۵ـ۵ـ۲ـ پیشنهادهای پژوهش ۷۳
فهرست منابع ۷۴
پیوست
پرسش‌نامه ۷۷
چکیده انگلیسی ۸۰
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ۳ـ۱ـ آلفای کرونباخ ۳۶
جدول ۴ـ۱ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب نیروهای متخصص ۴۱
جدول ۴ـ۲ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه ۴۱
جدول ۴ـ۳ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب نوسانات شدید اقتصادی ۴۳
عکس مرتبط با اقتصاد
جدول ۴ـ۴ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه ۴۳
جدول ۴ـ۵ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب عدم حمایت بانک‌ها ۴۵
جدول ۴ـ۶ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه ۴۵
جدول ۴ـ۷ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب عدم حمایت مسئولین ۴۷
جدول ۴ـ۸ـ توزیع فراوانی حجم نمونه ۴۷
جدول ۴ـ۹ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب عدم دسترسی آسان ۴۹
جدول ۴ـ۱۰ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه‌ها ۴۹
جدول ۴ـ۱۱ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب دورافتادگی شهر ۵۱
جدول ۴ـ۱۲ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه ۵۱
جدول ۴ـ۱۳ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب فقدان زیرساخت‌های اقتصادی ۵۳
جدول ۴ـ۱۴ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه ۵۳
جدول ۴ـ۱۵ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب مشکلات فنی ۵۵
جدول ۴ـ۱۶ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه ۵۵
جدول ۴ـ۱۷ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب عدم وجود بازار فروش ۵۷
جدول ۴ـ۱۸ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه‌ها ۵۷
جدول ۴ـ۱۹ـ آماره‌های توصیفی پاسخ‌گویان برحسب عدم توسعه ۵۹
جدول ۴ـ۲۰ـ توزیع فراوانی و حجم نمونه‌ها ۵۹
جدول ۴ـ۲۱ـ آزمون همبستگی پیرسون بین عدم نیروهای متخصص و میزان عدم توسعه شهرک صنعتی ۶۱
جدول ۴ـ۲۲ـ آزمون همبستگی پیرسون بین میزان نوسانات شدید اقتصادی و میزان عدم توسعه‌یافتگی شهرک صنعتی ۶۱
جدول ۴ـ۲۳ـ آزمون همبستگی پیرسون بین عدم حمایت بانک‌ها و میزان عدم توسعه‌یافتگی شهرک صنعتی ۶۲
جدول ۴ـ۲۴ـ آزمون همبستگی پیرسون بین عدم حمایت مسئولین و میزان عدم توسعه شهرک صنعتی ۶۲
جدول ۴ـ۲۵ـ آزمون همبستگی پیرسون بین عدم دسترسی مواد اولیه و میزان عدم توسعه شهرک صنعتی ۶۳
جدول ۴ـ۲۶ـ آزمون همبستگی پیرسون بین دورافتادگی شهر و میزان عدم توسعه شهرک صنعتی ۶۳
جدول ۴ـ۲۷ـ آزمون همبستگی پیرسون بین مشکلات فنی و میزان عدم توسعه یافتگی شهرک صنعتی ۶۴
ادامه فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ۴ـ۲۸ـ آزمون همبستگی پیرسون بین عدم وجود زیرساخت‌های اقتصادی و میزان عدم توسعه‌یافتگی شهرک صنعتی ۶۴
جدول ۴ـ۲۹ـ آزمون همبستگی پیرسون بین عدم بازار فروش و میزان عدم توسعه شهرک صنعتی ۶۵
جدول ۴ـ۳۰ـ ضرایب تبیین ۶۵
جدول ۴ـ۳۱ـ AVONA 65
جدول ۴ـ۳۲ـ جدول ضرایب رگرسیون ۶۶
چکیده
ایجاد شهرک‌های صنعتی با هر هدفی می‌تواند در تعدیل مشکلات، تأمین اشتغال و درآمد برای ساکنین و نیز رفاه آنان مؤثر باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان عوامل مؤثر بر عدم توسعه شهرک صنعتی شهر خلخال است. مطالعه حاضر در صدد پاسخ به این سوال است که چه عواملی بر عدم توسعه شهرک صنعتی شهر خلخال تأثیرگذار بوده است؟ این تحقیق، بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی است که شیوه‌های جمع آوری اطلاعات در این مطالعه تلفیقی از روش‌های اسنادی و پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را مدیران و کارکنان شهرک صنعتی و کارمندان سازمان‌های دولتی مربوطه که به تعداد ۱۵۰ نفر هستند بوسیله ابزار پرسش‌نامه از آن ها پرسشگری به عمل آمد. در این تحقیق مشخص شد که اکثر عوامل پیش‌بینی شده نقش مؤثری در عدم توسعه شهرک صنعتی داشته‌اند، عدم حمایت مسئولین، عدم حمایت بانک‌ها، فقدان نیروهای متخصص، فقدان امکانات رفاهی، مشکلات فنی، عدم بازار فروش، دور افتادگی شهر، فقدان زیرساخت‌های اقتصادی، عدم دسترسی به مواد اولیه از آن جمله‌اند.
