چه کسی (که)؟ (Who)
 

کجا؟ (Where)
 

چه­وقت (کی)؟ (When)
 

چطور (چگونه)؟ (How)
 

چرا؟ (Why)
 

چه چیزی (چه)؟ (What)
 

خبرنگار آزموده و رسانه ارتباطی قوی هرگاه می­خواهد رویدادی را به خبر تبدیل کند، تلاش می­ کند تا هر شش عنصر خبری را در بیان خود لحاظ کند. در نظر گرفتن این عناصر به غنای خبر می­افزاید و تصویر جامعی از رویداد به مخاطب منتقل می­ کند.
در واقع رسانه هنگامی توانسته است خبر کاملی به آگاهی مخاطبان خود برساند که از بیشترین عناصر خبر استفاده کند و به بیشترین پرسش­های خبر (چه کسی، کجا، کی، چگونه، چرا و چه چیزی) پاسخ داده باشد اما این عناصر چه ویژگی­هایی دارند؟
که(چه کسی) ؟ : عامل درگیر ماجراست. به هنگام تهیه خبر باید به طور ویژه فرد یا افراد ماجرا یا رویداد را که در پیدایش آن نقش داشته اند شناسایی و معرفی کنیم. اطلاعاتی مانند نام، نام خانوادگی، سمت، موقعیت اجتماعی، وضعیت حقوقی، سن و شغل عامل اصلی ماجرا از جمله موضوعاتی است که در هنگام بیان عنصر « که» باید به آنها بپردازیم.

کجا؟: هر رویداد به طور طبیعی در محلی خاص به­وقوع پیوسته است. عنصر “کجا” در واقع به بیان وحل وقوع حادثه می ­پردازد و از اهمیت خاصی برخوردار است. در برخی رویدادها از جمله وقوع حوادث طبیعی عنصر “کجا” از اهمیت بالایی بهره­مند می­ شود.
کی(چه وقت) ؟: زمان و مکان رویداد از عناصر مهم خبری هستند. همان طور که رویداد در محلی خاص به وقوع پیوسته، همان رویداد در زمانی خاص نیز خلق شده است. عنصر “کی” یا چه وقت در خبر از اهمیت خاصی برخوردار است و در برخی مواقع به صدر خبر یعنی “لید” آن صعود می کند که در این هنگام مهمترین عنصر به شمار می­آید.
چطور (چگونه)؟: این عنصر بر چگونگی وقوع حادثه یا رویداد دلالت می­ کند و یکی از عناصر به ظاهر پنهان در خبر است. پاسخ گفتن به این عنصر در متن خبر به معنای هدایت کردن مخاطب به زوایای پنهان رویداد است. پرداختن به این عنصر از حساسیت ویژه­ای برخوردار است و بخش بزرگی از رویدادها به پاسخگویی به این عنصر تعلق دارد.
چرا؟ به طور طبیعی هیچ حادثه ای بدون علت به وقوع نمی­پیوندد. همان طور که برخورد دو خودرو ممکن است به علت بی­احتیاطی یکی از رانندگان یا لغزنده بودن جاده یا نبود دید کافی روی داده باشد، یک تصمیم سیاسی نیز می تواند علل مختلفی داشته باشد. خبر باید به این علت ها و چراها پاسخ دهد. خبر کامل خبری است که علت­ها را بیشتر بررسی کند.
چه چیزی(چه)؟: این عنصر عمدتاً بر ماهیت رویداد دلالت می کند، یعنی چه اتفاقی افتاده، چه شده و در نهایت چه عاملی باعث به وقوع پیوستن خبر شده است. این عنصر از مهمتریت عناصر خبر به شمار می­آید.
نباید فراموش کرد که هر یک از این عناصر قسمتی از خبر را تشکیل می­ دهند و هر کدام می­توانند برای مخاطبان اهمیت خاصی داشته باشند. خبر کامل خبری است که با پرداختن به هر شش عنصر پاسخ­گوی همه مخاطبان باشد.
۶-۵-۲-۲ – ارزشهای خبری:
هر روزه صدها و شاید هزاران رویداد کوچک و بزرگ در گوشه کنار جهان اتفاق می­افتد که بسیاری از دید خبرنگاران مخفی می­ماند. بخشی از این رویدادها ارزش خبری لازم را ندارد و قسمتی نیز به­گونه ای هستند که امکان تهیه گزارش از آنها وجود ندارد. برای تشخیص خبر بودن یا نبودن یک خبر، معیارهایی وجود دارد که به کمک آنها می­توان وقایع را ارزش­یابی و گزارش جامعی به عنوان خبر از آن رویدادها تهیه کرد.
این معیارها که به تنهایی یا در مواقعی در ارتباط با یکدیگر هستند و در ماهیت خودِ رویداد وجود دارند، ارزشهای خبری نامیده می­شوند که تعدادی از این ارزشهای خبری که همه روزنامه­نگاران، خبرنگاران و شبکه­ های خبری جهان بر آن توافق دارند، عبارتند از:

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.
 

