تعیین ساختگاه طرح
 

– تعیین گزینه­ های ساختگاه طرح در محل انتخابی برای اجرای طرح
– مقایسه و اولویت بندی گزینه­ های مختلف ساختگاه طرح و تهیه گزارش انتخاب ساختگاه
۲٫ مطالعات مهندسی پایه و طراحی اولیه
– بازنگری و تکمیل اطلاعات و داده ­های اولیه مربوط به شرایط جوی، زمین­شناختی و آب­شناختی ساختگاه، امکانات زیربنایی قابل دسترس برای طرح شامل منابع آب، منابع انرژی، منابع نیروی انسانی، سیستم­های حمل و نقل،‌ منابع تامین مواد خام، مواد اولیه و مصالح
– مطالعات مهندسی پایه و طراحی مواد اولیه و فرایند
– جانمایی و آرایش واحدها، سیستم ها و تجهیزات طرح
– طراحی مهندسی اولیه شامل مهندسی فرایند، طراحی اولیه سیستم­ها و تجهیزات مکانیکی، طراحی اولیه کارهای لوله کشی، طراحی اولیه کارهای ساختمانی و زیربنایی، طراحی اولیه سیستم­ها و تجهیزات برقی، طراحی اولیه سیستم­های کنترل و ابزار دقیق
– تهیه فهرست اقلام عمده کلیه واحدها، سیستم­ها و بخش­های مختلف طرح شامل فهرست مصالح و مقادیر آنها، تجهیزات و ماشین آلات و ابزارآلات مورد استفاده در کار
۳٫ تعیین خط مشی اجرائی طرح
– تعیین گزینه­ های تفکیک طرح به پروژه­ های مستقل با فصل مشترک­های مشخص با یکدیگر
– تعیین گزینه­ های تقسیم کار بین مشاوران، سازندگان و پیمانکاران
– اولویت بندی گزینه­ های اجرایی با توجه به قابلیت های اجرایی قابل دسترس، برنامه زمانبندی طرح و هزینه های طرح
۴٫ تهیه برنامه زمان­بندی طرح به تفکیک پروژه­ ها برای فعالیت­ها و خدمات مهندسی، تدارکات، پشتیبانی تدارکات، کنترل کیفیت، ساخت (شامل عملیات ساخت و نصب)، مالی، تجهیز نیروی انسانی برای دوره بهره برداری و راه اندازی
۵٫ برآورد هزینه­ های سرمایه گذاری ارزی و ریالی طرح به تفکیک پروژه ها
۶٫ تهیه و ارائه گزارش مرحله امکان سنجی نهایی
مطالعه امکان­سنجی برای اتخاذ تصمیم در مورد سرمایه ­گذاری در یک پروژه صنعتی باید متضمن مبنایی فنی، اقتصادی و بازرگانی باشد. این مطالعه باید عوامل مهمی را که با تولید یک محصول بخصوص ارتباط دارد همراه با روش­های جایگزین برای تولید این محصول، معین و آنها را تحلیل کند. این گونه مطالعه باید طراحی با ظرفیت مشخص و در محل خاص با بهره گرفتن از تکنولوژی ویژه یا تکنولوژی­هایی که با مواد و نهاده­های خاصی ارتباط دارد، و با هزینه­ های سرمایه ­گذاری و تولید و درآمد فروش مشخص، بازده سرمایه ­گذاری را معین و ارائه نماید.

بسیاری از مطالعات امکان­سنجی دارای پوشش یکسان یا مشابهی است، هر چند با توجه به عواملی از قبیل ماهیت صنعت بزرگی و پیچیدگی واحد تولیدی مورد نظر از یکسو و سرمایه ­گذاری و سایر هزینه­ های مربوط، از سوی دیگر ممکن است از لحاظ جهت گیری و تاکید مسائل مورد اشاره اختلاف بسیاری وجود داشته باشد. اما به طور کلی یک مطالعه امکان­سنجی مطلوب باید اجزای اصلی و پی آمدهای یک پروژه صنعتی را مورد تحلیل قرار دهد به ویژه که هر گونه نارسایی در این زمینه، سودمندی مطالعه را محدود می­ کند.
عرضه­کنندگان تجهیزات یا تکنولوژی درک درستی از اصطلاح” مطالعه امکان سنجی” ندارند و اغلب آن را نادرست به کار می برند. غالبا خلاصه­ای از وضع یک پروژه که برای تجهیزات یا انتخاب تکنولوژی ویژه­ای تهیه می گردد مطالعه امکان­سنجی نامیده می شود. گاه برآوردهای تولید یا فروش، مبتنی بر به کارگیری تجربیات کشور در حال توسعه راه اندازی می شود، کوچکترین ارتباطی ندارد. از آن­جا که این مطالعات با عوامل محلی تولید غیرمرتبط و ناسازگار است، می تواند گمراه کننده بوده، منجر به استفاده غلط از منابع شود.
مطالعه امکان­سنجی باید با عوامل تولیدی موجود، بازار محلی و شرایط تولید ارتباط داشته باشد و این امر مستلزم تحلیلی است که باید بر حسب هزینه­ها و درآمدها صورت پذیرد. مطالعه امکان­سنجی ممکن است مبتنی بر وضعیت بازار و یا متکی بر مواد اولیه باشد، به این معنی که ابتکاراتی که در مطالعه امکان­سنجی به کار می آید یا برگرفته از تقاضای موجود و متکی بر آن است یا فرضی است و یا ناشی از وضعیت مواد اولیه است.

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.
 

۲٫۴٫ تعریف مساله
 

به طور کلی‌ از لحاظ موضوعی دو نوع امکان­سنجی در مطالعه پروژه‌ها انجام می­ شود که عبارتند از :

امکان­سنجی به روش ریاضی- منطقی‌(math–logical)
 

امکان­سنجی­ به روش شیوه­نامه‌ای (procedural)
 

۲٫۴٫۱٫ امکان سنجی به روش ریاضی- منطقی‌
 

مدل­های سمبولیک یا ریاضی:
مدل­های سمبولیک از حروف، اعداد و سمبول­های دیگر برای نشان دادن متغیرها و ارتباط بین آنها استفاده می­ کنند و نتیجتا عمومی­تر و انتزاعی­تر از مدل­های دیگرند. این مدل­ها معمولا، بیشترین قابلیت دستکاری را دارند. نمایش اولیه و تجربی سیستمی که غالبا در ایجاد و توسعه مدلی که نهایتا در بدست آوردن جواب، مورد استفاده قرار می­گیرد، مدل مفهومی نامیده می­ شود. این مدل­ها، مفهومی از ارتباط بین متغیرها را با بهره گرفتن از نمودار به نمایش می­گذارند. ارتباط معمولا بصورت عددی نشان داده می­ شود. مثلا افزایش یک متغیر، ممکن است موجب کاهش متغیرهای دیگر گردد.
برنامه ­ریزی خطی از جمله قویترین تکنیک­هایی است که مدیران می­توانند در حل مسائل مختلف خود با توجه به شرایط مساله بکار گیرند. اگر سه وظیفه تامین منابع مالی، تولید و فروش را وظایف اصلی هر شرکت تولیدی قلمداد نماییم، برنامه ­ریزی خطی در وظیفه دوم(تولید)، توانایی خود را در حل مسائل بخوبی نمایان ساخته است و در دو وظیفه دیگر توان نشان دادن قابلیت­های خود را ارائه نموده است.
برنامه ­ریزی خطی، مدلی ریاضی برای جستجو و انتخاب بهترین برنامه (روش انجام کار) از میان مجموعه راه­های ممکن می­باشد. از آنجا که تمامی روابط ریاضی موجود در این مدل از نوع درجه یک می­باشند، مدل خطی نامیده می­ شود.
برنامه ­ریزی خطی با بهینه کردن(حداکثر یا حداقل کردن) متغیر وابسته­ای که به صورت خطی با مجموعه ­ای از متغیرهای مستقل مرتبط می­ شود و با در نظر گرفتن تعدادی محدودیت خطی تشکیل یافته از متغیرهای مستقل در ارتباط است.
متغیرهای مستقل، متغیرهایی هستند که مقدارشان توسط تصمیم گیرنده (یا توسط مدل بعد از حل) تعیین شده و مقدار متغیرهای وابسته را به عنوان ستاده مدل ارائه می­گردند، تعیین می­ کنند. متغیرهای مستقل، متغیرهای درون زا و متغیرهای وابسته برونزا نیز نامیده می­شوند.
متغیرهای وابسته(غیر قابل کنترل) معمولا در تابع هدف که اغلب بیانگر مفاهیم اقتصادی مانند سود، هزینه، درآمد، تولید، فروش، مسافت، زمان وغیره می­باشد، ارائه می­گردند. متغیرهای مستقل (قابل کنترل) در برنامه ­ریزی خطی به عنوان متغیرهای تصمیم شناخته شده که مقدارشان نامشخص و تصمیم­گیرنده باید مقدار این متغیرها را بعد از حل مدل بدست آورد. معمولا، این متغیرها در مدل با x1,x2,…,xn به نمایش گذارده می­شوند.
هر مدل برنامه ­ریزی خطی از سه قسمت تشکیل می­ شود:

تابع هف: تابعی است ریاضی که از متغیرهای تصمیم تشکیل یافته و بیانگر هدف مدل می­باشد. این تابع نشان­دهنده خواسته ­ها و آرزوهای تصمیم­گیرنده مانند، حداکثر کردن سود یا حداقل کردن هزینه است.
 

تنگنا (محدودیت): عبارتست از یک معادله یا نامعادله متشکل از متغیرهای تصمیم که محدودیت­های مدل(یا تصمیم­گیرنده) را جهت دستیابی به اهداف مدل بیان می­ کند. محدودیت­ها برای مسائل برنامه ­ریزی خطی در حالت کلی دربرگیرنده روابط میان متغیرهای تصمیم و منابع کمیاب و روابط بین متغیرهای تصمیم با عملکرد و هدف یا آرمان می­باشد. محدودیت­ها، موانع ایجاد شده برای متغیرهای قابل کنترل و غیرقابل کنترل هستند. مثلا در مساله موجودی کالا میزان سرمایه­ بکار رفته در موجودی کالا یا فضای تخصیص داده شده برای موجودی­ها، محدودیت محسوب می­شوند.
 

تنگناها مجموعه ­ای از روابط بین سه عامل زیر است:
– منبع :
مثل مواد اولیه، نفر- ساعت نیروی انسانی، ظرفیت ماشین­آلات و…
– مصرف ­کننده منبع (متغیرها):
عوامل قابل اندازه ­گیری هستند که در حل مساله مورد نظر تعیین می­شوند.
– نرخ (پارامتر مصرف):
شرایط قابل اندازه ­گیری ذاتی در ساختار مساله هستند که در اصطلاح ریاضی به آنها “ثابت” گفته می­شوند. هزینه نگهداری یک واحد کالا در یک دوره­ زمانی و هزینه­ سفارش، نمونه­هایی از پارامترهای مربوط به یک مساله موجودی کالا می­باشند.
Constraint: am1x1 + am2x2 +…+amnxn ≤ bm
amn : نرخ مصرف منبع
xn : مصرف کننده منبع(متغیر)
bm : منبع

متغیرهای تصمیم: متغیرهای تصمیم با توجه به مصداق تعیین شده برای آن عمدتا به یکی از دو صورت زیر است:
 

متغیر تصمیم غیرمنفی و متغیر تصمیم آزاد در علامت که می ­تواند مثبت، منفی یا صفر باشد.
انواع محدودیت­ها:
۱٫ محدودیت­های موثر : محدودیت­های تاثیرگذار در تعیین حدود منطقه موجه را محدودیت­های موثر می­نامند.
۲٫ محدودیت زائد : محدودیت­هایی که هیچ تاثیری بر فضای شدنی ندارند را محدودیت­های زائد می­نامند.
۳٫ محدودیت فعال(الزام آور): محدودیت­های گذرنده از یک نقطه گوشه­ای را محدودیت­های فعال در آن نقطه می­نامند.
فرموله کردن این مساله برنامه ­ریزی خطی شامل مراحل زیر است:

تعریف متغیرهای تصمیم
 

تعرف تابع هدف
 

استخراج تنگناها (محدودیت­ها)
 

فضای شدنی:
مساله برنامه ­ریزی خطی کلی زیر را در نظر بگیرید:
Max Z=CX
s.t.
AX ≤ b
X ≥ ۰
فضای شدنی این مساله به صورت زیر تعریف می­ شود:
مجموعه تمام x ها به قسمی که x در محدودیت­های مساله صدق کند را فضای شدنی می نامیم.
= {x| Ax ≤ b and x ≥ ۰} فضای شدنی.
امکان­سنجی به معنای بررسی‌ “شدنی بودن” یک موضوع است. برای این منظور فضای شدنی موضوع به کمک مطالعه­ تنگنا‌ها یا محدودیت‌ها بررسی‌ می­ شود. فضای مشترک بین تنگنا‌ها همان فضای شدنی موضوع است. همانطور که پیش­تر گفته شد،”تنگنا” را می‌توان رابطه‌ای بین منبع، نرخ مصرف منبع و عوامل مصرف کننده تعریف کرد. البته برای دستیابی به وضعیت بهینه و برتر از روش‌های حل برای مدل‌های ریاضی‌ بهره­ گیری می­ شود.
با توجه به اینکه ویژگی‌‌های منطقی‌ نیز به صورت ریاضی‌ یا ریاضی‌ تعاملی بدل می­شوند، بزرگترین مشکل مدل‌های ریاضی‌-منطقی‌، دشواری یا ناتوانی در یافتن جواب‌های مسئله است. فرض می­ شود که این مشکل را با تعامل بتوان رفع کرد.
انواع فضاهای شدنی شامل فضای پیوسته، فضای گسسته و فضای گسسته- پیوسته می­باشد، که اغلب موضوعات واقعی‌ دارای فضای گسسته-‌پیوسته می­باشند.