کدام گزینه برای شما جالب تر از همه است؟
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
کدام گزینه بیش تر از سایر گزینه ها به شما کمک می کند به هدف تان برسید؟
به چه حمایت هایی نیاز دارید؟
چه کسی لازم است از برنامه شما باخبر باشد؟
معیار و شاخص های شما برای موفقیت چیست؟ (سلطانی، ۱۳۸۹).
مدل CLEAR
این الگو در سال ۱۹۸۰ توسط هاوکین[۱۰۰] ارائه شده است. اجزای این الگو عبارتند از:
قرارداد[۱۰۱]: صحبت پیرامون مباحثی که آموزش در پی دارد و نتایج و پیامدهای حاصل از آن.
گوش دادن[۱۰۲]: از طریق گوش دادن فعال به فراگیر کمک کنیم تا درکش را از موقعیت حاضر بیان کند.
کشف و شناسایی[۱۰۳]: به فراگیر کمک کنیم تا امکانات و قابلیت هایی که منجر به بهبود و تقویت شرایط میشود را شناسایی کند.
فعالیت[۱۰۴]: حمایت های لازم را به فراگیر در جهت انتخاب راه و مسیرش ارائه کنیم.
مرور[۱۰۵]: این فرصتی است برای مربی در جهت ارائه بازخوردی در مورد مزایای این فرایند برای افراد (بوکلی ، کاپل ، ۲۰۰۹ ).
مدل ACHIEVE
مدل رشد و بالندگی (Grow Model) به عنوان سرآغاز و نقطه شروعی برای توسعه مدل دستیابی (Achieve) بکار گرفته شد. این مدل در سال ۲۰۰۳ توسط سابینه دمکوفسکی و فیوناالدریج[۱۰۶] ارائه گردیده است. آن ها فعالیت هایی که بهترین مربیان انجام می دادند را مورد مشاهده قرار داده و از آن ها مصاحبه بعمل می آوردند. آن ها فعالیت هایی که بهترین مربیان انجام می دادند را مورد مشاهده قرار داده و از آن ها مصاحبه بعمل می آوردند. آن ها در مصاحبه های خود این سوال را از مربیان می پرسیدند: مربیان بزرگ و عالی جهت رسیدن به نتایجی مطلوب و برجسته چه کاری انجام می دهند؟
نتایج این مطالعات حاکی از آن بود که پنج مهارت اصلی برای مربی گری وجود دارد که عبارتند از:
ایجاد سازگاری و توافق
با دقت گوش دادن
پرسیدن سوالات باز و خلاقانه
ارائه بازخورد واضح و روشن
بهره گیری از قوه کشف و شهود
این یک مدل بصری است و به فراگیران کمک می کند تا در فرایند مربی گری به شفافیت و وضوح دست پیدا کنند. این مدل اعتماد و اطمینان را بالا می برد و پایه ای برای توسعه و استقرار معیار کیفیت در مربی گری است. مطالعات این پژوهشگران حاکی از آن بود که مربیانی که بهترین نتایج و موفقیت را داشته اند، کسانی هستند که خواسته یا ناخواسته یک فرایند هفت مرحله را در مربی گری دنبال می کنند (الدریج و دمبوسکی ،۲۰۰۴ ) .
گام اول: ارزیابی وضعیت موجود[۱۰۷]
در این مرحله مربی با بهره گرفتن از سوالات باز گفت و گو را با کارآموز آغاز می کند. در این مرحله کارآموز نسبت به وضعیت فعلی خودآگاهی می یابد و از الگوهای رفتاری که زمینه ساز موفقیت اوست، مطلع میشود. مهارت های اصلی و کلیدی این مرحله عبارتند از :
زیرک و تیزهوش بودن
تفاهم و سازگاری ایجاد کردن
گوش دادن
پرسیدن سوالات خوب
گام دوم: طوفان ذهنی خلاق گزینه های وضعیت جاری[۱۰۸]
چندبار احساس کردید که در وضعیتی گیر افتاده اید و هیچ راه حل به ذهنتان نمی رسد؟ در چنین موقعیتهایی استرس به شدت افزایش می یابد. راه حل گذر از این مرحله آن است که مربی با طرح سوالاتی غیرمنتظره باعث شود که فرد از آن وضعیت خارج شود. طوفان ذهنی بایستی تا حد امکان عاری از هرگونه فشار و محدودیتی در طرح سوالات و ارائه راه حل ها باشد. مهارت های اصلی و کلیدی این مرحله عبارتند از:
حفظ تفاهم و سازگاری
ایجاد محیطی آرام و عاری از هرگونه عامل تهدید آمیز
گوش دادن
پرسیدن سوالات خوب
ارائه بارخورد (الدریج و دمبوسکی ،۲۰۰۴ ) .