دربرگیری (Impact)
 

شهرت (Prominence)
 

برخورد(Conflict)
 

استثنا و شگفتی (Oddity)
 

فراوانی و بزرگی (Magnitude)
 

مجاورت (Proximity)
 

تازگی (Timeliness)
 

این هفت ارزش خبری ذکر شده معیارهای بین المللی و زبان مشترک جامعه ی ارتباطی هستند که از آنها به منظور تشخیص ارزش رویدادهای خبری استفاده می شود. اما این ارزشهای خبری در ماهیت خود چه موضوعاتی را بیان می کنند و بر چه محورهایی تکیه دارند:
دربرگیری: رویدادی دارای ارزش دربرگیری است که بی توجه به اثر مثبت یا منفی آن، بر تعداد از افراد جامعه تاًثیرگذار باشد، مثلاً خبر “احتمال وقوع زلزله در تهران” به واسطه ی اینکه کل جمعیت تهران را دربر می گیرد نسبت به خبر “افتتاح فلان دکه روزنامه فروشی در فلان نقطه از تهران” از ارزش خبری دربرگیری برخوردار است.
شهرت: خبرهایی که در آن اشخاص، اشیاء و نهادهای دارای شهرت دخیل هستند، ارزش خبری دارند. درباره سیاستمداران، ورزشکاران، قهرمانان ملی و حتی جنایتکاران می توانند به واسطه شهرت خود به خبرها ارزش بدهند.
برخورد: رویدادهایی که حاوی ارزش خبری برخورد هستند، در شکل های گوناگون ظهور پیدا می کنند. از برخورد میان انسان ها، گروه ها، کشورها و ملت ها تا فجایع طبیعی، جنگ ها، سرقت ها، قتل ها، تصادف ها و … همگی دارای ارزش خبری برخورد هستند. “در واقع کشمکش، محور اصلی این گونه خبرها را تشکیل می دهد و از رویدادهای مورد علاقه رسانه ها هستند”. (شکرخواه، ۱۳۷۹،۱۳)
استثنا و شگفتی: این ارزش خبری بر عجیب و استثنایی بودن خبر دلالت دارد. در این باره می توان گفت اخباری که به شگفتی ها اشاره می کنند، دارای این ارزش خبری هستند. بلندترین، کوتاهترین، سریعترین، ویرانگرترین و … علائم این ارزش خبری هستند.
فراوانی و بزرگی: این ارزش خبری عمدتاً به اعداد و ارقام مربوط می شود. ” مرگ ۳۰۰ نفر در سینما از جمله اخبار دارای این ارزش خبری است. البته نباید فراموش کرد این ارزش خبری برای همگان در همه جا دارای ارزش یکسان نیست.
مجاورت: مخاطبان به اخباری توجه می­ کنند که نسبت به آن احساس نزدیکی کنند و مربوط به شهر، کشور و منطقه زندگی مخاطب است، بیشتر مورد توجه قرار می­گیرد. مجاورت به دوشکل مجاورت جغرافیایی مثل شهر و کشور و مجاورت معنوی مانند مشابهات فرهنگی، مذهبی و بروز می­ کند.
تازگی: نو، جدید و تازه بودن خبر از ویژگی هایی است که آن را در مقایسه با خبرهای دیگر در اولویت قرار می­دهد. براین اساس، گزارشگری موفق است که بتواند تازه­ترین، بکرترین و بدیع­ترین اخبار را منتشر کند.
البته باید خاطرنشان کرد که ارزشهای خبری دیگری غیر از اینها وجود دارد که از جمله آنها می­توان به دوازده مورد ارزش خبری یوهان و گالتونگ و مری روگ از چهره های برجسته ی پژوهش­های ارتباطی در مقاله­ای با عنوان “ساختار اخبار خارجی” در سال ۱۹۶۵ اشاره کرد.(قربانی،۱۳۸۵؛ ۲۲- ۳۰)
۷-۵-۲-۲- سبک های خبر نویسی:
برای نگارش متن خبر شیوه ­های گوناگونی پیشنهاد شده است ولی عقاید تمام متخصصان علوم ارتباطات اجتماعی در این باره یکسان نیست. انواعی از سبک های خبری هنوز در حال تکوین هستند؛ در حالی که پاره­ای از اقسام آن در حال نابودی هستند؛ آنچه که مهم است این است که بتوانیم مدل و نمونه ­ای برای متن نویسی خبرها پیدا کنیم تا همه کسانی که در راه آموختن علوم ارتباطات اجتماعی هستند، بتوانند از آن استفاده کنند.
۱-۷-۵-۲-۲- سبک هرم وارونه:
کلید نگارش در سبک هرم وارونه آن است که جالب­ترین و مهمترین قسمت واقعه در شروع خبر قرار گیرد تا خواننده در همان نظر اول مجذوب خبر شده و برای اطلاع از کیفیت یا جزئیات خبر به خواندن دنباله آن رغبت و تمایل پیدا کند.
خلاصه مهمترین بخش خبر لید است که جلب توجه خواننده را به خبر از همان لحظه اول حفظ می­ کند.
به این صورت که بعد از آن­که مهمترین قسمت خبر در بند اول بیان شد در بندها و سطور پایین­تر قسمت های دیگر خبرها به ترتیب اهمیت شان از بالا به پایین قرار می­گیرند به طوری که هر چه خواننده به شروع خبر نزدیک­تر است مطالب مهمتر را مطالعه می­ کند و هر چه به سوی انتهای خبر می­رود، مسائل جزئی­تر را ملاحظه می­نماید.
علت اینکه به این سبک نام هرم وارونه داده­اند نیز همین است که مطالب مهم در قاعده هرم که در
بالا قرار گرفته است جا داده می­شوند و مطالب دیگر به ترتیب اهمیت در زیر آن قرار می­گیرند تا به رأس هرم معکوس در پایین می­رسند و خانه پیدا می­ کنند؛ البته این سبک خبری مزایا و معایبی دارد که از مهمترین مزایای آن می­توان به جلب توجه فوری خبر به مخاطب و از دست ندادن خبر، تنظیم مطالب در زمان کوتاه توسط خبرنگار و سرعت برای خبرنگار برای تهیه کردن خبر در حداقل زمان ممکن و از مهمترین معایب آن به ساده نبودن تشخیص اجزای مهم یک خبر به ترتیب درجه اهمیت و رفع نیاز شدن مخاطب با خواندن لید و کنار گذاشتن خبر اشاره کرد.
۲-۷-۵-۲-۲- سبک بیان تاریخی:
در سبک نگارش به ترتیب زمان وقوع یا سبک بیان تاریخی داستان خبر از لحظه شروع حادثه تا پایان آن به همان ترتیب که وقایع روی داده است تشریح می شود، بدون آنکه به سبب اهمیت بعضی از اجزای مطالب ردیفی حقیقی و واقعی خود را از دست بدهند.
باید توجه داشت که خبرهایی که به ترتیب وقوع حادثه نوشته می­شوند لید ندارند و از این رو مهمترین قسمت خبر غالباً در حدود پایان خبر قرار می­گیرد.
وقتی حوادث پیچیده و درهمی موضوع خبر است و به ویژه اگر این حوادث در زمان کوتاهی واقع شده باشند از سبک بیان تاریخی به خواننده کمک می­ کند تا از روند داستان و زیر و بم آن به سادگی آگاه گردد.
۳-۷-۵-۲-۲- سبک بازگشت به عقب:
سبک نگارش بازگشت به عقب در نقطه مقابل سبک بیان تاریخی قرار دارد. در این روش متن خبر با آخرین قسمت واقعه شروع می­گردد و سپس سوابق امر برای روشن شدن موضوع بیان می­ شود.
در خبرهایی که به این سبک نوشته می­شوند، ممکن است از لید هم استفاده کرد ولی چنان­چه آخرین قسمت خبر مهمترین قسمت خبر نیز باشد اولین بند خبر می ­تواند لید خبر را تشکیل دهد.
