ج ) مردمی که بیشترین تاثیرات را از تصمیمات می پذیرند، سهم بیشتری برای مشارکت در تصمیم گیری دارند
دریسکل (۲۰۰۲)دراثرخودباعنوان “شهرهایی بهترهمراه باکودکان ونوجوانان:راهنمایی برای مشارکت"که توسط یونسکوبه چاپ رسیده است ؛مباحثی دررابطه بامشارکت وانواع آنطرح می کند.ازنظردریسکل اشکال مختلفی از مشارکت وجود دارد که در دو دسته کلی تر “مشارکت” و “عدم مشارکت” جای می گیرد.
-اشکال عدم مشارکت که شامل:
۱- دستکاری و تقلب
وقتی اتفاق می افتد که از نیروی کار و منابع مردم محلی ، برای رسیدن به اهداف طرح استفاده می شود ، بدون این که قدرت تصمیم گیری موثر به آنان اعطا شود.
۲- تزئین
وقتی است که از افراد خواسته می شودکاری را انجام دهند ، بدون آنکه هدف آن را بدانند.
۳- مساوات طلبی نمایشی
وقتی است افراد ، ظاهراً در کارها مشارکت داده شده اند ولی در واقع ، اختیاری درباره موضوع و روند کارهاندارند.
-اشکال مشارکت که شامل:
۱- مشاوره
وقتی است که مسئولین یا برنامه ریزان ، نظرات مردم را جویا می شوند و به نظرات آنها به طور جدی در تصمیم گیری ها توجه می شود.
۲- بسیج اجتماعی
وقتی است که از مردم خواسته شود ، در برنامه ای از قبل تدارک دیده شده شرکت کنند.
دو مرحله قبلی می توانند به تناسب در حوزه مشارکت و یا عدم مشارکت قرار بگیرد.
۳- مسئولیت پذیری مردم
وقتی است که شهروندان فعالیتی را آغاز می کنند ، و خود تصمیمات را اتخاذ کرده و نهایتاً محصول نهایی کار را تعیین می کنند.
۴- سهیم شدن در تصمیمات
وقتی است که همه اعضای جامعه ، بدون در نظر گرفتن سن و سوابقشان فرصت می یابند تا در روند امور شرکت کنند و سهم برابری برای تاثیرگذاری بر تصمیمات داشته باشند. مهم این نیست که طرح توسط دولت و یا مردم آغاز شده، بلکه مهم این است متصدیان طرح، اهمیت جلب و مشارکت مردم را درک کنند.
۲-۲۰-۵- نظریه مشارکتی شری ارنشتاین :
در اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی ، نقش مشارکت شهروندان در جوامع بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. ارنشتاین مشارکت شهروندی را با تعبیر قدرت شهروندی به کار گرفت و در توضیح آن از نردبان مشارکت استفاده کرد.نردبان مشارکت ارنشتاین دارای پله های زیر است:
نمودار ۳-۲ نردبان مشارکت شهروندی ارنشتاین منبع(اسماعیل زاده، ۱۳۸۷).
ارنشتاین مشارکت را فرایند سهیم شدن مردم در قدرت جهت تأثیر گذاری بر رفتار دولت می داندو از نظر وی مشارکت، توزیع مجدد قدرت است که در سطوح مختلف اتفاق می افتد. ارنشتاین هشت سطح مشارکت شهروندان را بر روی نردبان موسوم به نردبان مشارکت ارنشتاین از یکدیگر تفکیک می کندو به نمایش می گذارد. پله های نردبان ارنشتاین عبارتند از :
۱-کنترل شهروندی
۲- قدرت تفویض شده
۳- شراکت
۴- تسکین بخشیدن
۵- مشاوره
۶- اطلاع رسانی
۷- درمان
۸- دستکاری و ظاهر فریبی
در پایین ترین سطح نردبان ارنشتاین هیچ قدرتی را برای شهروندان متصور نیست و به عبارت دیگر،عدم مشارکت در دوره خود را نشان می دهد که وی آنها را ظاهر فریبی و درمان می نامد. در پلکان بعدی، نزدیک نزدیک به پایین نردبان شکل دیگر از عدم مشارکت معرفی می شود که به عنوان درمان نام گرفته است. این نوع عدم مشارکت هم غیر صادقانه و هم خودخواهانه است. پله های دیگر این نردبان که به عنوان یک قدم اولیه مفید توجیه شدنی است، اطلاع رسانی و مشاوره است. آگاه کردن شهروندان از حقایق موجود درباره برنامه های حکومت و حقوق و مسئولیت های آنان و راهکارهای موجود، به خصوص اگر طوری طراحی شده باشد که جریان اطلاعات یک سویه نباشد گامی مثبت در جهت حرکت به سوی مشارکت شهروندان به شمار می آید. تسکین بخشیدن و فرو نشادن خشم شهروندان ((placation پله های از نردبان مشارکت است که بر اساس آن، مدلی از مشارکت ارائه می شود که نتیجه اش بهره مند شدن شهروندان ضعیف از سهمی است که از آن طریق، خشم شان فرو می نشیند و به طور موقت تسکین می یابند. این مدل رضایت بخش برای مشارکت واقعی به نظر نمی رسد. ارنشتاین این سه پله از نردبان مشارکت را زیر عنوان مساوات طلبی نمایشی قرار می دهد. به عبارت دیگر، هنوز اقتدار یافتن شهروندان در مفهوم کنترل آنان بر برنامه ها و اجرای آن تحقق نمی یابد و حق تصمیم گیری نهایی برای صاحبان قدرت باقی می ماند.در بالاترین پله های این نردبان، شراکت، قدرت تفویض شده ((delegated power و کنترل شهروندی به عنوان شکل های واقعی تری از مشارکت شهروندی شناسایی و مطرح می شود. ارنشتاین، مشارکت واقعی را در نردبان هشت پله ای خود، در بالاترین جایگاه می بیند. زیرا آن را نشان دهنده توزیع قدرتی می داند که از طریق مذاکره بدست می آید. (اسماعیل زاده، ۱۳۸۵، ۶)
۲-۲۰-۶–نظریه آلموندوپاول(باتاکیدبرتحصیلات،درامدورتبه شغلی افراددرتعیین پایگاه اقتصادی واجتماعی):
آلموندوپاول ضمن تاکیدبرتحصیلات، درآمدورتبه شغلی افراد، در تعیین پایگاه اقتصادی و اجتماعی آنان درخصوص اثرات پایگاه اقتصادی-اجتماعی برمشارکت سیاسی واجتماعی افرادبیان می دارند بیشتر پژوهشهای صورت گرفته نشان می دهند که شهروندان تحصیل کرده ثروتمند وبهره مند ازمهارتهایی که این افراد درزندگی خصوصی خودبدست می آورند درمواردی که وظیفه یاضرورت حکم کند می تواند آنهارابه سهولت به مشارکت سیاسی بکشاند.درنتیجه این بررسی ها شهروندان مرفه تر درجامعه معمولا درمقایسه باشهروندان کمترمرفه ،درسیاست فعالترند. (http:fa.wikipedia.org)
۲-۲۰-۷- نظریه ژولیوس نیرره:
ژولیوس نیرره رئیس جمهور سابق تانزانیا درسال۱۹۶۴این کشوررابه استقلال رساندوالگوی خاصی راجهت توسعه این کشور پیاده کرد.اوتوسعه برمحورمشارکت راتنها راه حل مشکلات جهان سوم می دانددرنظر وی درجهان مدرن امروزی فقروثروت دوروی یک سکه اند الگوی عمران شهری ازدیدگاه نیرره باید دارای شرایط زیر باشد:
۱-جنبه داخلی که درخود کشورهای جهان سوم وجود دارد وجنبه خارجی که نسبت به وضع هرکشور به کل جهان متفاوت است.
۲-عمران برای مردم وتوسط خود انها صورت پذیرد،دولتها به تنهایی نمی توانند برنامه های عمران شهری راپیاده کنند دولت فقط می تواند عمران شهری راتسهیل کند وانجام یافتن آنرا امکان پذیر سازد.دولتهامیتوانندساماندهی،کمک وراهنمایی کنند ولی نمی توانند آن راانجام دهند.چون عمران شهری یعنی توسعه وترقی خود مردم وزندگی ومحیط آنها ومردم اگر قدرتی نداشته باشند قادر به انجام چنین کاری نیستند.
۲-۲۱- مدیریت شهروندی :
افزایش جمعیت شهرنشینی و بدنبال رشد و توسعه روز افزون آن و گستردگی و پیچیدگی مسائل و مشکلات شهری به عنوان پدیده ای فراگیر در چند سال اخیر بسیاری از شهرها را در بر گرفته است. بطوری که مدیریت امور شهرها را به وظایف دشوار و سختی تبدیل نموده است. روند سریع رشد جمعیت شهرها در برخی از شهرها با ایجاد منابع و امکانات کافی شهری مانند مسکن و آب و برق همراه نبوده است. کمبود هایی را موجب شده است. از طرف دیگر افزایش جمعیت گسترش فیزیکی شهرها را در پی داشته است که ارائه خدمات شهری را مشکل کرده است. بنابراین مشکلاتی مثل کمبود مسکن، کمبود فضای سبز، آلودگی هوا، حاشیه نشینی و بیکاری از جمله عوامل نارضایتی شهری است.
اگرماشهررا مانند یک سازمان درنظربگیریم که درراس این سازمان عنصری برای برنامه ریزی آینده واداره امورفعلی قرارگیرد؛این عنصر را می توان مدیریت شهر نامید.
امروزه شهروندی در جوامع یک موقعیت عضویت است که شامل مجموعه ای از حقوق و وظایف و تعهدات است که بر برابری عدالت و استقلال دلالت دارد: تحول و ماهیت شهروندی را در هر زمان مفروض می توان از طریق بررسی ابعاد به هم مرتبط بستر، گستره، محتوی و عمق آن درک نمود. یک احساس وافر شهروندی هنگامی حاصل می شود که موانع فراروی اعمال آن شناسایی و رفع شوند. بعبارتی شهروندی عضویت غیر فعال فرد در دولت با حقوق جهانی معین و برابر در تعهدات در سطح مشخص شده است. (بینایی، ۱۳۹۰، صفحه ۵۵).
ارتباط مستقیم مدیریت شهری با شهروندان و خواسته های آنان و نیز مشارکت آنان در مدیریت شهری ایجاب می کند که عناصر تصمیم گیری و سیاست گذاری آن بوسیله شهروندان انتخاب و تعیین شوند. و از این طریق همسوی و هماهنگی مدیریت شهری با خواسته های شهروندان به عنوان موکلین مستقیم تضمین شود. دکتر هلن مارتز این نوع مشارکت را شهروندی بالغ می نامد و خاطر نشان کرد که چنین مشارکتی می تواند مؤثرترین نقش را در مدیریت شهری داشته باشد.
عناصر مدیریت شهری :
نمودار (۴-۲) نقش عناصر مدیریت شهری (سعید نیا، ۱۳۸۱، صفحات ۲۶- ۲۷)
۲-۲۲- مشارکت شهروندان در مدیریت شهر
هر نظامی به خودی خود یک کل است و در پیکره خویش اجزایی دارد که این اجزا در خدمت کل و مجموعاً در خدمت تحقق هدف خلقت خویشند. مدیریت شرهری ، کلی است که در آن اجزای مهمی متشکل از شهر، شهروند، دولت، فرهنگ، اعتقادات و … وجود دارد. شهر مملو از ساختارها، فعالیت ها، ارتباطات اجتماعی و … است که شهروندان آنها را ساخته و در آن بازیگری می کنند. سیستم شهری با تغییرات دائمی، در حل تکوین و تکامل است و هر روز آن با دیروز تفاوت های فاحش و اساسی دارد. مشارکت، یکی از زیرسیستم های نظام های اجتماعی است و شهروندان دانسته و ندانسته در شکل های مختلف آن ایفای نقش می کنند. مدیریت های کلان، در سطح ملی و مدیریت های خرد در سطح بنگاه و نهاد، از دستاوردهای قرن جدید به فراخور توانمندی خود در سازماندهی و بهره گیری از آن ، بهره مند شده اند. فرهنگ بسان گیرنده و فرستنده نامرئی در تسهیل و مانع تراشی برای تغییرات مثبت و منفی، نقش قابل ملاحظه ای دارد. در نگاه مدیریت جدید شهری، شهر تبلور فضایی از عملکردهای انسان در راستای برطرف کردن نیازهای اوست و در هر برهه ای از زمان با توجه به دانش و توقعات شهروندان و همچنین شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه، توسعه می یابد. تغییراتی که در روند شهرنشینی رخ می دهد تابعی است از تغییراتی که در زندگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی صورت می پذیرد.
۲-۲۳- بررسی جایگاه مشارکت در جامعه شهروندی ایران
مشارکت اجتماعی به دلایل گوناگون تاریخی و فرهنگی در ایران، دارای تناقض ریشه دار است. این تناقض
ه- تبدیل یک نیروی مصرف کننده صرف به نیروی مولد وتولید کننده.
و- کاهش ناهنجاریهای اجتماعی در بین خانواده ها.
ز- جلوگیری از مهاجرتهای بیرویه) بختیاری،۱۳۸۴).
۲-۲-۶-۳ آثار اقتصادی:
براساس نتایج بررسیهای انجام شده آثار اقتصادی طرحهای خودکفائی در افزایش درآمد خانواده ها مؤثر و کاملا” رضایت بخش بوده است. با اینکه بسیاری از طرحها مراحل اولیه خود را میگذرانند آثار بهبود وضعیت اقتصادی خانواده های مجری کاملا ” محسوس بوده و تاحدودی رضایت عمومی را فراهم نموده است. برای اطلاع بیشتر در ذیل به چند نمونه از آثار اقتصادی اینگونه طرحها اشاره میشود:
الف- با توجه به شرایط اقتصادی موجود، مستمری تعیین شده از طرف نهادهای حمایتی پاسخگوی حداقل زندگی مددجویان نبوده و این افراد برای تأمین حداقل معاش خود و خانواده هایشان به شدت در مضیقه بوده و بسیاری از آنها برای رهائی از این تنگنا به راه حلهای دیگری ) که معمولا مناسب هم نبوده (روی آورده اند که ممکن است منجربه ناهنجاری های دیگر شود، برای رفع این معضل اقدامات مناسبی لازم بودکه بهترین راه حل فراهم نمودن زمینه اشتغال و افزایش درآمد خانواده میباشد و امداد راه حل را اجرای طرح خودکفائی میداند و در اینجاست که اهمیت این طرحها بیشتر نمایان میشود.
اجرای طرحهای خودکفائی در امداد موجب گردیده تا کمبود درآمد مددجو از این طریق تأمین گردد و مددجو از یک زندگی عادی برخوردار شود و فشار درخواست افزایش مستمریهای نقدی از طرف مددجو و اطرافیان وی کاهش یابد، بدیهی است که هر چقدر مددجو برای بهتر شدن معیشت و شرایط زندگی خود تلاش کند به همان نسبت از بارمالی امداد کاسته شده و امکان خدمت به سایر نیازمندان را فراهم مینماید حتی اگر این طرح به خودکفائی کامل هم ختم نگردد (بختیاری،۱۳۸۴).
ب- در اکثر موارد اجرای طرحهای خودکفائی باعث ارتقاء سطح زندگی مددجو شده و این تغییر امکان معیشت بهتری را برای وی و خانواده تحت تکفل او فراهم نموده است. بعنوان مثال مددجوئی را باید در نظر داشت که در مقطعی از زمان امکان استفاده از شیر و سایر فرآورده های لبنی را نداشته و اکنون با اجرای طرح خودکفائی در خانواده وی این امکان فراهم شده به این معنی که این خانواده علاوه بر فروش تولیدات، خود نیز امکان استفاده از محصول دسترنج خویش را درحد معقول کسب نموده است.
ج- ایجاد انگیزه در خانواده مددجو و سایرین برای کار و تلاش در جهت کسب درآمد بیشتر، اهمیت این طرحها را دو چندان نموده است.
د- نهایتا” این امکان برای امداد فراهم گردیده تا تعدادی ازخانواده های مستع د که ب ه خودکفایی دست یافته اند و بدون اینکه در روحیه و شرایط زندگی آنها خللی وارد گردد بتدریج نسبت به کاهش و قطع حمایتهای خود اقدام و به این ترتیب نیازمند دیگری را تحت حمایت قرار دهد.
ه – اجرای طرحهای خودکفائی موجب گردیده یک جامعه کاملا مصرفی به یک جامعه مولد تبدیل شود و از این طریق درتولید ناخالص ملی و رشد اقتصادی اثرگذار باشد) بختیاری،۱۳۸۴).
۲ -۲-۶-۴ آثار فرهنگی:
با توجه به ابعاد مختلف فقر در خانواده های مددجو از جمله فقر فرهنگی که طبیعتا” فقر اقتصادی را نیز در پی دارد، توانمند سازی از بعد اقتصادی بدون رفع محرومیت فرهنگی بسیار مشکل بنظر میرسد وبه همین ترتیب رشد فرهنگی بدون رفع تنگناهای اقتصادی میسر نمیباشد. لذا آموزش و افزایش توان فکری و مهارتهای حرفهای مددجویان مورد توجه قرار گرفته و هم زمان با اجرای طرح در این بعد نیز تلاش فراوانی صورت پذیرفته تا ضمن افزایش توان اقتصادی، مهارت و آگاهیهای اجتماعی و فرهنگ عمومی مددجو و خانواده وی افزایش یابد.
در بررسی های انجام شده مشخص گردیده که علاوه برارتقاء مهارت فنی وحرفهای، افزایش سطح آگاهیهای اجتماعی و فرهنگ عمومی مددجویان در رشد اقتصادی آنها بسیار مؤثر بوده و در مواردی که به این مهم) افزایش مهارت فنی و موازی با آن افزایش آگاهی های اجتماعی و فرهنگ عمومی فرد و خانواده (توجه کافی نشده حاصل تلاش مددجو و مددکار رضایت بخش نبوده است.
مواردی هم دیده شده که فرد یا خانوادهای به خودکفائی اقتصادی دست یافته، ولی به جهت عدم در یافت دقیق آداب معاملات و فرهنگ حرفه ای قادر به حفظ موقعیت جدید نبوده است (قائدی،۱۳۸۷).
۲-۲-۷ نگاهی اجمالی به آمار توانمند سازی محرومان
برگزاری آموزش های حرفه ای مقدماتی، تکمیلی وعالی برای بیش از ۷۲۲ هزار نفر، کاریابی برای بیش از ۹۸ هزار نفر، ایجاد فرصت های اشتغال برای بیش از ۵۱۵ هزار نفر در ۶۴۰ رشته شغلی وارایه کمک های فنی ومهندسی وبیش از ۹ میلیون مورد بازدید از طرح های اجرا شده تنها بخشی از عملکرد توانمند سازی محرومین درکمیته امداد امام خمینی ) ره(تلقی می شود. برای بیان بهتر این عملکرد به بخشی از تولیدات طرح های اشتغال این نهاد اشاره می شود.
- ده ها هزار هکتار سطح زیر کشت انواع محصولات باغی وزراعی
- صدها هزار متر مربع سطح زیر کشت انواع محصولات گلخانه ای
- ده ها هزار کندوی زنبور عسل
تولید سالیانه ده ها هزار متر مربع فرش وگلیم
- تولید صدها هزار تن شیر درکشور
- تولید ده ها هزار تن گوشت قرمز وسفید
- تولید صدها تن عسل
- تولید صدها هزار تن انواع محصولات زراعی وباغی
- پرورش وصید صدها هزار تن انواع ماهی وآبزیان
وصدها نوع محصول صنعتی –تولیدی وارایه صدها نوع خدمات تنها بخشی از نتایج تولیدات وخدمات توانمند سازی درکمیته امداد حضرت امام) ره (بوده است که علاوه برتامین نیاز خانواده ها، دررشد وافزایش درآمد ناخالص ملی وبعضاً صادرات به کشورهای دیگر، سهم قابل ملاحظه ای را به خود اختصاص داده است. (منبع آمارو عملکرد معاونت اشتغال وخودکفایی کمیته امداد امام خمینی) ره))
۲-۲-۸ فرایند اجرایی توانمند سازی محرومان درکمیته امداد امام خمینی ) ره(
۲ -۲-۸-۱ شناسایی مددجویان مستعد و تعیین توان اجرایی آنها
برنامه ریزی و اجرای برنامه های توانمندسازی مستلزم شناخت کافی از وضعیت اجتماعی، اقتصادی و توانمندی گروه هدف است. بهمین جهت است که برنامه شناس ایی مددجویان مستعد در اولویت برنامه های توانمندسازی قرارگرفته، این برنامه در سه مرحله پی درپی انجام میشود به این ترتیب که ابتدا در یک عملیات گسترده اطلاعات کلیه اعضاء خانوارهای تحت پوشش جمع آوری میشود درمرحله دوم کلیه افراد واجد شرایط (افرادی که سن آنها بیشتر از پانزده و کمتر از شصت سال است) به دفاتر کارآفرینی امداد (شاخه) دعوت و برنامه مصاحبه و مشاوره شغلی برای آنها انجام میشود دراین مرحله توانمندیهای جسمی، روحی، ذهنی، علمی، مهارتهای فنی وحرفهای و اقتصادی همچنین آگاهیهای اجتماعی و فرهنگی گروه هدف به دقت مورد ارزیابی قرار میگیرد و براساس نتایج حاصل از مصاحبه ومشاوره های انجام شده میزان آموزش مورد نیاز، نوع و رشته شغلی را که قرار است در آن فعالیت نمایند، تعیین میگردد در مرحله آخر افرادی که نیاز به آموزش دارند به مراکز آموزشی و اشخاصی که نیاز به آموزش ندارند به واحد اشتغال و کارآفرینی معرفی میشوند تا زیر نظر کارشناسان خودکفایی امکانات لازم برای اشتغال و فعالیت ایشان فراهم گردد.
۲-۲-۸-۲ ارتقاء سطح آگاهیهای علمی و مهارتهای فنی و حرفهای مددجویان
پس از اجرای برنامه شناسایی و توان سنجی گروه هدف، مددجویان براساس توانایی و نیازهای آموزشی در گروه های مختلف ساماندهی میشوند تا برابر مقررات و آئین نامه آموزشهای فنی و حرفهای امداد برنامه های آموزشی را شروع نمایند. دراین برنامه ضمن ارتقاء دانش فنی و مهارتهای حرفهای مددجویان، نیازهای معنوی ایشان نیز مورد توجه قرار گرفته و همزمان نسبت به افزایش سطح آگاهیهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آنها اقدامات لازم انجام میشود.
نتیجه ارزیابی عملکرد برنامه توانمندسازی نشان میدهد افرادی که از دانش فنی و مهارتهای حرفهای کافی برخوردار بودهاند کاملا” موفق و هر مقدار که این توانایی کاهش یافته توفیق کمتر داشته اند. در واقع دانش فنی و مهارتهای حرفهای کلید اصلی موفقیت در فعالیتهای اقتصادی بشمار میرود، به همین جهت کمیته امداد آموزشهای فنی و حرفهای را در اولویت برنامه های توانمندسازی قرارداده و در نظر دارد با اجرای یک برنامه فراگیر سطح آگاهی های علمی و مهارت فنی مددجویان متقاضی اشتغال و خودکفایی را به استانداردهای ملی برساند، بنحوی که مددجو قادر باشد باتسلط کامل به انجام کار در رشته شغلی مورد علاقه خود بپردازد.
۲-۲-۸-۳ برقراری نظام کارورزی برای دانش آموختگان دانشگاهی
به منظور پیشگیری از آثار مخرب بیکاری و استفاده بهینه از منابع ملی صرف شده برای آموزش جوانان فارغالتحصیل دانشگاهی و با هدف ایجاد زمینه های لازم برای جذب آنها در بخشهای مختلف اقتصادی کشور و همچنین ایجاد زمینهای برای تقویت روحیه و اعتماد به نفس در جهت خود اشتغالی و توسعه کارآفرینی در بخشهای مختلف تولیدی وخدماتی کشور، همچنین ارتقاء توانمندیهای فنی حرفهای فارغ التحصیلان آموزش عالی و ایجاد زمینه بهره گیری از ابتکار وخلاقیت های جوشان جوانان در بخشهای مختلف اقتصادی اعم از خصوصی و دولتی، این برنامه به اجرا در می آید.
۲-۲-۸-۴ کاریابی برای مددجویان آماده بکار
دستیابی به فرصتهای شغلی بلاتصدی دستگاه های اجرایی و مؤسسات و شرکتهای دولتی و خصوصی در داخل و خارج ازکشور فرصتهای اشتغال مطمئنی هستند که با اندک سرمایه گذاری قابل دسترسی خواهد بود. به همین جهت برنامه کاریابی با هدف و آگاهی از بازارکار داخل و خارج کشور اجرا میشود.
برنامه های کاریابی باید با دقت و رعایت حقوق طرفین ) کارپذیر و کارگر پذیر (انجام شود به نحوی که واحد پذیرنده با اطمینان و بدون نگرانی افراد معرفی شده را پذیرا باشد و باور داشته باشد که پذیرش کارکنان از این طریق به نفع اوست و کارپذیر از تداوم کار و بهره مندی از حقوق قانونی مطمئن باشد و شغلی را که کارفرما برای او در نظر گرفته مورد علاقه وی باشد.
۲-۲-۸-۵ ایجاد فرصتهای شغلی مناسب برای مددجویان مستعد (کارآفرینی)
درکشورهایی که نرخ بیکاری ازحد متعارف بالاتر است، ایجاد و توسعه فعالیتهای اقتصادی کوچک اشتغالزا اجتناب ناپذیر است زیرا ایجاد و توسعه این فعالیتها باسرمایه کم و دانش فنی بومی و در مدت زمان بسیارکوتاه به راحتی مقدور است درحالی که ایجاد و گسترش صنایع بزرگ و مشاغل متکی به دانش فنی پیچیده نیازمند سرمایه گذاری کلان و مدت زمان طولانی، برای اجرا قبل از بهره برداری هستند و براحتی در هر محلی قابل ایجاد و بهره برداری نمیباشند، این گروه از فعالیتها عموما” سرمایه بر و کم اشتغالزا هستند و با این که از بازدهی اقتصادی مناسبی برخوردارند ولی راهکار مناسبی برای کاهش سریع بیکاری نیستند.
کمیته امداد امام خمینی) ره ) توسعه فعالیتهای اقتصادی کوچک اشتغالزا را برای توسعه اشتغال وکاهش نرخ بیکاری درجامعه محرومین توصیه و ترویج مینماید و درنظر دارد کلیه مددجویان مستعد را از این طریق شاغل و به مرور خودکفا نماید. برنامه های اشتغال و کارآفرینی امداد بگونهای تدوین گردیده که مددجویان بتوانند بدون تبعیض فعالیت مورد علاقه خود را انتخاب و با بهره گرفتن از تسهیلات مالی و کمکهای فنی کارشناسان امداد اجرا نمایند. فعالیتهای مورد اشاره به صورت بنگاههای کوچک اقتصادی در اشکال مختلف خوداشتغالی، خانوادگی، فامیلی، تعاونی های تولیدی و خدماتی و شرکتهای سهامی فعال میشوند.
۲-۲-۸-۶ پشتیبانی فنی و تدارکاتی از مددجویان کار آفرین
سرمایه بری کم و سادگی فرایند عملیات از مزیتهای بارز طرحهای کوچک زود بازده اشتغال و خودکفایی است که ممکن است در بعضی مواقع برای مجریان مشکلاتی ایجاد نماید بخصوص وقتی که با محدودیتهای منطقه ای همراه شود. تهیه مواد اولیه، تجهیزات و ابزار کار از جمله مشکلات مجریان این طرحها بشمار میرود باتوجه به پراکندگی این طرحها درسراسر کشور، وجود محدودیت فراوان در زیر ساختهای اقتصادی و عدم وجود امکانات فنی و تدارکاتی در بسیاری از مناطق محروم وکم تجربه بودن مددجویان برای رفع مشکلات و تأمین نیازهای فنی و تدارکاتی طرح پیشنهادی، لازم است مجریان این طرحها مورد حمایت قرار گیرند، به همین جهت است که پشتیبانی فنی و تدارکاتی مددجویان با دقت وسرعت لازم وبا کیفیت وقیمت مناسب صورت می پذیرد.
۲-۲-۸-۷ کنترل کیفیت محصولات تولیدی مددجویان
کنترل کیفیت محصولات تولیدی مددجویان از دیگر برنامه های مفید و پرمنفعت این نهاد است که با هدف بالابردن کیفیت کالاهای تولیدی، جلوگیری از افزایش ضایعات، حفظ سرمایه های ملی، دستیابی به استانداردهای تعیین شده در تولید محصولات و در نتیجه کسب رضایت مصرف کنندگان و بدست آوردن سهم بیشتری از بازار داخل و خارج کشور اجرا می شود.
شاخصهای اندازه گیری و میزان مرغوبیت در مناطق مختلف و برای کالاهای مختلف متفاوت است، درکالاهای صنعتی معمولا” استانداردهای صنعتی ملاک سنجش است و مرجع تعیین کننده آن موئسسه استاندارد و تحقیقات ایران است ولی در مورد کالاهای تبدیلی و مواد غذایی علاوه بر استاندارد معمول اصول بهداشتی از جمله مواردی است که باید رعایت شود.
-
- توفیق طلبی: تمایل به برتری یا موفقیت و تلاش برای پیشرفت و نیل به مجموعه ای از استانداردها (صمدآقایی، ۱۳۸۵)
- تمایل به ریسک و مخاطره: تمایل به مقدار متوسطی از مخاطره برای تغییر احتمالات در جهت منافع خود (همان منبع)
- گرایش به خلاقیت: توانایی تلفیق ایده ها به شیوه ای منحصر به فرد برای برقراری ارتباط غیرمعمول بین
ایده های مختلف (همان منبع)
- کنترل درونی: افرادی که دارای مرکز کنترل درونی اند، حوادث مرتبط با زندگی خود را کنترل می کنند و صفات مشخص درونی آنان تعیین می کند که در یک موقعیت، چه اتفاقی خواهد افتاد. (همان منبع)
نیاز به استقلال: کاری را برای خود انجام دادن و آزادی عمل داشتن (مک کرین و فلانینگان، به نقل از احمد پور داریانی، ۱۳۸۰)
- تحمل ابهام: پذیرفتن عدم قطعیت به عنوان بخشی از زندگی، توانایی ادامه حیات با دانشی ناقص درباره محیط و تمایل به آغاز یک فعالیت مستقل بی آنکه شخص بداند آیا موفق خواهد شد یا خیر؟ (Fry, 1993)
تعاریف عملیاتی
برای اندازه گیری قابلیت های کارآفرینی معلمان از پرسشنامه ای محقق ساخته استفاده شده که تعریف عملیاتی آنها به شرح زیر می باشد:
- توفیق طلبی: توفیق طلبی در این پژوهش بوسیله سؤال های ۱ الی ۶ پرسشنامه مشخص می شود.
- نیاز به استقلال: نیاز به استقلال در این پژوهش بوسیله سؤال های ۷ الی ۹ پرسشنامه مشخص می شود.
- گرایش به خلاقیت: گرایش به خلاقیت در این پژوهش بوسیله سؤال های ۱۰ الی ۱۳ پرسشنامه مشخص می شود.
- تمایل به ریسک و مخاطره: تمایل به ریسک و مخاطره در این پژوهش بوسیله سؤال های ۱۴ الی ۱۹ پرسشنامه مشخص می شود.
- کنترل درونی: کنترل درونی در این پژوهش بوسیله سؤال های ۲۰ الی ۲۵ پرسشنامه مشخص می شود.
- تحمل ابهام: تحمل ابهام در این پژوهش بوسیله سؤال های ۲۶ الی ۳۱ پرسشنامه مشخص می شود.
۶-۲- عملکرد آموزشی
تعریف نظری
منظور از عملکرد آموزشی، کلیه فعالیت هایی است که معلم در راستای ارتقا و پیشرفت تحصیلی
دانش آموزان، از خود بروز می دهد. (شعبانی، ۱۳۸۲)
عملکرد آموزشی را به معنای کارایی یا بازده آموزشی نیز تعریف کرده اند. منظور از عملکرد آموزشی معلم تاثیر او در به وجود آوردن بعضی رفتارها در شاگرد است که به صورت هدف های تربیتی درآمده اند. (گروسی،۱۳۷۷)
عملکرد آموزشی به فعالیت هایی گفته می شود که با هدف آسان ساختن یاد گیری از سوی معلم
طرح ریزی می شود و بین آموزگار و یک یا چند یادگیرنده بصورت کنش متقابل جریان می یابد.
(سیف، ۱۳۸۰)
تعریف عملیاتی
در پژوهش حاضر برای اندازه گیری عملکرد آموزشی از آزمون معلم ساخته که برای دبیران طراحی و ساخته شده است، استفاده می گردد. البته این پرسشنامه هم توسط دبیر و هم توسط مدیر یا معاون مدرسه تکمیل می گردد.
فصل دوم:
ادبیات و پیشینه پژوهش
۱- مقدمه
کارآفرینی از ابتدای خلقت بشر و همراه با او در تمام شئون زندگی حضور داشته و مبنای تحولات و پیشرفت های بشری بوده است.
کارآفرینی عبارتست از فرایند ایجاد ارزش از راه تشکیل مجموعه منحصر به فردی از منابع برای بهره گیری از فرصت ها که به ایجاد رضایتمندی یا تقاضای جدید منجر می شود. (احمد پور داریانی، ۱۳۸۱)
کارآفرینی، فرایند خلق چیزی نو و قبول مخاطرات و منافع آن است. (Hisrich & et al., 2005)
کارآفرینی یک فرایند است، نه هدف و تنها در کسب و کار مطرح نیست بلکه یک شیوه زندگی است و در کلیه ابعاد زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تجلی می یابد.
واژه کارآفرینی که ترجمه گمراه کننده ای برای کلمه Entrepreneurship است نباید سبب گردد که کارآفرینی به معنای ایجاد کار یا اشتغال زایی تعبیر شود. اشتغال زایی خود مفهوم دیگری است که در ارتباط با کارآفرینی است، اما مترادف آن نیست.
کارآفرینی، دارای مفهوم بسیار وسیعی است که هسته آن ارزش آفرینی و ایجاد ارزش از هیچ است، اما خلق ارزش تنها از طریق نوآوری، مخاطره پذیری، توفیق طلبی و دارا بودن سایر ویژگی های شخصیتی میسر است و به جرأت می توان اظهار داشت که بین دارا بودن ویژگی های کارآفرینانه و موفقیت کارآفرینان و پایداری آنها در شغل کارآفرینی رابطه مثبت وجود دارد و این دو لازم و ملزوم یکدیگرند. لذا کارآفرینی فرایندی است که فرد کارآفرین، از طریق ایجاد کسب و کار که توام با مخاطره مالی و اجتماعی است، محصول و خدمت جدید را به بازار معرفی و ارائه می کند. (رستمی، ۱۳۸۶)
انگیزههای مختلفی در کارآفرین شدن مؤثر میباشند که از جمله آنها: نیاز به موفقیت، نیاز به کسب درآمد و ثروت، نیاز به داشتن شهرت، و مهمتر از همه نیازمندی به احساس مفید بودن و استقلال طلبی را میتوان
نام برد.
در مورد تعریف کارآفرینی دیدگاه های مختلفی وجود دارد و درک کامل مفهوم و موضوع کارآفرینی، نیازمند اطلاع از دیدگاه های بین رشته ای می باشد. کارآفرینی برحسب ماهیت خود و توجه محققان
رشته های مختلف از نظر روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد، صنعت و حتی تاریخی تعریف شده است.
مروری بر ادبیات کارآفرینی نشان میدهد که مفهوم کارآفرینی برای اولین بار مورد توجه اقتصاددانان
قرار گرفته و تمامی مکاتب اقتصادی از قرن ۱۶ میلادی تا کنون به نحوی کارآفرینی را در نظریه های اقتصادی خویش تشریح نموده اند.
در این فصل به رویکردها، تعاریف، مفاهیم و انواع کارآفرینی پرداخته شده و با ارائه تعریفی جامع از کارآفرینی، ویژگی های اصلی کارآفرینان برشمرده می شود. همچنین در معرفی انواع کارآفرینی،
به کارآفرینی فردی و کارآفرینی گروهی اشاره میگردد. در ادامه، مقوله هایی از قبیل ویژگی های سازمان کارآفرین، کارآفرینی در مدیریت آموزشی و اصول توسعه کارآفرینی در نظام مدیریت آموزشی نیز ارائه
می گردد.
۲- مروری بر ادبیات کارآفرینی
۲-۱- مفاهیم و تعاریف کارآفرینی
تعریف کارآفرینی کار ساده ای نیست. تقریباً به اندازه کتب دانشگاهی موجود در این زمینه، تعاریفی از این واژه به عمل آمده است. برای برخی کارآفرینی به معنای یک نوآوری، برای برخی به معنای مخاطره کردن، از نقطه نظر جمعی دیگر به معنای یک نیروی ثبات دهنده بازار و برای شمار دیگری از افراد هنوز به معنای شروع، مالکیت و مدیریت یک فعالیت کوچک اقتصادی است. به این ترتیب کارآفرین به عنوان شخصی معرفی می گردد که به طور همزمان از عوامل تولید ترکیبات جدیدی همچون روش های جدید تولید، تولیدات جدید و بازارهای جدید می سازد و در همان حال منابع عرضه کالا و نیز ساختارهای سازمانی مناسب کار را می یابد. (Baron & Ensley, 2006)
روش دیگر بر اساس زمان رسیدن سیگنال در گیرنده کار می کند. به طوری که اگر همزمانی، بین گرههای مرجع و گره هدف وجود داشته باشد میتوان زمان پرواز سیگنال را پیدا کرده و با توجه به سرعت انتشار موج در آن محیط فاصله را استخراج نمود.
با پیشرفتهای اخیر، سیستمهای فراپهنباند هم از لحاظ سیگنالینگ و هم از لحاظ سخت افزار، دارای پتانسیلهای کافی برای استفاده در سیستمهای مکانیاب زمانی هستند [۱۴] .
درحالت ساده برای تخمین زمان رسیدن فرض می شود که تنها منبع نویز، نویز گوسی بوده و سایر منابع ایجاد خطا مانند چند مسیره شدن سیگنال و غیره با شرط وجود همزمانی بین فرستنده و گیرنده وجود ندارد. بنابراین:
اگر سیگنال ارسالی p(t) باشد، سیگنال دریافتی با فرض کانال با نویز سفید گوسی به صورت زیر در می آید:
مسئله، پیداکردن بهترین تخمین از مقدارτ بر اساس سیگنال مشاهده شده است.
گیرنده و آشکارساز برای این سیستم با بهره گرفتن از تخمینگر ML [۴۳] به صورت زیر پیادهسازی میگردد.
مینیمم انحراف استاندارد در این نوع روش اندازه گیری نسبت به سیگنال به نویز با مقادیر مختلف پهنای پالس در زیر رسم شده اند[۱۵] .
همانطور که مشخص است در این روش لازم است تا گرههای مرجع و گره هدف دارای همزمانی باشند.
بنابراین همانگونه که مشخص است بهترین راه برای افزایش دقت در این سیستمها افزایش پهنای باند و یا افزایش توان سیگنال ارسالی میباشد.
البته روشها و پروتکلهایی وجود دارند که نیاز به همزمان بودن هدف و گرههای مرجع را از میان بر میدارند که در ادامه به تفصیل آمده است.
شکل۳‑۶: منحنی تغییرات کمینه خطای فاصلهیابی با بهره گرفتن از زمان رسیدن سیگنال بر حسب نسبت سیگنال به نویز
یکی از روشهای پیدا کردن زمان رسیدن سیگنال بدون نیاز به همزمانی گره هدف و گرههای مرجع این است که تفاضل سیگنال دریافتی از سیگنال دیگری که به سیگنال مرجع معروف است (TDOA[44])محاسبه شود [۱۵] . در این صورت زمان رسیدن تفاضل هر سیگنال به صورت زیر محاسبه می شود:
در این روش اگر گره هدف با گرههای مرجع همزمان نشده باشند با بهره گرفتن از روش قبلی و اعمال یک تفاضل، پارامتر مورد نظرمشخص می شود.
روش دوم پیدا کردن زمان تفاضل استفاده از انتگرال همبستگی و تعیین کردن زمان ماکزیمم شدن آن است که به فرم زیر میتوان نوشت [۱۶] :
بنابراین برای محاسبهی مکان با توجه به اینکه مختصات گره مرجع معین است، از روی تفاضل زمانها مکان هدف را پیدا می کنند. دراین حالت یک هذلولی به مرکزیت دو گره مرجع، مکان هندسی نقاطی است که تفاضلشان از نقطه هدف برابر فاصله محاسبه شده از رابطه بالاست.
اگر بتوان از روش اول (TOA) زمان تفاضل را بدست آورد میتوان به دقت بهتری رسید [۱۶] .
شکل ۳- ۷: مکان یابی با بهره گرفتن از تفاضل زمان رسیدن سیگنال
واضح است که برای استفاده از این روش نیاز به حداقل چهار گره مرجع میباشد.
روشهای مکان یابی بر اساس زمان دارای دقتهای بهتری نسبت به سایر روشهاست. مسلما در این روشها بایدسیگنال رسیده از مسیر مستقیم را در نظر گرفت.
مکان یابی بر اساس زمان رفت و برگشت سیگنال:
این روش از جمله روشهای مهمی است که نیاز به همزمانی را در بین گرهها برای فاصلهیابی از بین میبرد.
فرض شود قرار است گره A با گره B ارتباط برقرار نماید طوریکه بتواند عملیات فاصلهیابی را انجام دهد. بنابراین مراحل زیر به ترتیب عملی می شود:
ابتدا گره A یک بسته داده به نشانهی درخواست فاصله برای گره B میفرستد و زمان را از لحظه جداشدن سیگنال ارسالی از آنتن فرستنده ضبط مینماید.
گره B بلافاصله بعد از رسیدن درخواست، فاصله پاسخ خود را برای گره A میفرستد.
دقیقا پس از دریافت سیگنال پاسخ، گره A عملیات شمردن و ضبط زمان را متوقف می کند.
با بهره گرفتن از زمان طی شده از لحظه ارسال تا لحظه دریافت پاسخ و سرعت عبور سیگنال از محیط، فاصله را محاسبه مینماید.
البته واضح است که نمی توان زمان بین دریافت سیگنال، پردازش آن و ارسال مجدد آن را به گرهی A توسط گره B صفر فرض کرد. بنابراین دقت فاصلهیابی در این روش وابسته به تفکیک پذیری سیگنال ارسالی و زمان پردازش گره B است.
برای جلوگیری از خطای زمان پردازش بسته، که گره B باعث آن می شود، معمولا گره B بلافاصله مقدار زمان تاخیر را برای گره A میفرستد و گره A پس از دریافت آن یک بسته تصدیق دریافت برای گره B ارسال مینماید.
استراتژی های تشخیص پیک برای سیستمهای مکانیاب زمانی:
در این قسمت دو مورد از پر کاربردترین روشهای استخراج زمان برای استفاده در سیستمهای مکانیاب بررسی می شود.
آشکارسازی اولین پیک سیگنال دریافتی:
اولین روش بر مبنای آشکار کردن اولین پیک در دسترس است. در این سیستمها توان اولین مسیر رسیده بالاتر از سطح آستانه آشکارسازی قرار میگیرد. این روش بهترین روش آشکارسازی زمان رسیدن سیگنال است.
به هر حال دقت آشکارسازی میزان سیگنال به نویز وابسته است.
آشکارسازی قویترین پیک سیگنال دریافتی:
این روش بسیار سادهتر از روش قبلی قابل پیادهسازی است. مشکل استفاده از این روش خطاهایی است که به دلیل تطابق نداشتن اولین پیک سیگنال دریافتی با قویترین سیگنال دریافتی بوجود می آید.
این ناهماهنگی معمولا در شرایطی ایجاد می شود که سیگنال دریافتی دارای دید مستقیم نبوده و توسط اشیا درون محیط بلوک شود.
مشکلات مکان یابی براساس زمان:
شکل زیر پروفایل یک نمونه از سیگنالهای دریافتی فراپهنباند با پهنای باند ۱ گیگا هرتز رانشان میدهد. همانگونه که در شکل نیز واضح است قویترین پیک سگنال دریافتی اولین جزء سیگنال دریافتی است.
این حالت بهترین حالت برای آشکارسازی زمان رسیدن سیگنال است [۱۷] .
شکل۳‑ ۸: پروفایل تاخیر زمانی کانال
در این حالت استفاده هریک از روشهای بالا (آشکار سازی اولین پیک یا آشکارسازی قویترین پیک ) که استفاده شود، عملکرد تقریبا یکسان و کارایی بهینه دارند.
در ادامه پروفایل دیگری در شرایط یکسان نمایش داده می شود که سیگنال دریافتی دارای جزء مسیر مستقیم نیست یا به عبارت دیگر سیگنال دید مستقیم فرستنده و گیرنده قابل آشکار سازی نمی باشد.
-
-
1
54/0
Sig=.000
رقابت جویی
-
-
-
-
-
1
با توجه به جدول (4-8)؛ همانگونه که مشاهده میگردد، سطح معناداری (sig) آزمون برای تمامی روابط بین متغیرهای تحقیق برابر مقدار (00/0) میباشد که کمتر از مقدار (05/0) است. لذا فرض صفر (H0) آماری مبنی بر عدم ارتباط دو به دوی متغیرها با هم رد و فرض پژوهش مبنی بر ارتباط آنها تأیید می شود.
4-3-3 مدل یابی معادلات ساختاری و آزمون فرضیه های تحقیق
بطور کلي با تکنيک مدل یابي معادلات ساختاري و به کمک نرمافزار آموس نسخه 22 فرضيههاي تحقيق مورد آزمون قرار گرفته اند. براي نيل به اين منظور نخست آزمون نرمال بودن داده ها صورت گرفته است. سپس تحليل عامل تائيدي براي هر يک از پرسشنامه ها انجام شده است. در نهايت نيز مدل مربوط به فرضيه اصلي و فرضيههاي فرعي تحقيق اجرا شده است.
4-3-3-1 تحليل عاملي تائيدي
در اين مطالعه از ابزار پرسشنامه براي گردآوري دادهها استفاده شده است. بنابراين با بهره گرفتن از تحليل عاملي تائيدي ساختار کلي پرسشنامههاي تحقيق مورد روائي سنجي محتوائي قرار گرفته است.
مدل اندازه گیری نشان دهنده بارهای عاملی متغیرهای مشاهده شده (عامل) برای هر متغیر مکنون است. قدرت رابطه بين عامل (متغير پنهان) و متغير قابل مشاهده بوسيله بار عاملي نشان داده ميشود. بار عاملي مقداري بين صفر و يک است. اگر بار عاملي کمتر از 5/0 باشد رابطه ضعيف درنظر گرفته می شود. بارعاملي بين 5/0 تا 8/0 متوسط و اگر بزرگتر از 8/0 باشد خيلي مطلوب است.
در تحلیل عاملی تأییدی توجه به برازش مدل نیز مهم است. شاخصهای برازش رایج در مدل های اندازه گیری برای متغیرهای مکنون تحقیق در زیر هر شکل ارائه شده است. در ميان شاخص هاي برازش اگر نسبت کاي دو به درجه آزادي کمتر از 3 باشد مدل از برازش مناسبي برخوردار است. شاخص RMSEA کمتر از 05/0 مطلوب است. ساير شاخص ها نيز هر چقدر به يک نزديکتر باشند مطلوبتر است.
در ادامه اشکال مرتبط با این تحلیلها و نیز نتایج تحلیل عاملی ارائه می شود. خاطر نشان می شود که ارتباط بین خطاها در اشکال، برازش مدل را بالاتر برده است. این ارتباطات بر اساس شاخص اصلاح[43] ارائه شده در نرمافزارAMOS ایجاد شده است. به این ترتیب که هرچه برای یک ارتباط، شاخص اصلاح بالاتری باشد، افزوده شدن آن ارتباط در مدل موجب بهترشدن برازش آن می شود.
4-3-3-1-1 مدل ساختاری تحقیق
جدول 4-9 نام گذاری کدهای مدل کلی تحقیق
کد
نام متغیر
Brand.T
گرایش به برند
In.Branding
برندسازی داخلی
Brand.S.M
مدیریت استراتژیک برند
Market.T
گرایش به بازار