کلید واژه: شهرک صنعتی، شهر خلخال، زیر ساخت‌های اقتصادی، مشکلات فنی، عدم وجود نیروهای متخصص.
جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.
فصل اوّل
ملاحظات کلی طرح
۱ـ۱ـ مقدمه
پیدایش فرصت‌های جدید به‌منظور توسعه محلی و منطقه‌ای در گرو استفاده از ابزار مهم توسعه صنعتی است. یکی از جنبه‌ها و ابزار مهم این توسعه، شهرک‌های صنعتی می‌باشد که در گذشته برای نخستین بار در کشورهای صنعتی ظاهر شد و عمدتاً به‌عنوان وسیله‌ای برای ترویج و مدیریت توسعه صنعتی و ایجاد زیرساخت‌ها و خدمات عمومی مقرون به صرفه از آن استفاده می‌شد. از دهه ۱۹۷۰ میلادی، سراسر جهان شاهد افزایش شدید تعداد شهرک‌های صنعتی به خصوص در کشورهای تازه صنعتی بود اکنون بیش از ۱۴۰۰۰ شهرک صنعتی در جهان وجود دارد. شهرک‌های صنعتی براساس کمیت‌های مختلف مثل وسعت، نوع و سازماندهی، تفاوت‌های زیادی با هم دارند ولی بسیاری از عناصر اصلی نیز در آن ها مشترک است. همه آن ها تعداد بسیاری از صنایع غالباً کوچک و غالباً متوسط را در مکان معین و محدود گرد هم می‌آورند. شهرک‌های صنعتی غالباً از سوی یک سازمان منفرد که در ارتباط با صاحبان صنایع مستقر در آن ها و دارای اختیارات قانونی است مدیریت می‌گردند (هفته نامه خبری، ۱۳۸۲: ۶۷).
احداث و توسعه شهرک صنعتی خلخال با توجه به اهمیت بخش صنعتی و با در نظر گرفتن اصول کلی توسعه، در عمل از سال ۱۳۷۷ شروع شد. در این مدت یک شهرک صنعتی احداث شده و شهرک صنعتی دوم در حال احداث است. در حال حاضر ۲۵ واحد تولیدی به مرحله بهره‌برداری رسیده‌اند، ۱۰ واحد غیر فعّال و ۱۹ واحد تولیدی نیمه تمام و در حال ساخت می‌باشد که براساس قطعات زمین شهرک صنعتی موردنظر قابل گسترش و احداث نیست.
در این پژوهش تعهد شده تا شناخت کلی از وضع موجود شهرک و نواحی صنعتی شهر خلخال داشته باشیم. با بهره گرفتن از این عوامل عدم توسعه شهرک مورد نظر را مشخص و سپس براساس این عوامل می‌توان توسعه و عدم توسعه شهرک را پیش‌بینی کرد.
۱ـ۲ـ بیان مسأله
بیش از دو دهه است که ایجاد شهرک‌های صنعتی را هدف تشویق بخش صنعت و با توجه به سیاست‌های توزیع جمعیت و به‌منظور استفاده بهینه از منابع طبیعی و تولید محلی، جلوگیری از تمرکز ناموزون صنایع و تراکم صنعتی در محدوده شهرها و همگام نمودن توسعه صنعتی با مسئله حفظ محیط زیست مورد توجه مسئولین قرار گرفته است. شهرک‌های صنعتی از یک سو به واسطه نقش و جایگاه انکارناپذیرشان در ایجاد اشتغال مؤثر در شهرها و از سوی دیگر به‌دلیل داشتن پیوند تنگاتنگ با بخش‌های دیگر اقتصادی نقش به‌سزایی در توسعه شهری دارند و می‌توانند در فرایند توسعه ملی نیز مؤثر و سودمند واقع شوند. ارزیابی و اندازه‌گیری میزان توسعه یافتگی جوامع همواره از اهداف و دغدغه‌های برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران منطقه‌ای و ملی در همه کشورها بوده است. توسعه به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین واژگان مورد ستایش در ادبیات پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی بارها مورد تبیین و تحلیل قرار گرفته است. از جمله نظریه‌پردازانی که به مفهوم توسعه پرداخته‌اند می‌توان از گونار میردال[۱] نام برد، وی توسعه را فرایند دور شدن از توسعه نیافتگی، به معنای رهایی از چنگال فقر می‌داند (گونار میردال، ۱۳۶۶).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
همچنین مایکل تودارو[۲] توسعه را تغییر وضع زندگی مردم از حالت نامطلوب به حالت مطلوب از نظر مادی و معنوی و مناسب با نیازهای متنوع اساسی و خواسته‌های افراد جامعه تعریف می‌کند (مایکل تودارو، ۱۳۵۰).
