۴-۴-۵- مقایسه اثر حشره کشی عصاره آبی برگ زیتون تلخ استخراج شده به روش استخراج معمولی و با کمک امواج مایکروویو در دو زمان ۳۰ و۵۰ ثانیه روی پوره های شته سیاه باقلا
در این قسمت عصاره های فوق، روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا، مورد بررسی قرار گرفته و نتایج مربوط به این بخش در نمودار ۱۸ ارائه شده است.
پوره های ۲-۱ روزه: نتایج بیان میکند که بین تیمارهای عصاره آبی استخراج شده با امواج مایکروویو در زمان های ۳۰ ثانیه و ۵۰ ثانیه از نظر قدرت حشرهکشی تفاوت معنی دار دیده می شود (P≥۰.۰۰۲)؛ این درحالی است که درصد تلفات تیمار عصاره آبی استخراج شده به روش معمولی با دو تیمار دیگر اختلاف معنی دار ندارد. همچنین بیشترین درصد مرگ و میر در تیمار عصاره آبی استخراج شده با امواج مایکروویو در مدت ۵۰ ثانیه (۵۲/۵±۹۵/۴۴ درصد) وکمترین درصد تلفات نیز در تیمار عصاره آبی استخراج شده با امواج مایکروویو در مدت ۳۰ ثانیه (۲۳/۲±۹۷/۲۳ درصد) مشاهده شد.
پوره های ۴-۳ روزه: نتایج بیانگرآن است که بین درصد مرگ و میر در تیمار عصاره آبی استخراج شده با امواج مایکروویو در مدت ۵۰ ثانیه با تیمار عصاره آبی استخراج شده با امواج مایکروویو در مدت۳۰ ثانیه و تیمار عصاره آبی استخراج شده به روش معمولی اختلاف معنی دار مشاهده می شود (P≥۰.۰۰۸)؛ لیکن بین درصد تلفات در دو تیمار عصاره آبی استخراج شده به روش معمولی و عصاره آبی استخراج شده با امواج مایکروویو در مدت زمان ۳۰ ثانیه اختلاف معنی داری دیده نشد. همچنین بیشترین درصد کشندگی به تیمار عصاره آبی استخراج شده با امواج مایکروویو در مدت زمان ۵۰ ثانیه (۰۲/۳±۹۰/۱۷ درصد) وکمترین درصد کشندگی به تیمار عصاره آبی استخراج شده با امواج مایکروویو در مدت زمان ۳۰ ثانیه (۲۵/۱±۰۰/۴ درصد) اختصاص دارد.
نمودار ۱۸: اثر کشندگی عصاره آبی برگ زیتون تلخ استخراج شده به سه روش استخراج معمولی و با کمک امواج مایکروویو طی مدت زمان های ۳۰ ثانیه و ۵۰ ثانیه روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا در شرایط آزمایشگاه
۴-۴-۶- مقایسه اثر حشرهکشی آب مقطر و آب مقطر حرارت دیده در مایکروویو در دو زمان ۳۰ و۵۰ ثانیه روی پوره های شته سیاه باقلا
در این قسمت موارد فوق، روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا، آزمایش شده و نمودار ۱۹ نشان دهنده نتایج حاصل از این بخش است.
در هر دو نمودار پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه، درصد تلفات ایجاد شده در تیمار آب مقطر (۳۰/۲±۸۴/۱۴ درصد و ۷۱/۱±۶۹/۶ درصد) به طور معنی داری نسبت به درصد تلفات در تیمارهای آب مقطر حرارت دیده در مایکروویو در مدت زمان ۳۰ ثانیه و ۵۰ ثانیه بیشتر است (P≥۰.۰۰۱). همچنین کمترین درصد مرگ و میر متعلق به تیمار آب مقطر حرارت دیده در مایکروویو ۵۰ ثانیه می باشد؛ اما بین درصد تلفات تیمارهای آب مقطر حرارت دیده در مایکروویو در مدت زمان های ۳۰ ثانیه و ۵۰ ثانیه تفاوت معنی دار مشاهده نشد.
نمودار ۱۹: اثر کشندگی آب مقطر و آب مقطر حرارت دیده در مایکروویو در مدت زمان های ۳۰ و۵۰ ثانیه روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا در شرایط آزمایشگاه
۴-۵- بررسی اثر مسمومیت حاد عصاره های استخراج شده از گل، مراحل مختلف رشدی میوه و برگ زیتون تلخ، به روش استخراج با کمک امواج فراصوت روی پوره های یک یا دو روزه و سه یا چهار روزه شته سیاه باقلا
در این بخش اثرات حشرهکشی عصاره های اتانولی استخراج شده از گل، میوه سبز کوچک، میوه سبز بزرگ، میوه رسیده و برگ زیتون تلخ به روش استخراج با کمک امواج فراصوت (در غلظت ۵۰ میکروگرم در میلی لیتر)، بر روی پوره های شته سیاه باقلا بعد از ۴۸ ساعت مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تأثیر حشرهکشی عصاره اتانولی مراحل رشدی ذکر شده که با کمک امواج فراصوت استخراج شده اند، در نمودار ۲۰ مشخص شده است.
پوره های ۲-۱ روزه: نتایج بیانگر آن است که شاهد و اتانول از نظر درصد تلفات با یکدیگر اختلاف معنی دار دارند (P≥۰.۰۰۰۱). به علاوه بین درصد مرگ و میر این دو تیمار و تیمارهای عصاره هر پنج مرحله شامل: گل، میوه سبز کوچک، میوه سبز بزرگ، میوه رسیده و برگ (P≥۰.۰۰۰۰۱) و همچنین بین درصد تلفات دو تیمار عصاره میوه سبز بزرگ و برگ اختلاف معنی دار مشاهده می شود (P≥۰.۰۲)؛ این درحالی است که تأثیر حشرهکشی تیمارهای عصاره گل، میوه سبز کوچک و میوه رسیده با یکدیگر و همچنین در مقایسه با دو تیمار عصاره برگ و میوه سبز بزرگ هیچ گونه تفاوت معنی دار نشان ندادند. به طور کلی در بین عصاره ها، بیشترین درصد کشندگی به تیمار عصاره برگ با میانگین ۳۳/۱±۰۰/۹۸ درصد و کمترین درصد کشندگی به تیمار عصاره میوه سبز بزرگ با میانگین ۶۱/۴±۵/۸۷ درصد اختصاص دارد.
پوره های ۴-۳ روزه: نتایج نشان می دهدکه بین درصد تلفات ایجاد شده در شاهد و اتانول اختلاف معنی دار وجود دارد (P≥۰.۰۰۰۱). همچنین عصاره های اتانولی هر پنج مرحله رشدی زیتون تلخ شامل: گل، میوه سبز کوچک، میوه سبز بزرگ، میوه رسیده و برگ، از نظر درصد مرگ و میری که ایجاد کرده اند، در مقایسه با شاهد و اتانول به طور معنی داری بیشتر هستند (P≥۰.۰۰۰۰۱)؛ این درحالی است که درصد مرگ و میر این پنج مرحله با یکدیگر اختلاف معنی دار ندارند. بنابراین در بین این عصاره های گیاهی، بیشترین درصد حشره کشی مربوط به تیمار عصاره برگ با میانگین ۳۰/۱±۵۰/۹۶ درصد و کمترین درصد حشره کشی مربوط به تیمار عصاره میوه سبز کوچک با میانگین ۷۲/۴±۵۰/۸۶ درصد می باشد.
نمودار ۲۰: اثر کشندگی عصاره اتانولی گل، مراحل مختلف رشدی میوه و برگ زیتون تلخ استحصال شده به کمک امواج فراصوت روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا در شرایط آزمایشگاه
۴-۶- بررسی و مقایسه اثر مسمومیت حاد عصاره های زیتون تلخ استخراج شده به روش استخراج معمولی و با کمک امواج فراصوت روی پوره های شته سیاه باقلا
۴-۶-۱- مقایسه اثر حشرهکشی عصاره اتانولی گل زیتون تلخ استخراج شده به روش استخراج معمولی و با کمک امواج فراصوت روی پوره های شته سیاه باقلا
در این قسمت عصاره های مذکور روی پوره های ۲-۱ روزه و۴-۳ روزه شته سیاه باقلا بررسی شده و نتایج در نمودار ۲۱ قابل مشاهده می باشد.
در مطالعه روی پوره های ۲-۱ روزه، تیمار عصاره اتانولی استخراج شده به روش استخراج معمولی و تیمار عصاره اتانولی استخراج شده با کمک امواج فراصوت، از نظر تأثیر حشرهکشی اختلاف معنی دار دارند (P≥۰.۰۰۰۸)؛ این درحالی است که بین تأثیر این دو عصاره روی مرگ و میر پوره های ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا اختلاف معنی دار وجود ندارد.
نمودار ۲۱: اثر کشندگی عصاره اتانولی گل زیتون تلخ استخراج شده به دو روش استخراج معمولی و استخراج با کمک امواج فراصوت روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا در شرایط آزمایشگاه
۴-۶-۲- مقایسه اثر حشره کشی عصاره اتانولی میوه سبز کوچک زیتون تلخ استخراج شده به روش استخراج معمولی و با کمک امواج فراصوت روی پوره های شته سیاه باقلا
نتایج مربوط به این آزمایشات در نمودار ۲۲ ارائه شده است. براساس نتایج، بین درصد حشرهکشی این دو عصاره استخراجی با دو روش متفاوت، روی پوره های ۲-۱ روزه و همچنین روی پوره های ۴-۳ روزه اختلاف معنی دار مشاهده می شود (P≥۰.۰۰۰۶).
نمودار ۲۲: اثر کشندگی عصاره اتانولی میوه سبز کوچک زیتون تلخ استخراج شده به دو روش استخراج معمولی و استخراج با کمک امواج فراصوت روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا در شرایط آزمایشگاه
۴ -۶-۳- مقایسه اثر حشره کشی عصاره اتانولی میوه سبز بزرگ زیتون تلخ استخراج شده به روش استخراج معمولی و با کمک امواج فراصوت روی پوره های شته سیاه باقلا
براساس نتایج بدست آمده (نمودار ۲۳)، بین درصد تلفات این دو عصاره استخراجی به صورت معمولی و با کمک امواج فراصوت روی پوره های ۲-۱ روزه و همچنین روی پوره های ۴-۳ روزه اختلاف معنی دار وجود دارد (P≥۰.۰۰۰۶).
نمودار ۲۳: اثر کشندگی عصاره اتانولی میوه سبز بزرگ زیتون تلخ استخراج شده به دو روش استخراج معمولی و استخراج با کمک امواج فراصوت روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا در شرایط آزمایشگاه
۴-۶-۴- مقایسه اثر حشرهکشی عصاره اتانولی میوه رسیده زیتون تلخ استخراج شده به روش استخراج معمولی و با کمک امواج فراصوت روی پوره های شته سیاه باقلا
نتایج بیانگر آن است که بین تأثیر دو عصاره استخراجی روی درصد مرگ و میر پوره های ۲-۱ روزه، اختلاف معنی دار مشاهده می شود (P≥۰.۰۰۳)؛ این درحالی است که میزان کشندگی این دو عصاره روی پوره های ۴-۳ روزه اختلاف معنی دار ندارد (نمودار ۲۴).
نمودار ۲۴: اثر کشندگی عصاره اتانولی میوه رسیده زیتون تلخ استخراج شده به دو روش استخراج معمولی و استخراج با کمک امواج فراصوت روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا در شرایط آزمایشگاه
۴-۶-۵- مقایسه اثر حشرهکشی عصاره اتانولی برگ زیتون تلخ استخراج شده به روش استخراج معمولی و با کمک امواج فراصوت روی پوره های شته سیاه باقلا
براساس نتایج این آزمایش (نمودار ۲۵)، این دو عصاره اخیر از نظر تأثیر روی درصد مرگ و میر پوره های ۲-۱ روزه و همچنین پوره های ۴-۳ روزه اختلاف معنی دار دارند (P≥۰.۰۰۲).
نمودار ۲۵: اثر کشندگی عصاره اتانولی برگ زیتون تلخ استخراج شده به دو روش استخراج معمولی و استخراج با کمک امواج فراصوت روی پوره های ۲-۱ روزه و ۴-۳ روزه شته سیاه باقلا در شرایط آزمایشگاه
۴-۷- بررسی اثرات زیر کشندگی عصاره های گیاهی استخراج شده روی حشرات تازه بالغ شده شته سیاه باقلا
۴-۷-۱- بررسی اثر عصاره های اتانولی گل و میوه رسیده زیتون تلخ استخراج شده به روش استخراج معمولی (سنتی)، روی پوره زایی ماده های تازه بالغ شده شته سیاه باقلا
در این بخش اثرات زیر کشندگی عصاره های ذکر شده، با غلظت یک میکروگرم در میلی لیتر روی پوره زایی ماده های بالغ شته سیاه باقلا، پس از ۴۸، ۹۶ و۱۴۴ ساعت مورد بررسی قرارگرفت. نتایج حاصل از این آزمایشات در نمودار ۲۶ ارائه شده است. طبق نتایج بدست آمده، هیچگونه اختلاف معنی داری از نظر تعداد پوره های ایجاد شده در زمان های ذکر شده، بین تیمار اتانول، تیمار عصاره گل و تیمار عصاره میوه رسیده زیتون تلخ وجود ندارد.