گام سوم: هدف گذاری[۱۰۹]
همه ما هدف گذاری و تنظیم آن را تجربه کرده ایم. تلاش کنید که اهداف شما ویژگی اهداف اسمارت[۱۱۰] (خاص و ویژه بودن، قابل اندازه گیری بودن، قابل تحقق بودن، مرتبط بودن و دارای محدوده زمانی بودن) را داشته باشد. هم چنین برای آنکه یک هدف واقعاً قابل کاربرد باشد، بایستی برای افراد معنی دار و ملموس باشد. مربیان خوب و عالی زمان زیادی را صرف روشن سازی و شفاف سازی اهداف برای کارآموزان میکنند. مهارت های مهم و کلیدی این مرحله عبارتند از:
حفظ تفاهم و سازگاری
گوش دادن
پرسیدن سوالات خوب
کمک در تنظیم اهداف
ارائه بازخورد
گام چهارم: ایجاد انتخاب ها و گزینه ها[۱۱۱]
مربیان مبتدی و تازه کار خیلی زود می خواهند از این مرحله عبور کنند به مرحله ارائه راه حل برسند. دادن راه حل به افراد بسیار ساده و آسان است. اما این کار مربی نیست. مربیان خوب زمانی را صرف پرسیدن سوالات خوب از فرد می کنند و به او فرصت می دهند تا شقوق و گزینه های مختلف و متنوعی را جهت اقدام و رفتار خود بوجود آورند. تنها زمانی تعهد واقعی و حقیقی نسبت به اقدام و عمل و تغییر ایجاد می گردد که کارآموز در تدوین و ایجاد گزینه ها مشارکت فعال داشته باشد. شاید یکی از بزرگ ترین مهارت هایی که مربی در این مرحله داشته باشد این است که بداند چه موقع ساکت و منتظر بماند. مهارت های مهم و کلیدی این مرحله عبارتند از:
حفظ تفاهم و سازگاری
گوش دادن
پرسیدن سوالات خوب
ارائه بازخورد
تشویق و به چالش کشاندن (الدریج و دمبوسکی ،۲۰۰۴ ) .
گام پنجم: ارزیابی گزینه ها[۱۱۲]
در این مرحله مربی و کارآموز معیارهایی را برای ارزیابی گزینه های مختلف تدوین می کنند. بعنوان مثال، چه نوع سرمایه گذاری و منابعی (همچون پول، زمان و انرژی) برای به اجرا گذاشتن یک برنامه نیاز است؟ نوشتن معیارهای هریک از گزینه ها روی کاغذ به ایجاد یک درک بصری کمک می کند. مهارت های مهم و کلیدی این مرحله عبارتند از:
حفظ تفاهم و سازگاری
گوش دادن
پرسیدن سوالات خوب
ارائه بازخورد
گام ششم: طراحی برنامه عمل معتبر[۱۱۳]
این مرحله همانند ساختن یک پل است. مربیان بزرگ به کارآموزان کمک می کنند تا پلی را میان وضعیتی که در آن قرار دارند (وضعیت موجود) و وضعیتی که می خواهند باشند (وضعیت مطلوب)، ایجاد نمایند. مربی برای آنکه این مرحله با موفقیت انجام گیرد. بایستی کمی سخت گیر و جدی باشد تا فرد را نسبت به کار و عمل متعهد سازد. تا زمانی که فرد اولین قدم حرکت را برندارد هیچ اتفاقی نمی افتد و تنها برنامه روی کاغذ باقی می ماند. هم چنین در این مرحله بایستی مشخص کرد که اهداف موردنظر ما چه زمانی محقق خواهند شد. مهارت های مهم و کلیدی این مرحله عبارتند از: