برای موفقیت سرویسگرا، سرویسگرا باید به بلوغ خود و یا همان بهترین روشها[۱۲۴] در حاکمیت سرویسگرا دست یابد، اگرچه غالب چارچوبهای حاکمیتی مجردند اما تاکید زیاد بر حاکمیت ممکن است موجب بروکراسی[۱۲۵] در سازمان شود. [۳۹]
Brahmandam اهداف سرویسگرا، موانع پذیرش سرویسگرا و سایر مشکلات را از دو دیدگاه فناوری اطلاعات و کسب و کار در نظر میگیرد. در خیلی از مطالعات، عامل حاکمیت، از عوامل مهم موفقیت سرویسگرا مطرح شده است. [۳۹] عوامل کسب و کار در مدیریت استراتژی سرویسگرا خیلی مهم است.
پیادهسازی سرویسگرا همانند یک پروژه فناوری اطلاعات است پس عوامل مدیرتی پروژههای فناوری اطلاعات مثل «شامل کردن تمامی ذینفعان»، «طراحی خوب برای داشتن اساس و پایه قوی»، «اتخاذ[۱۲۶] رویکرد تدریجی»، «حمایت مدیریت ارشد و پشتیبانی قوی»، «آموزش کارکنان برای درک و یادگیری»، «برقراری اتصال مابین فناوری اطلاعات و کسب و کار»، «موضوعات و مسائل امنیتی» و … همگی از موارد برشمرده شده بحرانی میباشند. [۲۲]
در مدلی دیگر، جنبههای مختلف پذیرش سرویسگرا از دیدگاههای کسب و کار و سازمانی بررسی شده است و شاخصهای سازمانی و کسب و کار که روی پذیرش سرویسگرا موثرند، تعیین شده است:
۱-ارزش به دست آمده از سرویسگرایی در سازمان ۲-استراتژی سازمانی ۳ فرهنگ سازمانی ۴- چالشهای بالقوه پیادهسازی ۵- قوانین و مقررات و ۶-شرایط لازم برای حاکمیت و مدیریت تکنولوژی. [۵۱]
عوامل موثر در پذیرش سرویسگرایی در سازمان از دیدگاه IBM شامل موارد زیر میباشد:
۱- توسعه معماری با یک چشمانداز برای آینده سازمان ۲- ارتباط پیشبینی شده از IT به به فرآیندهای کسب و کار ۳- ایجاد فرهنگ سازمانی و مهارتهای لازم برای حمایت از معماری سرویس گرا ۴- ایجاد زیرساختهای مقیاس پذیر[۱۲۷]، ۵- امکان دید عملیاتی[۱۲۸] از طریق حاکمیت و مدیریت سرویسها ۶- مدیریت دادهها ۷- امنیت. [۵۲]
۳-۳-طراحی اولیه مدل مفهومی آمادگی سرویسگرا
سال ۲۰۰۶ نقطه عطفی برای ورود معماری سرویسگرایی به سازمانها بود. در آن سال چندین شرکت شروع به پیادهسازی معماری سرویسگرا در سطح سازمان نمودند ولی با چالشهای زیادی مواجه شدند. عمدهترین چالش ها مرتبط با فاکتورهای سازمانی مثل تغیییرات سازمانی و فرهنگ سازی و حاکمیت بود.[۵۳] با این حال پذیرش و استقرار این فناوری در سطح سازمانها به سرعت رو به افزایش است [۵۴] مطالعات بررسی شده بیانگر آن است که طیف گستردهای از مدلها وجود دارند که هر کدام به تعیین شاخصهایی برای سنجش ابعاد سطح آمادگی سازمان برای معماری سرویسگرایی پرداختهاند.
جدول (۲) شامل کلیه شاخصها و زیرشاخصهای مهمی است که در مطالعات مختلف به آن ها اشاره شده است. همانگونه که در جدول (۲) ملاحظه میشود، بخشی از شاخصهای پیشنهاد شده برای ارزیابی آمادگی معماری سرویسگرایی در مدلهای مختلف تکرار شدهاند و برخی دیگر بیانی متفاوت از مفاهیمی یکسان میباشند. بخش دیگری از این شاخصها را میتوان به عنوان جزئی از یک شاخص دیگر در نظر گرفت. نتیجه این تجمیع، پالایش و خوشه بندی، رسیدن به سه بعد مختلف برای برآورد آمادگی معماری سرویسگرایی است که مبحث سنجش آمادگی را از زوایا و جوانب مختلف سازمانی پوشش میدهند.
رویه مدلسازی مفهومی دو گام اصلی را میپیماید:مرحله اول تعیین ابعادی که مفهوم را تشکیل داده و واقعیت را منعکس میسازند.مرحله دوم تعیین شاخص و زیرشاخص هایی که به کمک آن ها ابعاد هر مفهوم اندازه گیری میشوند.شاخصها نشانههای عینی، قابل شناسایی و قابل اندازه گیری ابعاد مفهومی هستند. مفاهیم منعکس شده در برخی ابعاد، شاخصهای روشنی دارند ولی چند وجهی بودن برخی مفاهیم موجب میشود تا برای اندازه گیری دقیقتر شاخصها، زیرشاخص هایی در نظر گرفته شود.مطابق این قاعده کلی، دستیابی به مدل مفهومی برای ارزیابی آمادگی معماری سرویسگرایی در دو مرحله و به شرح زیر صورت گرفته است: نخست ابعاد اصلی که موضوع سنجش آمادگی در قالب آن ها مفهوم سازی میشود، احراز شدهاند. این مفاهیم در سراسر تحقیق با عنوان «ابعاد آمادگی» ذکر میشوند. سپس هر یک از ابعاد اصلی برای اندازه گیری به اجزاء فرعی شاخص و زیرشاخص تجزیه شدهاند. بدین ترتیب مرحله پیمایش و مرور ادبیات موضوع مرتبط با ارزیابی آمادگی معماری سرویسگرایی، انجام و محقق گردیده و تلخیص و دسته بندی این مطالعات، چهارچوب مشخص و مدل مفهومی عام را برای ایدهجویی جهت ارزیابی میزان آمادگی معماری سرویسگرایی در مقیاس سازمانی و طراحی سیستم فازی «سنجش آمادگی معماری سرویسگرایی» به وجود میآورد. این مدل مفهومی آمادگی در جدول (۳) بیانشده است.
جدول (۲)-ابعاد و شاخصها و زیرشاخصهای مطرح در ادبیات موضوع ارزیابی آمادگی سرویسگرایی
ابعاد کلی | شاخصها | زیر شاخصها | منبع |
فرهنگ سازمانی | ۱-تغییر فرهنگ سازمانی ۲-مدل تعریف شده از نقشها و مسئولیتها ۳- افراد سازمان ۴-تناسب تحصیلات و دانش سازمانی با سطح سرویس |
Khoshafian,2006 Luthria et al,2009 IBM,2008 Khoshafian,2006 |
|
آگاهی سرویسگرایی | ۱-درک عمیق و درست SOA، ۲-اشتراکگذاری تجربیات موفقیت آمیز SOA و بالا بردن درک SOA3- وجود حمایت قوی برای منابع انسانی سازمانی ۴-درک واحد آیتی از مزایای کسب و کار و خروجیهای پروژه سرویسگرایی | Lee et al, 2010 Karascony,2006 Abdul Manan,2011 |
|
کسب و کار | استراتژی | ۱- تعیین هدف واضح، ۲- تکامل طرحهای برنامه ریزی تدریجی با در نظر گرفتن ظرفیتهای فعلی سازمان. | Lee et al, 2010 Luthria et al,2009 |
مدیریت سازمانی |