برخی موانع پیش روی کارآفرینی در سازمان های دولتی بیشتر جنبه ساختاری- فرهنگی دارند، مهمترین این موانع عبارتند از: فقدان محرک ها و مشوق های لازم برای ارباب رجوع گرایی ،قانونگرایی سازمان های بورکراتیک، عدم توجه به جریان اطلاعات در سازمان و نظام کنترل سازمانی نامطلوب (عدم توجه به عملکرد) .(Van Mierlo, 1996: 18-20)
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
۲-۱۱-۱۳بورینز[۶۳](۱۹۹۸)
عوامل درون سازمانی بخش دولتی را از موانع عمده نوآوری در این بخش می داند و معتقد است که عوامل خارجی و مسائل سیاسی تأثیرات محدودتری نسبت به عوامل درون سازمانی دارند و این موانع غالباً با فعالیت درون ساختارهای بروکراتیک ارتباط دارند( . ( Borins, 1998
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
۲-۱۱-۱۴سادلر(۱۹۹۹)
سادلر فقدان عوامل ساختار سازمانی را به عنوان مانعی پیش روی کارآفرینی سازمانی معرفی می کند و معتقد است که این عوامل بیشتر نقش محرک را بازی می کنند Sadler,1999:495-527 ) (
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
۲-۱۱-۱۵از دید سادلر[۶۴]( ۲۰۰۰ )
مدیریت اثربخش می بایست فرهنگی را در سازمان ایجاد نماید که تمام کارکنان بتوانند رفتارهای کارآفرینانه را در پیش گیرند از دید وی این فرهنگ دارای چنین شرایطی است(۵۹٫p ,2000(Sadler,:
-۱در دسترس بودن منابع گوناگون در سازمان به منظور نوآوری
-۲ارتباطات زیاد بین بخش های مختلف سازمان
-۳پذیرش تضاد بین گروه های سازمانی
-۴تشویق به اقدام های خلاقانه
سادلر همچنین به موانع رفتاری دیگری که درعدم توسعه کارآفرینی سازمانی نقش دارداشاره می نماید:
-۱عدم گرایش به سیستم پاداش دهی به مدیران خطرپذیر و تمایل به جریمه مدیران شکست خورده
-۲ تمایل سازمان به تمرکز در تصمیم گیری
-۳عدم گرایش سازمان به تخصص گرایی کارکنان
-۴عدم گرایش سازمان به اختیاردهی به کارکنان
-۵تعیین اهداف عملکردی سازمان ازبالا به پایین
۲-۱۱-۱۶سونی یوگی[۶۵](۲۰۰۱)
از سوی دیگر، راهبردهای متداول در سطح سازمان های دولتی توان لازم برای تشویق کارکنان به فعالیت های کارآفرینانه را ندارند و دیدگاه سنتی حاکم براین سازمان ها به گونه ای است که در ارائه خدمات، به تمایلات ارباب رجوع سازمان در تحقیق براون و همکارانش، تأثیر متغیرهای .(Soniyogi,2001)
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
۲-۱۱-۱۷براون و همکاران[۶۶](۲۰۰۱)
در تحقیق براون و همکارانش ،تاثیر متغیر های عدم پذیرش مخاطره، فرهنگ سازمانی، منبع محوری، ساختار مدیریت و فلسفه پاداشی بعنوان موانع کارآفرینی سازمانی آزمون شده و مورد تأیید قرار گرفته اند Brown, Davidsson & Wiklud, 2001: 935-968 )) .
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
۲-۱۱-۱۸کراسینکی۲۰۰۳)[۶۷])
کراسنیکی موانع سازمانی کارآفرینی را شامل موارد زیر می د اند: رویه های اجرایی نامناسب سازمان در برخورد با اشتباهات کارکنان، برنامه ریزی بلندمدت، سبک) ساختار( مدیریت وظیفه مدار، سیاست های تشویقی یگانه برای همه و ترفیع افراد سازشکار یا موافق .(Krasniqi, 2006: 71- 94)
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
۲-۱۱-۱۹ کالپر و همکارانش[۶۸](۲۰۰۶)
کالپر و همکارانش تحقیقی با عنوان مقررات ورود را به عنوان مانعی از کارآفرینی انجام داده اند. آنها به بررسی تأثیر قوانین ورود به بازار بر خلق شرکت های با مسئولیت محدود، میانگین اندازه ورودی ها و رشد شرکت های متصدی پرداختتد. در نهایت آنها دریافتند که قوانین هزینه ای، خلق و ایجاد شرکتهای جدید را مختل می سازد. این قوانین همچنین فشاری بر ورودی های جدید دربزرگتر شدن ایجاد می کند و باعث می شود که شرکت های متصدی با ماهیت صنایع ورودی با لا،با رشد بسیار کندی همراه شوند Rajan,2006:591-629) Kalpper, Laeven &) .
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
۲-۱۱-۲۰ شی[۶۹](۲۰۰۸)
برخی از محققان به مشکلات سازمان ها از دیدگاه درون سازمانی توجه بیشتری نموده و مشکلات درون سازمانی را از عوامل اصلی قلمداد کرده اند. برخی از این موانع عبارتند از: کثرت و ابهام در اهداف،رفتار بیش از حد محتاط مدیران، جهت گیری های کوتاه مدت به جای جهت گیری های بلندمدت، سیاست های محدود کننده کارکنان، فقدان یک نظام پاداش مناسب و فقدان استقلال مدیریت در تصمیم گیری( .(Shi et al, 2008: 842- 852
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
۲-۱۱- ۲۱ فایرلی و همکارانش[۷۰](۲۰۱۰)
فایرلی و همکارانش تحقیقی با عنوان آیا بیمه سلامتی کارکنان مانعی برای کارآفرینی است انجام داده اند. آنها شواهدی از اثرگذاری منفی بزرگ، از نیاز به بیمه سلامتی، بر خلق کسب و کار، برای آنهایی که بدون همسران زیر پوشش بیمه بودند، ملاحظه نمودند (fairlie, Kapur & Gates,2010:146-162 )
(به نقل ازآقاجانی،۱۳۹۰)
در این تحقیق به منظور بررسی موانع کارآفرینی سازمانی در بانک مسکن سعی شده است تا بررسی دقیق و منسجمی داشته و موانع را هم از دیدگاه داخل سازمان و هم از دیدگاه عوامل بیرونی سازمان مورد بررسی و در نهایت برآیند عوامل داخلی و بیرونی مورد ارزیابی قرار گیرد.و مرورجامع بر ادبیات موضوعی کارآفرینی نشان می دهد تقابل عوامل داخل و بیرون سازمان در انجام فعالیت های کارآفرینانه موثر می باشد.لذا به منظور بررسی موانع کارآفرینی سازمانی از مدلی با سه بعد از موانع (موانع داخلی ،محیطی و برآیندی)که از مدل موانع کارآفرینی سازمانی کرنوال و پلرمن(۱۹۹۰)اقتباس گردیده استفاده شده است.
موانع داخلی شامل: مدیریت منابع انسانی، وفاداری به اهداف، ساختار سازمانی، یادگیری سازمانی،مدیریت مشارکتی ،مدیریت مالی،فنا وری اطلاعات می باشند.
موانع محیطی نیزشامل:موانع اجتماعی،سیاسی،قانونی،اقتصادی،و اینترنتی می گردند.
و سرانجام موانع برآیندی از مشتری مداری، مدیریت تضاد، جامعه مداری، رقابت پذیری وهمکاری های بین سازمانی تشکیل شده است.
۲-۱۲پیشینه تحقیق
۲-۱۲-۱تحقیقات داخلی
فاطمه آبدری و محمد مهدی محمد پور۱۳۹۲:در تحقیقی به شناسایی و رتبه بندی موانع کارآفرینی سازمانی در سازمانهای دولتی (مورد مطالعه: ستاد مرکزی وزارت کار و امور اجتماعی)با حجم نمونه ۹۷پرداخته وعواملی مانند سیاستگذاری، ساختار سازمانی، سیستم کنترل و نظارت، فرهنگ سازمانی، کارکنان و اهداف استراتژیک از عوامل تأثیر گذار بر توسعه کارآفرینی سازمانی معرفی کرده است .
الف- کالاهای کیفی شامل تجهیزات و لوازم مورد نیاز در عملیات ورزشی از جمله توپ، راکت، لباسهای ورزشی، وسایل، امکانات و تجهیزات میباشد.
ب- کالاهای کمکی که برای پاسخ به نیازها و خواسته های بخش عملیات ورزشی تولید میگردد مانند پرچمها، نشانهها، مدالها و … .
بخش کالاهای ورزشی در زیر مجموعه بازاریابی کالاها قرار میگیرد.
۳- بخش تبلیغات ورزشی شامل تبلیغاب بکار گرفته شده در کالاها و عملیات ورزشی است که شامل چند طبقه است:
الف - تبلیغ کالاهای تولیدی
ب- تبلیغ رویدادهای ورزشی
ج- تبلیغ در حین عملیات ورزشی
د - حامیان مالی
ه- مجوزها
و - آگهیها )معصومی، (۱۳۸۷٫
ب: عوامل آمیخته بازاریابی:
بازاریابی کالا و بازاریابی خدمات: بازاریابی فرایند پیچیدهای است برای رسیدن به
حداکثر مبادله و موفقیت در آن نیازمند عملی کردن اصول جذب و رسیدن به مشتریان بالقوه
است. این اصول، ترکیبی از عناصر سنتی آمیخته بازاریابی – محصول، مکان توزیع، ترفیع، و قیمت – بعلاوه حقایق دیگری که با طبیعت محصول یا خدمت و همچنین بازار تغیییر می کنند است (جورج، میلین و مک دونالد، ۱۹۹۹)
هر شیئی که بتوان برای فروش یا داد و ستد جهت ارضای نیازهای مشتریان ارائه کرد محصول نامیده می شود. محصول ورزشی چیزی است که برای ارضای نیازها و ایجاد مزیتهایی برای شرکت کنندگان یا تماشاچیان طراحی می شود. فعالیتهای بازاریابی در مورد کالاها یا اشیاء قابل لمس با توجه به عناصر آمیخته بازاریابی یعنی محصول، قیمت، تبلیغات و پیشبرد فروش، و توزیع و بسته بندی در محیط بازار انجام می شود و مشتری با توجه به شناخت خود از کالا همزمانی نیاز و خرید و بالاخره عملیات هماهنگ بنگاههای عرضه کننده کالا، نیاز خود را برطرف می کند. اما فعالیتهای بازاریابی در مورد خدمات فقط به کمک عناصر آمیخته بازاریابی مقدور نیست چرا که خدمت نسبت به کالا که قابل لمس میباشد، غیر قابل لمس و غیر قابل کنترل است. به این ترتیب علاوه بر عناصر آمیخته بازاریابی کالا، عوامل دیگری تحت عنوان روابط عمومی در مرکز عوامل فوق وجود دارد که در حقیقت نقش ارتباطی و ترویجی کارکنان است ( بلوریان، ۱۳۸۷).
البته برخی از نویسندگان عناصر آمیخته بازاریابی محصول را شامل هفت عامل: محصول خدمت، قیمت، مکان، کارکنان، ترویج، امکانات فیزیکی و مدیریت عملیات فرایند میدانند )فروزنده، ۱۳۸۲).
شکل ۱٫۲٫ مقایسه آمیخته بازاریابی در مورد کالا و خدمات - بازاریابی و مدیریت بازار بلوریان(بلوریان، ۱۳۸۷).
ای کرستین اشاره می کند که p5 بازاریابی: محصول، مکان، قیمت، ترفیع و افراد نقش اساسی در بازاریابی رویداد دارند. برای انجام صحیح بازاریابی رویداد مدیران بازاریابی باید بدانند که چگونه بازاریابی رویداد با سایر بخشهای استراتژی بازاریابی تلفیق می شود. کاتلر بیان می کند که آمیخته بازاریابی سازمانها متغییرهای قابل کنترلی هستند که با هم آمیخته شده اند به طوری که سازمان واکنشی نشان میدهد که آنها از بازار هدف میخواهند. مدیریت رویداد در آمیخته بازاریابی در بخش ترفیع قرار میگیرد. سایر ابزارهای بازاریابی که در این بخش قرار دارند شامل تبلیغات، ترفیع فروش، فروش شخصی، فروش مستقیم روابط عمومی و اسپانسرشیپ است (آنا آکرستیان، ۲۰۰۲)
خدمت، محصول ورزشی: محصول یکی از عناصر مهم و اولین عامل آمیخته بازاریابی یک شرکت است (کلر،۱۹۹۳ ) یک محصول عبارت است از یک کالا یا خدمت یا ترکیبی از این دو به نحوی که پاسخگوی ارضای یکی از نیازهای مشتری باشد (روستا، ۱۳۸۳). (شانک، ۱۹۹۹) محصولات ورزشی را به عنوان یک کالا، خدمت و یا ترکیبی از هر دو معرفی مینماید که به منظور فراهم آوردن منافعی برای برگزارکنندگان، مشارکت کنندگان و حمایت کنندگان ورزشی، طراحی می شود (حسن زاده، ۱۳۸۴).
دو عامل در زمینه محصول خدمت باید مورد توجه قرار گیرد:
الف – حق انحصاری: یکی از ویژگیهای هر محصول جدید، قابلیت اختراع و حق امتیاز آن است: یعنی با اختراع محصول جدید، برای تولید کننده آن حق انحصاری به وجود می آید. تفاوت عمده محصول با خدمت در این است که دارای حق انحصاری یا حق اختراع نیستند.
ب – نام و نشان: یکی از زمینه های مهم در بازاریابی محصولات، استراتژی نام و نشان است با توجه به اینکه خدمات ناملموسند، علامت یک موسسه خدماتی در تصمیم گیریهای مصرف کنندگان بسیار موثر است (فروزنده، ۱۳۸۲).
در بخش بعد محصول و ویژگیهای آن به طور کامل توضیح داده خواهد شد.
مکان: توزیع کالاهای ورزشی ملموس نظیر تجهیزات ورزشی رویکردی مشابه با سایر کالاهای مصرفی دارد. کالاهای ورزشی از طریق کانالهای توزیع و یکسری از واسطهها نظیر عمده فروشان و خرده فروشان بازاریابی میشوند، که در این فعالیت دخیل میباشند تا اطمینان حاصل شود که محصولات مناسب در زمان مناسب با قیمت، کیفیت، و کمیت مناسب در دسترس مصرف کننده قرار میگیرد (ون هردین، ۲۰۰۱).
به دلیل ماهیت تفکیک ناپذیری خدمات از ارائه دهندگان آن، عامل مکان در استراتژی های بازاریابی خدمات اهمیت بسیاری دارد. با توجه به افزایش و شدت رقابت، ارائه خدمات در مکان مناسب و محلهای مورد نظر مشتریان عاملی تعییین کنده در جذب و حفظ مشتریان میباشد و این مسئلهای است که در ارتباط با بازاریابی ورزشی بسیار پررنگ و با اهمیت میباشد (کاتلر، ۲۰۰۱).
یکی از مسائل مهمی که مدیران با آن مواجه هستند، تصمیم گیری درباره چگونگی توزیع محصول است (معماری، ۱۳۸۶) توانایی دسترسی آسان وسریع مصرف کنندگان به محصولات ورزشی و دریافت به موقع آنها ناشی از توانایی مسئولین مدیریت کانالهای توزیع است (پارسائیان، ۱۳۸۳).
استادیومهای ورزشی به عنوان کانال توزیع به حساب میآیند. در استادیومهای ورزشی محصول مسابقه ورزشی بین تیمها به طور همزمان تولید و به مصرف میرسد.
یکی از مهمترین کانالهای توزیع محصولات ورزشی رسانه ها هستند. بدون عملکرد صحیح
رسانه ها افراد برای تماشای یک مسابقه ورزشی مجبورند کیلومترها راه را طی کرده تا به طور حضوری آن را تماشا کنند. همچنین تلویزیونهای کابلی قادرند هر رویداد ورزشی مورد نظر را به داخل منازل بیاورند (شانگ، ۱۹۹۹) در مورد رویدادهای ورزشی میتوان به آژانسهای توزیع بلیط به عنوان یکی دیگر از بخشهای کانالهای توزیع اشاره کرد (مولین و همکاران، ۲۰۰۷) فروش مجازی و فروشگاه اینترنتی نیز از جمله امکاناتی است که مورد استقبال فروشندگان و خریداران قرار گرفته است. کاهش هزینه انبار داری، کاهش کارکنان واسطهای و سرعت و دقت دسترسی به محصولات از جمله مزایای تجارت اینترنتی است (پیتس و استاتلر، ۲۰۰۱).
قیمت: قیمت عبارت است از مبالغی که در ازاء یک محصول پرداخت میگردد (کاتلر، ۲۰۰۱) قیمت بیانگر ارزش یک محصول ورزشی است. مثلاً پولی که صرف خرید بلیط یک مسابقه ورزشی میکنیم به عنوان قیمت پرداخت شده برای یک محصول خدمات ورزشی اطلاق میگردد. به عبارت دیگر قیمت گذاری راهی ساده برای کمی سازی ارزش چیزهایی است که مورد تبادل قرار میگیرند (معماری، ۱۳۸۶).
تصمیم گیری مخاطبان در مورد خرید ورزش بر پایه ارزش مشاهده شده، مقایسه با دیگر پدیده های ورزشی، طرز تفکر دوستان و گروه های تاثیر گذار و. . . میباشد. مانند هر نوع تجارت دیگر، ورزش نیز هزینههایی را در بر دارد و دست اندرکاران قیمت گذاری ورزشی میبایست با علم به این مطلب به قیمتی که ورزش در آن سود آور است توجه داشته باشند (کاتلر، ۲۰۰۱).
قیمت در زمینه فعالیتهای خدماتی با روشهای گوناگونی تعیین می شود از قبیل روشهای قیمت تمام شده یا هزینه های به علاوه سود و یا روش نرخ بازگشت سرمایه گذاری. قیمتها در فعالیتهای خدماتی دو نقش عمده دارند که عبارت است:
الف – تأثیر گذاری بر درک و تصمیم گیری مصرف کننگان.
ب - تأثیر گذاری بر مدیریت عملیات.
بعضی از سازمانهای عملیاتی برای خدمات خود، مطابق با شرایط تقاضا در ایام هفته، ماه، فصل، و سال قیمتهای ویژهای ارائه می دهند تا بتوانند تعادلی در عرضه و تقاضای خدمات به وجود آورند (فروزنده، ۱۳۸۲).
ترویج: افراد یک محصول را نخواهند خرید اگر از وجود آن اطلاع نداشته باشند (فروزنده، ۱۳۸۲) ترویج چیزی بیش از تبلیغات است و شامل تمامی انواع ارتباطات با مصرف کنندگان میباشد. برای بسیاری از سازمانهای ورزشی برقراری ارتباط موثر و با کارایی بالا با بازارهای هدف از اهمیت زیادی برخوردار است (شانگ، ۱۹۹۹) هدف از ترویج عبارت است از گفتن به دیگران در مورد یک محصول، که شرکتها برای رسیدن به اهداف فروش خود به عنوان یک متغییر مهم از آن استفاده می کنند (ون هردین، ۲۰۰۱) ارزش و اهمیت ترویج برای سازمانهای خدماتی در منافعی است که از خرید خدمات آنان حاصل می شود. در بسیاری از موارد روشهای ترویج خدمات ومحصولات مشابه میباشند، اما روابط عمومی در مورد خدمات از جایگاه ویژهای برخوردار میباشد (روستا، ۱۳۸۳).
بلوریان چهار عامل مهم را که در تصمیمات مدیریت راجع به آمیخته ترویج تأثیر دارد شامل:
۱- میزان پول در دسترس ۲ - چگونگی و ماهیت بازار ۳ - ماهیت محصول ۴ -چرخه عمر محصول )کالا( میداند (بلوریان، ۱۳۸۷) شانک نیز اجزای آمیخته محصول را اینچنین معرفی می کند: تبلیغات، فروش حضوری، پیش برد فروش، روابط عموم و حمایت (شانگ، ۱۹۹۹).
تبلیغات- عبارت است از ارتباط و معرفی غیر شخصی محصول از طریق حاملهای مختلف در مقابل دریافت وجه برای موسسات انتفاعی و غیر انتفاعی، یا افرادی که به نحوی در پیام مشخص شده اند.
فروش حضوری – عبارت است از انتقال اطلاعات در باره محصول، خدمت، ایده و نظایر این به مشتریان جهت متقاعد کردن آنان برای خرید.
پیشبرد فروش – در این روش از ابزار گستردهای برای برانگیختن واکنشهای قویتر یا سریعتر بازار بهره گیری می شود که شامل استفاده از تخفیف، حراج، کاهش قیمتها و جایزههایی برای خرید جهت تشویق مصرف کنندگان میباشد.
روابط عمومی – روابط عمومی ارتباطی سودمند و دو جانبه را بین سازمانهای ورزشی و علوم، به منظور کسب موفقیت سازمان، شناسایی، پایه گذاری و حفظ می کند.
حمایت – عبارت است از سرمایه گذاری در یک ورزش به منظور حمایت کامل از اهداف سازمانی، اهداف بازاریابی یا اهداف خاص ترویجی (شانک، ۱۹۹۹).
کارکنان: افراد سازمان خدماتی یا کارکنانی که خدمات را به مشتریان ارائه می دهند عوامل اصلی بازاریابی خدماتی به حساب میآیند. زیرا بسیاری از مشتریان ارائه دهندگان خدمات را به نام سازمان میشناسند. با توجه به نقش کارکنان در ارائه خدمات باید به عوامل گزینش، استخدام، آموزش، پرورش و انگیزش نیروی انسانی توجه گردد. علاقه مندی، توانایی، ادب، ابتکار، دلسوزی، برخورد، آراستگی و وقت شناسی کارکنان عوامل مهمی در کامیابی موسسات خدماتی است (فروزنده، ۱۳۸۲، کاتلر، ۲۰۰۱).
امکانات و دارایی های فیزیکی: این امکانات باعث تسهیل فعالیتها در انتقال و ارائه خدمات
می شود. در زمینه خدمات علاوه بر تأسیسات و امکانات مشهود، باید به امکانات غیر مشهود، که در فراهم آوردن خدمات نقش اساسی دارند نیز توجه نمود (فروزنده، ۱۳۸۲، کاتلر، ۲۰۰۱).
مدیریت عملیات یا فرایند: مدیریت عملیات موجود بودن و کیفیت مناسب و پایدار خدمات را تضمین می کند. وظیفه و نقش این عنصر مهم آمیخته بازاریابی خدماتی، ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضای خدمات است. با توجه به غیر قابل ذخیره بودن خدمات، مدیریت عملیات باید بتواند از طریق روشهای تخصصی و حرفهای نیازهای خدماتی را در هر زمان، چه در هنگام نیاز شدید و چه در هنگام نیاز قطعی و همگانی برآورده سازد (فروزنده، ۱۳۸۲، کاتلر، ۲۰۰۱).
بخش آموزش سازمان یونسکو (۲۰۰۲) اظهار می کند که از نظر فنی، معلم ماهر و متبحر در نقش جدیدش در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات، قادر است به:
راه اندازی کامپیوتر و استفاده از نرم افزارهایی مانند واژه پرداز Word ، صفحه گسترده ها، نامهی الکترونیکی و …
ارزشیابی و استفاده ی کامپیوترها و ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات مربوط به تدریس
بکارگیری اصول آموزشی و تحقیقاتی جاری و روش های ارزیابی مناسب با بهره گرفتن از ICT
ارزشیابی نرم افزارهای آموزشی
تهیه ی ارائه های موثر مبتنی بر کامپیوتر
جستجو در اینترنت برای یافتن منابع
تلفیق ابزارهای ICT در فعالیت های یادگیری دانش آموزان در طی برنامه ی درسی
تولید اسناد چند رسانه ای برای آموزش
ایجاد اسناد فوق متنی برای حمایت آموزش
بیان موضوعات اخلاقی و حقوقی دانش مربوط به فناوری
روزآمد کردن فناوری های آموزشی در موارد مقتضی (یونسکو، ۲۰۰۲).
در واقع معلم هزاره ی سوم باید دارای سواد اطلاعاتی و ارتباطی و مهارت کاربرد آنها در کلاس درس باشد تا بتواند نقش و جایگاه خود را در نظام آموزشی مبتنی بر اطلاعات و ارتباطات تثبیت کند.
پیشینه ی تحقیق
الف : تحقیقات داخلی
درتحقیقی اسلامی (۱۳۸۳) به نتایج زیر اشاره میکند :
- تنها ۱۳ درصد از دانشآموزان از اینترنت به عنوان وسیله ای کمک آموزشی استفاده میکنند.
- نیمی از معلمان در منزل و تنها ۲ درصد از معلمان در مدرسه به اینترنت دسترسی دارند.
- ۳۶ درصد معلمان در منزل به اینترنت دسترسی داشته اند.
- بیشترین استفاده معلمان از اینترنت برای جستجوی اطلاعات علمی و پست الکترونیکی بوده است.
نتایج تحقیقات رمضان کیایی (۱۳۸۵) در ارتباط با میزان استفاده از فناوری اطلاعات در ابعاد یادگیری نشان می دهد که ابزارهای جستجو و نرمافزارهای نگارش و مجلات الکترونیکی به ترتیب بیشترین کاربرد را در بین دانشجویان و مجلات الکترونیکی، نرم افزارهای نگارشی و پست الکترونیک به ترتیب بیشترین کاربرد را در بین استادان داشتهاند.
همچنین مشخص شده است که استفاده از فناوری اطلاعات با فعالیتهای یاددهی ـ یادگیری ارتباط داشته و این مسأله در مقایسه توصیفی میانگین نمرات دانشجویان قبل از استفاده از فناوری اطلاعات (۷۸۴/۱۴) و پس از استفاده از فناوری اطلاعات (۹۲۸/۱۶) به خوبی مشخص است.
در خصوص استفاده بهینه از فناوری اطلاعات در فعالیتهای یاددهی ـ یادگیری، اساتید و دانشجویان به نکات زیر اشاره داشته ا ند :
بهرهگیری از این تکنولوژی را در افزایش کیفیت یاددهی مفید دانستهاند.
عدم آشنایی دانشجویان با رایانه و نرمافزارها، امکانات بسیار ضعیف فناوری اطلاعات در کلاسهای دانشگاه و کمبود سیستمهای رایانهای را به عنوان مهمترین مشکل اشاره نمودهاند.
استفاده ضعیف اساتید از این امکانات، عدم توجه و تشویق اساتید برای استفاده از این تکنولوژی توسط دانشجویان
یافته های پژوهش جوکار و عفت نژاد (۱۳۸۳) بر استفاده بالای پاسخ گویان از فناوری رایانه و اینترنت دلالت دارد و میزان استفاده از نرم افزارهای کتابخانه ای و لوح فشرده نوری در میان پاسخ گویان ضعیف می باشد. پاسخ گویان به میزان بالایی از فن آوری اطلاعات در امر آموزش، انجام فعالیت پژوهشی پایان نامه و تالیف و ترجمه مقاله استفاده کرده اند.
در پژوهشی دیگر محقق زاده و عبداللهی (۱۳۸۰) به این نتیجه رسیدند که اعضاء مرکز اینترنت روزانه بیش از یک ساعت از اینترنت استفاده میکنند و از آن برای بهبود آموزش، تألیف و شرکت در سمینار کمتر استفاده مینمایند. نتایج این بررسی همچنین نشان میدهد که استفادههای اصلی آنها از مرکز اینترنت، شامل استفاده از وب[۴۹] در رده اول، پست الکترونیکی رده دوم، و پروتکل انتقال پرونده (FTP)، لیست سرو[۵۰] و گروه های خبری رده های سوم تا پنجم را بخود اختصاص داده است.
رجبی (۱۳۷۹) در تحقیقی با عنوان “بررسی جایگاه استفاده از کامپیوتر در آموزش ایران” به نتایج زیر دست یافت:
وضعیت استفاده از کامپیوتر در آموزش ایران بسیار ابتدایی است و چون معلمان و مدیران مراکز آموزشی نسبت به استفاده مناسب از این رسانه برای مقاصد آموزشی بیگانه اند، لذا امکانات لازم در محیط های آموزشی برای استفاده دانش آموزان فراهم نمی شود.
به دلیل عدم کاربرد نرم افزارهای آموزشی، موسسات خصوصی و دولتی اقدام به تهیه نرم افزارهای آموزشی نمی کنند.
بررسی های انجام شده نشان می دهد که بیشتر معلمان، دانش آموزان و خانواده های آنها در دوره های مختلف تحصیلی، خواهان استفاده از کامپیوتر در آموزش دروس مختلف هستند.
در حال حاضر دانش آموزان نسبت به معلمان با بهره گرفتن از کامپیوتر آشنا ترند.
سوزان شهباز، بی بی عشرت زمانی و احمد رضا نصر اصفحانی (۱۳۸۵) به “بررسی میزان بهره گیری دبیران از فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس متوسطه شهر تهران” پرداختهاند. نتایج زیر از این پژوهش بدست آمده است:
میزان دسترسی دبیران به امکانات سخت افزاری در منزل و مدرسه در حد مطلوبی قرار دارد.
میزان دسترسی دبیران به امکانات نرم افزاری چندان مطلوب نیست.
میانگین بدست آمده در زمینه کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در سه حیطه آموزش، پژوهش و برقراری ارتباط از میانگین فرضی کمتر است.
فتحی واجارگاه و شفیعی (۱۳۸۶) در تحقیقی امکان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه ی برنامه ریزی درسی آموزش عالی را بررسی کرده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که گروه های سه گانه ی مورد تحقیق (استادان، متخصصان برنامه ریزی درسی و متخصصان فناوری اطلاعات)اختلاف نظر زیادی در خصوص اهمیت کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایندهای برنامه ریزی درسی نداشته و بر این باورند که در موارد عدیده ای با توجه به امکان پذیر بودن رفع موانع و استفاده از عوامل تسهیل کننده و فرصت آفرین می توان کاربرد این فناوری ها را در فرایند برنامه ریزی درسی امکان پذیر دانست. “در اختیار داشتن بودجه ی کافی برای تجهیز کلاس ها و فراهم سازی امکانات لازم سخت افزاری” عامل تسهیل کننده ی برتر و “کمبود بودجه ی دانشکده ها برای تجهیز کلاس ها و فراهم سازی امکانات لازم سخت افزاری” مانع اصلی قلمداد می شود.
حکیمی (۱۳۸۳) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود به بررسی عوامل موثر بر عدم استفاده دبیران از فناوری اطلاعات پرداخته، یافته های پژوهشی وی نشان می دهد که دبیران به منظور تدریس با بهره گرفتن از فناوری اطلاعات آماده نشده اند. همچنین دبیران برای استفاده مقدماتی از کامپیوتر و نرم افزارها و سخت افزارهای وابسته آمادگی لازم را ندارند.
ایزدی (۱۳۸۶) تحقیقی با عنوان بررسی موانع توسعه ی آموزش الکترونیکی و ارائه ی الگوی مناسب بهره گیری از آن در آموزش متوسطه از دیدگاه مدیران و دبیران انجام داده که بر اساس یافته های آن ۵۶ درصد از دبیران و ۸/۷۰ درصد از مدیران عوامل راهبردی و ۴/۶۶ درصد از دبیران و ۷۰ درصد از مدیران عوامل اقتصادی را تا حد زیاد و خیلی زیاد مانع توسعه ی آموزش الکترونیکی در آموزش متوسطه گذارش کردند و در پایان نیز الگوی (ADDIE) که مشتمل بر پنج مرحله ی اساسی تجزیه و تحلیل، طراحی، تولید، کاربرد و ارزشیابی است جهت بهره گیری مناسب ارائه داده است.
یوسفی (۱۳۸۵)در پژوهشی با عنوان بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی در فرایند یاددهی یادگیری مواردی چون: عدم دسترسی دبیران به رسانه ها و وسایل آموزشی، کمبود امکانات و منابع مالی، کمبود نشریات در زمینه تکنولوژی آموزشی و ناتوانی دبیران در تهیه وسایل آموزشی را از عوامل بازدارنده در بهره گیری از تکنولوژی موجود در مدارس متوسطه می داند.
نتایج تحقیق زمانی با عنوان “مشکلات اجرایی کاربرد کامپیوتر در آموزش و پرورش ایران” که در سال ۱۹۹۷ برای دریافت درجه دکترا از دانشگاه تورنتو کانادا انجام شده است نشان داد که مشکلات زیر در زمینه کاربرد کامپیوتر در آموزش و پرورش ایران وجود دارد:
کمبود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری
کمبود نیروی انسانی آموزش دیده در زمینه استفاده از کامپیوتر
شفاف نبودن اهداف در زمینه کاربرد کامپیوتر در آموزش و پرورش
پایین بودن انگیزه به دلیل عدم ارائه آموزش کافی به معلمان و دانش آموزان
نابرابری جنسیتی در بین دانش اموزان در زمینه دسترسی به کامپیوتر
عدم آشنایی کافی به زبان انگلیسی
نداشتن الگوی معتبر علمی
محمدی (۱۳۸۴) در پژوهشی با هدف «بررسی تأثیر دوره آموزش ضمن خدمت فناوری اطلاعات و ارتباطات بر عملکرد دبیران مرد به نتایج زیر دست یافت :
دوره آموزش ضمن خدمت فناوری اطلاعات و ارتباطات توانسته است دانش و مفاهیم پایهای این فناوری را در دبیران فراهم آورد.
گذراندن دوره به کارگیری رایانه و مدیریت فایلها و مهارت صفحات گسترده در عملکرد دبیران مؤثر بوده است.
گذراندن دوره مهارت واژهپردازی به کمک رایانه در عملکرد دبیران مؤثر بوده است.
۳-۸٫ طبقه بندی الگوریتم یادگیری
شبکه های عصبی توسط دو نوع اصلی از الگوریتمهای یادگیری تربیت می شوند. الگوریتم یادگیری با ناظر و بدون ناظر.
۳-۸-۱٫ الگوریتم یادگیری با ناظر
در یک الگوریتم یادگیری با ناظر، وزنههای اتصالات مطابق با اختلاف بین خروجی واقعی و مطلوب شبکه مربوط با یک ورودی داده شده، تعدیل میگردند. بنابراین یادگیری با ناظر نیاز به یک معلم یا سرپرست دارد تا سیگنالهای خروجی را فراهم نماید. الگوریتم پس انتشار خطا جزء این دسته از الگوریتمهای یادگیری میباشد[۲۳].
۳-۸-۲٫ الگوریتم یادگیری بدون ناظر
در الگوریتم یادگیری بدون ناظر نیازی به شناخته شدن خروجیهای مطلوب نیست. در طول آموزش فقط الگوریتمهای ورودی به شبکه عصبی ارائه می شوند تا به صورت خودکار وزنههای اتصالاتش برای دستهبندی الگوهای ورودی در گروه های با وجود مشابه سازگار شوند [۲۳].
۳-۹٫ الگوریتم پس انتشار خطا
روش یادگیری پس انتشار خطا (BP) مبتنی بر قانون یادگیری اصلاح خطا[۷۳] میباشد. از قانون یادگیری پس انتشار خطا برای آموزش شبکه های عصبی چند لایه پیش خور استفاده می کنند. قانون پسانتشار خطا از دو مسیر اصلی تشکیل میگردد مسیر اول به مسیر رفت[۷۴] موسوم میباشد که در آن بردار ورودی به شبکه MLP اعمال شده و تأثیراتش از طریق لایه های میانی به لایهی خروجی انتشار مییابد. بردار تشکیل یافته در لایهی خروجی، پاسخ واقعی شبکه MLP را تشکیل میدهد. در این مسیر پارامترهای شبکه عصبی ثابت و بدون تغییر در نظر گرفته میشوند. مسیر دوم به مسیر برگشت موسوم میباشد. در این مسیر بر عکس مسیر رفت، پارامترهای شبکه تنظیم میگردند. این تنظیم مطابق قانون اصلاح خطا انجام میگیرد. سیگنال خطا در لایهی خروجی شبکه تشکیل می گردد[۲۳].
۳-۱۰٫ الگوریتمهای آموزش شبکه عصبی
در این قسمت تعدادی از الگوریتمهای متفاوت برای شبکه پیشخور بیان میگردد. در تمام این الگوریتمها از گرادیان تابع عملکرد برای تنظیم وزنها و بایاسها جهت مینیمم کردن تابع عملکرد استفاده میگردد [۲۳].
۳-۱۰-۱٫ روش گرادیان نزولی
در این روش وزنها در جهت گرادیان منفی تابع عملکرد به روز میگردند.در این الگوریتم تغییر وزن wjiΔ بین نرونهای i و j به صورت زیر است:
(۳-۹)
طوریکه یک پارامتر به نام سرعت یادگیری است. یک فاکتور وابسته به اینکه آیا نرون j یک نرون خروجی است یا یک نرون مخفی به صورت زیر میباشد:
برای نرونهای خارجی:
(۳-۱۰)
برای نرون های مخفی:
(۳-۱۱)
در معادله (۳-۱۰) جمع وزن دار شده کل سیگنال های ورودی و yj (t) خروجی هدف برای نرون j میباشد. همانطور که هیچ خروجی هدف برای نرونهای مخفی وجود ندارد. در معادله (۳-۱۱) اختلاف بین خروجی واقعی و هدف یک نرون مخفی j توسط مجموع وزندار شده ترمهای از پیش محاسبه شده برای نرونهای q متصل شده به خروجی j جایگزین میگردد.برای تعیین وزنها و بایاسها سرعت یادگیری به گرادیان منفی ضرب میگردد. هر چه سرعت یادگیری بزرگتر باشد قدمهای به کار رفته بزرگتر و زمان زیادی برای همگرا شدن نیاز خواهد بود و در صورتیکه سرعت یادگیری خیلی کوچک باشد الگوریتم ناپایدار میگردد [۲۷].
۳-۱۰-۲٫ گرادیان نزولی با مومنتم
الگوریتم یادگیری دیگری که اغلب برای شبکه پیش خور استفاده می گردد الگوریتم گرادیان نزولی با مومنتم میباشد که همگرایی سریعتری را تضمین مینماید. ترم مومنتم این امکان را به شبکه میدهد که فقط به گرادیانهای محلی پاسخگو نبوده بلکه نسبت به تمایلات اخیر سطح خطا نیز عکسالعمل نشان دهد. در واقع ترم مومنتم مثل یک فیلتر عمل نموده و به شبکه این امکان را میدهد که از نقاط کوچک در سطح خطا چشمپوشی نماید. بدون ترم مومنتم شبکه ممکن است در گرادیانهای محلی گیر نماید اما با بهره گرفتن از ترم مومنتم از این نقاط عبور مینماید. الگوریتم یادگیری شبکه با تغییر دادن وزنها معادل با مجموع اجزایی از آخرین تغییرات وزنها صورت میگیرد و تغییرات جدید با بهره گرفتن از قوانین پسانتشار خطا پیشنهاد میگردد. در واقع مرتبه تأثیر آخرین تغییرات وزنها با بهره گرفتن از ثابت مومنتم تعدیل میگردد. ثابت مومنتم عددی بین ۰ و ۱ میباشد. وقتی این ثابت صفر میباشد تغییرات وزنها فقط بر مبنای گرادیان محاسبه میگردد و در صورتیکه ترم مومنتم یک باشد تغییرات مربوط به وزنهای جدید معادل با آخرین تغییر وزن میباشد و از گرادیان چشمپوشی می شود. گرادیان نیز با بهره گرفتن از مجموع گرادیانهای محاسبه شده برای هر مثال آموزشی بهدست می آید ولی وزنها و بایاسها بعد از اینکه تمام مثالهای آموزشی به شبکه تزریق شد بهروز میگردند. انتخاب تصادفی وزنها و بایاسهای اولیه روی عملکرد الگوریتم تأثیر میگذارد [۲۷].
۳-۱۰-۳٫ الگوریتم یادگیری سریعتر
در بخش قبلی دو نوع از الگوریتمهای آموزش پسانتشار خطا بیان گردیدند. گرادیان نزولی و گرادیان نزولی با مومنتم. این دو روش برای مسائل عملی کند میباشند. در این بخش چندین الگوریتم دیگر که نسبت به الگوریتمهای بیان شده ۱۰ تا ۱۰۰ برابر سریعتر همگرا میشوند را بیان می نماییم. تمامی الگوریتمهای بیان شده در این بخش به صورت بسته ای عمل مینمایند[۲۷].
الگوریتمهای سریعتر به دو گروه تقسیم میشوند. اولین گروه از تکنیکهای ابتکاری که با بهره گرفتن از آنالیز عملکرد الگوریتم استاندارد شیب نزولی ایجاد میشوند، استفاده مینماید. اولین اصلاح ابتکاری تکنیک مومنتم میباشد.
الگوریتم پس انتشار با سرعت یادگیری متغیر[۷۵] ۲- الگورتم پس انتشار تطبیقی[۷۶]
دومین گروه از الگوریتمهای سریعتر، از تکنیکهای بهینهسازی استاندارد استفاده مینمایند. سه نوع از روشهای بهینهسازی عددی برای آموزش شبکه عصبی عبارتند از: گرادیان مرکب[۷۷]، شبه نیوتن[۷۸] و لونبرگ - مارکوات[۷۹].
از آنجا که در این بررسی از الگوریتم لونبرگ – مارکوات استفاده گردیده است، لذا به توضیح مختصر این الگوریتم بسنده می گردد.
الگوریتم لونبرگ – مارکوات
این روش هم مانند روش شبه نیوتن به گونه ای طراحی شده است که محاسبه ماتریس هسیان مورد نیاز نمی باشد. هنگامی که تابع عملکرد به صورت مجموع مربعات خطاها در نظر گرفته شود ماتریس هسیان به صورت زیر تقریب زده می شود.
(۳-۱۲)
و گرادیان هم به صورت زیر محاسبه می گردد.
(۳-۱۳)
ماتریس ژاکوبین میباشد که حاوی مشتقات اول خطای شبکه نسبت به وزنها و بایاسها J که بردار خطای شبکه ماتریس است. ماتریس ژاکوبین می تواند توسط روش پسانتشار استاندارد e میباشد، محاسبه گردد. محاسبه ماتریس ژاکوبین نسبت به ماتریس هسیان سادهتر می باشد.
الگوریتم لونبرگ – مارکوات از تقریب زیر جهت محاسبه استفاده مینماید.
(۳-۱۴)
هنگامی که اسکالر µ صفر باشد این روش به روش نیوتن تبدیل میگردد و هنگامی که µ بزرگ گردد این روش به روش گرادیان نزولی با طول گامهای کوچک تبدیل میگردد. روش نیوتن در اطراف نقاط خطای مینیموم دقیقتر و سریعتر عمل مینماید. بنابراین هدف، انتقال و رسیدن هرچه به روش نیوتن میباشد. بنابراین مقدار µ بعد از یک گام موفقیتآمیز کاهش می یابد (کاهش تابع عملکرد). این روش سریعترین روش برای آموزش شبکه های پیش خور با اندازه متوسط می باشد.
۳-۱۱- خلاصه فصل
در این فصل شبکه های عصبی مصنوعی، ویژگیها، کاربرد و خصوصیات آن به طور مختصر شرح داده شد. پارامترهای موثر در آموزش، انواع الگوریتمهای آموزش بیان گردید.
فصل چهارم
نتایج
۴-۱- مقدمه
برای پیش بینی عددآرامسوزی بنزین موتور با بهره گرفتن از داده های تقطیر نیاز به انجام آزمایش تقطیر وجود دارد. مشخصات بنزین موتور نهایی مطابق استاندارد شرکت ملی پالایش و پخش فراوردههای نفتی ایران[۸۰]بصورت جدول زیر می باشد .
آزمایش | واحد |