رابطه معنی داری داشت (۵۵).
 

آگاهی، نگرش و عملکرد پرستاران در خصوص بررسی و سنجش درد نوزاد در بخش های نوزادان و NICU مراکز آموزشی ـ درمانی شهر بندرعباس (۱۳۹۰) عنوان مقاله ی نظری و همکاران می باشد. در این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی ۵۰ پرستار و بهیار شاغل در این بخش ها وارد مطالعه شدند که در پایان ۴۰ نفر پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته شامل مشخصات دموگرافیک، چک لیست نحوه عملکرد، سوالات آگاهی و نگرش بود. داده ها پس از جمع آوری با بهره گرفتن از روش های توصیفی و آزمون های کای اسکوئر، آزمون تی، آنالیز واریانس و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. میانگین نمره آگاهی پرستاران در مورد بررسی درد نوزاد ۱۰٫۲۸ از مجموع ۲۶ نمره، نمره نگرش ۵۴٫۲۲ از ۶۰ نمره و نمرات سطح عملکرد بررسی درد نوزادان ۴٫۲۲ از ۱۰ بود. پرستاران عملکرد ضعیفی در خصوص بررسی درد و اندازه گیری آن داشتند و هیچ کدام از پرستاران از هیچ ابزاری جهت اندازه گیری درد نوزاد استفاده نمی کردند. بین نمره آگاهی پرستاران و میزان تحصیلات ارتباط معنی داری وجود داشت و افراد با تحصیلات بیشتر از آگاهی بیشتری برخوردار بودند. هیچ گونه تفاوت معنی داری بین نمرات آگاهی پرستاران و وضعیت تاهل و سابقه کاری وجود نداشت. بنابراین با توجه به سطح آگاهی پایین در ارتباط با بررسی و سنجش درد نوزاد، کادر درمان نیازمند آموزشهای دورهای و ضمن خدمت در خصوص نحوه اندازه گیری درد نوزادان می باشند (۱۸).
 

مقالهای تحت عنوان مقایسه پاسخ به درد نوزادان نارس در خونگیری از پاشنه پا در دو روش آغوش گرفتن و قنداق کردن نوزاد که توسط Huang CM و همکاران (۲۰۰۴) با هدف اصلی مقایسه اثرات آغوش گرفتن نوزاد و قنداق کردن بر ضربان قلب، درصد اشباع اکسیژن و درد بر اساس ابزار PIPPنوزادان نارس بعد از خونگیری انجام شد. در این مطالعه متقاطع، ۳۲ نوزاد نارس با سن حاملگی کمتر از ۳۷ هفته، وزن ۲۵۰۰ گرم و بیشتر، بدون بیماری قلبی مادرزادی، ناهنجاری، عفونت وخونریزی داخل بطنی درجه سه و یا بیشتر وارد مطالعه شدند. هر نوزاد یک بار به روش قنداق و یک بار در آغوش والدین تحت پروسیجر خونگیری از پاشنه پا قرار گرفت و میزان ضربان قلب، اشباع اکسیژن و نمره PIPP از ۵ دقیقه قبل تا ۱۱ دقیقه پس از خونگیری ثبت شد. نتایج با توجه به آزمون تی زوج نشان داد (۱): میانگین ضربان قلب و اشباع اکسیژن خون شریانی پس از خونگیری در دو روش کمتر از مقادیر پایه بود (P <.05) هر چند که در حالت قنداق این مقادیر بیشتر به میزان پایه ی نزدیک شدند اما این تفاوت بین دو مداخله از نظر آماری معنیدار نبود؛ (۲): در کل زمان های ارزیابی پاسخ به درد در حالت قنداق کمتر از حالت در آغوش والدین بود اما این تفاوت تنها در دو زمان سه و هفت دقیقه بعد از خونگیری معنیدار بود (۱۵).
 

مقایسه تأثیر قنداق و ماساژ در مدیریت گریه ی نوزادان با صدمات مغزی عنوان مقالهی S Ohgi و همکاران (۲۰۰۴) در ژاپن است. نوزادان با صدمات مغزی نوزادانی مستعد به گریه های مفرط هستند. این گریه ها مربوط به مشکلات خود تنظیمی این نوزادان است. در گروه قنداق ۱۳ نوزاد و در گروه ماساژ ۱۲ نوزاد در طول سه هفته متوالی به صورت موازی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های این تحقیق حاکی از آن بود که میزان کل گریه روزانه در گروه قنداق نسبت به گروه ماساژ به طور قابل توجهی کاهش یافت و از لحاظ آمار معنیدار بود. پروفایل های رفتاری نوزادان و سطح اضطراب در گروه قنداق نسبت به گروه ماساژ درمانی، به طور قابل توجهی بهبود یافته بود همچنین والدین در گروه قنداق نسبت به گروه ماساژ درمانی رضایت بیشتری را در کاهش گریهی نوزاد گزارش کرده بودند (۵۶).
 

قنداق پس از خونگیری پاشنه: بررسی تاثیر سن در بهبود علایم رفتاری درد در نوزادان نارس، عنوان مقاله Fearon و همکاران (۱۹۹۷) در کانادا می باشد که در آن پاسخ به درد نوزادان نارس پس از خونگیری پاشنه سنجیده شد. ۱۵ نوزاد در دو گروه به شرح زیر قرار گرفتند: گروه اول ۷ نوزاد با سن حاملگی ۳۱ هفته و گروه دوم ۸ نوزاد با سن حاملگی ۳۱ هفته و بیشتر. همه ی نوزادان تحت خونگیری در دو حالت روتین و قنداق کردن قرارگرفتند. نوزادان نارس با سن حاملگی کمتر از ۳۷ هفته و وزن تولد کمتر از ۲۵۰۰ گرم در حالت قنداق بسیار زودتر به میزان ضربان قلب و اشباع اکسیژن خون شریانی پایه در مقایسه با سایر اقدامات می باشد (۱۶).
 

تأثیر ساکارز خوراکی، مکیدن غیر مغذی و قنداق کردن بر درد ناشی از غربالگری رتینوپاتی نوزادان نارس عنوان مقاله ی A O’Sullivan و همکاران (۲۰۱۰) در ایرلند می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر بخشی ساکارز خوراکی در ترکیب با قنداق و مکیدن غیر مغذی به عنوان یک روش جهت کاهش درد ناشی از غربالگری رتینوپاتی نوزادان نارس[۲۱] بود. در این مطالعه ۴۰ نوزاد نارس که تحت غربالگری رتینوپاتی به دو گروه تقسیم شدند. در گروه کنترل نوزادان قنداق شده و دو دهم سی سی آب استریل به همراه PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است)ک داده شد و در گروه مداخله نوزادان قنداق شده دو دهم سی سی ساکاروز خوراکی ۲۴% به همراه PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است)ک داده شد. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه از نظر هفته و وزن هنگام تولد وجود نداشت. نمره درد در ابتدا و حین غربالگری در گروه مداخله کمتر از گروه کنترل بود (۰۵/۰P<). نوزادان گروه مداخله افت اکسیژن خون شریانی و برادی کاردی کمتری را تجربه کردند (۱۸/۰ P= ) (13).
 

ساکاروز خوراکی درد را در حین جایگذاری لوله بینی ـ معدی کاهش می دهد عنوان مقالهی Sara McCullough و همکاران (۲۰۰۸) درکشور انگلیس میباشد. در این مطالعه ۲۰ نوزاد نارس با حال عمومی خوب که نیاز به جایگذاری لوله بینی ـ معدی داشتند به صورت تصادفی انتخاب شده و نیم تا دو سی سی ساکارز ۲۴ درصد و آب استریل دو دقیقه قبل از جایگذاری داده شد و میزان ضربان قلب، اشباع اکسیژن خون شریانی و وجود یا عدم وجود گریه و نمره درد با ابزار کد گذاری صورت نوزادان (NFCS) مورد بررسی قرار گرفت. در نتایج نوزادانی که ساکاروز گرفتند، میزان (NFCS) در مقایسه با گروهی که دارونما (آب استریل) دریافت کرده بودند به صورت معنی داری کاهش یافت (۰۰۴/۰ P= ) در نوزادانی که ساکارز دریافت کرده بودند دامنه تغییرات ضربان قلب با نوسان کمتری همراه بود (۰۵۵/۰ P= ). اما میزان اشباع اکسیژن خون شریانی تفاوت معنی داری نداشت (۱۰).
 

بررسی میزان آگاهی نقطه نظرات وعملکرد مادران در ارتباط با قنداق کردن نوزاد، فواید و مضرات آن عنوان مقاله قریشی و همکاران (۱۳۸۵) می باشد. در این مطالعه ۱۹۰ مادر با بهره گرفتن از پرسشنامه مورد پرسش قرار گرفتند. اطلاعات کسب شده شامل سن مادر، تعداد فرزندان سطح تحصیلات مادر، شغل، محل زندگی، علل قنداق کردن نوزاد فواید و مضرات آن و میزان آگاهی کلی مادران و ارتباط آنها با متغیرهای مختلف مورد بررسی قرارگرفت. بیش از ۹۵ درصد مادران، نوزاد خود را قنداق می کرده که اکثریت با توصیه اطرافیان وصرفاً به علت رعایت سنت رایج از پیشینیان اقدام به این کار می کردند. از سوی مادران بیشترین فایده قنداق کردن، خواب بهتر (۳/۳۶ درصد) بیان شد. بین سن مادران، تعداد فرزندان، تحصیلات و محل زندگی با میزان آگاهی رابطه معنی دار مشاهده شد (۵۷).
 

تعیین تاثیر گلوکز ۳۰ درصد در کاهش درد نوزادان نارس عنوان مقاله ربیعی (۱۳۸۵) می باشد. در این کارآزمایی بالینی شاهددار، تعداد ۳۶ نوزاد نارس با سن حاملگی ۲۸ تا ۳۴ هفته که از نظر کلینیکی مشکل حادی نداشتند ولی برای مقاصد تشخیصی و درمانی نیاز به خونگیری وریدی داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. نیاز به تهویه مکانیکی، سپسیس، ناهنجاری شدید مادرزادی، آپگار کمتر از ۳ در دقیقه ۵ تولد، مصرف سداتیو یا ضد درد در ۴۸ ساعت اخیر و وجود مشکلات نورولوژیک از معیارهای خروج از مطالعه بود. هر نوزاد دو نوبت در طی خونگیری وریدی (یک بار با گلوکز خوراکی ۳۰ درصد و بار دیگر با دارونمای خوراکی) مورد بررسی قرار گرفتند و نمره درد با بهره گرفتن از ابزار PIPP تعیین شد. داده ها با بهره گرفتن از آزمون آماری تی مستقل و نرم افزار آماری SPSS آنالیز شد. میانگین و انحراف معیار نمره درد در زمان دریافت گلوکز بطور معنی داری کاهش یافت (۰۰۱/۰P<). میانگین و انحراف معیار طول مدت گریه با مصرف گلوکز بطور معنی داری کاهش یافت (۰۰۲/۰=P). همچنین میزان افت SPO2 با دریافت گلوکز ۳۰درصد بطور معنی داری کمتر بود(۸).
 

بررسی اثر گلوکز ۵۰% در کاهش درد ناشی از تزریق واکسن هپاتیت B در نوزادان ترم به روش کارآزمایی بالینی تصادفی عنوان مقاله گلستان و همکاران (۱۳۸۵) می باشد. در این مطالعه ۹۰ نوزاد ترم درشرایط پایدار و مشابه به طور تصادفی در سه گروه ۳۰ نفره، گروه اول (گلوکز ۵۰ درصد) گروه دوم (آب استریل) گروه سوم (عدم مداخله) قرار گرفتند. در گروه اول و دوم دو میلی لیتر از محلول مورد نظر (گلوکز ۵۰% یا آب) به نوزاد داده شد و در گروه سوم مداخله ای صورت نگرفت، سپس در طی انجام تزریق واکسن هپاتیت B و تا سه دقیقه بعد از آن صدای گریه نوزاد ضبط گردید. و در پایان داده ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. میانگین مدت زمان گریه در گروه گلوکز ۲۱٫۱ در گروه آب ۳۳٫۳ و در گروه عدم مداخله ۵۶٫۹ ثانیه بود که بین سه گروه اختلاف معنی دار وجود داشت(۰۰۰۳/۰=P) و سپس آزمون post hoc بصورت LSD انجام شد. اختلاف بین گروه گلوکز و عدم مداخله (۰۰۰۱/۰=P) و گروه آب و عدم مداخله (۰۰۰۶/۰=P) از لحاظ آماری معنی دار بود ولی بین گروه گلوکز و آب استریل اختلاف معنی دار نبود (۱۹/۰=P)، (۵۸).
 

: ۱ – ۳ روش پژوهش
فصل سوم
در این فصل نوع مطالعه، جامعه و نمونه آماری، روش نمونه‌گیری، معیارهای ورود و خروج از مطالعه، روش جمع‌ آوری داده‌ها و ابزارهای مورد استفاده، روش اجرای پژوهش، روش تجزیه تحلیل داده‌ها و ملاحظات اخلاقی توضیح داده می‌شوند:
۲ – ۳ نوع پژوهش
این تحقیق مطالعه ای مداخله‌ای، از نوع کارآزمایی بالینی طرح متقاطع است. مطالعۀ تجربی، قوی‌ترین نوع مطالعات برای اثبات رابطه علیتی است. مطالعات تجربی که بر روی انسان انجام می‌گیرد را کارآزمایی بالینی می‌گویند. کارآزمایی بالینی، مطالعات تجربی کنترل شده‌ای هستند که برای مقایسۀ تأثیر اقدامات پزشکی متفاوت در انسان‌ها به کار می‌روند. امروزه کارآزمایی بالینی به عنوان قوی‌ترین روش علمی برای ارزیابی روش‌های مختلف درمانی پذیرفته شده است. دلیل اهمیت کارآزمایی بالینی در این نکته نهفته است که در مطالعات متعددی نشان داده شده است که حتی بدون تجویز داروی مؤثر و فقط به کمک ایجاد احساس تحت حمایت بودن و تحت درمان بودن در بیماران، بسیاری از بیماران بهبود می‌یابند. شاید به جرأت بتوان گفت که کارآزمایی بالینی مدرن، بهترین شاخص پزشکی قرن بیستم از سایر قرون می‌باشد (۵۸).
درکار آزمایی بالینی طرح متقاطع هم هر دو گروه آزمایش و شاهد وجود دارند. نحوه ی انتخاب گروه های آزمایش و شاهد بصورت تصادفی می باشد. هم گروه آزمایش و هم گروه شاهد در دو مرحله مورد بررسی قرار می گیرند. در مرحله یک، گروه اول درمان آزمایشی می گیرند و گروه دوم دارونما یا کنترل. بعد از یک دوره درمان قطع می شود. بیماران طی این دوره هیچ درمانی دریافت نمی کنند. این دوره قطع درمان را دوره پاکسازی گویند که جهت از بین رفتن اثرات احتمالی روش درمانی اول می باشد. در مرحله دوم گروه اول دارونما یا کنترل می شود و گروه دوم درمان آزمایشی را دریافت می کند. شکل زیر نشانگر یک طرح متقاطع با دوره پاکسازی می باشد:
این نوع طرح ها را طرح تکرار اندازه گیری ها نیز می نامند زیرا اندازه گیری های متغیرهای مستقل همچون ساکاروز خوراکی بر روی هر بیمار در زمان های مختلف تکرار می شود و نتایج با مقایسه اندازه گیری هایی که به صورت مکرر بر روی هر بیمار انجام شده است، تجزیه و تحلیل می شود (۵۹).
۳ – ۳ جامعه پژوهش
جامعه پژوهش شامل کلیه مواردی است که دارای خصوصیات و ویژگی‌های مشترک و مورد نظر پژوهش باشند (۶۰). جامعه پژوهش این مطالعه را کلیه نوزادان نارس بستری در بخش نوزادان و بخش مراقبت های ویژه نوزادان واقع در مرکز درمانی بیست و نه بهمن وابسته به سازمان تأمین اجتماعی تبریز تشکیل می دهند.

۴ – ۳ محیط پژوهش
مکانی که پژوهش در آن انجام می‌شود را محیط پژوهش گویند. محیط پژوهش باید به گونه‌ای انتخاب شود که شرایط انجام بررسی یا آزمایش در آن فراهم باشد (۶۰). بخش نوزادان و بخش مراقبت های ویژه نوزادان مرکز درمانی بیست و نه بهمن محیط پژوهش این تحقیق را تشکیل میدهد.
۵ – ۳ نمونه پژوهش
نمونه بخشی از جامعه است. در مفهوم متعارف، بخشی از کل که خصوصیات آن کل را دارا باشد، نمونه می‌گویند. در انتخاب نمونه باید دقت کافی به عمل آید تا نمونه انتخاب شده، نماینده جامعه باشد (۶۰). نمونه های این مطالعه را نوزادانی که به هرعلت تشخیصی در بخش نوزادان و بخش مراقبت های ویژه نوزادان بستری بودند و نیاز به جایگذاری NGT داشتند تشکیل می دادند و این نوزادان علاوه بر داشتن معیارهای ورود به مطالعه والدین آنها نیز جهت شرکت نوزاد در مطالعه رضایت نامه کتبی را امضاء کرده بودند.
۶ – ۳ حجم نمونه
تعداد شرکت کنندگان در یک تحقیق را حجم نمونه گویند. حجم نمونه مورد نظر تعداد شرکت کنندگانی است که برای حضور در تحقیق برنامه‌ریزی شده‌اند و با بهره گرفتن از محاسبه توان آماری تعیین می‌شوند. حجم نمونه باید کافی باشد تا بتواند احتمال بالایی از تشخیص را به عنوان اندازه تأثیر قابل توجه یک مقدار معین، اگر چنین اثری واقعاً وجود دارد، ارائه دهد (۶۱). در این مطالعه جهت تعیین حجم نمونه از نتایج مطالعه Sara McCullough و همکاران (۲۰۰۸) تحت عنوان “ساکاروز خوراکی درد را در حین جایگذاری لوله بینی ـ معدی کاهش می دهد” استفاده شد. در این مطالعه میزان تسکین دردی در گروه دریافت کننده ساکاروز خوراکی از نمره ۴ به نمره یک و در گروه کنترل از نمره ۴ به نمره ۳ تغییر یافته بود. با توجه به نوع مطالعه (متقاطع بودن) ۷۲ ساعت به عنوان دوره بعد از پاکسازی برای گروه ساکاروز خوراکی و قنداق کردن در نظر گرفته شد. بنابراین با در نظر گرفتن a=0.05 و توان ۸۰ درصد و ۲ واحد اختلاف در کاهش درد در حالت مداخله تعداد ۵۷ نمونه برآورد شد. جهت انجام مراحل فوق از نرم افزار آماری PS استفاده شد.
۷ – ۳ روش نمونه‌گیری:
نمونه گیری تصادفی ساده، مهم ترین نوع نمونه گیری احتمالی می باشد. وقتی جامعه مورد مطالعه به لحاظ صفت مورد مطالعه همگن باشند یعنی اختلاف بین افراد جامعه آماری از نظر صفت مورد مطالعه کم باشد از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده می کنیم که در آن هر یک از اعضای جامعه شانس برابر و مستقلی برای انتخاب شدن در نمونه را دارند (۶۲). دراین تحقیق از نمونه ها ی در دسترس که واجد شرایط می باشند به صورت تصادفی با بهره گرفتن از نرم افزار Randlist با تعریف بلوک های سه تایی انتخاب شدند.
۸ – ۳ معیارهای ورود به مطالعه

 

 

دستور تعبیه لوله بینی معدی توسط پزشک معالج نوشته شود یا اندیکاسیون تعویض داشته باشد.
 

سن حاملگی نوزاد نارس بین ۳۴- ۲۸ هفته باشد.
 

وزن نوزاد بیشتر از یک کیلو گرم باشد.
 

منع جایگذاری لوله بینی – معدی از نظر پزشک معالج نداشته باشد.
 

آنومالی مادرزادی در ناحیه نازال نداشته باشد.
 

نقص نورولوژیک شامل تشنج، خونریزی داخل بطنی با درجه بالاتر از ۲ و لکومالاسی اطراف بطنی وجود نداشته باشد.
 

اندیکاسیون جراحی نداشته باشد.
 
 
 

 

 
 
 