در نگارش خبر به سبک بازگشت به عقب باید توجه داشت که بیان از پایان به آغاز خبر به روشنی و درک آسان لطمه وارد نسازد؛ زیرا در هر حال انتخاب سبک های نگارش خبری برای آسان کردن درک مطلب و جالب­تر جلوه دادن واقعه است و چنانچه با به کار بردن یک سبک معینی این منظور حاصل نشود، به طور قطع باید روش نگارش را تغییر داد.
سبک نگارش بازگشت به عقب بیشتر برای خبرهای کوتاه یا نسبتاً کوتاه به کار می­رود زیرا در این گونه موارد تنها با ذکر آخرین قسمت از یک رویداد و یادآوری کوتاه حوادث قبلی آن، نیاز خوانندگان به دانست آن ارضا می­ شود.
۴-۷-۵-۲-۲- سبک تشریحی یا منطقی:
سبک نگارش تشریحی یا منطقی سبکی است که در آن ضمن بیان واقعه، قسمت به قسمت مطلب تشریح می­گردد و توضیحات کافی درباره هر قسمت داده می­ شود.
سبک نگارش تشریحی را مخصوصاً برای مسائلی که درباره آنها اختلاف نظر زیاد است، به کار می­برند و نویسنده خبر با اعلام هر واقعه فرصت دارد نظرهای موافق یا مخالفی را که در آن باره وجود دارد تشریح نماید.
البته این سبک تنها به موضوعات مورد اختلاف اختصاص ندارد و برای نگارش رپرتاژها و خبرهای بلند نیز مناسب است. (معتمدنژاد، ۱۳۶۸، ۷۲ – ۸۹)
۵-۷-۵-۲-۲- سبک پایان شگفت انگیز:
در سبک پایان شگفت انگیز نگارش خبر، قسمت های مختلف خبری طوری تنظیم می­ شود که به قسمت جذاب، شگفت انگیز و شیرین خاتمه می­یابد. در واقع قفل خبر در قسمت انتهای آن برای مخاطبان گشوده می­ شود.
خبرهایی که دارای ارزش های خبری عجایب و استثناها هستند را بهتر می­توان با سبک پایان شگفت انگیز نوشت.
این شیوه از نگارش خبر همانند سبک بازگشت به عقب برای تنظیم خبرهای کوتاه مناسب­تر است. البته در خبرهای طولانی هم می­توان از آن استفاده کرد؛ اما ممکن است بازگشایی دیرهنگام “رمز ماجرا” مخاطبان دیرحوصله را از ادامه ماجرا منصرف کند. (قربانی،۱۳۸۵؛ ۱۰۳)
۶-۲-۲- پژوهش های پیشین:
معمولاً هر تحقیقی برپایه تحقیقات پیشین استوار است و با استناد بر یافته های تحقیقات قبلی است که محقق به شناخت موضوع یا مساًله گام بر می­دارد؛ نتایج تحقیقات پیشین است که به علاوه بر استوار ساختن یافته های علمی با به دست آوردن نتایج تازه یک قدم خوب برداشت.
۱-۶-۲-۲- تاریخچه موضوع در جهان:
تحقیقات خاصی در باره نقش رسانه تلویزیون در انتخابات و نحوه پوشش اخبار انتخابات خصوصاً اخبار مجلس مشاهده نشده است و بیشتر تحقیقات عمدتاً به بررسی اخبار مطبوعات و خبرگزاری ها در خصوص اخبار انتخابات پرداختند که این تحقیقات هم عمدتاً انتخابات ریاست جمهوری و نقش رسانه ها در مشارکت سیاسی را در بر می­گیرند.
ولی در مجموع از جمله پایان نامه ها و تحقیقات انجام شده درباره نقش رسانه ها در انتخابات توسط “برلسون”، ” “لازارسفلد” و “مک لین” در سال ۱۹۴۴ می باشد که این تحقیق با هدف بررسی نقش مطبوعات در تغییر عقاید مردم در دوران مبارزات انتخابات می­باشد.
در ایران نیز پایان نامه ها و تحقیقات متعددی در این خصوص انجام گرفت که این تحقیقات نیز عمدتاً کمتر به نقش رسانه تلویزیون در پوشش دهی اخبار انتخابات مخصوصاً انتخابات مجلس تأکید داشته است و بیشتر نقش روزنامه ها در آنها دنبال شده است که از جمله آنها عبارتند از: