در این راستا یافته های حاصل از پژوهش در فصل چهارم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این فصل با تكیه بر سؤالات موردنظر در پژوهش به بحث و نتیجه گیری پیرامون یافته ها پرداخته شده است .
5-2- بحث و نتیجه گیری پیرامون اطلاعات توصیفی پژوهش
در این بخش به بحث پیرامون اطلاعات توصیفی ارائه شده درجدول شماره)4-1(و شماره )4-2(پرداخته می شود.
– در خصوص وضعیت تحصیلی آزمودنی ها بین 289 نفر پاسخگو 39.84درصد (115 نفر) بیسواد، 20.4 درصد (59 نفر) سیکل، 6.6 درصد (19 نفر) نهضت، 23.5 درصد (68 نفر) دیپلم، 2.8 درصد (8 نفر) فوق دیپلم، 6.6 درصد (19 نفر) لیسانس و 0.3 درصد (1 نفر)فوق لیسانس هستند.
– در خصوص وضعیت اشتغال آزمودنی­ها بین 288 نفر پاسخگو 74.0 درصد (213 نفر) خانه دار، 11.1 درصد (32نفر) بازنشسته، 0.3 درصد (1 نفر) بهیار، 0.3 درصد (1 نفر) کشاورز، 1.7 درصد (5 نفر)آرایشگر، 1.0 درصد (3 نفر) آزاد، 2.8 درصد (8 نفر) معلم، 8.0 درصد (23 نفر) ورزشکار، 0.3 درصد (1 نفر) مهندس و 0.3 درصد (1نفر) مدیر مهد کودک هستند.
– با توجه به نتایج تحقیق بین سوالات متغیر موانع زمانی و مکانی تفاوت وجود دارد و با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین رتبه ای سوال اول(لوازم و تجهیزات مناسب برای انجام فعالیت ورزشی ندارم.) برابر 21/2 و بیشتر از سایر سوال ها بوده است، بنابراین بیشترین اهمیت را از دید زنان سالمنددارد.
– با توجه به نتایج تحقیق بین سوالات متغیر موانع جسمانی و روانی تفاوت وجود دارد و با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین رتبه ای سوال اول(به دلیل مشکلات جسمانی- حرکتی نمی توانم ورزش کنم.) برابر 59/1 و بیشتر از سوال دوم(به دلیل مشکلات روحی و روانی نمی توانم ورزش کنم.) بوده است، بنابراین اهمیت بیشتری را از دید زنان سالمنددارد.
– با توجه به نتایج تحقیق بین سوالات موانع اجتماعی- فرهنگی تفاوت وجود دارد و با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین رتبه ای سوال اول(بخاطر بی توجهی مسئولان به ورزش زنان هیچ انگیزه به ورزش کردن ندارم.) برابر 85/3 و بیشتر از سایر سوال ها بوده است، بنابراین بیشترین اهمیت را از دید زنان سالمنددارد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
– با توجه به نتایج تحقیق بین سوالات موانع ساختاری تفاوت وجود دارد و با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین رتبه ای متغیر سوال اول(سرمایه و بودجه کافی به ورزش اختصاص نمی یابد.) برابر 69/2 و بیشتر از سایر سوال ها بوده است، بنابراین بیشترین اهمیت را از دید زنان سالمنددارد.
– با توجه به نتایج تحقیق به لحاظ آماری با اطمینان 95 درصد بین سوالات موانع درون فردی تفاوت وجود ندارد.
– با توجه به نتایج تحقیق بین عوامل مؤثر بر مشارکت زنان سالمند در فعالیت های ورزشی تفاوت وجود دارد و با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین رتبه ای متغیر موانع ساختاری برابر 37/4 و بیشتر از سایر متغیرها بوده است، بنابراین بیشترین اهمیت را از دید زنان سالمنددارد.