۲-۳-۶- اصل تشویق و تنبیه:
از دیگر شیوه های تربیت در دین مبین اسلام روش تشویق و تنبیه است.
اصل تنبیه و تشویق به عنوان امری مسلم در تربیت اسلامی شناخته و پذیرفته شده است. اصولاً وجود بهشت و جهنم، انذار و تبشیر پیامبران، آیه های مربوط به پاداش و کیفر و وعده وعیدهای شوق انگیز و خوفناک، همه جلوه هایی از تشویق و تنبیه هستند. بدیهی است که وجود انذار و تبشیر برای هر تربیت متعادلی ضروری است، زیرا اگر نیکو کار و بد کار از نظر جزا یکسان باشند زمینه بی رغبتی نیکوکاران به کارهای نیک و جرأت یافتن بدکاران در ادامه تبهکاری ها فراهم میشود. از این رو توصیه میشود که مربی میان فرد کوشا و تن آسا تفاوت بگذارد وهمه را به یک چشم نگاه نکند . در تربیت اسلامی بیشتر بر تشویق تکیه شده است تا تنبیه، زیرا اصل حیات بر محبت و تفاهم استوار است. این خطاست که تصور کنیم کودکان چون بزرگ شده و مسائل را میفهمند دیگر احتیاج به تشویق ندارند، بلکه اثر تشویق به حدی است که پس از تمایلات فطری تا پایان عمر در وجود آدمی باقی میماند و هیچ فردی نیست که از این امر بی نیاز باشد. در روایات تاکید شده که انسانهای خوب و بد نباید نزد شما یکسان باشند.
اگر با نیکو کار و بد کار، عالم و جاهل، مطیع و عاصی یکسان رفتار شود، نظام تربیت مختل میشود و انگیزه نیکی و دانایی و بندگی زایل می گردد و میل به بدی و نادانی و نافرمانی افزون میشود، چنانکه امیر مومنان علی در عهد نامه مالک اشتر بدو چنین گوشزد کرده است:
وَلَا یَکُونَنَّ المُحسِنُ وَالمُسیِءُ عِندَکَ بِمنزِلَهٍ سَوَاءٍ، فَاِنَّ فِی ذَلِکَ تَزهیِداً لِاَهلِ الاِحسَانِ فِی الاِحسَانِ، وَتَدریِباً لِاَهلِ الاِسَاءَهِعَلَی الاِسَاءَهِ و اَلزِم کُلّاً مِنهُم مَا اَلزَمَ نَفسَهُ
(نهج البلاغه،نامه۵۳)
هرگز نباید نیکو کار و بد کار در نزد تو یکسان باشند، که آن، رغبت نیکو کار را در نیکی کم کند و بد کار را به بدی وا میدارد و هر یک از ایشان را مطابق کارش جزا بده.
روش تشویق و تنبیه به کار گرفتن آدابی است برای تحقق این معنا در آدمی؛ یعنی آدابی برای برانگیختگی و باز دارندگی، برای شکوفا شدن استعدادهای انسان در جهت کمال مطلق، چنانکه امیر مومنان علی  در باره نقش پاداش و کیفر الهی در تربیت آدمی فرموده است:
اِنَّ الله سُبحَانَهُ وَضَعَ الثَوابَ عَلَی طَاَعَتِهِ، وَالعِقَابَ عَلَی مَعصِیَتِهِ، زِیَادَهً لِعِبَادِهِ عَن نِقمَتِهِ و حِیَا شَهً لَهُم اِلَی جَنَّتِهِ (نهج البلاغه،حکمت۳۶۸)
همانا خدای سبحان پاداش را بر طاعت و کیفر را بر معصیت خود قرار داده است تا بندگانش را از عذاب خویش باز دارد و به سوی بهشت روانه سازد.
تشویق و قدردانی، میل به کمال بیشتر را در انسان بر میانگیزد و او را به انجام عمل نیک ترغیب میکند و به او نیرو و قدرت میبخشد تا بیشتر تلاش کند.
شوق به آخرت و لقای حق بهترین مشوق در تربیت است و اگر به درستی مطرح گردد، زمینه سعادت این جهان و آن جهان را فراهم میکند و از امیر مومنان علی  نقل شده که فرمود:
اِنَّمَا السَّعیِدُ مَن خَافَ العِقَابَ فَاَمِنَ وَ رَجَا الثَّوَابَ فَاَحسَنَ وَاستَاقَ اِلَی الجَنَّهِ (خوانساری،۱۳۶۰،ج۵،ص۴۵۷)
به راستی نیک بخت کسی است که از عذاب بیم داشته باشد و خود را ایمن سازد و به ثواب امید داشته باشد و نیکویی کند و مشتاق بهشت باشد و اوّل راه افتد.
در تشویق، مربی باید نکاتی را مراعات نماید. از جمله میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.
 

 

 

تشویق نباید صورت رشوه به خود بگیرد، زیرا در این صورت عامل پرتوقعی و طلبکار شدن متربی خواهد بود.
 

مربی، متربی را مستحق تشویق بداند، نه اینکه وسیله ای برای دلخوشی وی باشد.
 

اگر تشویق ها غیر عادلانه و بر اساس حبّ و بغض صورت گرفته باشد، دانش پژوه، بی تفاوت و نسبت به مربی بی اعتماد خواهد شد.

 

 

تشویق یک نفر نباید عامل تنبیه دیگری باشد.
 

تشویق باید گاه به گاه باشد، نه دائم زیرا اثر خود را از دست میدهد.
 

تشویق نباید از حد تجاوز کند، چون ممکن است عامل غرور و خود بینی متربی گردد.
 

مربی بیشتر از تشویق کلامی استفاده نماید.
 

مربی، متربی را در جمع تشویق نماید.
 

عمل متربی تشویق شود، نه خودش.
 

گفتنی است که اسلام در برخی شرائط، تنبیه و مجازات را پذیرفته است، اما در عین حال، عامل مهر و محبت و رفق و مدارا با متربی و انسانهای خرد سال بلکه با بزرگسالان را عامل مهمی در تربیت میداند، چنانکه خداوند متعال نیز با ما مدارا میکند و از برخی از اعمال ما چشم پوشی مینماید و چون از حدود خود تجاوز نماید، اعمال ناستوده ما را کیفر میدهد.
آدمی پیوسته در معرض خطا و اشتباه، انحراف و گناه و شر و فساد است. نفس سرکش انسان مادام که مهار نشده است، انسان را به نافرمانی خدا میکشاند و در وادی هواها و هوس ها به انواع تباهی ها مبتلا میسازد.
اِنَّ النَفسَ لَاَ مَّارهٌ بالسُّوءِ (یوسف-۵۳)
به درستی که نفس (سرکش) بسیار به بدی ها امر میکند.
اگر رحمت خداوند شامل حال انسان گردد، از سخت ترین امتحانات سربلند بیرون خواهد آمد، اما اگر انسان به خود نیاید و بیدار نشود و نیروی بازدارنده از شر وفساد را در خود برنینگیزد چنان در حیوانیت فرو میرود که هیچ موجودی با او قابل قیاس نیست. تنبیه و مجازات درست و طبق ضوابط نقش اساسی در اصلاح فرد و جامعه دارد و سبب پاکی و پاکیزگی جامعه میشود و در شرایط خاص بهترین وسیله نجات آدمی از هلاکت و مایه حیات بخش است.
امام علی  میفرماید:
ضَادُّوا القَسوَهَ بِالرِّقَّهِ (دهقان،اکبر،۱۳۹۰،ص۵۲۳)
از راه نرمی و مدارا با سخت دلی بستیزید.
امام علی  میفرماید:
ضَادُّوا الاِسَادَهَ بِاالاِحسَان (همان،ص۴۲۱)
بوسیله نیکی با بدی بستیزید.
از این رو تا جایی که امکان دارد باید مدارا کرد و از تنبیه پر هیز نمود و فقط زمانی که چاره ای جز آن نبود، از آن به عنوان آخرین روش بهره گرفت، فلذا آنان که با مدارا و ملایمت اصلاح نمیشوند، با تنبیه و مجازاتی نیکو و درست اصلاح میشوند، چنانکه امام علی  میفرماید:
مَن لَم یَصلِحهُ حُسنُ المُدَارَاهِ یُصلِحهُ حُسنُ المُکَافَاهِ (همان،ج۲،ص۵۲۴)
کسی که با خوشرفتاری اصلاح نشود، با خوب کیفر دادن اصلاح میشود.
بر مربیان است با آشنایی هر چه بیشتر با آداب تعلیم و تربیت، جامعه را بسوی خوبی ها سوق دهند و بدی ها را سد نمایند، بدانند رسالت آنان رسالت اولیاء الله و ادامه راه انبیاء است و اجر و ثواب والایی دارد.
باری، نظام تنبیه و مجازات بدنی، مردود و غیر قابل توجه است از آن جهت که عاری از رحم و عاطفه بوده و احیاناً خطرناک و خطر آفرین است. به هر حال، تنبیه بدنی اگر چه در برخی از موارد جزئی و عاری از خطر به عنوان یک وسیله تربیتی بسیار موقتی، قابل قبول است ولی نمی توانیم آن را به صورت یک ضابطه تربیتی بپذیریم و آن را به تمام موارد و همه اوقات و فرصت ها تعمیم دهیم.
در تنبیه بدنی ضررهایی وجود دارد که یک مربی میبایست با آن آشنا بوده و کمتر از این اصل استفاده نماید.
۱-کسی که کتک میخورد با منطق زورگویی آشنا میگردد و در آینده خواسته های خود را بر دیگران تحمیل میکند.
۲-کسی که کتک میخورد، زود تسلیم زور گویان میگردد.
۳-کتک خورده نسبت به کسی که تنبیه کرده است عقده پیدا میکند.
۴-بر اثر کتک، تمام شخصیت متربی در هم میشکند و تعادل روحی او به هم میخورد.
۵-فرد بر اثر کتک خوردن به اختلالات رفتاری و روانی مانند پرخاشگری، ناخن جویدن، تیک روانی و … مبتلا میشود.
۶-به استقلال و آزادی متربی لطمه وارد میشود.
۷-متربی احساس میکند دیگر کسی او را دوست ندارد و به او محبت نمی شود.
۲-۴- تعلیم و تربیت از دیدگاه صاحب نظران اسلامی:
۲-۴-۱- از دیدگاه فارابی:
از نظر فارابی هدف از تعلیم و تربیت اعتدال در قوای شهویه و غضبیه نسبت به عقل است؛ بنابراین هدف اخلاق و تعلیم و تربیت، ساختن شخصیت معتدلی است که قوه عاقله و ناطقه آن برقوای دیگر حاکمیت داشته باشد. وی در مورد شهوت و غضب میگوید: اینها ذاتاً خیر یا شر نیستند، بلکه خوبی و بدی آنها وابسته به این است که در خدمت عقل و سعادت حقیقی باشند یا نباشند. (نادری شاهرودی، ۱۳۸۹،ص۶۴)
اصول تعلیم و تربیت از نظر فارابی عبارتند از:
۱- اجتماعی بودن آموزش و پرورش: انسان طبیعتاً اجتماعی است و در تربیت او باید اهداف اجتماعی در نظر گرفته شود و دستیابی به مدینه فاضله هدفی است که در آموزش و پرورش باید مراعات شود.

۲- رعایت تفاوت های فردی لازم است.
۳- آماده کردن افراد برای حرفهها: براساس تفاوت های فردی، هرکس را باید برای مهارت و حرفهای خاص تربیت کرد و این امر باید از کودکی آغاز گردد.
۴- توجه به محیط جغرافیایی و کیفیت ساختمان ها: محیط طبیعی، وضعیت اقلیمی و حتی چگونگی معماری (همان، ص ۶۵)
۲-۴-۲- از دیدگاه امام محمد غزالی:
غزالی از دانشمندان متقدم است که پیرامون تعلیم و تربیت بویژه تربیت کودک سخن گفته است. وی در مورد کودک و تربیتش مینویسد: هر کودک با فطرت سالم و معتدل به دنیا میآید، اما پدر و مادرش او را به دین یهودیت یا مسیحیت یا مجوس در میآورند، یعنی با عادت و آموختن، رذایل را کسب میکند و همانگونه که بدن در ابتدا کامل آفریده نمیشود بلکه به وسیله غذا و تربیت کامل و نیرومند میشود، نفس نیز بطور ناقص ولی کمال پذیر آفریده میشود و با تربیت و تهذیب اخلاق و تغذیه علمی به کمال میرسد. (زارع،کمال،۱۳۸۹،ص۴۷)
معلم و مربی باید اخلاق و علت رذایل اخلاقی را بداند. حال، سن، مزاج و توان تحمل هر فرد را در نظر بگیرد و هر کس را با روش خاص و طی مراحل مختلف مورد تعلیم و تربیت قرار دهد و نیز نباید بدون تشخیص این امور به پرورش مربی بپردازد. (همان،ص۶۱)
غزالی برای تعلیم و تربیت، جنبه سلب و ایجابی قائل است و آن عبارت است از تهذیب دل از اخلاق مذموم و ارشاد به اخلاق نیکو و سعادت آفرین، که دل همانند زمین باید از علف هرزه خالی شود تا انواع گلها در آن بروید.(همان،ص۱۱۱)
او در جای دیگر دل را به ظرف تشبیه کرده و میگوید: تا وقتی لبریز از آب باشد، هوا داخل آن نمیشود. (همان ص۹)
او معتقد است که تعلیم و تربیت ماهیتی تدریجی و پیوسته و مستمر در طول عمر دارد که باید مراتب آن رعایت شود تا به نتیجه برسد و در مورد آن به نوعی فعالیت مشترک بین مربی و متربی قائل است. همچنین آن را وابسته به نقش الگویی مربی دانسته و عمل کردن به گفتار را برای معلم و مربی ضروری برشمرده است.
غزالی در ادامه شیوه های تعلیم و تربیت نکات مهمی را توصیه میکند از جمله:
۱- دور نگه داشتن کودک از همنشینان بد و کودکانی که به ناز پروردگی، خوشگذرانی و پوشیدن لباسهای فاخر عادت کرده اند.
۲- عادت دادن او به ساده زیستی در لباس، خوراک و وسایل خواب.
۳- بازداشتن او از خودآرایی و رفاه طلبی و نیز اشعار عاشقانه.
۴- در مکتب، قرآن، حدیث، داستانها و زندگینامه نیکان را به او بیاموزند تا محبت صالحان در جانش غرق شود.
۵- تاکید بر عمل به آنچه میآموزد (غزالی،۱۳۲۸،ص۱۱۲)
اصول تعلیم و تربیت از دیدگاه غزالی بر مسائل زیر تاکید دارد:
– نقش پذیری قلب کودک.
– تغییر پذیر بودن اخلاق.
– اصل تدریج در شکلگیری شخصیت.
– نقش عادت در تعلیم و تربیت.