JAMA 2002 Oct 23-30;288(16):2008-14.
Klein S, Burke LE, Bray GA, Blair S, Allison DB, Pi-Sunyer X, et al. Clinical implications of obesity with specific focus on cardiovascular disease: a statement for professionals from the American Heart A ssociation Council on Nutrition, Physical Activity, and Metabolism: endorsed by the American College of Cardiology Foundation. Circulation 2004 Nov 2;110(18):2952-67 .
Wilson PW, D’Agostino RB, Sullivan L, Parise H, Kannel WB. Overweight and obesity as determinants of cardiovascular risk: the Framingham experience. Arch Intern Med 2002 Sep 9;162(16):1867-72 .
McGill HC, Jr., McMahan CA, Herderick EE, Zieske AW, Malcom GT, Tracy RE, et al. Obesity accelerates the progression of coronary atherosclerosis in young men. Circulation 2002 Jun 11;105(23):2712-8 .
Iribarren C, Darbinian JA, Lo JC, Fireman BH, Go AS. Value of the sagittal abdominal diameter in coronary heart disease risk assessment: cohort study in a large, multiethnic population. Am J Epidemiol 2006 Dec 15;164(12):1150-9 .
Yusuf S, Hawken S, Ounpuu S, Dans T, Avezum A, Lanas F, et al. Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case-control study. Lancet 2004 Sep 11-17;364(9438):937-52.
Yusuf S, Hawken S, Ounpuu S, Bautista L, Franzosi MG, Commerford P, et al. Obesity and the risk of myocardial infarction in 27,000 participants from 52 countries: a case-control study. Lancet 2005 Nov 5;366(9497):1640-9.
Kenchaiah S, Evans JC, Levy D, Wilson PW, Benjamin EJ, Larson MG, et al. Obesity and the risk of heart failure. N Engl J Med 2002 Aug 1;347(5):305-13 .
Rexrode KM, Hennekens CH, Willett WC, Colditz GA, Stampfer MJ, Rich-Edwards JW, et al. A prospective study of body mass index, weight change, and risk of stroke in women. AMA 1997 May 21;277(19):1539-45.
Kurth T, Gaziano JM, Rexrode KM, Kase CS, Cook NR, Manson JE, et al. Prospective study of body mass index and risk of stroke in apparently healthy women. Circulation 2005 Apr 19;111(15):1992-8 .
Kurth T, Gaziano JM, Berger K, Kase CS, Rexrode KM, Cook NR, et al. Body mass index and the risk of stroke in men. Arch Intern Med 2002 Dec 9-23;162(22):2557-62 .
Grotle M, Hagen KB, Natvig B, Dahl FA, K vien TK. Obesity and osteoarthritis in knee, hip and/or hand: an epidemiological study in the general population with 10 years follow-up. BMC Musculoskelet Disord 2008;9:132.
Foster GD, Sanders MH, Millman R, Zammit G, Borradaile KE, Newman AB, et al. Obstructive sleep apnea among obese patients with type 2 diabetes. Diabetes Care 2009 Jun;32(6):1017-9
Camargo CA, Jr, Weiss ST, Zhang S, Willett WC, Speizer FE. Prospective study of body mass index, weight change, and risk of adult-onset asthma in women. Arch Intern Med 1999 Nov 22;159(21):2582-8.
Young SY, Gunzenhauser JD, Malone KE, McTiernan A. Body mass index and asthma in the military population of the northwestern United States. Arch Intern Med 2001 Jul 9;161(13):1605-11 .
Pan SY, Johnson KC, Ugnat AM, Wen SW, Mao Y. Association of obesity and cancer risk in Canada. Am J Epidemiol 2004 Feb 1;159(3):259-68 .
Rapp K, Schroeder J, Klenk J, Stoehr S, Ulmer H, Concin H, et al. Obesity and incidence of cancer: a large cohort study of over 145,000 adults in Austria. Br J Cancer 2005 Oct 31;93(9):1062-7.
Li D, Morris JS, Liu J, Hassan MM, Day RS, Bondy ML, et al. Body mass index and risk, age of onset, and survival in patients with pancreatic cancer. JAMA 2009 Jun 24;301(24):2553-62.
Calle EE, Rodriguez C, Walker-Thurmond K, Thun MJ. Overweight, obesity, and mortality from cancer in a prospectively studied cohort of U.S. adults. N Engl J Med 2003 Apr 24;348(17):1625-38.
Kramer H, Luke A, Bidani A, Cao G, Cooper R, McGee D. Obesity and prevalent and incident CKD: the Hypertension Detection and Follow-Up Program . Am J Kidney Dis 2005 Oct;46(4):587-94 .
Fox CS, Larson MG, Leip EP, Culleton B, Wilson PW, Levy D. Predictors of new-onset kidney disease in a community-based population. JAMA 2004 Feb 18;291(7):844-50.
Hsu CY, McCulloch CE, Iribarren C, Darbinian J, Go AS. Body mass index and r isk for end-stage renal disease. Ann Intern Med 2006 Jan 3;144(1):21-8.
Ferris M, Hogan SL, Chin H, Shoham DA, Gipson DS, Gibson K, et al. Obesity, albuminuria, and urinalysis findings in US young adults from the Add Health Wave III study. Clin J Am Soc Nephrol 2007 Nov;2(6):1207-14.
Brayan H. and Richard, E. 1998. Apolipoprotein and Lipoprotein in human plasma. Clin. Chem.134-138, 34(8).
Thomas TR, Ziogas G,Harris WS, (1997) influess ststuse on low density lipoprotein (a) in men and women. Metabolism.46(10) : 1178-1183.
L spperoff , M frites. Clinical endocrinology womens and unproductivity . version ghazi bahram dr edit 2005. Effluence medicine golban. Tomel. Season2.
بیوشیمی لنینجر ترجمه دکتر رضا محمدی چاپ 1385.
Jere Segrest, M. D. Ph.D. LIPIDS CLASSIFICATIONS AND UNDERESTANDINGS.
Austin,MA.King , MC. Varnizankm et al.Inheritance of low density lipoprotein sub class patterns : results of complex segregation analysis. AM.J.Hum.GENET.1988; 43;838-846.
Hiroko Sugiura, haruo Sugiura, kazui kajima, Hirutoshi Iwata, Toshio Matosuoko, sayyed mohammad mirbod. Effects of long- term moderate exercise and increase in number of daily steps on serum lipids in women: randomized controlled trial. 2002; 1472_ 6874/2/3.
NeusaFortiijaymeDiamentHigh-Density lipoproteins:Metabolic , Clinical, Epidemiological And Therapiutac intervention aspects. An Update For Clinicians. Manuscript received februrary 13, 2006.
Assmann G Gotto AM. HDL cholesterol and protective factors in atheroscleroses. Circolation. 2004;109:1118-14.
گایتون آرتور، جان هال.فیزیولوژی پزشکی، جلد دوم. انتشارات چهر.1377.
موگیوس وسیلیس-ترجمه رهنما نادر،نوری رضا، روحانی هادی، شادمهری سعیده، آقایی ندا، صابری یاسر، بیوشیمی ورزشی. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان-1388.
هال تئودور، فیزیولوژِی ورزش. ترجمه: رحمانی نیا فرهاد، عزیزی محمد، ابراهیمی محسن.رشت، دانشگاه گیلان.1387.
مورگان ران، کلیبسون میکائیل. بیوشیمی فعالیت های ورزشی. ترجمه: عباسعلی گایینی، محمدرضا حامدی نیا، مهرداد فتحی.انتشارات سمت.
Chen J, et al. (June 2006). “Secretion of adiponectin by human placenta: differential modulation of adiponectin and its receptors by cytok
ines.”. Diabetalogica 49 (6): 1292–302. doi:10.1007/s00125-006-0194-7. PMID 16570162.
Okamoto Y, Kihara S, Funahashi T, Matsuzawa Yá Libby P.(2006) Adiponectin: a key adipocytokine in metabolic syndrome; 110(3): 267-787or.
Zhu N, Pankow JS, Ballantyne CM, Couper D, Hoogeveen RC, Pereira M, Duncan BB, Schmidt MI (November 2010). “High-molecular-weight adiponectin and the risk of type 2 diabetes in the ARIC study”. J. Clin. Endocrinol. Metab. 95 (11): 5097–104. doi:10.1210/jc.2010-0716. PMC 2968724. PMID 20719834.
Satoh H, Nguyen MT, Trujillo M, Imamura T,Usui I, Scherer PE, et al. Adenovirus-mediatedadiponectin expression augments skeletal muscleinsulin sensitivity in male Wistar rats. Diabetes2005; 54: 1304-13.
Kubota N, Terauchi Y, Yamauchi T, Kubota T,Moroi M, Matsui J,et al Disruption of adiponectincauses insulin resistance and neointimal formation.J Biol Chem 2002; 277: 25863–6.
Park E, Shin MJ, Chung N. The associations betweenserum leptin, adiponectin and intercellular adhesion molecule-1 inhypercholesterolemic patients. Nutr Res Pract 2007; 1: 65-69.
O.Clin-Sci (Lond) aerobic exercises on metabolic parameters in obese women who are not on a diet”(2006). Advanced Therapeutic 23(3): 404- 413.
Ibanez J, Izquierdo M, Martinez-Labari C, Ortega F, Grijalba A, Forga L, et al. Resistance training improves cardiovascular risk factors in obese women despite a significative decrease inserum adiponectin levels. Obesity (Silver Spring) 2010; 18(3): 535-417.
Cnop M, Havel PJ, Utzschneider KM, Carr DB, Sinha MK, Boyko EJ, et al. Relationship of adiponectin to body fat distribution, insulin sensitivity and plasma lipoproteins: evidence for independent roles of age and sex. Diabetologia 2003; 46(4): 459-697.
Sayari A, Hosseini SJ, Eydi A, Ferdosi MH. Compare the effect of eight weeks of swimming and running submaxiamal exercise training on triglycerides, cholesterol, HDL-c and LDL-c Borujen city high school male students suffer from obesity. Smj_ajums 2007; 6(4): 41227[InPersian].
Maia-Fernandes, T.; Roncon-Albuquerque, R.; Leite-Moreira, A.F. (2008). “Cardiovascular actions of adiponectin: pathophysiologic implications”, Rev Port Cardiol, 27(11):1431-1449.
Nickens H.(1999)Intrinsic factors in falling among the eldery. Arch Intern Med, 145:1089-1093.
Yamauchi T, Kamon J, Ito Y, Tsuchida A, Yokomizo T, Kita S, Sugiyama T, Miyagishi M, Hara K, Tsunoda M, Murakami K, Ohteki T, Uchida S, Takekawa S, Waki H, Tsuno NH, Shibata Y, Terauchi Y, Froguel P, Tobe K, Koyasu S, Taira K, Kitamura T, Shimizu T, Nagai R, Kadowaki T (June 2003). “Cloning of adiponectin receptors that mediate antidiabetic metabolic effects”. Nature 423 (6941): 762–9. doi:10.1038/nature01705. PMID 12802337.
Tomas E, Kelly M, Xiang X, Tsao TS, Keller C,Keller P, et al. Metabolic and hormonal interactionsbetween muscle and adipose tissue. ProcNutr Soc 2004; 63: 381–385.
Kraemer RR, Castracane VD. Exercise andHormonal Mediators of Peripheral Energy Balance:Ghrelin and Adiponectin. Exp Biol Med(Maywood) 2007; 232: 184-94.
Martin LJ, Woo JG, Daniels SR, Goodman E,Dolan LM. The relationships of adiponectin withinsulin and lipids are strengthened with increasingadiposity. J Clin Endocrinol Metab 2005; 90:4255-9.
Kraemer RR, Acevedo EO, Synovitz LB, Hebert EP, Gimpel T, Castracane VD. Leptin and steroid hormone responses to exercise in adolescent females runners over a 7-week season. Eur J Appl Physiol. 2001 Nov;86(1):85-91.[PMID=11820328]
Sudhaa Sh, Rupali B, Vishal R. Tandon, AnnilMahajan.Postmenopausal obesity. Journal ofMedical Education and Research 2008; 10: 6 105 .
Kriketos, Adamandia D., Seng Khee Gan, Ann M. Poynten, Stuart M. Furler, Donald J. Chisholm, and Lesley V. Campbell. “Exercise increases adiponectin levels and insulin sensitivity in humans.” Diabetes Care 27, no. 2 (2004): 629-630.
Yang WS, Lee WJ, Funahashi T, Tanaka S, MatsuzawaY, Chao CL, et al. Weight Reduction IncreasesPlasma Levels of an Adipose Derived Anti-Inflammatory Protein, Adiponectin. The Journalof Clinical Endocrinology and Metabolism 2001;86: 3518-19.
Dubnov G, Brzezinski A, Berry EM. Weight controland the management of obesity after menopause:the role of physical activity. Maturitas 2003;44: 101 89.
ناصری وهمكاران، بررسی اثر رژیم های پر پروتئین بر غلظت پروتئینهای التهابی پلاسما در زنان چاق. ایران. مجله علوم تغذیه وصنایع غذایی 1385 (1)2،59- -67.
زهره مظلوم وهمكاران. مقایسه اثر دو رژیم غذایی(كم چرب ونمایه گلایسمی پایین) بر روی کاهش وزن و فاکتورهای چربی خون در زنان چاق. مجله علوم پزشكی مازندران، دوره ،18شماره 68 ، سال1387
دبیدی روشن، ولی الله. جهانیان، زهرا. قربانی، معصومه. (1387). پاسخ آدیپونکتین سرم به یک جلسه دوی وامانده ساز با شدت های متفاوت در زنان غیر فعال2:141-150.
F. Rahmani-nia, N. Rahnama, Z. Hojjati, B. Soltani Acute effects of aerobic and resistance exercises on serum leptin and risk factors for coronary heart disease in obese femalesMarch 2008, Volume 2, Issue 3, pp 118-124
محبی، حمید. طالبی گرگانی، الهه.هدایتی، مهدی. فتحی، رزیتا. (1388). اثر فعالیت ورزشی بر آدیپونکتین با وزن مولکولی بالا در موشهای صحرایی نر سالم مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران شماره 3،ص321-315.
Bahrami A, Saremi A. Effect of caloric restriction with or without aerobic training on body composition, blood lipid profile, insulin resistance, and inflammatory marker in middle-age obese /overweight men. Arak Medical University Journal (AMUJ). 2011; 14(56): 11-19 (Persian).
Rahimian Mashhad Z1, Attarzadeh Hosseini R1,&etal. The Effect of Aerobic Training and Diet on CardiovascularRisk Factors and Blood Pressure in Overweight and ObeseWomen With Hypertension. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism Vol 12 No.4 November 2010.
ضرغامی، نصرت اله. ملکی، محمد جعفر. ممقانی، فریدون. محمدزاده، قربان. پور حسن مقدم، محمد. ( 1389). ارتباط تغییرات سطح سرمی لپتین با پروفایل لیپید و شاخص های تن سنجی در زنان با درجات مختلف چاقی. مجله علمی، پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان. (18) 72. 13-24.
محبی، حمید. مقدسی، مهرزاد. رحمانی نیا، فرهاد. حسن نیا، صادق. نوروزی، حمید. (1389). اثر 12 هفته فعالیت شدید هوازی و یک هفته بی تمرینی بر غلظت آدیپونکتین پلاسما، مقاومت به انسولین و حجم چربی مرکزی و محیطی در مردان چاق میانسال. مجله المپیک ،سال هیجدهم.شماره 3(پیاپی 51).
توفیقی، اصغر. (1389) تاثیر تمرین در آب بر سطح سرمی آدیپونکتین و مقاومت به انسولین در زنان یائسه چاق. مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران. دوره دوازدهم،شماره 3، صص 267 – 260
کبیری اکرم، حسین زاده محمدجواد، حقیقت دوست فهیمه، اسماعیل زاده احمد. بررسی اثر رژیم غذایی غنی از روغن زیتون بر سطح سرمی hs-CRP، امنتین و آدیپونکتین در زنان دارای اضافه وزن. مجله دیابت و لیپید ایران. 1390؛ 11(1): 98-87.
Hosseini M, Nikbakht M, Habibi A, Ahangarpour A, Fathi Moghaddam H Departmentof Physiology, Ahvaz Jondishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran. (2011)Acute Effects of an Aerobic Exhaustive Incremental Exercise Session on Serum- Leptin and Plasma Lipids 1390; 10(4).
در این آیات خدا ترسی وابسته به جنسیت نبوده و زن و مرد هر یک میتوانند با اعمال خود به عنوان الگوی انسانی کامل معرفی شوند. این آیات با خطابی عام میگوید : انسان خدا ترس چه زن و مرد در نزد خداوند جایگاه رفیعی داشته و از همین رو خداوند نیز به همگان سفارش میکند تا به انسان خدا ترس احترام بگذارند و او را الگوی خود قرار داده و تحسین نمایند.
۱-۴-۱-۳ تاثیر زن و مرد بر یکدیگر
وجود چنین رابطهی دو سویه میان زن و مرد، تاثیر پذیری آنان را از یکدیگر اجتناب ناپذیر می کند. هر چند در متن عبری به تبعیت زن از مرد سفارش شده است اما این مسئله مانع تاثیر گذاری زن بر مرد نمیباشد. در دیدگاه کتاب مقدس عبری تاثیر زن بر مرد بسیار بیشتر از تاثیر مرد بر زن است، ویل دورانت نیز با بیان این جمله که :
«یکی از اقوال مدرسان قدیم این بود که همه چیز از زن منعبث میشود[۱۸۵]» بر این نکته صحه میگذارد.
وجود معیارهایی جهت انتخاب همسر نیز یکی دیگر از نشانههای تاثیر گذاری همسران بر یکدیگر است. در سنت یهود به زنان و مردان سفارش میشود که از ازدواج با غیر یهودیان و بت پرستان خوداری کنید چرا که هم نشینی با چنین افرادی به مرور زمان منجر به نفوذ افکار و عقاید آنان و تاثیر پذیری انسان از آنان میشود که همین امر سبب سست شدن ایمان و یکتاپرستی فرد میگردد. در کتاب تثنیه ۷ : ۳-۴ آمده است :
«با آنها ( اقوام غیر یهودی) ازدواج نکنید و نگذارید فرزندانتان با پسران و دختران ایشان ازدواج کنند. زیرا آنها فرزندان شما را از خداوند دور میکنند تا خدایان آنها را پرستش کنند».
در کتاب عزرا[۱۸۶] نیز کسانی که از این قاعده و اصل سرپیچی کرده اند، گناهکار شمرده شده و از آنان تعهد میگیرند که در مدت معین (ظرف یک ماه) از همسران غیر یهودی خود جدا شوند. در کتاب نحمیا ، با کسانی که از این قانون سرباز زده اند برخورد جدیتری میشود و در فصل ۱۳ آیات ۲۶ و ۲۷ به خطای حضرت سلیمان در این باره و عاقبت کار وی اشاره میشود. در این آیات میخوانیم:
«این زنان بیگانه بودند که سلیمان پادشاه را به گناه کشیدند… ».
در کتاب اول پادشاهان نیز نمونهی بارزی از تاثیر گذاری منفی زن بر مرد ارائه میشود ، چیزی که در متن عبری بسیار پر رنگ بوده و دربارهی آن اخطار داده میشود. در فصل ۲۱ آیات ۲۵ و ۲۶ آمده است:
«در واقع هیچ کس نبود که مانند اخاب خود را فروخته باشد تا آنچه را که در خشم خداوند پلید بود، به جا آورد زیرا توسط زنش ایزابل تحریک میشد، او با پرستش بتها به شیوهی آموریها .. به شرم آورترین گناهان دست زد».
شاید بتوان گفت که هیچ آیهای همانند آیه ۱۶ فصل ۳۴ سفر خروج از تاثیر منفی زنان بر مردان به صراحت سخن نگفته است. در این آیه میخوانیم :
«چون دختران ایشان ( اقوام غیر یهودی بت پرست ) را برای پسران خود بگیرد، وقتی آن دختران بتهای خدا پرستش کنند، پسران شما را نیز به بت پرستی وادار مینمایند.»
این آیه حرف را تمام کرده و جای هیچ بهانه تراشی را باقی نمیگذارد.
در کتاب امثال نیز مادر لموئیل ( یا سموئیل) پادشاه، وی را از هم نشینی بسیار با زنان نهی میکند .
در کتاب گنجینهای از تلمود نیز حکایتی در تائید همین عقیده آمده است:
«چنین حکایت میکند که مردی متدین ، زنی پارسا و پرهیزگار داشت و چون دارای فرزندی نشدند و با یکدیگر متارکه کردند، مرد رفت و با یک زن شریر ازدواج کرد آن زن او را شریر و بدکار کرد، زن پارسا رفت و همسر یک مرد شریر و بدکار شد و عاقبت او را دین دار و پرهیزگار کرد، از این جا معلوم میشود که همه چیز در دست زن است » ( برشیت ربا، ۱۷ : ۷ و ۱۲)[۱۸۷].
در کتاب پیدایش فصل ۲ آیه ۲۴، در آن هنگام که روایت آفرینش زن از مرد مطرح میشود زن و مرد یک تن خوانده می شوند. این آیه تلویحا حاکی از تاثیر گذاری زن و مرد از یکدیگر باشد. در کتاب ملاکی نیز تعبیر «یکی شدن» برای زن و شوهر استفاده میشود که گویای تاثیر زن و مرد بر یکدیگر بوده و از این رو انتخاب همسر در سنت یهود همراه با معیارها و ضوابطی میباشد، آن چنانکه « هر بار که شیوخ متن عبری در صدد انتخاب همسری بودند به بین النهرین روی میآوردند تا زنی از قومی شایسته و برتر بیابند».[۱۸۸]
۱-۴-۲ ملاک گزینش همسر
۱-۴-۲-۱ یهودی بودن
در سراسر فرامین کتاب مقدس عبری بر ازدواج درون قومی تأکید و از ازدواج با غیر اسرائیلی نهی می شود. پیشتر به نمونه هایی از این دست اشاره شده است.
۱-۴-۲-۲ پاکدامنی وعفاف
ویل دورانت میگوید:
«در فرمان هفتم نیز ازدواج به عنوان اساس خانواده شناخته میشد و دین را تا آنجا که ممکن است به یاری ازدواج و هواداری از آن وا میدارد. از روابط جنسی پیش از ازدواج سخنی به میان نمیآید ولی قاعدههایی میگذارد که بنابر آن ها دختر باید در روز ازدواج دوشیزگی خود را اثبات کند و گرنه او را سنگسار میکنند تا بمیرد…»[۱۸۹]
رعایت عفاف که از موجبات بقا و دوام جوامع بشری است در تمام ادیان الهی مورد سفارش قرار گرفته است.
در متن عبری نیز به صراحت بر این امر تاکید شده بطوریکه در ده فرمان به میخوانیم :
« زنا نکن »[۱۹۰] . در ادامه در آیهی ۱۷ نیز آمده است :
« به خانهی همسایهی خود… نه زنش … طمع نداشته باش …»
اختصاص دو فرمان از ده فرمان شریعت موسی گویای اهمیت مسئله عفاف و پاکدامنی در آن میباشد. در سفر لاویان فصل ۱۸ قوانین همبستری ارائه شده و در فصل ۲۰ همین کتاب نیز مجازات نامطیعان از این فرامین مطرح میشود. در کتاب ایوب[۱۹۱] میخوانیم:
« با چشمان خود پیمان بستم که به هیچ دختری ( مورد زن و دختر) با نظر شهوت نگاه نکنم ».
مسئله عفاف تا حدی اهمیت دارد که دختران یهودی در شب عروسی خود باید دوشیزه بودن خود را ثابت میکردند و اگر شوهر او را به بیعفتی متهم می نمود و خلاف آن ثابت میشد مرد از حق طلاق محروم شده و هرگز نمیتوانست به هیچ بهانه ای دختر را طلاق دهد. در سفر تثنیه باب ۲۲ آیات ۱۳ تا ۲۱ به تفصیل به توضیح این حکم میپردازد.
از آنجا که دوشیزگی دختر در هنگام ازدواج امری اساسی به شمار آمده و نشانی از عفت و پاکدامنی اوست، تجاوز به دختر نیز حکم خاص خود را داشته و فرد خاطی مستوجب کیفر میباشد[۱۹۲] . در این فرمان گرچه فرد خطاکار مجبور به پرداخت غرامت به پدر دختر میباشد اما سوالات بسیاری را نیز در ذهن بوجود می آورد، از جمله اینکه فردی که به سوی دختری رغبت داشته و در نهایت نیز نتوانسته دربارهی او برهوای نفسش کنترل کند و بالاخره بصورت غیر شرعی و حرام او را بی حرمت ساخته چگونه است که ازدواج با چنین دختری، آنهم بدون در نظرگیری خواست و نظر دختر، کیفر عمل آن مرد به حساب میآید؟
البته بر اساس فصل ۲۲ سفر تثنیه تجاوز به عفت هم ردیف قتل نفس به شمار آمده و خطاکار مستوجب مرگ میگردد. از دیگر نمونه ها می توان به فصل ۳۴ پیدایش و۱۳ دوم سموئیل اشاره نمود.
بیان دقیق و به تفصیل احکام و مجازتهای مربوط به روابط نامشروع جنسی قبل از ازدواج نیز اهمیت پاک دامنی و عفاف را دو چندان میسازد.
براساس سنت یهود، حفظ فروج و پاکدامنی نه تنها پیش از ازدواج که بعد از آن نیز اصلی انکار ناپذیر در حفظ سعادت و سلامت خانواده و جامعه میباشد. در مورد زن و مرد صاحب همسر نیز فرامین مشابه و بلکه دقیقتر و به مراتب سختگیرانه تری ارائه میشود که حاکی از تاثیر عفت و پاکدامنی در تدام و استحکام خانواده میباشد. در فصل ۲۲ آیه ۲۲ سفر تثنیه به صراحت گفته میشود:
«اگر مردی در حال زنا با یک زن شوهردار دیده شود، باید آن مرد و زن هر دو به قتل برسند…»
براساس متن عبری حتی اگر زنی به فحشا و فساد شهره بود، مردان نمیتوانند به این بهانه با او رابطه داشته باشند. در فصل پنجم کتاب امثال به دوری از فحشا و عواقب تلخ آن سفارشی شده است در این آیات آمده است:
«چنین زنی ( فاحشه ) انسان را به طرف مرگ میکشاند و به انتهای دنیای مردگان میاندازد… از این قبیل زنان دوری کنید و حتی نزدیک خانهی آنان هم نروید مبادا عزت و احترام خود را از دست داده و در جوانی به دست ظالمان هلاک شوید ….». [۱۹۳]
در ادامه آیات نیز هم چنان به زشتی این کار و سرانجام شوم آن اشاره میشود و در پایان از انسان میخواهد که تنها از همسرش لذت برد تا او نیز با وفاداری تمام در کنارش مانده و خانواده ای موفق و مستحکم داشته باشند.
در فصل ۶ آیات ۲۶ تا ۳۵ این کتاب به نکوهش و تقبیح عمل زنا با زن همسر دارد اشاره میشود و آنرا بسیار بدتر از زنا با زن فاحشه و بدون همسر بر میشمرد.
اما به رغم تاکیدات متن، گویا در دوره ای قوم بنی اسرائیل به انجام امور منافی عفت خو گرفته و عاقبت شوم آن را از یاد برده بودند بطوریکه در کتب ارمیا[۱۹۴] ، حزقیال[۱۹۵] و اشعیا[۱۹۶]پیوسته از این عادت زشت سخن گفته و دربارهی عواقب آن به مردم هشدار میدهند.
در فقه تلمودی نیز رعایت اصول اخلاقی جز ارکان اساسی در تشکیل و تداوم خانواده به حساب آمده است. در تلمود فصلی با عنوان « قیدوشین» در تبیین احکام و ماهیت ازدواج اختصاص یافته است. تلمود از واژه قیدوشین برای توصیف ازدواج استفاده می کند زیرا:
«( ازدواج) شوهر، زن خود را بر همهی مردان جهان به مانند چیزی که وقف معبد بیت همیقداش میشود، حرام میکند» ( قیدوشین ، ۲ ب) [۱۹۷].
تلمود در توصیف بیعفتی میگوید:
«بی عفتی در یک خانه مانند وجود کرم در دانههای کنجد است » [۱۹۸]
البته تلمود نیز هم چون متن عبری بر پاکدامنی زن و مرد «هر دو» تأکید میکند و آنرا خاص یک جنس بر نمیشمرد از این رو در ضرب المثلی میگوید:
«مرد در کدوهای بزرگ و زنش میان کدوهای کوچک ( مرتکب اعمال منافی عفت میشوند )[۱۹۹] به این حقیقت اشاره دارد که خیانت مرد به همسرش سبب خیانت زوجهاش به او خواهد شد..[۲۰۰]».
البته این دیدگاه منشا کتاب مقدسی دارد چرا که در فصل ۳۱ آیات ۹ تا ۱۱ کتاب ایوب به این واقعیت اشاره میشود که: «اگر دلم فریفتهی زن مرد دیگری شده باشد ، یا در کمین زن همسایه باشم، پس زن من هم، کنیز مرد دیگری شود. دیگران با او همبستر شوند. زیرا این کار خیانت است و عامل آن سزاوار مجازات میباشد». ویل دورانت نیز دربارهی مفهوم عمل زنا در میان قوم یهود مینویسد:
«زنا در نزد آنان عبارت بود از این که مردی هم خوابهی زنی شود که آن را مرد دیگری خریده است . در واقع زنا عنوان تجاوز به حق مالیکت داشت و زن و مرد زناکار هر دو به اعدام محکوم میشوند. فسق بر زن بیشوهر حرام بود اما اگر مرد عزبی چنین میکرد عنوان گناه قابل آمرزش را داشت ».
۱-۴-۳ وظایف زن در نقش همسری
در متن عبری وظایفی برای زن و مرد مطرح میشود که هر یک مکمل و لازمهی دیگری است. به طور مثال در کتاب مقدس مردان به علم اندوزی و مطالعه تورات ترغیب میشوند، حال آنکه زنان نه تنها به تحصیل تورات تشویق نمیشوند بلکه باید به مردان در این زمینه کمک کرده تا بتوانند هر چه بیشتر و بهتر در این راه گام بردارند. هم چنین مردان به عبادت در کنسیه سفارش شدهاند، اما زنان مجبور به ادای نماز و یا عبادت در کنسیه نیستند چرا که باید در زمان غیبت مردان، در کنار فرزندان بوده و از آنان پرستاری نمایندو … . در یک فهرست اجمالی وظایف زن در خانه عبارت است از :
جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.
رفع نیازهای شوهر و فرزندان با انجام امور داخلی خانه و یا خارج از خانه.
ایجاد آرامش برای خانواده .
تشویق شوهر و فرزندان به علم آموزی و تحصیل تورات.
اجرای احکام اصلی یهودی مانند، روز سبت، حلال و حرام خوارکیها و مسائل مربوط به زناشوئی.
ازدیاد نسل و پرورش فرزندان ( که در فصول پیش به آن اشاره شد.)
شناخت نقش واقعی زن منوط به درک مفاهیم کتاب مقدس است . سنت یهودی اساساً دو جنس زن و مرد را جسماً و روحاً متفاوت میداند . گرچه این دو در بعضی از مشخصات عمومی یک انسان مشترک میباشند ولی شباهت روحی آنان کمتر از تفاوتهای ظاهری آنان است. تفاوتهای تکوینی در زن و مرد باعث تکامل و هارمونی نقش های آنان میگردد. اولین شرط بقاء وحفظ آرامش خانه در یهودیت، همکاری و هماهنگی افراد خانواده است. در این میان نقش زن از سایر اعضای دیگر خانواده برجسته تر است.
۱-۴-۳-۱ توجه به امر خانهداری و رفع حوائج خانواده
ویل دورانت میگوید:
«زن کامل زنی بود که پیوسته در خانه و اطراف آن کار میکرد و جزء به شوهر و فرزندانش به چیزی نمی اندیشید».[۲۰۱]
در کتاب امثال فصل ۳۱ آیات ۱۲ -۳۰ نیز توصیف زن لایق چنین آمده است:
« .. ( او) سراسر عمرش به شوهر خود خوبی میکند نه بدی .. پشم و کتان را میگیرد و با دستهای خود آنها را میریسد. او برای تهیه خوراک مانند کشتیهای تاجران به راه های دور میرود. پیش از آنکه هوا روشن شود از خواب بر میخیزد و برای خانواده خود خوراک آماده میکند و دستورات لازم را به کنیزان خود میدهد. مزرعهای را انتخاب میکند .. و با دسترنج خود تاکستانی را آباد میکند. او نیرمند و پرکار است و .. شبها تا دیر وقت کار میکند. با دستهای خود نخ میریسد و پارچههای کتان ارغوانی میدوزد تنبلی نمیکند و احتیاجات خانواده خود را فراهم می کند، فرزندانش از او راضی هستند و شوهرش او را ستایش میکند..»
در متن عبری زن نه تنها از طریق انجام امور داخلی خانه که با اشتغال در خارج از منزل نیز باید در رفع حوائج اعضای خانواده بکوشد. زمانی که انجام امور روزمرهی خانه و یا حتی خارج از خانه مثل باغداری یا فروش صنایع دستی و .. جهت حفظ آرامش فرزندان و شوهر و رفع نیازهای آنان باشد، مقدس است و مورد پسند و تحسین خدا میباشد.
«در گذشته، کار زنها بیشتر به محیط خانه محدود بود. چرخ ریسی، بافندگی، آشپزی، شست و شو، پختن نان و آسیاب کردن گندم از جمله کارهایی بود که زنها در انزوای خود در خانه انجام میدادند و جملهای در تلمود هست که این زندگی منزوی را چنین توصیف میکند:
او ( زن ) از جمع مردم به زندانی بسته تبعید شده است. اما با گذشت زمان و مطلوبتر شدن شرایط فرهنگی جامعه، بعضی وقتی ها زنان برای یاری شوهرشان در خارج از خانه نیز کار میکردند . زنها با کشاوزی، تجارت و … در ارتقا سطح کیفی خانواده خود نقش به سزایی ایفا میکردند. هر چند هنوز عده قلیلی هستند که احکام یهود را قوانین لایتغییر الهی فرض میکنند و با حضور اجتماعی زن به شدت مخالفند اما اکثر یهودیان معتقدند که آداب سنتی یهود حالتی پویا داشته ، میتواند با جامعه و تحولاتش منطبق شود»[۲۰۲].
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
ارتباط بین استرس روانی مادر و تولد نوزاد کم وزن ، نارس و تاخیر رشد داخل رحمی ممکن است غیر مستقیم باشد ، زنان تحت استرس بیشتر سیگاری هستند ، یا از موادی از قبیل الکل و کافئین استفاده می کنند که ممکن است غیرمستقیم با پیامدهای بد بارداری ارتباط داشته باشد (۱۱و۲۷). علاوه بر این زنان با علائم افسردگی سطح کورتیزول قبل از بارداری بالاتر و سطح دوپامین و استروژن پایین تری دارند که با احتمال بیشتری تولد نوزاد کم وزن و نارس را خواهند داشت (۲۷). نیروهای روانی ایجاد شده در حاملگی سبب می شود زن از خود درک تازه ای داشته و با دنیای خارج ارتباط برقرار نماید. بررسی تنیدگی های روانی در حاملگی یکی از جنبه های مهم حمایتی زنان حامله در مراقبت های پرستاری است (۳۵). مادر شدن از مراحل مهم زندگی است. در دوران بارداری خلق و خو ، روحیات و روابط خانوادگی و مسئولیت های مادر تغییر می کند. نحوه سازگاری با این تغییرات در افراد مختلف ، متفاوت است. وقتی حاملگی اثبات شد خیلی از زنان ممکن است واکنش های مختلفی به این خبر نشان دهند ، گرچه برای اکثریت زنان خبر حاملگی مسرت بخش و خشنود کننده است زیرا آنان حاملگی را یک دوره طبیعی و کامل کننده ی زندگی می دانند. تعداد زیادی از مادران ، در طول حاملگی اضطراب زیادی را ، تجربه می کنند. سه ماهه اول حاملگی مهم ترین مرحله تطابق زن باردار است مخصوصا در کسانیکه برای اولین بار حامله می شوند. واکنش زنان به این وضعیت متفاوت است. بعضی دچار بلاتکلیفی ، تعدادی دچار تردید و دودلی هستند ، ممکن است عده ای زمان بارداری را مناسب ندانند و یا نگران تغییراتی هستند که ممکن است در روابط آنها با همسر و فرزندان ایجاد شود. فشارهای هیجانی به صورت علایمی چون سردرد ، تهوع ، خستگی زودرس تظاهر می کند یا ممکن است دچار تغییرات خلق و خو ، بی ثباتی احساسات و هیجانات گذرا شوند. در سه ماهه سوم بارداری همزمان با نزدیک شدن موعد زایمان فشارهای هیجانی به حداکثر رسیده و نگرانی افزایش می یابد ، در این زمان احساس آسیب پذیری و نگرانی و وابستگی به همسر و خانواده افزایش پیدا می کند. رابطه دوستان و حالتی که در آن زن و شوهر با هم در ارتباط باشند و درباره احساسات خود بحث کنند در حل این اضطراب کمک خواهد کرد (۱۳) و با برطرف شدن استرس های محیطی و بهبود سبک زندگی ، پیامدهای حاصل از بارداری نیز بهبود می یابد (۳۹).
عکس مرتبط با سیگار
مروری بر مطالعات:
فعالیت های ارتقاء بهداشتی و سبک زندگی سالم راهکار بزرگی برای کاهش بیماری و تقویت بهداشت عمومی در نظر گرفته می شود. در این رابطه مطالعه ای توسط قرایبه و همکاران[۲۵] در سال ۲۰۰۵ با عنوان ” شیوه ی سبک زندگی زنان حامله ی اردنی[۲۶] ” با هدف توصیف رفتارهای ارتقاء بهداشتی سبک زندگی زنان حامله اردن انجام شد. این تحقیق یک مطالعه توصیفی بود. نمونه های مورد مطالعه ۴۰۰ نفر از زنان حامله ای بودند که سن حاملگی ۲۰ هفته یا بیشتر داشتند و به مراکز بهداشتی مراجعه می کردند. از پنج مرکز بهداشت موجود در شهر ایربید[۲۷] در قسمت شمالی اردن ، سه مرکز برای جمع آوری اطلاعات انتخاب شدند. مجوز برای انجام این تحقیق از مدیران مراکز بهداشت اخذ شد. بعد از کسب رضایت از نمونه های مورد پژوهش ، از پرستاران و ماماها برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد تا فرایند جمع آوری اطلاعات تسهیل شود. از معیارهای ورود به پژوهش داشتن سن حاملگی ۲۰ هفته و بالاتر بود که حدود دو ماه نمونه گیری طول کشید. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه MHPLP[28] که از روی پرسشنامه HPLP ساخته شد و شامل حیطه های : فعالیت جسمانی ، شیوه کنترل استرس ، تغذیه ، مراقبت از خود و حمایت های بین فردی بود ، استفاده شد. کل این پرسشنامه دارای ۴۹ مورد بود به این صورت که ۹ مورد برای فعالیت جسمانی ، ۹ مورد برای تغذیه ، ۱۵ مورد برای مراقبت از خود ، ۷ مورد برای کنترل استرس و ۹ مورد برای حمایت های بین فردی در نظر گرفته شد. برای پاسخ گویی به این پرسشنامه از ابزار چهار قسمتی لیکرت (هرگز=۱ ، بعضی اوقات=۲ ، اغلب اوقات=۳ ، همیشه=۴) استفاده شد. به علاوه سوالات مربوط به ویژگی های فردی-اجتماعی نیز اضافه شد. کسب نمره بیشتر از یک انحراف معیار بعلاوه میانگین ، وضعیت خوب و کسب نمره کمتر از یک انحراف معیار منهای میانگین ، وضعیت ضعیف و کسب نمره بین این دو نمره ، وضعیت متوسط در نظر گرفته شد. جهت روایی محتوای این پرسشنامه از سه متخصص در زمینه پرستاری بهداشت مادر و کودک از دانشکده ی پرستاری اردن استفاده شد و جهت پایایی از آلفا کرونباخ ( ۷۹/۰=α) استفاده شد. داده ها پس از جمع آوری با نرم افزار SPSS و از طریق آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و برای مقایسه تفاوت سبک زندگی بین اولین بارداری با چندمین بارداری از آزمون تی مستقل[۲۹] استفاده شد. سطح معنی داری آزمون های مورد استفاده ۰۵/۰ در نظر گرفته شد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
نتایج این پژوهش نشان داد که سن زنان در محدوده ۱۷ تا ۴۳ سال ، با میانگین ۸/۲۷ سال (۶۵/۵=SD) و اکثرأ (۹۰%) زیر ۳۶ سال بودند. میانگین تعداد افراد خانواده ۴ نفر بودند ، و ۷۲درصد از زنان در خانواده هسته ای[۳۰] زندگی می کردند. بیش از۵۰ درصد شرکت کنندگان تحصیلات دیپلم داشتند و میانگین درآمد ماهیانه آنان۳۰۰ دلار بود. تنها ۵درصد نمونه ها خارج از منزل کار می کردند. اکثریت (۷۶%) زنان بیش از یک فرزند داشتند. سطح هموگلوبین خون ۸۹ درصد از واحدهای مورد پژوهش کنترل شده بود و ۵۹ درصد به مطب متخصص زنان علاوه بر مرکز بهداشت ، مراجعه کرده بودند. نتایج آمار توصیفی نشان داد که سبک زندگی زنان اردنی متوسط (۷۸/۲M=) است. و زنان اردنی در حیطه مراقبت از خود (۶۶/۰=SD و ۳۹/۳=M) رفتارهای بهداشتی بالا و در بقیه حیطه ها (حمایت بین فردی (۵۴/۰=SD و ۷۷/۲=M) ، تغذیه (۵۴/۰=SD و ۶۹/۲=M) ، کنترل استرس (۵۴/۰=SD و ۵۸/۲=M) ، فعالیت جسمانی (۴۷/۰=SD و ۵۶/۲=M)) رفتاربهداشتی متوسط ، داشتند و کمترین نمره کسب شده مربوط به فعالیت جسمانی گزارش شد. همچنین تفاوت معنی داری بین اولین بارداری و چندمین بارداری فقط در حیطه مراقبت از خود مشاهده شد (۰۰۴/۰>P ).
از آنجائیکه تحقیق بر روی زنان باردار مسلمان ساکن اردن انجام شده ، پژوهشگر می نویسد در حیطه نحوه مقابله با استرس ، بایستی خواندن نماز و قرآن مقدس را جهت رسیدن به آرامش درنظر می گرفت ، بعلاوه در این تحقیق انجام تحقیقات کیفی برای بررسی آگاهی و نگرش مادران ، موانع انجام ورزش ، همچنین راه های کنترل استرس زنان باردار به منظور ارتقاء سطح سلامت خود و کودکان آنان ، پیشنهاد شده است (۱۰).
در زمینه ی سبک زندگی مادر باردار مطالعه دیگری توسط صحتی و همکاران (۲۰۰۷) تحت عنوان “بررسی سبک زندگی و ارتباط آن با پیامدهای حاملگی در زنان حامله ی مراجعه کننده به بیمارستان های آموزشی تبریز” انجام شد. این مطالعه یک مطالعه ی توصیفی- مقطعی از نوع مقایسه ای بود و نمونه ها زنان حامله ای بودند که بعد از ۲۰ هفته ی حاملگی جهت زایمان به بیمارستان های آموزشی الزهرا و طالقانی مراجعه کرده و مشخصات ورود به پژوهش را دارا بودند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای دو قسمتی در ارتباط با سبک زندگی (فعالیت های جسمی ، تغذیه ، مراقبت از خود ، مصرف دارو و ارتباطات اجتماعی ) و پیامد حاملگی (سن داخل رحمی[۳۱] ، نوع زایمان ، مرده زایی ، ناهنجاری مادرزادی ، آپگار دقیقه اول و پنجم و وزن زمان تولد) استفاده شده است. برای سنجش روایی پرسشنامه از ده نفر پرستار و ماما که عضو هیئت علمی بودند نظرخواهی شده است . برای جمع آوری داده ها محقق پس از کسب رضایت و بیان اهداف برای واحدهای مورد پژوهش ، پرسشنامه را به شیوه ی مصاحبه پرکرده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و تست های آماری آنوا[۳۲]، اسپیرمن یا پیرسون[۳۳] و تی مستقل استفاده شد.
نتایج این تحقیق نشان داد که ۴/۸۴ درصد واحدهای مورد پژوهش در سن ۳۵- ۱۸ سال و خانه دار بودند ، ۹/۶۲ درصد ساکن شهر بودند و ۴/۸۴ درصد زنان ، رابطه فامیلی با همسران شان نداشتند و همسران واحدهای مورد پژوهش ۷/۳۷ درصد ، تحصیلات ابتدایی و ۴/۶۴ درصد شغل آزاد داشتند. ۶/۶۲ درصد از زنان ، بارداری اول آنان بود و ۶/۶۳ درصد یک کودک داشتند و در ۱/۷۶ درصد از آنها ، حامگی با برنامه ریزی صورت گرفته بود ، وزن نوزادان در ۶/۸۳ درصد موارد بین ۴۰۰۰- ۲۵۰۰ گرم بود ، ۷/۹۷ درصد از نوزادان زنده متولد شدند. در ۹/۸۳ درصد از موارد سن حاملگی ترم بود ، ۹/۷۶ درصد از زنان تحت مطالعه زایمان طبیعی داشتند و نمره آپگار در اولین و پنجمین دقیقه در اکثریت (۵/۹۲%) موارد طبیعی و تنها در ۲ مورد از نوزادان غیر طبیعی مشاهده شد. در ارتباط با اهداف ویژه تحقیق ، نتایج نشان داد که اکثریت زنان حامله از نظر تغذیه ( ۳/۷۴%) و مراقبت از خود در دوران بارداری ( ۳/۶۸% ) در شرایط خوب بودند و همه ی زنان حامله ی مورد مطالعه (۱۰۰%) ، از الکل و مواد مخدر استفاده نمی کردند. از نظر ارتباط اجتماعی در شرایط متوسط و تنها در زمینه فعالیت جسمانی ضعیف بودند. در مجموع ۳/۵۵ درصد از زنان حامله از نظر سبک زندگی در شرایط خوب و ۷/۴۴ درصد در شرایط متوسط بودند. آمارهای مشاهده شده در این مطالعه نشان داد که بین سبک زندگی ووزن زمان تولد (۱۴/۰=r و ۰۰۶/۰ >p) ، بین فعالیت فیزیکی و سن داخل رحمی (۱/۰ = r و ۰۴۶/۰ =p) و بین تغذیه با وزن زمان تولد و سن داخل رحمی (۱۴/۰ =r و ۰۰۵/۰ =p – 1/0 = r و ۰۳۳/۰=p) ارتباط معنی دار وجود دارد. اما بین فعالیت جسمانی ، مراقبت از خود در دوران بارداری ، مصرف الکل و دارو در دوران بارداری و روابط اجتماعی با وزن زمان تولد نوزاد ارتباطی پیدا نشد (۹).
عواملی از قبیل سن ، شاخص توده بدنی، عوامل اقتصادی –اجتماعی ، طبی ، وضعیت نا بسامان در دوران بارداری و … از جمله مواردی هستند که قسمتی از سبک زندگی مادر را در دوران بارداری تشکیل می دهند و نتایج برخی از مطالعات اذعان دارند که ممکن است این عوامل بر تولد نوزاد کم وزن موثر باشند. در این زمینه مطالعه ای توسط وین گساخون و همکاران در سال ۲۰۱۰ تحت عنوان ” عوامل موثر بر تولد نوزاد کم وزن ” انجام شد. این پژوهش که یک مطالعه مورد- شاهدی بود با هدف تعیین عوامل موثر بر تولد نوزاد کم وزن در چهار بیمارستان مرکزی در وینتیان[۳۴] ، مرکز کشور لائوس[۳۵] انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه و اطلاعات موجود از مادرانی که نوزادان آنان در چهار بیمارستان مرکزی در وینتیان از مارس تا ژوئن[۳۶] ۲۰۰۸ متولد شده بودند ، استفاده شد. وزن تولد نوزادان تازه متولد شده ، همچنین قد و وزن مادران به وسیله پرسنل آموزش دیده اندازه گیری شد. کل زنانی که در این دوره زایمان کردند ۲۳۹۸ نفر بودند ، که شامل ۲۸۰ مادر با نوزاد کم وزن بود. به علاوه ، از مادران نوزاد با وزن طبیعی که قبلا سابقه تولد نوزاد کم وزن داشتند نیز نمونه گیری شد. داده ها از طریق مصاحبه ی رودررو با بهره گرفتن از پرسشنامه ی محقق ساخته ، انجام شد قبل از پر کردن پرسشنامه اهداف ، فواید انجام پژوهش ، بی نام بودن پرسشنامه و محرمانه ماندن اطلاعات به واحدهای پژوهش توضیح داده شد. مادرانی که زایمان چند قلویی یا نوزاد مبتلا به ناهنجاری داشتند و یا اطلاعات آنان ناکامل بود از پژوهش خارج شدند و در نهایت ۲۳۵ مادر با نوزاد کم وزن و ۲۶۵ مادر با نوزاد دارای وزن طبیعی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. پرسشنامه مورد استفاده دارای پنج قسمت بود: قسمت اول پرسشنامه سوالات مربوط به اطلاعات دموگرافیک بود. قسمت دوم مربوط به بررسی دانش مادران در مورد حاملگی سالم ، نوع تغذیه در دوران بارداری ، داشتن بیماری مزمن و … بود که در تولد نوزاد کم وزن موثر بودند. قسمت سوم پرسشنامه مربوط به بررسی سلامت مادر بود که شامل سوالاتی درباره عوارض ناشی از بارداری ، از قبیل اکلامپسی ، هیپرتانسیون و سقط بود. قسمت چهارم روی اعمال مربوط به سلامت ، از قبیل تغذیه ( سابقه مصرف گوشت ، نوشیدن الکل ، سیگار کشیدن ، … ) ، اطلاعات مربوط به ارتقاء سلامت ( مراقبت های دوران بارداری ، به دست آوردن اطلاعات مربوط به تغذیه در دوران بارداری و … ) متمرکز می شد. قسمت پنجم و نهایی پرسشنامه مربوط به عوامل خانوادگی از قبیل تاثیر والدین و همسر به عنوان مشارکت در حفظ بارداری و نوزاد سالم بود. همچنین در این پژوهش سطح آگاهی و عملکرد مادران در مورد مباحث مختلف از قبیل ، نوزاد کم وزن و عوامل مربوطه و نقش تغذیه در دوران بارداری با بهره گرفتن از مجموعه ای از سوالات تعیین شد ، که نمرات ۷۵ درصد و بیشتر به عنوان داشتن آگاهی کامل و نمرات کمتر از ۷۵ درصد ، به عنوان ، آگاهی ناکامل در نظر گرفته شد. از آمار توصیفی برای ویژگی های فردی-اجتماعی واحدهای مورد پژوهش و برای متغیرهای پیوسته از میانگین و انحراف معیار[۳۷] استفاده شد ، و طبقه بندی داده ها بر اساس فراوانی و درصد بیان شد. برای بررسی عوامل تعیین کننده ی کم وزنی ، مادران نوزادان کم وزن و مادران نوزادان با وزن طبیعی از نظر عوامل مرتبط با هم مقایسه شدند. به علاوه مدل لجستیک برای تخمین نسبت شانس[۳۸] به کار برده شد و فاصله اطمینان[۳۹] ۹۵% به عنوان میزان ارتباط بین نوزاد کم وزن و عوامل مرتبط استفاده شد. ۰۵/۰>p برای معنی داری در نظر گرفته شد و داده ها با بهره گرفتن از نرم افزار spss با نسخه ۱۷ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
عکس مرتبط با اقتصاد
نتایج بیان گر آن بود که اکثر مادران نوزادان کم وزن (۷/۸۴%) و مادران دارای نوزاد با وزن طبیعی (۷/۹۷%) در محدوده سنی ۳۵-۱۸ سال بودند. مادران در گروه با درآمد پایین ( درآمد کمتر از یک میلیون کیپس[۴۰] ماهانه ) ۹/۶۸ درصد در گروه نوزادان کم وزن و ۱/۱۵ درصد در گروه با نوزادان دارای وزن طبیعی را تشکیل می دادند. تقریبا ۹۶ درصد مادران نژاد لائولوم[۴۱] و بودایی بودند. اکثر (۹/۸۸%) نوزادن کم وزن از مادرانی متولد شدند که کار سخت جسمانی داشتند ، اکثر (۹/۶۰%) نوزادان کم وزن ، فرزند اول خانواده بودند. در میان مادرانی که سابقه خانوادگی ، نوزاد کم وزن داشتند ، شیوع تولد نوزاد کم وزن ۸/۶ درصد بود. همچنین نتایج نشان داد که از میان مادران نوزادان کم وزن فقط ۲/۲۷ درصد دارای آگاهی کافی و ۹/۴۸ درصد دارای عملکرد مناسب بودند در حالی که ۴/۸۹ درصد از مادران نوزاد دارای وزن طبیعی دارای عملکرد مناسب در دوران بارداری بودند. در واقع ، تعداد کمی از مادران نوزادان کم وزن (۸/۶۹%) در مقایسه با مادران نوزادان با وزن طبیعی (۷/۸۸%) بهداشت مناسب داشتند. در مورد عوامل موثر بر تولد نوزاد کم وزن موارد زیر پیدا شد : مادران با سن کمتر از ۱۸ سال هشت برابر بیشتر مستعد زایمان نوزاد کم وزن بودند (۶/۸ =OR و ۰۰۱/۰=p). مادرانی که در کارهای جسمانی سخت درگیر می شدند در خطر بالای تولد نوزاد کم وزن بودند (۵=OR و ۰۰۱/۰ >p). نتایج نشان داد که فقدان آگاهی نقش مهمی ، در زایمان نوزاد کم وزن دارد (۱/۱۰=OR و ۰۰۱/۰ >p). به همین ترتیب ، مادران با بهداشت ضعیف سه برابر در معرض خطر داشتن نوزاد کم وزن بودند (۴/۳ =OR و ۰۰۱/۰ >p). درآمد خانوادگی مادر یکی از موثرترین شاخص ها ، بر کم وزنی نوزادان بود ، که این حقیقت را منعکس می کرد که مادران در گروه درآمد پایین ۹/۱۳ برابر بیشتر در معرض داشتن نوزاد کم وزن بودند (۹/۱۳ =OR و ۰۰۱/۰ >p). همچنین وزن بالای ۷۰ کیلو (۹/۱۳ =OR و ۰۰۱/۰>p) ، تغذیه ناکافی (۹/۸=OR و ۰۰۱/۰ >p) ، سطح تحصیلات پایین مادر (۵/۲=OR و ۰۰۱/۰ >p) و فرزند اول خانواده بودن (۲/۲ =OR و ۰۰۱/۰ >p) از دیگر عوامل موثر بر تولد نوزاد کم وزن بود. اما بین وجود سابقه تولد نوزاد کم وزن در مادر ، قد مادر، نژاد ، مذهب و شغل مادر با به دنیا آوردن نوزاد کم وزن در زایمان اخیر ارتباط معنی داری پیدا نشد (۱۹).
در زمینه ی ارتباط عوامل مادری و کم وزنی نوزادان مطالعه ای دیگر توسط سینگ[۴۲] ، در سال ۲۰۰۹ در یک بیمارستان نظامی تحت عنوان ” بررسی عوامل مادری موثر بر تولد نوزادان کم وزن ” انجام شد. این مطالعه گذشته نگر با هدف تعیین عوامل مادری موثر بر تولد نوزادان کم وزن انجام شد. این مطالعه روی همه نوزادانی که بین جولای ۲۰۰۵ تا جولای ۲۰۰۶ به دنیا آمده بودند انجام شد ، در طی این دوره ۶۵۰ زایمان اتفاق افتاده بود که ۴۰ حاملگی منجر به تولد نوزاد کم وزن شد. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد که عوامل مادری مثل سن ، وضعیت تاهل ، شاخص توده بدنی قبل از حاملگی ، سطح هموگلوبین ، سابقه ناخوشایند بارداری (سابقه مرده زایی یا مرگ نوزاد در حاملگی های قبلی ، سابقه سه سقط خودبه خودی متوالی یا بیشتر ) ، پره اکلامپسی ، دیسترس جنینی و نوع زایمان مورد مطالعه قرار گرفت. موارد حاملگی های چند قلویی و تولد نوزاد مرده از پژوهش خارج شدند. تجزیه وتحلیل آماری با بهره گرفتن از تست دقیق فیشر[۴۳] انجام شد.
نتایج این مطالعه نشان داد که شیوع کم وزنی در این مطالعه ۱۶/۶ درصد بود. میانگین سن مادران در گروه نوزادان کم وزن ۶۸/۲۴ سال و در گروه کنترل ۱۵/۲۵ سال بود. اختلاف معنی دار آماری بین سن مادر و وضعیت تاهل او بین گروه کنترل و گروه نوزادان کم وزن مشاهده نشد. پیامدهای جنینی از قبیل زایمان زودرس ، وضعیت بد تولد ، زایمان سزارین ، توبرکلوزیس ، آنمی (Hb<11gr/dl) ، پاره شدن زودرس کیسه آب[۴۴] و استرس جنینی ( برادی کارد شدن جنین و کند شدن حرکات جنین ) در گروه نوزادان کم وزن دیده شد ، اما هیچ یک از آنها به طور آماری معنی دار نبودند. اما شاخص توده بدنی مادر قبل از بارداری (۶/۲=OR و ۰۰۹/۰=p برای BMI< 20 – 081/0=OR و ۰۰۰/۰ =p برای BMI>25) ، مراجعات کمتر از ۳ بار برای مراقبت های دوران بارداری (۰۰۰/۷ =OR و ۰۰۵/۰ =p) ، پره اکلامپسی (۵۴۶/۸ =OR و ۰۰۰/۰ =p) و سوابق بد بارداری (سابقه سقط ، مرده زایی ، مرگ جنین در سه ماه آخر بارداری) (۰۹۱/۵=OR و ۰۰۳/۰=p) از عوامل مادری بودند که منجر به تولد نوزاد کم وزن در بیشتر موارد شدند (۸).
مطالعه دیگری توسط میرسلیمی و صادقی در سال ۸۴-۸۳ تحت عنوان ” برخی عوامل مادری موثر بر تولد نوزادان کم وزن ” به منظور شناخت برخی عوامل مادری مرتبط با تولد نوزادان کم وزن در مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. این مطالعه به صورت مقطعی با نمونه ای با حجم ۸۱۳ نوزاد در مراکز آموزشی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. در این پژوهش نمونه گیری چند مرحله ای بود. بدین صورت که ابتدا از بین چهار مرکز آموزشی و درمانی ، بر اساس منطقه جغرافیایی به دو گروه تقسیم و به صورت تصادفی دو مرکز انتخاب گردید و سپس حجم نمونه به نسبت مراجعین به این مرکز تقسیم شد (تخصیص متناسب) و نمونه گیری به روش مستمر تا رسیدن به حجم نمونه برآورد شده ، ادامه پیدا کرد. بدین ترتیب به نسبت مراجعین از بیمارستان اول ۵۰۰ نمونه و از بیمارستان دوم ۳۱۳ نمونه انتخاب شدند. جمعیت مورد پژوهش کلیه زنان بارداری بودند که طی دیماه ۸۳ لغایت اردیبهشت ماه ۸۴ برای زایمان به مراکز آموزشی و درمانی شهید اکبرآبادی و حضرت رسول (ص) مراجعه کرده بودند. جهت جمع آوری اطلاعات مربوط به مادر از پرسشنامه ای که از طریق مصاحبه با مادر در اولین فرصت پس از زایمان تکمیل می شد استفاده گردید و جهت جمع آوری اطلاعات مربوط به نوزاد از اطلاعات ثبت شده در پرونده های زایمانی و نوزادی استفاده گردید. داده ها با کمک نرم افزار spss و با بهره گرفتن از آزمون t مستقل ، کای دو ، آزمون دقیق فیشر و رگرسیون لوجستیک آنالیز گردید.
در این پژوهش ۹/۵۰ درصد نوزادان پسر و ۱/۴۹ درصد دختر بودند. وزن ۷/۱۷ درصد از نوزادان ، زیر ۲۵۰۰ گرم بود. بیشترین تعداد مادران (۸۷/۵۳%) نخست زا بوده و همچنین بیشترین درصد کم وزنی نوزادان (۷/۱۸%) به همین گروه اختصاص داشت. اگر چه بیشترین درصد نوزادان کم وزن به ترتیب به مادران کمتر از ۲۰ سال و بین ۳۹-۳۵ سال اختصاص داشت (۳/۲۰% و ۹/۲۰%) اما از لحاظ آماری اختلاف معنی داری بین میانگین سنی در دو گروه مادران با نوزادان کم وزن و طبیعی نشان داده نشد. همچنین متغیرهایی مثل فاصله حاملگی قبلی با حاملگی اخیر ، تماس با دود سیگار ، میزان وزن گیری در دوران بارداری ، تعداد مراجعات ، جهت مراقبت های دوران بارداری ، کم خونی و سطح تحصیلات مادر با کم وزنی نوزاد ارتباط معنی دار نداشتند. اما نتایج این پژوهش نشان داد که پره اکلامسی (۲۱۵/۴ =OR و ۰۰۰۱/۰ =p) ، نخست زایی (۶۸۲/۱ =OR و۰۰۶/۰ =p) ، شاخص توده بدنی پایین (۶۷۷/۱ =OR و۰۴۴/۰ =p) و قدکوتاهی (۹۵۶/۰=OR و۰۱۷/۰=p) ، از جمله عوامل مادری هستند که با کم وزنی زمان تولد ارتباط معنی دار دارد (۱).
در شهر رشت نیز مطالعه ای توسط عدل شعار و همکاران در سال ۱۳۸۴ با هدف ” تعیین عوامل مادری پیش بینی کننده ی کم وزنی نوزادان مراجعه کننده به بیمارستان های شهر رشت ” انجام شد. این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی بوده و کلیه نوزادانی که از اول دی تا اول خرداد (به مدت ۵ ماه) در دو بیمارستان الزهرا (ع) و حضرت رسول اکرم (ٌص) شهر رشت متولد شدند و دارای مشخصات واحدهای مورد پژوهش بودند ، نمونه این پژوهش (۲۵۰۰=n) را تشکیل دادند. نوزادان در دو گروه با وزن طبیعی و با وزن ۲۵۰۰ گرم و کمتر دسته بندی شدند. همه نوزادان دارای سن جنینی ۳۸ هفته و بالاتر و فاقد ناهنجاری های مادرزادی خاص بودند که از این میان ۱۳۰ نوزاد کم وزن بودند.. داده های پژوهش به روش مصاحبه ی سازمان یافته با مادران واحدهای مورد پژوهش و مشاهده ی اطلاعات مندرج در پرونده جمع آوری و در پرسشنامه ثبت شد. پرسشنامه مشتمل بر دو بخش : اطلاعات مرتبط با نوزاد و عوامل مادری ( عوامل دموگرافیکی ، اقتصادی – اجتماعی و طبی ) موثر بر کم وزنی نوزاد بود. در این پژوهش برای کسب روایی ابزار از روایی محتوا و جهت تعیین پایایی ابزار از روش آزمون مجدد استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری با تعیین تفاوت بین مشخصات عوامل مادری نوزادان با وزن ۲۵۰۰ گرم و پایین تر ، با نوزادان دارای وزن طبیعی انجام شد.
شیوع کم وزنی در این تحقیق ۲/۵ درصد بود. یافته ها نشان می دهند که سن شروع حاملگی ۸/۴۳ درصد از مادران نوزادان کم وزن در مقایسه با ۹/۱۷ درصد از نوزادان با وزن طبیعی ، در محدوده زیر ۲۰ سال و یا بالای ۳۵ سال بوده است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که ۸/۱۱ درصد از مادران نوزادان کم وزن در مقایسه با ۵ درصد از مادران نوزادان با وزن طبیعی ، اضافه وزن زیر ۷ کیلوگرم در دوران بارداری داشته اند. و ۵/۱ درصد از مادران نوزادان با وزن طبیعی در مقایسه با ۸/۱۰ درصد از مادران نوزادان کم وزن ، در شروع بارداری لاغر یعنی دارای BMI کمتر از ۸/۱۹ کیلوگرم بر متر مربع بوده اند. همچنین ۶/۰ درصد از مادران نوزادان با وزن طبیعی در مقایسه با ۴/۵ درصد از مادران نوزادان کم وزن ، تعداد حاملگی بیشتر از ۴ بار را داشته اند. و ۱/۶۰درصد از مادران نوزادان با وزن طبیعی و ۳/۴۲درصد از مادران نوزادان کم وزن خانه شخصی داشته اند. همچنین یافته ها نشان دادند که ۴/۳۵درصد از مادران نوزادان کم وزن در مقایسه با ۸/۱۴ درصد از مادران نوزادان با وزن طبیعی تعداد افراد خانواده بیشتر از ۴ نفر داشته اند. و ۹/۵درصد از خانواده های نوزادان با وزن طبیعی در مقایسه با ۱/۲۳درصد از خانواده های نوزادان کم وزن ، درآمد ماهیانه زیر ۱۰۰هزار تومان داشتند. داده ها نشان دادند که ۳/۱درصد از مادران نوزادان با وزن طبیعی در مقایسه با ۶/۴درصد از مادران کم وزن ، در زمان بارداری به شغل کارگری اشتغال داشته اند. و ۵/۱ درصد از پدران نوزادان با وزن طبیعی در مقایسه با ۱/۳درصد از پدران نوزادان کم وزن ، در دوران بارداری همسر ، بیکار بوده اند. و تعداد دفعات مراقبت دوران بارداری مادران نوزادان کم وزن نسبت به مادران نوزادان با وزن طبیعی کمتر از ۴ بار بوده است که ارتباط معنی داری بین این عوامل با تولد نوزاد کم وزن وجود داشت (۰۵/۰>P). همچنین نتایج پژوهش نشان داد که بین تغذیه مادر در دوران بارداری با کم وزنی زمان تولد نوزاد ارتباط وجود دارد (۰۵/۰>P). اما یافته های پژوهش ارتباطی را بین عوامل طبی (میزان هموگلوبین در دوران بارداری و ابتلاء به بیماری های مادر در طول دوران بارداری) نشان نداد. درحالی که نتایج حاصل از رگرسیون لوجستیک نشان داد که سن کمتر از ۲۰ سال و بالای ۳۵ سال مادر (۴۹/۱۶=OR و ۰۰۰۱/۰>p) از عوامل دموگرافیکی ، و مصرف کم میوه (۱۹/۱۸۹=OR و ۰۰۰۱/۰>p) ، مصرف مایعات در حد ضعیف (۷۸/۴=OR و ۰۰۳/۰>p) ، بیکاری پدر (۹۸/۲۸=OR و ۰۰۲/۰>p) و درآمد ماهیانه ۲۰۰-۱۰۰ هزار تومان (۱۶/۲۰=OR و ۰۰۰۱/۰>p) از گروه عوامل اقتصادی- اجتماعی مادران مهمترین عوامل پیش بینی کننده ی مادری در کم وزنی زمان تولد نوزاد هستند(۲).
نوع تغذیه از جمله مواردی است که در سبک زندگی افراد به خصوص در سبک زندگی زنان باردار تاثیر زیادی دارد در این رابطه رامون و همکاران[۴۵] (۲۰۰۹) مطالعه ای کوهورت[۴۶] با عنوان ” ارتباط مصرف میوه و سبزیجات در دوران بارداری با اندازه های بدن نوزاد” با هدف بررسی نقش رژیم غذایی و عوامل محیطی در تکامل و سلامت جنین و نوزاد در والنسیای[۴۷] اسپانیا[۴۸] انجام دادند. جهت انجام این پژوهش از مادرانی که در سه ماهه اول بارداری به بیمارستان جهت غربالگری ناهنجاری جنین مراجعه می کردند و تمایل به شرکت در مطالعه را داشته و همچنین معیارهای ورود به پژوهش را داشتند ، ثبت نام به عمل آمد. از معیارهای ورود به پژوهش داشتن سن حداقل ۱۶ سال ، حاملگی تک قلویی ، داشتن سن حاملگی ۱۳-۱۰هفته در زمان مراجعه ، نداشتن سؤء مصرف مواد مخدر ، نداشتن هیپرتانسیون مزمن ، تمایل به زایمان در بیمارستان تعیین شده و نداشتن مشکلی در سلامت بود. از فبریه[۴۹] ۲۰۰۴ تا جوءن[۵۰] ۲۰۰۵ ، از ۱۵۶۳ مادر بارداری که ثبت نام کرده بودند ۸۴۰ نفر ، بعد از امضای رضایت نامه مورد مطالعه قرار گرفتند. ۱۵ نفر از زنان که در بررسی مقدماتی مورد پژوهش قرار گرفته بودند نیز در تجزیه و تحلیل آماری وارد شدند. زنانی که سقط و مرده زایی داشته و یا برای مراقبت و پیگیری مراجعه نمی کردند از پژوهش خارج شدند و در پایان ۷۸۷ نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. برای ارزیابی مصرف میوه و سبزیجات در دوران بارداری از پرسشنامه [۵۱]FFQ استفاده شد که یک بار این پرسشنامه در سه ماهه اول (۱۳-۱۰ هفته حاملگی) و یک بار در سه ماهه سوم (۳۲-۲۸ هفته حاملگی) برای مادران مورد پژوهش از طریق مصاحبه تکمیل گردید. وزن و قد زمان تولد نوزادان به وسیله ماما و پرستار در زمان تولد اندازه گیری می شد و سن حاملگی از روی LMP که خود مادر گزارش می کرد ، تعیین می شد و اگر سن حاملگی در ظاهر و معاینه با LMP گزارش شده توسط مادر بیشتر از ۷ روز اختلاف داشت از سونوگرافی برای تعیین سن حاملگی استفاده می شد. مشخصات فردی و اجتماعی مادران در سه ماهه سوم همراه با پرسشنامه FFQ پرسیده می شد. برای آنالیز داده ها از آمار توصیفی درصد یا میانگین و انحراف معیار ، و از آمار استنباطی تی مستقل و آنوا برای مقایسه میانگین ها و از کای دو برای متغیرهای طبقه بندی شده استفاده گردید. از اسپیرمن برای ارتباط بین مصرف میوه و سبزیجات در سه ماهه اول و سوم بارداری استفاده شد و از رگرسیون چندگانه برای ارتباطات به دست آمده با پیامدهای تولد نوزاد استفاده شد. برای بیان معنی داری این ارتباطات ۰۵/۰>P در نظر گرفته شد. که این تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله ی نرم افزار SPSS با نسخه ۱۵ و رگرسیون لوجستیک با نرم افزار STATA با نسخه ۹ انجام شد.
نتایج بیان گر آن بود که میانگین سن مادران ۳۰ سال و در محدوده سنی ۱۶ تا ۴۳ سال بودند. ۵۵ درصد مادران ، حاملگی اول آنان بود. اکثریت (۶۱%) شاخص توده بدنی بین ۲۶- ۸/۱۹ داشتند و ۲۴ درصد مادران اضافه وزن داشته یا چاق بودند. وزن زمان تولد نوزادان ۵۲۷ ۳۲۲۷ گرم و قد آنان ۵/۲ ۱/۵۰ سانتی متر بود. وزن زمان تولد نوزاد با سن مادر ، وزن مادر قبل از بارداری ، وزن گیری مادر در دوران بارداری ، تعداد زایمان ، سیگار کشیدن در دوران بارداری ، جنسیت نوزاد ، طبقه اجتماعی- اقتصادی ، محل زندگی و قد پدر و مادر ارتباط معنی داری را نشان داد (۰۵/۰>P) به طوری که در مادران با سن کمتر از ۲۵ سال ، وزن کمتر از ۵۰ کیلوگرم قبل از بارداری ، زایمان اول ، جنسیت نوزاد دختر و طبقه اجتماعی- اقتصادی پایین ، وزن زمان تولد نوزاد پایین تر مشاهده شد. ولی بین مصرف الکل و کافئین در سه ماهه ی اول بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت. در ارتباط با عوامل مرتبط با قد نوزاد ، وزن مادر قبل از بارداری ، وزن گیری مادر در دوران بارداری ، زایمان اول ، سیگار کشیدن مادر ، جنسیت دختر و قد پدر و مادر با قد نوزاد در ابتدای تولد ارتباط معنی داری مشاهده شد (۰۵/۰>P) ولی سن مادر ، طبقه اجتماعی- اقتصادی ، محل زندگی ، مصرف الکل و کافئین در سه ماهه اول بارداری با قد نوزاد ارتباط آماری معنی داری ندارد. آنالیز واریانس دوطرفه بین مصرف میوه (۰۱/۰>P) و سبزیجات (۰۰۱/۰>P) در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری را نشان داد. مصرف سبزیجات با قد نوزاد نیز ارتباط دارد (۰۲/۰>P) ولی مصرف میوه با قد نوزاد ارتباطی را نشان نداد. رگرسیون لوجستیک نیز نشان داد که مادرانی که در سه ماهه ی اول (۵/۵۵- = و ۰۴/۰>P) بارداری سبزیجات کم مصرف می کنند وزن زمان تولد نوزادان آنان کاهش می یابد. ولی بین مصرف سبزیجات در سه ماهه ی سوم بارداری و مصرف میوه جات در سه ماهه ی اول و سوم بارداری با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری را پیدا نکردند اگرچه مصرف کم این مواد کاهش وزن زمان تولد نوزاد را نشان می دهد. همچنین استفاده از رگرسیون لوجستیک نشان داد که مصرف کم سبزیجات در سه ماهه اول (۱/۰- = و ۰۵/۰>P) و سوم (۳/۰- = و ۰۵/۰>P) بارداری قد نوزاد را کاهش می دهد ولی مصرف کم میوه ارتباطی با قد نوزاد ندارد. پس مصرف میوه و سبزیجات در دوران بارداری برای تکامل و رشد وزن و قد جنین می تواند مفید باشد و مطالعات بیشتر برای تأثیر این مواد قبل از بارداری نیز لازم است )ّ۴۰).
در رابطه با فعالیت و استراحت در دوران بارداری فلتین وهمکاران[۵۲] (۲۰۱۰) پژوهشی با عنوان “ارتباط انجام ورزش در دوران بارداری با شاخص توده بدنی مادر باردار و وزن زمان تولد نوزاد” انجام دادند. این پژوهش که یک مطالعه کوهورت می باشد از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۸ به طول انجامید. مادران باردار نروژی[۵۳] ، که در هفته ۱۸-۱۷ بارداری ، جهت انجام سونوگرافی مراجعه می کردند ، در صورت داشتن معیارهای ورود به پژوهش و تمایل به شرکت در پژوهش ، مورد مطالعه قرار می گرفتند. از معیارهای ورود به پژوهش ، داشتن بارداری تک قلویی بود و مادرانی که زایمان زودرس (قبل از ۳۷ هفته بارداری) و مرده زایی[۵۴] داشتند از پژوهش خارج شدند. که در کل ۴۳۷۰۵ زن حامله مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای در ارتباط با موارد مرتبط با حاملگی ، وضعیت اجتماعی- اقتصادی ، وضعیت سلامتی و عوامل مؤثر در سبک زندگی استفاده شد. این پرسشنامه یک بار در حدود هفته ۱۷ بارداری و یک بار در حدود هفته ۳۰ حاملگی از طریق مصاحبه با مادر باردار تکمیل گردید.از دفتر ثبت اسناد مربوط به موالید نروژ[۵۵] ، وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ثبت گردید. برای به دست آوردن BMI مادران ، وزن قبل از بارداری از آنان پرسیده شد و قد آنان با متر اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSS با نسخه ۱۴ و STATA با نسخه ۹ و با بهره گرفتن از آمارهای توصیفی ، استنباطی و مدل رگرسیون خطی[۵۶] انجام شد.
نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که میانگین BMI مادرانkg/ ۲۴ ، میانگین تعداد دفعات انجام ورزش ۶ بار در ماه در هفته ۱۷ بارداری و ۴ بار در ماه در هفته ۳۰ بارداری و میانگین وزن زمان تولد تولد نوزادان ۳۶۷۷ گرم بود. با افزایش BMI مادر ، وزن زمان تولد نوزاد نیز افزایش می یابد در حالی که ورزش کردن سه بار در هفته یا بیشتر با تولد نوزاد کم وزن ارتباط آماری معنی داری داشت (۰۰۱/۰>P). نتایج حاصل از رگرسیون خطی نشان داد که به ازای هر دفعه انجام ورزش در ماه در دوران بارداری ، ۹/۳ گرم ، وزن زمان تولد نوزاد کاهش می یابد (۰۰۱/۰>P ، ۹/۳- = ). با در نظر گرفتن عوامل مؤثر دموگرافیک در وزن زمان تولد ، به ازای هر دفعه انجام ورزش در ماه ، در دوران بارداری ، ۹/۲ بار وزن زمان تولد کاهش می یابد (۰۰۱/۰>P ، ۹/۲- = ) همچنین با در نظر گرفتن تأثیر BMI مادر روی وزن زمان تولد ، به ازای هر دفعه انجام ورزش در ماه ، در دوران بارداری ، ۱/۲ بار وزن زمان تولد کاهش می یابد (۰۰۱/۰>P ، ۹/۳- = ). به طور کلی نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که انجام ورزش در دوران بارداری تأثیر کمی روی وزن زمان تولد دارد در حالی که BMI مادر ، تأثیر زیادی روی وزن زمان تولد نوزاد دارد. بنابراین پیشنهاد می شود که مراقبت های بهداشتی باید روی پیشگیری و درمان افزایش وزن و چاقی در زنان در سنین باروری متمرکز شوند (۴۱).
استرس ها و حوادث قسمتی از زندگی انسان است که می تواند روی سبک زندگی فرد تأثیر بگذارد و با توجه به شرایطی که مادر در دوران بارداری با آن روبه رو می شود اثرات این استرس ها می تواند هم برای مادر و هم برای جنین قابل توجه باشد بر همین اساس بوردرز و همکاران[۵۷] (۲۰۰۷) پژوهشی را با عنوان ” بررسی استرس های مزمن و وزن زمان تولد نوزادان در زنان با خانواده کم درآمد” با هدف بررسی ارتباط بین استرس های روانی- اجتماعی مزمن با وزن زمان تولد نوزاد در زنانی که در طبقه کم درآمد جامعه زندگی می کنند ، انجام دادند.
این پژوهش یک مطالعه کوهورت بود. جهت جمع آوری نمونه ها از نمونه گیری تصادفی استفاده شد. بدین طریق ، زنانی را که بین سال های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴ به ۹ استان ایالات متحده جهت دریافت کمک های مالی مراجعه می کردند ، با آنان هر سال مصاحبه ای صورت می گرفت و از نظر استرس هایی که در زندگی داشتند ، مدت زمان مواجه با استرس ، عوامل ایجاد کننده ی استرس و تأثیرات استرس در زندگی آنان و همچنین از نظر عواملی از قبیل وضعیت اجتماعی- اقتصادی ، وضعیت کاری افراد ، برنامه ی دریافت کمک های دولتی ، حوادث زندگی و… مورد ارزیابی قرار می گرفتند. در این مدت زنانی که باردار شده و زایمان داشتند ، شناسایی شدند و این افراد خودشان وزن زمان تولد نوزاد خود را بر اساس آنچه در پرونده پزشکی نوزاد ثبت شده بود ، اعلام می کردند. از معیارهای ورود به پژوهش ، داشتن زایمان تک قلویی و سن حاملگی ترم بود. مادران دارای نوزادان کم وزن (منظور از نوزاد کم وزن ، وزن زمان تولد کمتر از ۲۵۰۰ گرم ، بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی می باشد.) و مادران دارای نوزادان با وزن طبیعی از نظر مشخصات دموگرافیکی و استرس های روانی و اجتماعی ، با هم مقایسه شدند. آنالیز داده ها به وسیله نرم افزار SPSS با نسخه ۱۲ انجام شد. برای بیان ارتباط بین متغیرهای موجود در مشخصات دموگرافیک و استرس های روانی- اجتماعی با کم وزنی زمان تولد ، از آمار استنباطی کای دو ، تست فیشر ، شانس نسبی با فاصله اطمینان ۹۵% استفاده شد. سپس از تست برسلو- دی[۵۸] استفاده شد تا همگن بودن ، شانس نسبی مورد ارزیابی قرار بگیرد.
از ۱۳۶۳ زن مورد مطالعه ، ۲۹۴ زن (۶/۲۱%) باردار و زایمان تک قلویی داشتند. از ۲۹۴ نوزاد متولد شده ، ۳۹ نوزاد (۳/۱۳%) کم وزن متولد شدند. زبان مادری ۹۹ درصد از واحدهای مورد پژوهش ، انگلیسی بود. ۸/۷۶ درصد زنان سیاه پوست و غیر اسپانیایی ، ۵/۴ درصد سفید پوست و اسپانیایی و ۷/۲ درصد سایر نژاد ها را داشتند. از بین واحدهای مورد پژوهش ۱۶۵ نمونه گزارش کردند که درآمد خانواده ی آنان کمتر از ۱۳۴۱۶ دلار بوده است که تفاوت آماری بین درآمد خانواده با کم وزنی زمان تولد نوزاد یافت نشد. همچنین در میان مشخصات دموگرافیکی دیگر از قبیل سطح تحصیلات مادر ، زایمان اول یا چندزایی ، وضعیت ازدواج و داشتن بیمه بهداشتی نیز با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط معنی داری یافت نشد. ولی جمعیت زیاد خانواده با وزن زمان تولد نوزاد ارتباط معنی داری را نشان داد (۰۱/۰>P). همچنین میانگین سنی مادران دارای نوزاد کم وزن بالاتر از میانگین سنی مادران با نوزادان طبیعی بود که این ارتباط از نظر آماری معنی دار بود (۰۱/۰>P). داشتن استرس های روانی- اجتماعی در دوران بارداری به طورکلی (۰۱/۰>P) ، وضعیت تغذیه ای ضعیف (۲/۳=OR و ۰۱/۰>P) ، نداشتن امنیت شغلی (۱/۳=OR و ۰۱/۰>P) ، حمایت های اجتماعی ضعیف (۲=OR و ۰۶/۰>P) ، افسردگی (۲/۲=OR و ۰۱/۰>P) و مهارت های ضعیف در برقرای روابط اجتماعی (۸/۳=OR و ۰۱/۰>P) با کم وزنی بدو تولد نوزاد ارتباط آماری معنی داری را نشان داد. ولی بین زندگی در وضعیت سخت اقتصادی ، مواجهه با حوادث استرس آور در زندگی ، عدم دسترسی به مراقبت های پزشکی ، انجام اعتقادات مذهبی مثل رفتن به کلیسا و شرکت در گروه های اجتماعی با تولد نوزاد کم وزن ارتباط معنی دار آماری مشاهده نشد. در پایان پژوهشگر پیشنهاد می کند که انجام مطالعات بیشتر با روش های پیشرفته جهت اندازه گیری استرس های مزمن در طول دوران بارداری و هنگام زایمان لازم است تا علت زایمان نوزاد کم وزن و دلایل نابرابری تخصیص حمایت های اجتماعی در نتایج به دست آمده ، بهتر درک شود و همچنین مطالعات بیشتر جهت بررسی مداخلاتی که می توانند اثرات مخرب استرس ها را در زنان باردار کاهش دهند لازم است (۲۰).
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
روابط اجتماعی یکی از عوامل مهم در سبک زندگی می باشد که می تواند روی وزن زمان تولد تاثیر بگذارد که در همین زمینه ریمی و همکاران در سال ۲۰۰۶ مطالعه ای هم گروهی گذشته نگر[۵۹] تحت عنوان ” بررسی عوامل مؤثر در محرومیت اجتماعی بر کم وزنی زمان تولد” با هدف تعیین عوامل مؤثری که موجب کم وزنی نوزادان می شود ، در کشور آلمان انجام دادند. در این مطالعه از اطلاعات موجود در مرکز ثبت اسناد زنان حامله در آلمان در سه سال متفاوت ۱۹۹۰ و ۱۹۹۵ و ۱۹۹۹ استفاده شده است که اطلاعات مربوط به دوران بارداری و زایمان و پیامدهای آن برای مادر و کودک تا هفت روز بعد از زایمان به وسیله ی کارکنان بخش زایمان ، جمع آوری شده بود که تعداد تولدها در مجموع این سه سال ۲۱۵۱۴۸ نفر بوده است که با توجه به معیارهای ورود به پژوهش یعنی وزن بیشتر از ۵۰۰ گرم و کمتر از ۴۰۰۰ گرم ، نوزادان زنده ی متولد شده و تک قلویی ، تعداد نمونه ها ۱۸۲۴۴۴ تولد زنده شد. در این مطالعه نوزادان کم وزن به دو گروه ترم و نارس تقسیم و در این سه سال با هم مقایسه شدند. برای آنالیز داده ها ازSPSS و آمار استنباطی کای دو[۶۰] استفاده شده است.
نتایج مطالعه نشان داد که زنان بیکار ، بدون همسر ، خیلی جوان یا دارای سن بالای ۳۹ سال ، مادران کارگر با کار سنگین ، در خطر تولد نوزاد کم وزن هستند. بین مهاجرت و ملیت ، کارکردن در دوران بارداری و چاقی در ارتباط با تولد نوزاد کم وزن در دو گروه نوزادان نارس و ترم ارتباط معنی دار پیدا نشد. اما بین سیگار کشیدن ، عدم مراقبت های کافی در دوران بارداری ، استرس های روانی- اجتماعی ، زنان اول زا ، کوتاهی قد مادر ، فاصله کم بین حاملگی ها ، داشتن بیماری مزمن ، اکلامپسی و پره اکلامپسی با تولد نوزاد کم وزن در دو گروه نوزادان نارس و ترم ارتباط معنی داری وجود داشت (۰۵/۰>P). بین خطرات زایمانی و سابقه تاخیر رشد داخل رحمی با تولد نوزاد کم وزن نارس ارتباط معنی دار نبود در حالی که با تولد نوزاد کم وزن ترم ارتباط معنی دار مشاهده شد (۰۰۱/۰>P). همچنین بین سابقه تولد نوزاد نارس با تولد نوزاد کم وزن نارس ارتباط معنی دار پیدا شد (۰۵/۰>P) و بین سابقه داشتن سقط در حاملگی های گذشته و تولد نوزاد کم وزن نارس ارتباط معنی دار نبود ولی با تولد نوزاد کم وزن ترم ارتباط معنی دار پیدا شد (۰۰۱/۰>P). بنابراین سیاست بهداشت عمومی باید در جهت مشارکت اجتماعی کافی برای علت یابی کم وزنی و عوامل موثر بر افزایش میزان کم وزنی بنا شود (۱۷).
فصل سوم
روش اجرای تحقیق
این فصل مشتمل بر مباحث روش پژوهش و ملاحظات اخلاقی است و مواردی که تحت عنوان روش پژوهش ارائه می گردد شامل بیان نوع پژوهش ، جامعه پژوهش ، نمونه پژوهش و روش نمونه گیری ، حجم نمونه ، مشخصات واحدهای مورد پژوهش ، محیط پژوهش ، ابزار گردآوری داده ها ، روش اعتبار علمی[۶۱] و اعتماد علمی[۶۲] ابزار گردآوری داده ها ، روش گردآوری داده ها ، چگونگی تجزیه و تحلیل داده ها می باشد.
نوع پژوهش:
این پژوهش یک مطالعه همگروهی تاریخی[۶۳] است . در این نوع مطالعات محقق از علت به سمت معلول می رود ، پژوهشگر هیچ گونه مداخله و دستکاری انجام نمی دهد فقط نتایج مواجهه را با یک عامل خطر بررسی می کند. (۴۲)) .
جامعه پژوهش:
جامعه ی پژوهش را مادرانی تشکیل می دهند که جهت مراقبت بعد از زایمان یا انجام واکسیناسیون کودک خود تا دو ماهگی به مراکز و پایگاه های بهداشتی شهری رشت مراجعه کرده اند.
نمونه پژوهش و روش نمونه گیری:
نمونه های پژوهش این مطالعه شامل ۱۱۷۷ مادری است که به مراکز یا پایگاه های بهداشتی جهت مراقبت های بعد از زایمان یا انجام واکسیناسیون کودک خود تا دو ماهگی مراجعه کرده و دارای پرونده بهداشتی بودند و مشخصات واحدهای مورد پژوهش را دارا بودند ، که بر اساس وزن زمان تولد نوزادان ، به دو گروه مادران نوزادان با وزن پایین (۲۵۰۰ گرم وکمتر) و مادران نوزادان با وزن طبیعی (بیش از ۲۵۰۰ گرم تا ۴۰۰۰ گرم) دسته بندی شدند. جهت نمونه گیری مادران نوزادان کم وزن به علت داشتن لیست زمان مراجعه مادران نوزادان کم وزن ، از روش نمونه گیری تدریجی استفاده شد (در این نوع نمونه گیری پژوهشگر هیچ دخالتی در انتخاب نمونه های پژوهش ندارد و نمونه گیری تا رسیدن به حجم نمونه مورد نظر ادامه می یابد (۴۲)) ، بدین صورت که با مراجعه ی پژوهشگر به مراکز و پایگاه های بهداشتی و با کمک کاردان های بهداشت خانواده و ماماهایی که در مراکز بهداشتی اشتغال داشتند ، زمان مراجعه ی مادران نوزادان کم وزن تعیین می شد و همان روز نمونه گیری از مادر نوزاد کم وزن صورت می گرفت اما در گروه نوزادان طبیعی به علت نداشتن لیست زمان مراجعه مادران از نمونه گیری آسان استفاده شد بدین صورت ، همان روز که در مرکز بهداشت جهت نمونه گیری از نوزاد کم وزن حضور داشتیم ، از سایر مادران با نوزادان دارای وزن زمان تولد طبیعی نیز که به مرکز بهداشت مراجعه می کردند و معیارهای ورود به پژوهش را داشتند نیز نمونه گیری به عمل می آمد.
حجم نمونه:
حجم نمونه لازم جهت رسیدن به هدف تعیین ارتباط سبک زندگی مادران در دوران بارداری با کم وزنی بدو تولد نوزادان ترم بر اساس نتایج مطالعات صحتی (۹) و سوکو (۱۵) و با اطمینان ۹۵% و قدرت آزمون ۹۰% برحسب فرمول نمونه گیری پایین به تعداد ۶۲۸ نمونه برآورد شد. با توجه به این که این مطالعه با کنترل عوامل فردی- اجتماعی می باشد در نتیجه به تعداد متغیرهای دموگرافیکی ضربدر ۱۵ به حجم نمونه برآورد شده اضافه شد. در نتیجه حداقل حجم نمونه ۱۱۰۸ برآورد شد.
۱- α = ۰/۹۵ فاصله اطمینان
۱- β = ۰/۹۰ توان آزمون
ضریب همبستگی سبک زندگی با وزن بدو تولد نوزادان (۹) r = 0/14
ضریب همبستگی چندگانه با سایر متغیرها (۱۵) = ۰/۰۶
= ۰/۱
( ۳۲)+ ۶۲۸ = ۱۱۰۸
مشخصات واحدهای مورد پژوهش:
واحدهای مورد پژوهش در این تحقیق را مادرانی تشکیل می دهند که :
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
به بیماری های مزمن مبتلا نباشند.
با اشعه X در طول بارداری مواجه نشده باشند.
وزن نوزاد آنان هنگام تولد کمتر از ۴۰۰۰ گرم ، باشد.
سن جنینی نوزاد آنان ۴۲ – ۳۸ هفته باشد.
نوزاد آنان فاقد ناهنجاری مادرزادی باشد.
حاملگی تک قلو داشته باشند.
محیط پژوهش:
محیط پژوهش در این تحقیق تمام مراکز بهداشتی- درمانی (۱۵ مرکز بهداشت) و پایگاه های بهداشتی (۱۸ پایگاه بهداشتی) شهری رشت می باشد. علت انتخاب این محیط ، سهولت دسترسی به واحدهای مورد پژوهش و همچنین دسترسی به پرونده های بهداشتی آنان بود.
ابزار گردآوری داده ها :
ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه ای مشتمل بر سه بخش می باشد:
بخش اول پرسشنامه شامل ۴ سوال در مورد مشخصات نوزادان مورد مطالعه شامل: سن حاملگی ، جنسیت نوزاد ، وزن زمان تولد و رتبه تولد بوده است.
بخش دوم پرسشنامه شامل ۲۰ سوال در مورد مشخصات فردی- اجتماعی مادران در دوران بارداری: سن ، شاخص توده بدنی ، وزن مادر در شروع بارداری ، قد ، افزایش وزن در دوران بارداری ، نوع زایمان ، سابقه حاملگی های قبلی ، خواسته یا ناخواسته بودن حاملگی ، سابقه تولد نوزاد کم وزن ، فاصله حاملگی قبلی تا حاملگی اخیر ، تولد نوزاد اخیر به دنبال درمان نازایی ، نوع خانواده ، درآمد ماهانه خانواده ، تحصیلات مادر ، وضعیت اشتغال مادر ، تحصیلات همسر ، شغل همسر ، وجود مشکلات حاملگی ، مصرف دارو طبق تجویز پزشک یا بدون تجویز پزشک ، محل مراجعه برای دریافت مراقبت های بهداشتی ، تعداد مراجعات و میزان هموگلوبین مادر در دوران بارداری بوده است.
بخش سوم پرسشنامه شامل ابزار سبک زندگی مادر در دوران بارداری می باشد که پرسشنامه ای محقق ساخته مربوط به سبک زندگی مادران باردار می باشد که از پرسشنامه سبک زندگی ارتقاء دهنده ی سلامت زنان باردار (MHPLP) در پژوهش قرایبه (این پرسشنامه توسط قرایبه از روی HPLP تدوین گردیده است) (۱۰) و همچنین از پرسشنامه باتیست[۶۴] (۲۲) استفاده گردید که جهت بررسی اعتبار علمی هر دو پرسشنامه به زبان فارسی ترجمه شد و مجددا به زبان اصلی برگردانده شد ، بعلاوه از دو پرسشنامه دیگر که در ایران توسط صحتی (۹) و عدل شعار (۲) به کار گرفته شده بود ، استفاده گردید. پرسشنامه سبک زندگی ما در ارتباط با نوع تغذیه (شامل ۱۱ سوال) ، نحوه فعالیت و استراحت (شامل ۱۰ سوال) ، مراقبت از خود (شامل ۱۷ سوال) ، روابط اجتماعی (شامل ۱۰ سوال) و نحوه مقابله با عوامل تنش زا (شامل ۱۴ سوال) در دوران بارداری می باشد ، که گزینه های آن بر اساس مقیاس لیکرت شامل هرگز (۱) ، گاهی (۲) ، اغلب (۳) ، همیشه (۴) می باشد اما سوال ۱۰ از قسمت فعالیت و استراحت ، سوال ۱۰ از قسمت روابط اجتماعی و سوالات ۵ و ۱۲ از قسمت نحوه مقابله با عوامل تنش زا در دوران بارداری به صورت معکوس یعنی هرگز (۴) ، گاهی (۳) ، اغلب (۲) ، همیشه (۱) نمره دهی می شوند. حداکثر نمره این پرسشنامه ۲۴۸ و حداقل نمره ۶۲ می باشد. که به استناد مطالعه ی قرایبه (۲۰۰۵) و پایان نامه صحتی (۱۳۸۳) در مورد سبک زندگی مادران در دوران بارداری ، افراد با کسب نمره بالاتر از میانگین بعلاوه یک انحراف معیار تحت گروه دارای سبک زندگی خوب و افراد با کسب نمره پیرامون یک انحراف معیار کمتر و بیشتر از میانگین تحت گروه دارای سبک زندگی متوسط و افراد با کسب نمره کمتر از میانگین منهای یک انحراف معیار تحت گروه دارای سبک زندگی ضعیف قرار می گیرند (۱۰و۳۵).
تعیین اعتبار و اعتماد علمی ابزار:
اعتبار علمی یا روائی ابزار:
در این پژوهش برای کسب روایی ابزار از اعتبار محتوایی استفاده شد ، که برای تعیین اعتبار محتوا، پرسشنامه به ۱۹ نفر از اعضای هیات علمی دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت و مشهد و یک متخصص زنان ، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان داده شد تا نظرات خود را بیان کنند و همچنین در رابطه با سوالات مرتبط با تغذیه در دوران بارداری از نظرات یک متخصص تغذیه از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان استفاده شد. بعد از اعمال نظرات ، مجددا برای تعیین شاخص اعتبار محتوی ([۶۵]CVI) پرسشنامه به ۱۰ نفر از اساتید دانشگاه علوم پزشکی گیلان داده شد. شاخص اعتبار محتوایی شامل مقیاس درجه بندی چهار گزینه ای است که جمع آوری نظرات را در سه حیطه مرتبط بودن ( تناسب و ارتباط مطلوب گویه ها با ابعاد پرسشنامه ) ، واضح بودن ( میزان وضوح و روشنی معانی کلمات و عبارات گویه ها ) و ساده بودن ( میزان روانی و سادگی عبارات گویه ها ) امکان پذیر می سازد. که گزینه های آن به صورت : ۱ (نشان دهنده عدم ارتباط ، عدم ساده بودن ، عدم وضوح) ، ۲ (نیاز به بازبینی جدی دارد) ، ۳ (مرتبط ، واضح و ساده بوده اما نیاز به بازبینی جدی دارد) و ۴ (کاملا مرتبط ، واضح و ساده) می باشد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها از اساتید محترم ، سوالاتی که نمره بالاتر از ۷۹% را کسب کردند ، مورد قبول قرار گرفتند و سوالاتی که نمره ۷۹% – ۷۰% را کسب کردند مورد بازبینی و اصلاح قرار گرفتند و سوالاتی که نمره کمتر از ۷۰% را کسب کردند حذف شدند. که سؤالات “قبل و بعد از انجام فعالیت جسمانی مایعات کافی می نوشیدم.” و ” برای جلوگیری از تشدید لکه های پوستی از نور آفتاب اجتناب کردم.” از پرسشنامه حذف شدند.
اعتماد علمی یا پایایی ابزار:
برای تعیین پایایی ابزار ، از آلفا کرونباخ استفاده شد بدین صورت که طی یک مطالعه مقدماتی ، ابزار برای ۲۰ نفر از نمونه ها تکمیل گردید که به خاطر همبستگی درونی پایین و پایین بودن تجانس درونی ، ۶ سؤال حذف شد سپس طی فاصله دو هفته ، مجددأ پرسشنامه توسط همان افراد تکمیل گردید. استفاده از آزمون مجدد[۶۶] ، پایایی ابزار را به شرح زیر نشان داد:
تغذیه در دوران بارداری : ۹۹/۰= Reliability(Re)
فعالیت و استراحت در دوران بارداری : ۹۸/۰= Reliability(Re)
مراقبت از خود در دوران بارداری : ۱= Reliability(Re)
روابط اجتماعی در دوران بارداری :۹۸/۰= Reliability(Re)
نحوه مقابله با عوامل تنش زا در دوران بارداری : ۹۷/۰= Reliability(Re)
کل ابزار سبک زندگی در دوران بارداری : ۹۹/۰= Reliability(Re)
از آنجایی که برای نمونه گیری از یک پرسشگر نیز کمک گرفته شده است ، برای تعیین عدم اختلاف در عملکرد پژوهشگر و همکار تحقیق از ضریب کاپا[۶۷] استفاده گردید ، به این ترتیب که پرسشنامه توسط پژوهشگر برای ۱۵ نفر از نمونه ها تکمیل گردید و سپس پرسشنامه برای همان نمونه ها توسط همکار تحقیق پرشد و ضریب توافقی بین دو همکار (۸۵۷/۰kapa= با معنی داری ۰۰۱/۰>p) تعیین گردید.
Cushman, M. et al. Effect of Postmenopausal hormones on jnflammation – sen sitive. Circulation,1999.
Danesh J, Collins R, Peto R. Chronic infections and coronars bean disease: is there a link? Lancet 1997; 350: 430-6
Dufaux B,et al. CRP in well – trained athletes. Int. J.Sports Med . 5:102-6 1984.
Durstine JL. Grandjean PW, Davis PG, et al. Blood lipid and lipoprotein adaptations to exercise: a quantitative analysis. Spons Med 200i; 31: 1033-62
Dursune JL, Grandjean PW, Cox CA. et al. Lipids, lipoproteins, and exercise. J Cardiopulm Rehabil 2(X)2: 22: 385-98
Fairey et al. Effect of Exercise training training on CRP in PostmenoPausal breast Cancer . Brain. Behav. Immun 2005.
Fallon, K. et al. The acute Phase Response and exercise. Br.J. Sports. Med. 2001.
Ferranti . et al . C- reactive protein and cardiovascular disease . Clinica chimica Acta. 2002 . 317 : 1- 15
Geffken DF, Cu.shman M, Burke GL, et al. Association between physical activity and markers of inflammation in a healthy elderly population. Am J Epidemiol 2001; 153: 242-50
Geffken,D,et al. Association between physical activity and markers of inflammation in a healty elderly population. Am. J.Epidemiol. 153.2001.
H, Varaday KA. Ebinc N, Vanstone CA, et al. Plant sterols and endurance training combine to tavorably alter plasma lipid profiles in previously sedentary hypercholestcrolemic adults after 8 wk. Am J Clin Nutr 2004; 80: 1159-66
Haffman K, et al. Response of high-sensivity CRP to exercise training in an at risk Population. Am. Heart. J.2006.
Hall JE.( 2005).The Kidney, Hypertension, and Obesity. Hypertension.; 41:625-633.
Isasi CR. Et al . Physical Fitness and CRP Level in Children and young adults. Pediatrice. 2003.
Kasapis C, Thompson PD.( 2005). The effects of physical activity on serum C-reactive protein and inflammatory markers.a systematic review. J Am Coll Cardiol;45:1563-9.
King DE. et al. Inflammatory markers and exercise. Med. Sci. sports. Exerc 575-81.2003.
Kohut, D. et al. Aerobic exercise but not flexibility / Resistance exercise reduce CRP in older adults. Brain. 2006.
Lakka. T.et al. Effect of exercise training on Plasma levels of CRP in healthy adults. Eur. Heart. J. 2006.
Lamonte MJ. Durstine JL. Yanowitz FG, et al. Cardiorespiratnry fitness and C-reactive protein among a tri-ethnic sample ul women. Circulation 2002; 106: 403-6
Manns PJ, Williams DP, Snow CM, et al. Physical activity. body fat, and serum C-reactive protein in piistmenopausal women with and without hormone replacement. Am J Hum Biol 2003; 15:91-100
Marcell. T, et al . Exercise traning is not associated with Jmproved Levels of CRP. Meta bolism.2005.
Mattasch, F. et al. Reduction of the Plasma Concentration of CRP Following nine months of endurance training. In. J. Sports . med. 2000.
Meier-Ewen HK, Ridker PM, Rifai N- Absence of diumal variation of C-reactive protein concentrations in healthy human subjects. Clin Chem 2001; 47: 426-30
Menon V, Shilpak MG, Wang x, Coresh J,Gereene T, and Steven L.( 2007) Cystatin C a Risk Factor For Outcomes In Chronic kidney Disease. American College of Physicians, Ann Intern Med.; 144: 19-27.
Milani RV, et al. Reduction in CRP through cardiac rehabilitation and exercise training. J. Am coll. Cardiol. 2004.
Navab M, Ananthramaiah GM. Reddy ST, et al. The oxidation hypothesis of atherogenesis; the rote of oxidi/fd pho.spholipids and HDL. J Lipid Res 2004; 45: 993-1007
Nicklas BJ, You T and Pahor M.( 2005). Behavioural Treatments for Chronic Systemic Inflammation: Effects of Dietery Weight Loss and Exercise Training. CMAJ.;172(9):1199.
Ockene iS. Matthews CE, Rifai N, et al. Variability and classification accuracy of serial high-sensitivity C-reactive proicin mea.suremenLs in healthy adults. Clin Chem 2001; 47: 444-50
Okita K, Nishijima H. Murakami T, et al. Can exercise tminin>; with weight loss lower serum C-reactive pnttein levels? Aneri oscler Thromb Vast- Biol 2004; 24: 1868-73
Olsan TP, Dengel DR, Leon AS, and Schmitz KH.( 2007) Changes in Inflammatory Biomarkers Following One-Year of Moderate Resistance Training in Over Weight Women. Intertaional PF Obesity.; 31: 996-1003.
Pasceri V. Willerson JT. Yeh ETH. et al. Direct proinnammatory effect of C-reactive protein on human endothetial cells Circulation 20(K); 102: 2165-8
Pechter Ü, Maaroos J, Mesikepp S, Veraksits A and Ots M.( 2003) Regular Low-Intensity Aquatic Exercise Improves Cardio-Respiratory Functional Capacity and Reduces Proteinuria in Chronic Renal Failure Patients. Nephrol Dial Transplant.; 18: 624-625.
Pitsavos C, Chrysohoou C, Panagiotakos D, et al. Association of Iei5urc-time physical activity on inflammation markers (Creactive protein, while cell count, serum amyloid A, and fibrinogen) in healthy subjects (from the ATTICA study). Am J Cardiol 2003; 91; 369-70
Powers SK, Ji LL. Leeuwenburgh C. Exercise training-induced alterations in skeletal muscle antioxidant capacity: a brict review. Med Sci Sports Exerc 1999; 31: 987-97
Pradhan AD, Manson JE, Ro.ssouw JE, et al. Inflammatory biomarkers, hormone replacement therapy, and incident coronary hean disease: prospective analysis from ihe Women’s Health Initiative Observational Study. JAMA 2002; 288: 980-7
Raurama, R. et al. Effects of aerobic physical exercise on inflammation and atherosclerosis In men. Intern. Med. 2004
Rawson ES. Frecdson PS, Osganian SK, et al. Body mass index. but not physical activity, is associated with C-reactive protein. Med Sci Spons Exerc 2003; 35: 1160-6
Reuben D,et al. The association between Physical activity and inflammatory markers in high . functioning older persons. J.Am. Geriat. Soc.2003.
Ridker et al . Hormone replacement therapy and increased plasma concentration of C- reactive Protein . circulation . 1999 : 100 : 713 – 16
Ridker M.( 2003) C-Reactive Protein. A Simple Test to Help Predict Risk of Heart Attack and Stroke. Circulation.; 108:81-85.
Ridker PM, Hennekens CH. Buring JE, et al. C-reactive protein and other markers of inflauunation in the prediction of cardiovascular disease in women. N Eng! J Med 2000; .342: 836-43
Ridker PM, Rifai N. Pfeffer MA, et al. Inflammation, pravastatin, and the risk of coronary events after myocardial infarction in patients with average cholesterol levels. Circulation 1998; 98: 839-44
Ridker PM. Buring JE. Shih J. ct al. Prospective study of Creactive protein and the tisk of ftiture cardiovascular events amongapparentiy healthy women. Circulation 1998; 98: 731-3
Ridker PM. Cushman M, .Stampfer MJ, et al. Inflammation. aspirin, and tlie risk of cardiovascular disease in apparently healthy men. N Engl J Med 1997; 336: 973-9
Ridker PM. Cushman M, Stampfer MJ. et al. Plasma concentration of C-reactive protein and risk of developing peripheral vascular disea.se. Circulation 1998; 97: 425-8
Ridker PM. Rifai N. Rose L. et al. Comparison of C-reactive protein and low-density lipoprotein cholesterol levels in the prediction of first cardiovascular events. N Engl J Med 2002; 347: 1557-65
Ross R. Athcrosclerosis-an inflammatory disease. N Engl J Med 1999:340: 115-25
Shah PK Circulating markers of inflammation for vascular risk prediction: are they ready for pritnc time? Circulalioo 2000; 105: 1758 9
Smith J. Exercise and atherogenesis. Exwc Sport Sci Rev 2001; 29: 49-53
Smith LL. Cytokine hypothe.sis of overtraining: a physiological adaptation to excessive stress? Med Sci Sports Exerc 1999; 32: 317-31
Stnith JK, Dykes R. Douglas JE, et al. Long-term exercise anti atherogenic activity of blood mononuclear cells in pcrson.s at risk of developing ischemic hcan disease. JAMA 1999; 281: 1722-7
Tanasecu M.et al. Eyercise type and intensity in relation to coronary heart disease in men JAMA, 2002.