5-3- بحث و نتیجه گیری پیرامون اطلاعات استنباطی پژوهش
5-3-1- الویت بندی موانع مشاركت زنان سالمند در فعالیتهای ورزشی
یافته های پژوهش نشان داد كه 3 علت اصلی عدم مشاركت زنان سالمند شهر یزد در فعالیتهای ورزشی موانع ساختاری، موانع خانوادگی و توانمندی­ها، موانع زمانی و امکاناتی هستند. موانع ساختاری مهمترین عاملی بود كه در این پژوهش به عنوان مانع برای شركت در فعالیت­های ورزشی از طرف زنان سالمند مطرح شد. باتوجه به اطلاعات توصیفی حاصل از پرسشنامه های جمع آوری شده این مؤلفه میانگین رتبه ای 4/37 بیشترین تاثیر در عدم مشارکت زنان سالمند در فعالیتهای ورزشی دارد. این عاملی است تا نتوانند از امكانات ورزشی استفاده كنند. از جمله موانع ساختاری از نظر آزمودنی ها وقت گیر بودن وسیله نقلیه عمومی، شلوغی اماكن ورزشی، كمبود اماكن ورزشی و عدم نگهداری صحیح ازامكانات ورزشی ازموانع شركت در فعالیتهای جسمانی و ورزشی محسوب می­ شود كه البته در این آزمودنی­ها به دلیل بالا بودن سن و مشكلات جسمانی و حركتی، نزدیک بودن محل فعالیت جسمانی و ورزشی نیز مهم تلقی می شود و زنان سالمند مایلند فعالیت های ورزشی را در نزدیكی محل سكونت خود پیگیری كنند و نبود امكانات و تسهیلات ورزشی را در نزدیک محل سكونت خود به عنوان مانعی برای فعالیت های جسمانی و ورزشی می دانند. همچنین به دلیل كمبود فضاهای ورزشی ، فضاهای موجود بیش از حد ظرفیت مورد استفاده قرار می گیرند و از این رو فعالیت در چنین محیطی زیاد خوشایند نیست. از سوی دیگر استفاده بیش از حد از فضاهای ورزشی موجب فرسودگی و عدم كارایی مناسب آنها می شود. همجنین با بررسی موانع ساختاری ورزش مشخص شد بودجه کافی برای فعالیتهای ورزشی سالمندان در نظر گرفته نمی شود كه این وضعیت می تواند موجب كاهش مشاركت زنان سالمند در فعالیتهای ورزشی شود و باعث شود سنین سالمندی كه عمدتاً سنین آرامش و راحتی است برای آنان با سختی و مشقات زیادی همراه شود. یكی از مواردی كه بوسیله آزمودنیها مورد تائید قرار گرفت سرمایه و بودجه کافی به ورزش اختصاص نمی یابد. كه این مسئله خود عاملی مؤثر می باشد و مسئولین شهر باید به فكر فراهم کردن وسایل ، تجهیزات و اماكن ورزشی باشند تا حتی زنان سالمند با وضعیت مالی متوسط و ضعیف نیز بتوانند از آن وسایل و اماكن ورزشی استفاده كنند.
دومین عاملی كه از طرف زنان سالمند به عنوان مانع شركت در فعالیت های ورزشی مطرح شد موانع خانوادگی و توانمندی­ها بود. با بررسی این مؤلفه مشخص شد مهم ترین عاملی که در موانع خانوادگی و توانمندی ها وجود دار

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.
د بالا بودن هزینه اماکن ورزشی، متاسفانه وضعیت مالی اكثر زنان سالمند به گونه ای است كه توان لازم را جهت استفاده از وسایل، تجهیزات و اماكن ورزشی ندارند. حتی برخی از آنان توان مالی لازم برای خرید وسایل نقلیه شخصی و یا استفاده از وسایل نقلیه عمومی جهت رفت و آمد به اماكن ورزشی و تفریحی را دارا نمی باشند. وضعیت مالی نامناسب و درآمد كم دستیابی به مكان ها و امكانات و تسهیلات لازم برای شرکت در گروه گسترده ای از فعالیت های ورزشی را كاهش می دهد. مشكلات مالی رابطه منفی با شركت در بسیاری از فعالیت های جسمانی و ورزشی دارد. از نظر زنان سالمند موانع ساختاری یكی از موانع مؤثر بر مشاركت آنها در فعالیتهای ورزشی محسوب می گردد. از نظر زنان سالمند هزینه های دریافتی برای استفاده از سالنهای ورزشی زیاد است و این امر می تواند تحت تأثیر سایر هزینه ها در سطح كشور باشد. وقتی كه هزینه نگهداری سالنها و هزینه های جاری آنها زیاد است در نتیجه هزینه هر سانس ورزشی نیز زیادتر از قبل می شود و هزینه سرانه هر فرد برای شركت درفعالیتهای ورزشی افزایش می یابد . درمجموع به نظر می رسد كه تنها راه حل این مسئله این است كه هزینه­ های سالنهای ورزشی از طریق سازمانهای دولتی پرداخت شود و سعی شود كه تمام هزینه های سالن­ها و مجموعه­های ورزشی از افراد شركت كننده در آنها گرفته نشود و به نحوی دولت برای ترویج فرهنگ ورزش و گسترش آن یارانه پرداخت نماید تا سهم پرداختی از طرف مردم برای انجام فعالیتهای جسمانی و ورزشی كاهش یابد و مشكلات مالی در این زمینه كم رنگ شوند. گذشته از هزینه های سنگین استفاده از اماكن ورزشی، هزینه تهیه و استفاده از وسایل ورزشی نیز بسیار سنگین است كه البته در بعد سلامتی، این هزینه­ها كمتر به وجود می آید و در این راستا وسایل و امكانات كمتری نسبت به سایر رشته های ورزشی موردنیاز است ولی به هرحال وسایل ابتدایی مثل كفش های ورزشی برای شركت در فعالیتهای جسمانی و ورزشی به نحوی كه خود باعث بروز آسیب دیدگی در فرد نشوند نیز هزینه های زیادی را دربردارد.
سومین مانعی كه بر سر راه شركت در فعالیت های جسمانی و ورزشی از طرف زنان سالمند مطرح شد موانع زمانی و امکاناتی بود. كمبود زمان، احساسی است كه فقدان زمان كافی برای انجام تمام كارهایی كه دوست داریم انجام دهیم را به ما می رساند. باتوجه به نتایج پژوهش ، عامل زمان یكی از موانع مشاركت زنان سالمند در فعالیت های ورزشی محسوب می گردد. باتوجه به اطلاعات حاصل از این مؤلفه متوجه می شویم كه مواردی از قبیل نبود مکان ورزشی کافی، مشغله کاری و سایر تعهدات اجتماعی از موانع مشاركت در فعالیت های ورزشی محسوب می شود.متاسفانه در جامعه، دوران سالمندی به جای اینكه صرف استراحت و تفریح شود می بایست صرف تلاش و زحمت ، حتی بیشتر از قبل شود.سالمندی سنی است كه فرد سالمند باید به فكر فرزندان خود ومشكلات مربوط به ازدواج و حمایت آنها باشد و این كار نیز نیازمند هزینه های زیادی است كه مطمئناً نمی توان آنها را از حقوق بازنشستگی تهیه كرد و سالمندان مجبور به انجام كار دوم برای برآورده كردن نیازهای خود هستند و این نیازمند صرف وقت است كه سالمند را از گذراندن وقت درفعالیتهای جسمانی و ورزشی منع می كند.نتایج پژوهش حاضر با نتایج تحقیق باقرزاده (1379)، حسن زاده و همکاران (1384)، کشاورز (1388)،گویین (2008) همسو و با نتایج تحقیقات سلامی و همکارانش (1383) ، لورین و نولا (2003)و شریعتی و همکارانش (1390)، تارک امین[66] (2011) ناهمسو می باشد.به نظر می­رسدتفاوت درخصوصیات فردی افرادوجامعه باعث این تضادشده است.
5-4- پیشنهادهای كاربردی
– تلاش درجهت راه اندازی و گسترش ایستگاه های ورزشی و صبحگاهی در پارك ها و محله های شهر
– كمك به كاهش مشكلات مادی زنان سالمند در جهت كاهش مشغله های آنان و افزایش فرصت شركت درفعالیت های جسمانی و ورزشی
– انتخاب مربیان شایسته ورزشی به نحوی كه بتوانند برنامه ریزی تمرینات مناسب زنان سالمند را انجام دهند و از خستگی های زودرس در آنها بكاهند .
– آشناسازی زنان سالمند در رابطه با فوایدفعالیتهای ورزشی وامكان درمان بیماری های گوناگون از طریق آن
– راه اندازی و گسترش جاده های سلامتی در پارك ها و مكان های عمومی
– توجه بیشتر در نگهداری سالنها و امكانات ورزشی و تلاش در جهت افزایش فضاها و امكانات ورزشی
– اصلاح سیستم حمل و نقل عمومی درجهت سرویس دهی بهینه به سالن ها و اماكن ورزشی شهر
– پرداخت بخشی از هزینه های سالنها و اماكن ورزشی توسط بخش دولتی در جهت كاهش هزینه شركت در فعالیتهای جسمانی و ورزشی برای زنان سالمند
5-5- پیشنهادهای پژوهشی
– انجام پژوهش مشابه با پژوهش حاضر با درنظرگرفتن عامل جنسیت و تفاوتهای بین آنها.
– انجام پژوهش مشابه در سطح كشور در جهت موانعی كه در كشور جنبه عمومی دارند.
– انجام پژوهش مشابه در سایر شهرهای استان و مقایسه وضعیت شهرهای استان با یكدیگر .
– انجام پژوهش مشابه در گروه سنی میانسالان و جوانان و مقایسه نتایج آن با تحقیق حاضر.
– انجام پژوهشی در رابطه با شناخت عوامل مؤثر در تمایل افراد به فعالیتهای جسمانی و ورزشی و تلاش در جهت گسترش و شناسایی آن عوامل به بقیه افراد جامعه .

5-.ZELMAN ↑
5-.JOHNSON ↑
5-DIEM . Snyder ↑
. Spreitzer ↑
. Vander Zwaag ↑
. Council of Europe ↑
. Council of Austrian ↑
. local community ↑
. Public ↑
. private organization ↑
. Occupation ↑
. Guo min ↑
. Palm Yvrgyn ↑
. Kupper ↑
. Wellbeing ↑
. American College of Sports Medicine ↑
. Shepherd ↑
. Norvell and et al ↑
. Blumental and emercy ↑
. Lockhart ↑
. Bream ↑
. Shungold ↑
. Gender ↑
. Maxhana ↑
. Esparling ↑
. Crawford ↑
. Jackson ↑
. Godbi ↑
. Intrapersonal ↑
. Interpersonal ↑
. Structural ↑
. Sallis ↑
. Hovel ↑
. Hofstetter ↑
. Lack of time ↑
. social influence ↑

فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
۱-۵ مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۸۵
۲-۵ بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۸۵
۳-۵ محدودیت ها ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۹۵
۴-۵ پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۹۵
منابع
منابع فارسی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۹۶
منابع لاتین ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۱۰۰
پیوست ها
پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان
پرسشنامه وسواس فکری- عملی مادزلی
پرسشنامه حساسیت اضطرابی
پرسشنامه پن اسمیت
پرسشنامه افسردگی بک
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
پرسشنامه شخصیت نئو
چکیده انگلیسی
جدول ها
جدول ۱-۲: خصیصه ها و رفتار افسردگی ………………………………………………………………………………………………………………………..۲۵
جدول ۱-۴: میانگین و انحراف استاندارد متغیرها بین زنان و مردان و به صورت کلی…………………………………………………….۷۱
جدول ۲-۴: ماتریس کوواریانس متغیرهای مورد مطالعه ………………………………………………………………………………………………….۷۳
جدول ۳-۴: مسیرهای علی غیرمستقیم (واسطه ای) متغیرها …………………………………………………………………………………………۷۷
ادامه جدول ۳-۴:مسیرهای علی غیرمستقیم (واسطه ای) متغیرها ………………………………………………………………………………….۷۸
جدول ۴-۴: مسیرهای علی مستقیم متغیرهای مستقل مکنون بر متغیرهای وابسته مکنون …………………………………………۸۲
نمودارها
مدل شماره ۱ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۸
مدل شماره ۲٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۸
مدل شناختی افسردگی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۹
مدل شناختی پانیک …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۴۴
پژوهش های تاییدکننده پنج عامل بزرگ شخصیت …………………………………………………………………………………………………………۵۵
مدل علی- ساختاری(۱): روابط بین متغیرها و شاخص های برازش مدل…………………………………………………………………………۷۵
مدل علی- ساختاری(۲) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۸۱
فصل اول
کلیات
۱-۱ مقدمه
در حال حاضر اختلالات روانی به دلیل ماهیت آشفته ساز، شیوع فراوان و پیچیدگی های ماهیتی و همچنین هزینه های گزاف مراقبتی مورد توجه فراوان قرار گرفته اند. بعلاوه ،نگاه جامعه امروز به آن ها، نگاهی علمی و به سرعت در حال پیشرفت است. امروزه اختلالات اضطرابی و خلقی از شایعترین اختلالات روانی هستند و افراد مبتلا به این اختلالات به وفور توسط روان شناسان بالینی تحت درمان قرار می گیرند ( بخشی پور، دژکام، مهریار و بیرشک، ۱۳۸۳).
در این راستا، نرخ شیوع اختلال افسردگی در طول عمر ۱۷درصد (کسلر[۱] و همکاران، ۲۰۰۵) و میزان بروز سالیانه افسردگی اساسی ۵۹/۱ درصد (زنان ۸۹/۱ درصد و مردان ۱/۱ درصد) است (سادوک[۲]و کاپلان[۳]،۲۰۰۷). همچنین نرخ شیوع اختلالات اضطرابی به ۸/۲۸ درصد و میزان بروز آن به ۱۸ درصد می رسد (کسلر و همکاران، ۲۰۰۵).
فهم سازه های تاثیر گذار و بیان صریح عواملی که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم بر افسردگی و اضطراب تاثیر می گذارند، کاری دشوار است . با این حال ، تلاش پژوهشگران و محققان در این عرصه ، نتایج امیدوارکننده ای در پی داشته است . در همین راستا ، توجه به نقش سازه های شخصیتی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در سبب شناسی اختلال های افسردگی و اضطرابی و بررسی اثرات مستقل و تعاملی این سازه ها با بهره گیری نظام آماری پیشرفته مدل یابی معادلات ساختاری جهت پیش بینی و تبیین اثرات این سازه ها بر این حوزه از اختلال های روانشناختی می تواند کمک کننده پژوهش ها و رویکردهای درمانی آتی در زمینه اختلال های هیجانی باشد.
۲-۱ بیان مساله :
اختلالات افسردگی و اضطرابی ، جزء اختلالات شایع و ناتوان کننده بوده و در طول دو دهه اخیر ، چندین مطالعه ملی در این حوزه ها انجام گرفته و دو طبقه از اختلالات روانی را که به ویژه در جمعیت عمومی بزرگسالان رایج است ؛ اختلال افسردگی با شیوع در طول عمر تقریبا ۱۷ درصد و اختلالات اضطرابی با شروع در طول عمر تقریبا ۲۹ درصد رامشخص کرد
ه اند (کسلرو همکاران، ۲۰۰۵). این اختلالات هزینه های زیادیبه جامعه تحمیل می کنند و با توجه به این مسائل ، تشخیص و توصیف دقیق این اختلالات از اهمیت خاصی برخوردار است.
خلق افراد افسرده، غمگین، مضطرب و تحریک پذیر است، تفکر آن ها کند و آشفته بوده، دچار فقدان تمرکز هستند، دیدگاه بدبینانه ای دارند، خود را سرزنش می کنند، دچار تردید و دودلی اند، عزت نفس پایینی دارند. از فعالیت های شغلی و اجتماعی اجتناب می کنند، تمایل به فرار و گوشه گیری دارند، دچار وابستگی زیادی هستند. در افراد افسرده، راه رفتن کند می شود، گریه کردن وجود دارد. این افراد دچار کاهش یا افزایش اشتها، فقدان نیروی زندگی، اختلال خواب، کندی و بیقراری هستند(بلک برن[۴]و دیویدسون[۵]، ۱۹۸۹).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
از طرفی احساس اضطراب دو مولفه دارد: با خبر شدن فرد از تغییرات جسمی خود (مثل تپش قلب و تعریق) و با خبر شدن از اینکه عصبی شده است یا ترسیده است. اضطراب بر تفکر، ادراک، و یادگیری فرد هم اثر می گذارد (سادوک و کاپلان،۲۰۰۷).
اختلال اضطراب فراگیر (GAD)[6] شایع ترین اختلال اضطرابی است (بارلو[۷]، ۲۰۰۲، به نقل از ولز[۸]، ۱۳۸۸). این اختلال، با نگرانی افراطی و غیر قابل کنترل همراه با برخی علایم اضطراب مشخص می شود (انجمن روانپزشکی آمریکا[۹]،۲۰۰۰، به نقل از ولز، ۱۳۸۸). ویژگی های دیگر اختلال اضطراب منتشر عبارت است از مشکل در تمرکز، خستگی زودرس، بیقراری، تحریک پذیری و تنش عضلانی شدید. این اختلال، حدود ۵ درصد از کل جمعیت را شامل می شود (ویتچن و هویر[۱۰] ، ۱۹۹۴، به نقل از دیویسون[۱۱]، نیل[۱۲]و کرینگ[۱۳]، ۱۳۸۷).
علاوه بر این، در اختلال وحشتزدگی ( پانیک[۱۴]) به عنوان یکی دیگر از زیرمجموعه اختلالات اضطرابی، فرد به ناگهان و بی دلیل دچار یک مجموعه نشانه ی آزار دهنده از جمله تنگی نفس، تپش قلب، حالت تهوع، درد سینه، احساس خفگی، سرگیجه، تعریق، رعشه، بیم شدید، وحشت و احساس مرگ قریب الوقوع می شود. شیوع اختلال پانیک در طول زندگی حدود ۲ درصد برای مردان و بیش از ۵ درصد برای زنان است (کسلر و همکاران، ۱۹۹۴، به نقل از دیویسون، نیل و کرینگ، ۱۳۸۷). درDSMIV-TR[15]دو دسته ملاک تشخیصی برای اختلال پانیک وجود دارد: یکی بدون بازارهراسی و دیگری با آن (سادوک و کاپلان، ۲۰۰۷).
همچنین، اختلال وسواس فکری– عملی( OCD)[16] نیز یکی دیگر از انواع اختلالات اضطرابی است که در آن،افکار دائم عودکننده بوده و اجبارها و اضطرارهایی هستند که یا موجب اتلاف وقت شده و یا باعث پریشانی و ضرر و زیان می گردند ( DSMIV-TR، انجمن روانشناسی آمریکا،۱۹۹۹). در این راستا، وسواس ها افکار دائمی، تکانش ها یا تصوراتی هستند که به صورت ناخوانده، مزاحم و یا نامناسب تجربه می شوند (ولز و موریسون [۱۷]، ۱۹۹۴؛ به نقل از ولز، ۱۳۸۵). از طرفی، اجبار،رفتاری تکراری بوده که آشکارو یا پنهان است.در تحقیقات زمینه ای در مورد همه گیرشناسی، میزان شیوع وسواس فکری-عملی در طول مدت زندگی ۵/۲ درصد به دست آمده است(کارنوی گلدینگ[۱۸]، سورنسون[۱۹] و بارنام[۲۰]، ۱۹۸۸؛ به نقل از ولز،۱۳۸۵).