اما آن‌چه در این تحقیق مهم است، بررسی عوامل مؤثر بر عدم توسعه شهرک صنعتی شهر خلخال است. با توجه به این‌که شهرک صنعتی خلخال نتوانسته است در طی دهه های گذشته، توسعه نسبتاً خوبی از خود نشان دهد لذا بررسی عوامل مؤثر بر عدم توسعه نیافتگی شهرک صنعتی خلخال حائز اهمیت است. بنابراین سؤالی که در این تحقیق باید به آن پرداخت این است که، چه عواملی بر عدم توسعه شهرک صنعتی شهر خلخال تأثیر گذاشته‌اند؟
۱ـ۳ـ اهمیت و ضرورت موضوع
در سال‌های اخیر یک چالش مداوم در ارتباط با نقش صنعت و خدمات زیربنایی وجود داشته است که اقدامات مهمی نیز در این جهت صورت گرفته است در نتیجه اغلب برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران جهت‌گیری توسعه اقتصادی را به صنعت و به تبع آن ارائه خدمات زیربنایی معطوف داشته‌اند.
صنعت بر اقتصاد داخل تأثیر بسزایی می‌گذارد که از طریق تأثیر مطلوب بر کارایی و تخصیص منابع و تغییرات تکنولوژی باعث ایجاد اشتغال و بهره‌وری می‌شود، براین اساس است که شهرک‌های صنعتی با هدف استقرار سازماندهی شده صنایع کوچک و متوسط و حتی بزرگ مبتنی بر مکان‌یابی بهینه فعالیت‌های صنعتی و هماهنگی صنایع با شرایط بومی و فرهنگی و استفاده بهینه از ظرفیت‌های تولیدی موجود، کارایی نظام اقتصادی را افزایش می‌دهد. اینجا است که لزوم اتخاذ تصمیم درباره چگونگی استقرار مجموعه واحدهای صنعتی به‌وسیله دولت پیش می‌آید و دولت بوسیله ابزارهای مختلف (یارانه، مالیات، چگونگی صدور موافقت‌نامه اصولی و غیره) کوشش می‌کند که بر تصمیمات انتخاب مکان واحدهای صنعتی با توجه به شرایط منحصر بفرد اقتصادی هر منطقه تأثیر گذارد. تصمیم‌گیری درباره چگونگی انتخاب مکان واحدهای صنعتی بدون مطالعات جامع امکان‌پذیر نیست. اگر به وضعیت صنعت در کشور نگاهی بیاندازیم به این نتیجه می‌رسیم که متأسفانه اقتصاد ایران در گذشته بیش از آن‌که از کمبود لطمه دیده باشد از نبود شناختی مناسب و نداشتن اطلاعات دقیق از موانع و مشکلات اجرایی و در نهایت نداشتن برنامه‌ای جامع به‌منظور بهره‌برداری بهینه از منابع لطمه دیده است. بخش صنایع کوچک و متوسط شهر خلخال وضعیت مطلوبی ندارد و نتوانسته همگام با صنایع بزرگ پیشرفت داشته باشد. قطعاً یکی از دلایل مهم عقب‌ماندگی شهر خلخال به‌ویژه در بخش صنایع کوچک و متوسط به عواملی بستگی دارد. شناخت عوامل مؤثر بر عدم توسعه‌یافتگی شهرک صنعتی شهر خلخال، می‌تواند نقش مؤثری در اتخاذ سیاست‌ها و هدفمند کردن برنامه‌های توسعه شهری، داشته باشد و سهم و جایگاه شهرک‌های صنعتی را در توسعه شهری، برای سیاست‌گذاران، مسئولان و متولیان برنامه‌ریزی شهری مشخص نماید (سیّد مرتضی افقه، ۱۳۸۲: ۲).
لذا در این تحقیق علاوه بر عملکرد شهرک‌های صنعتی، راهکارهای رفع موانع و توسعه شهر نیز در نظر گرفته می‌شود.
بررسی نشان می‌دهد که علل و عوامل مؤثر بر طرح‌های صنعتی به دو دسته ذیل تقسیم می‌گردند:
عوامل بیرونی:
عواملی متأثر از شرایط محیطی و قوانین و مزایا و مواردی که به‌واسطه استقرار واحدهای صنعتی در شهرک صنعتی ایجاد می‌شود (مشکلات ناشی از عدم توان رقابت و مشکلات بازار، همکاری دستگاه‌های ذیربط، تسهیلات زیربنایی و خدمات اولیه).
عوامل درونی:
عواملی که باید ریشه آن ها را در خود واحدهای صنعتی و بخصوص در سطح مدیریتی این طرح‌ها را جستجو کرد (مشکلات داخلی، مشکلات فنی، مدیریت، مشاوره تخصصی و آموزشی).
این طرح هر دو دسته این عوامل را مورد نظر قرار می‌دهد و آن ها را پوشش می‌دهد و لذا در جمع‌بندی کلی این عوامل در طرح مطالعاتی مورد بررسی قرار می‌گیرند.
۱ـ۴ سوالات تحقیق
۱ـ۴ـ۱ سوال کلی پژوهش