Taskinen S, Kovanen PT. Jarva H, ct iil. Binding of C-reactivc protein to modified low-density-lipoproteio particles: identi
fication of cholesterol as a novel ligand for C-reactive protein. BiochemJ 2002: 367: 403-12
The effects of two different methods of training (continous and discontinuous) on cardiovascular risk factors in non-athlete, middle-Age female Abstract
Tisi, PV, et al. Exercise training for intermittent claudication. Eur. J.Vase. End vase. Surg. 1997.
Tomaszewski M, Charchar FJ, Pncybycin M, et al. Strikingly low circulating CRP concentrations in ultra marathon runners independent of markers of adiposity: how low can you go.’ Anerioscler Thromb Vase Biol 2003; 23: 1640-4
Van Ball . et al . Increased C –reactive Protein during short term hormone replacement therapy in healthy women . Thromb Hoemost . 1999.81:925-8
Wakatsuki. A.et al. Effect of medroxy Progeterone acetate on vascular inflammatory markers in postmenopausal women reciving estrogen. Circulationl. 105:1436-39.2002.
Wannamethee SG. El .al. Physical. Activity and hemostatic and inflammatory variables in men. Circalation.2002.
Wilund KR , Feeney LA, Tomayko E J ,Weiss EP,Hagberg JM.( 2009). Effects of Endurance Exercise Training on Markers of Cholesterol Absorption and Synthesis. Physiol; Res. 58: 545-52
You T, Bemian DM. Ryan AS. ct al. Effects of hypocalodc dki and exercise training on inflammation and adipocyte lipolysis in obese postmenopausal women. J Clin Endocrinot Melab 2004:89: 1739-46
You, D.M. et al. Effects of hypocaloric diet and exercise training of inflammation . J.clin. Endo metab. 2004.
Abstract
The effects of two different continuous and intermittent
training on cardiovascular risk factors in non-athlete,middle-
age women
BY
Faegheh dehghanipour
The aim of the present study was to compare the effects of continuous and intermittent training on cardiovascular risk factors in non-athlete, middle-age woman.
Procedure:45 non athlete woman who met the study criteria voluntarily participated in this study.participants were divided randomly to three groups including :continuous,intermittend and control group(number of each group 15)24 hours before the beginning of training program ,the blood sample were taken in fasting state .The two training groups participated in sport activities for eight weeks, three times a week with 50-70 heart rate/min for duration 60-90 minutes .The training program of continuous group were performed in one session and the training program of intermittent group were performed in two sessions with same time and intensity .24 Hours following the end of the 8th week, all the measurements were performed similar to the pretest phase. The data was analyzed using one way analysis of variance.
Findings:The results showed that intermittent training decreased low density lipoproteins and triglycerides and increased high density lipoproteins while in control and continuous training groups high density lipoproteins increased significantly .
= تعداد شاغلان فعالیت صنعتی iام
این شاخص نشان دهنده تولید متوسط هر کارگر می باشد و مقدار بیشتر این شاخص بیانگر بازدهی بیشتر نیروی کار و افزایش سودآوری آن فعالیت می باشد. البته مشکل این شاخص این است که بر تعداد کارگران تقسیم می شود در حالی که وقتی دقیق است که بر ساعات کار تقسیم شود.
۵- شاخص قدرت رقابت
عده ای ازصحب نظران بر این عقیده اند که با بهره گرفتن از شاخص های بهره وری می توان قدرت رقابت را مورد سنجش قرار داد. در واقع هرچه قدرت رقابت یک فعالیت صنعتی بیشتر باشد از سودآوری بیشتری نیز برخوردار خواهد شد. این شاخص نشان می دهد که به ازای هر واحد جبران خدمات چه مقدار بهره وری و ارزش افزوده سرانه برای عامل i ام بوجود آمده است.این شاخص در واقع میزان بازگشت سرمایه یک بنگاه یا فعالیت های صنعتی مختلف را نشان می دهد. در شرایط رقابتی، منابع تولیدی بیشتری جذب رشته فعالیت هایی خواهد شد که مقدار این شاخص برای آنها بیشتر باشد.
۶- شاخص ضریب مکانی بر پایه ارزش افزوده
= ارزش افزوده فعالیت iام استان
= ارزش متغیر مرجع در استان
= ارزش افزوده فعالیت iام در کشور
= ارزش متغیر مرجع در کشور
بنابراین اگر متغیر تخصصی، ارزش افزوده فعالیت صنعتی باشد و متغیر مرجع کل ارزش افزوده صنعت باشد، در آن صورت ضریب مکان از طریق تقسیم کردن سهم ارزش افزوده فعالیت صنعتی iام استان به کل ارزش افزوده فعالیت های صنعتی استان به سهم ارزش افزوده فعالیت های صنعتی iام کشور به کل ارزش افزوده فعالیت های صنعتی کشور محاسبه می شود. بنابراین هرچه مقدار این شاخص بزرگ تر باشد، فعالیت های صنعتی استان تخصص بیشتری نسبت به کل کشور در فعالیت مورد نظر دارند.
۷- شاخص ارزش زایی
این شاخص نشان دهنده میزان ارزش افزوده هر فعالیت صنعتی به ازای هر واحد محصول فروش رفته می باشد. در صنایعی که از سطح دانش فنی بالایی برخوردار باشند و از مواد اولیه کمتری استفاده نمایند این شاخص بالاتری خواهد بود. به عبارت دیگر هرچه تکنولوژی تولید بالاتر باشد، هزینه تبدیل مواد اولیه به محصول کمتر و در واقع سودآوری آن فعالیت صنعتی بیشتر خواهد بود.
۸- شاخص نسبت درآمد به هزینه
این شاخص هم متغیرهای مربوط به تقاضا و هم متغیرهای مربوط به طرف عرضه را به همراه دارد بنابراین مستقیماً بیانگر سودآوری یک فعالیت می باشد. در این شاخص به علت محدودیت های آماری به جای درآمد Y)) از ارزش کل ستانده هر فعالیت استفاده شده است.
۹- شاخص نسبت ارزش افزوده به نیروی کار (بهره وری نیروی کار)
این شاخص میزان بهره وری نیروی کار در هر فعالیت صنعتی را نشان می دهد و در واقع مبین این است که به ازای هر واحد نیروی کار در فعالیت های صنعتی چند واحد ارزش افزوده ایجاد شده است. بنابراین هر چه مقدار کمی این شاخص بیشتر باشد، سودآوری آن نیز بیشتر خواهد بود.
۴-۴-۳ شاخص های اشتغال
در این بخش ۵ شاخص انتخابی اشتغال مورد تشریح و بررسی قرارمی گیرند که به ترتیب عبارتند از:
۱- ضریب اشتغال زایی درون منطقه ای
= شاغلان فعالیت صنعتی i ام در استان
= تعداد کارگاه صنعتی i ام در استان
این شاخص تقریبی از مقیاس بنگاه های موجود در استان می باشد. لذا هرچه متوسط شاغلان فعالیت صنعتی استان بیشتر باشد، آن فعالیت صنعتی در سطح استانی از اهمیت بیشتری در زمینه اشتغال زایی برخوردار خواهد بود.
۲- نسبت شاغلان فعالیت های صنعتی در استان به جمعیت فعال استان
= جمعیت فعال در استان
این نسبت نشان می دهد که شاغلان فعالیت های مختلف صنعتی، چه سهمی از جمعیت فعال استان را به خود اختصاص داده اند بنابراین هر چه مقدار این شاخص بیشتر باشد میزان اشتغال صنعتی آن فعالیت در سطوح استانی بیشتر خواهد بود۳
۳- ضریب اشتغال زایی میان منطقه ای
این شاخص در واقع نسبت به اشتغال متوسط هر فعالیت صنعتی استان به اشتغال متوسط همان فعالیت صنعتی در کشور می باشد. بنابراین هر چه مقدار این شاخص برای یک فعالیت در استان بیشتر باشد بیان گر آن است که آن فعالیت دارای مزیت بالای اشتغال زایی در سطحی ملی در مقایسه با دیگر فعالیت های استان می باشد.
۴- شاخص ضریب سهم کارگاهی میان منطقه ای
= تعداد کارگاه فعالیت صنعتی i ام
N= تعداد کل کارگاه های بزرگ صنعتی
این شاخص در واقع نسبت سهم کارگاه های صنعتی هر فعالیت در استان به سهم کارگاه های صنعتی همان فعالیت در کشور می باشد. این شاخص بیانگر توسعه یک فعالیت در مقایسه با سایر فعالیت های صنعتی می باشد. از طرفی با توجه به زمینه های جنبی اشتغال این شاخص می تواند اشتغال زایی بیشتر در سطوح ملی و منطقه ای باشد.
۵- شاخص ضریب مکانی بر پایه اشتغال
= اشتغال در فعالیت iام استان
= ارزش متغیر مرجع در استان
= اشتغال در فعالیت iام کشور
= ارزش متغیر مرجع در کشور
هر چه مقدار این شاخص بزرگ تر باشد، آن فعالیت صنعتی خاص به طور نسبی دارای تخصص بیشتری نسبت به کل کشور در آن فعالیت است. بنابراین بالا بودن این شاخص بیانگر اشتغال زایی بالای یک فعالیت خاص در سطوح ملی و استانی می باشد.
۴-۴-۴ شاخص های اولویت سرمایه گذاری
در این تحقیق با تلفیق ۹ شاخص سودآوری و ۵ شاخص اشتغال، ۱۴ شاخص ترکیبی بدست می آید که شاخص های اولویت سرمایه گذاری یا تلفیقی نام گذاری می شوند. بنابراین با توجه به تشریح شاخص های سودآوری و اشتغال در بخش های قبلی از بیان و تبیین مجدد آن ها در این بخش صرف نظر می شود.
فصـل پنجم
تجزیه و تحلیل
۵-۱ مقدمـه
در این فصل، تجزیه و تحلیل مدل بر اساس داده های آماری کارگاه های صنعتی با ده نفر کارکن و بیشتر استان کرمانشاه (دارای کدهای آیسیک دو رقمی) و پایه آماری ۱۳۸۳ انجام شده است. در این مطالعه همان گونه که قبلاً نیز بیان شده از ۱۴ شاخص استفاده شده است که ۹ شاخص سودآوری و ۵ شاخص به عنوان شاخص های اشتغال انتخاب و گزینش شده اند و از تلفیق شاخص های فوق الذکر ۱۴ شاخص اولویت سرمایه گذاری محاسبه شده است. ابزار اصلی پردازش داده ها برنامه های Excel و Spss می باشند. بدین مفهوم که تمامی مراحل روش تحلیل عامل در محیط Spss تحت ویندوز صورت گرفته و ماتریس نمره عاملی بدست آمده در این روش به عنوان ماتریس ورودی تاکسونومی عددی شناخته می شود. و تمامی مراحل استاندارد کردن داده ها، تشکیل فواصل مرکب و در نهایت رتبه بندی فعالیت های صنعتی درمحیط Excel صورت می گیرد. و در نهایت تفسیر نتاج صورت می گیرد. آنگاه به کمک نتایج بدست آمده به سؤالات تحقیق پاسخ داده می شود.
۵-۲ تجزیه و تحلیل و ارائه نتایج داده ها با کد آیسیک دو رقمی
در این بخش داده های فعالیت صنعتی استان بر اساس کد آیسیک دو رقمی که مشتمل بر ۱۸ فعالیت صنعتی می باشد مبنای تجزیه و تحلیل قرار می گیرند و سه نوع شاخص اشتغال، سودآوری و اولویت سرمایه گذاری بر روی این کد مورد آزمون واقع می شوند. اصولاً پس از تهیه شاخص ها فعالیت های صنعتی ابتدا تحلیل عاملی شده و سپس با روش تاکسونومی عددی رتبه بندی می شوند. هدف نهایی در این مبحث رتبه بندی فعالیت های صنعتی استان کرمانشاه با کد آیسیک دو رقمی و بر مبنای شاخص های فوق الذکر می باشد.
۵-۲-۱ تجزیه و تحلیل بر مبنای شاخص های سودآوری
در این بخش بر اساس کد آیسیک دو رقمی ۱۸ فعالیت صنعتی استان مورد مطالعه قرار می گیرند. در ابتدای این بخش با بهره گرفتن از داده های خام بدست آمده از مرکز آمار ایران، شاخص های سودآوری مشتمل بر ۹ شاخص (جدول ۵-۱)[۵۲] استخـراج شده اند. بعد از محاسبـه شاخص ها به منظور جلوگیـری از تأثیـر زیاد یـک شاخص بر روی مؤلفه های اصلی و برای یکسان نمودن مقیاس های متفاوت شاخص ها، قبل از شروع تحلیل عاملی، شاخص های مختلف سودآوری استاندارد شده اند (جدول ۵-۲)، تا دارای میانگین صفر و واریانس یک باشند. البته در این مرحله برای تشخیص صنایع همگن از غیر همگن ماتریس فواصل مرکب (جدول ۵-۳) تشکیل شده است. آنگاه مقادیر حداقل فواصل تک تک فعالیت ها با کد آیسیک دو رقمی در ستونی تحت عنوان Min_dis (جدول ۵-۴) مرتب شده اند. سپس جهت تعیین فاصله همگنی، حد بالا و حد پایین دامنه همگنی مورد محاسبه قرار گرفته است که عبارتند از:
۴۳۴۷/.=(-)D 009/4= (+)D
بدین ترتیب فاصله همگنی مساوی با:
۰۰۹/۴< d > 4347/0
بنابراین با مقایسه دامنه همگنی بدست آمده مقادیر حداقل فواصل تک تک فعالیت ها می توان دریافت که فعالیت تولید ذغال کک ـ پالایشگاه های نفت (کد ۲۳) با اختلاف نسبتاً زیادی نسبت به سایر فعالیت ها غیر همگن شناخته شده است (نسبت به صنایع دیگر از اولویت بالاتری برخوردار است). بنابراین برای ادامه تحلیل، داده های مربوط به فعالیت فوق از تحلیل خارج می شوند. حال بدون لحاظ این فعالیت غیر همگن، ماتریس شاخص ها مجدداً استاندارد شده است (جدول ۵-۵)، این ماتریس مجدداً استاندارد شده مبنای تجزیه و تحلیل در روش تحلیل عامل قرار می گیرد که در ذیل به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
در اولین قدم تحلیل عامل ها، ماتریس همبستگی محاسبه شده است (جدول ۵-۶). ماتریس همبستگی یک ماتریس متقارن و عناصر اصلی آن یک می باشد. هر چه قدر دترمینان ماتریس ضرایب همبستگی کمتر باشد. انجام تجزیه و تحلیل عامل ها معتبرتر خواهد بود. کمترین مقدار این دترمینان صفر است. در این تحقیق مقدار دترمینان مساوی ۱۰-۱۰×۴۶۲/۱ می باشد که حاکی از معتبر بودن انجام تحلیل عاملی است.
آزمون بارتلت و آماره KMO، شاخصی برای مقایسه ضرایب همبستگی ساده و جزئی بر روی کلیه متغیر هاست. مقادیر بزرگ KMO دلالت بر تأیید تجزیه عاملی دارد.
آزمون بارتلت، به آزمون فرض واحد بودن ماتریس ضرایب همبستگی اشاره می کند. عدم آزمون به این معناست که کلیه شاخص ها مستقل از هم است. یا به عبارتی، مشکل هم خطی، نمی تواند مشکل جدی تلقی شود.
جدول (۵-۷): آزمون بارتلت و آماره KMO
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.