هویت، هویت ملی، مؤلفههای هویت ملی شامل (هویت اجتماعی، فرهنگی، جغرافیایی، تاریخی، سیاسی، دینی)، بازنمایی، نقش رسانههای جمعی.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۳ـ۶ تعریف نظری مقولهها
بازنمایی ساختی که رسانههای جمعی از جنبههای مختلف واقعیت مثل افراد، مکانها، اشیاء، اشخاص، هویت های فرهنگی و دیگر مفاهیم مجرد ایجاد می کنند. تجلی بازنماییها ممکن است به صورت گفتاری، نوشتاری یا تصاویر متحرک باشد. (ریچارد دایر )
هویت ملی هویت ملی به معنای احساس تعلق به عناصر و نمادهای مشترک در اجتماع ملی (جامعه کل) و در میان مرزهای تعریف شدۀ سیاسی است. مهمترین عناصر و نمادهای ملی که سبب شناسایی و تمایز می شوند، عبارتند از: سرزمین، دین و آیین، آداب و مناسک، تاریخ، زبان و ادبیات، مردم و دولت (یوسفی، ۱۳۸۰: ۱۷).
ابعاد ششگانه هویت بعد تاریخی: آگاهی مشترک افراد یک جامعه از گذشتۀ تاریخی و احساس دلبستگی به آن. بعد جغرافیایی: تعیین محدوده و قلمرو یک سرزمین مشخص و نگرش مثبت به آب و خاک به عنوان یک کشور. بعد فرهنگی: مجموعۀ ذهنی و روانی مشترک که از طریق گذشتۀ تاریخی شکل گرفتته و طی فرایند جامعهپذیری به نسلهای بعد منتل میگردد شامل: ارزشها، هنجارها، نمادها، اعتقادات و احساسات جمعی افراد. بعد سیاسی: افرادی که از لحاظ فیزیکی و قانونی عضو یک نام یا ساختار سیاسی هستند و در داخل مرزهای ملی یک کشور زندگی میکنند. بعد جامعهای: اعتقاد و تمایل به عضویت در یک جامعه و احساس تعلق خاطر مشترک و احساس تعهد افراد به اجتماع ملی و پذیرش یکدیگر به عنوان هموطن. بعد دینی: شامل تمامی مشترکات رهنگ دینی مانند آیینهای مذهبی، مسلمان بودن و ارزشهای اسلامی مشترک با دیگر مسلمانان و اهل کتاب.
بخش خبری بخشخبری مشروح ۲۱:۰۰ شبکۀ اول سیما که هر روز هفته از شنبه تا جمعه پخش میشود.
قالبهای خبری گزارش، مصاحبه، خبر مکتوب، ارتباطات زنده با خبرنگاران، گزارش از مراکز مختلف صدا و سیما در داخل (شبکههای استانی) و خارجی (محل رویدادهای خبری که گزارشگران رسانۀ ملی از خارج از مرزهای کشور منعکس میسازند)
دروازهبانی خبر دروازهبانی خبر فرایندی است که طی آن هزاران خبر، جمع آوری، تجزیه و به صدها پیام تبدیل شده و به اشخاص مفروض در یک سازمان مفروض میرسند.
انگارهسازی انگارهسازی ازجمله تکنیکهای رسانههای جمعی است که رسانه/ خبر با شیوۀ پرداختن به واقعیتها و رویدادها و استفاده از شگردهایی چون «نامگذاری» و مانند آن ذهنیت مورد نظر خود را در مخاطب شکل میدهد.
برجستهسازی اخبار بازتاب مسائل روز نیست، بلکه آنرا باید مجموعهای از گزارشهای ساخته شده از سوی روزنامهنگاران دربارۀ وقایع روز دانست. که از این طریق برخی خبرها نسبت به خبرهای دیگر برجسته، کوچک شده، خنثی یا حتی مورد انکار قرار میگیرد.
عینیگرایی مراد از عینیت در خبر جمع آوری و انتقال اخبار و اطلاعات به شکل عینی و بدون تاثیرپذیری از نگرشها و تفسیرهای شخصی است به نحوی که مخاطب بتواند با وقوف و آگاهی از واقعیت رخدادها خود به داوری و ارزیابی آنها پردازد.
نقش رسانههی جمعی وسایل ارتباط جمعی با موقعیت و پایگاهی که در جامعه دارند باید تا حد امکان با فعالیت های خود در حوزههای سیاسی، اجتماعی، آموزشی و تفریحی انتظارات مردم را برآورده سازند و به آنها پاسخ دهند (دادگران، ۱۳۸۱: ۱۰۶)
۳ـ۶ـ۱ تعریف عملیاتی مقولهها
بازنمایی منظور از بازنمایی میزان استفاده از تصاویر، صداها، گفتار، عکس، برای گفتن و ترسیم کردن یا بازتولید چیزی (خبر، گزارش، تفسیر، مصاحبه، کپشن، ارتباط با گزارشگران اعزامی از رسانه ملی و یا گزارشگران محلی رسانه ملی به صورت زنده یا تولیدی) که به شکل فیزیکی قابل دیدن یا شنیدن باشد.
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.
هویت ملی
منظور از هویت ملی هریک از نشانههای گفتاری (خبر مکتوب، ارتباط زنده یا تولیدی، مصاحبه، گزارش)، تصویری (عکس، کپشن، گرافیک، انیمیشن، فیلم، لوکیشن) که بر اساس ابعاد ششگانۀ مشخص شده در تحقیق حاضر در بخش خبری مشروح ۲۱:۰۰ شبکۀ اول سیما بازنمایی و انعکاس داده میشود.
ابعاد ششگانه هویت
منظور از بعد تاریخی خبرساز کردن آثار تاریخی، گفتار دربارۀ آنها، اسلامی یا ملی یا هردو، اساطیر، مکانهای مقدس،
منظور از بعد جغرافیایی خبرساز کردن سرزمین ایران، آب و هوا، عادی بودن زندگی مانند همۀ سرزمینهای دیگر، نقش دیگر اقوام در توسعۀ سرزمین ایران، نمایشس تلاش در راه آبادانی و مقابله با دشمنان آب و خاک).
منظو از بعد فرهنگی خبر ساز کردن مراسم گوناگون در نقاط مختلف کشور، توجه به فرهنگ ایرانی / قومی، توجه به فرهنگ ایرانی/اسلامی، برتری فرهنگی ایران بر دیگر فرهنگها، نگرش به زبان فارسی در پخش برنامه / گزارش، آداب و رسوم و سایر
منظور از بعد سیاسی خبر ساز کردن پرچم، نمایندگان مجلس، سرود ملی، قرآن، سرزمین ایران، یکپارچگی ملی، ارتباط با کشورهای دیگر.
منظور از بعد دینی خبر ساز کردن مناسبتهای دینی مانند: عزاداری و سوگواری، جشنهای مذهبی، نمازهای یومیه و مناسبتی در میان اقوام مختلف.
منظور از بعد جامعهای خبر ساز کردن حضور در راهپیماییهای ملی و محلی، همیاری در فعالیتهایی مانند حوادث طبیعی و اقدامات عامالمنفعه همچون جشن عاطفهها، روز نیکوکاری، روز درختاری و مانند آن.
دروازهبانی خبر
منظور از دروازهبانی خبر عبارت است از بررسی خبرهای بخش خبری ۲۱:۰۰ شبکۀ یک سیما در مورد گزینش خبرهای منعکس شده در خصوص مولفههای ششگانه هویت ملی با سایت واحد مرکزی خبر که در آنها به شکلی جنبههای گوناگون هویت ملی منعکس شده و این بخش خبری یا به آن خبرها نپرداخته است و یا به نحوی متفاوت آنها را پوشش داده است.
انگارهسازی
منظور از انگارهسازی در خبر آن است که بخش خبری ۲۱:۰۰ شبکۀ اول سیما به چه میزان اقلیتهای قومی، اقلیتهای مذهبی و نمادها و نشانههای هویت ملی را در قالب چه عناصر گفتاری (خبر مکتوب، ارتباط زنده یا تولیدی، مصاحبه، گزارش)، و عناصر تصویری (عکس، کپشن، گرافیک، انیمیشن، فیلم، لوکیشن) منعکس، نامگذاری و به تصویر کشیده توصیف میکند.