اختلال های وسواس فکری – عملی، اضطراب فراگیر،پانیک و افسردگی به واسطه ی نشانه های رفتاری، هیجانی و شناختی خویش بر کارکردهای روزانه مبتلایان، تاثیرات منفی بر جای گذاشته و سالیانه میلیون ها نفر را به مراکز درمانی سوق می دهند (روزنهان[۲۱] و سلیگمن[۲۲]،۱۹۹۵). مطالعات نشان می دهد که اختلالات اضطرابی موجب کاهش کیفیت زندگی می شود که شامل سازه هایی از رضایت شغلی و روابط فرد با دیگران است (وایسمن[۲۳]، شلدون[۲۴] و گرینگ[۲۵]، ۲۰۰۰ ).
Job Satisfaction - رضایت شغلی
در راستای نشانه شناسی و سبب شناسی این اختلالات، در سال های اخیر بر نقش کارکرد تنظیم هیجان تاکید فراوانی شده است به نحوی که تحقیقات نشان می دهند که تنظیم هیجان ، عامل مهمی در تعیین سلامتی و داشتن عملکرد موفق در تعاملات اجتماعی است (سیچتی[۲۶]و همکاران،۱۹۹۷؛ تامپسون[۲۷]

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.
>،۱۹۹۱، به نقل از یوسفی، ۱۳۸۵). به نحوی که نقص در تنظیم هیجان با اختلالات درون ریز (مانند افسردگی، اضطراب، انزوای اجتماعی) ارتباط دارد (ایزنبرگ[۲۸]و همکاران، ۲۰۰۱). به تعبیری، تنظیم هیجان تمامی فرایندهای بیرونی و درونی مسئول برای نظارت، ارزیابی و اصلاح واکنش های هیجانی، به ویژه حالت های شدید و زودگذر آن، به منظور نیل به اهداف فرد را در بر می گیرد(تامپسون، ۱۹۹۴). نگرانی و برانگیختگی هیجانی از عواملی هستند که تاثیر زیادی بر عملکرد افراد در موقعیت ها دارند. این اثرات از دو جنبه قابل بررسی است: نخست این که تغییرات هیجانی به واسطه اثراتی که بر عملکردهای ذهنی دارند، اختلالاتی را در کارکرد ذهنی ایجاد می کنند، دوم این که تفسیری که افراد از این برانگیختگی ها دارند، بر عملکرد و همچنین بر میزان هیجانات آن ها تاثیر می گذارد (حیدری، احتشام زاده و حلاجانی، ۱۳۸۹).
هیجان دارای عملکرد اطلاعاتی بوده و بر پیشایندهای پردازش اثر می گذارد. در اختلالات هیجانی، معمولا خود پاسخ های هیجانی مرکز فعالیت خودتنظیمی هیجانی – شناختی می شوند و بنابراین موجب حفظ موقعیت می گردند(ولز، ۱۳۸۵). از این رو ، افراد مضطرب و افسرده در تنظیم هیجان مشکل دارند. تنظیم هیجان شامل دامنه گسترده ای از فیزیولوژی هشیار و ناهشیار، رفتار و راهبردهای شناختی است که هیجان را کاهش داده ، نگهداری کرده یا افزایش می دهد (پور فرج عمران، ۲۰۱۱).
مفهوم کلی تنظیم شناختی هیجان بر شیوه شناختی دستکاری ورود اطلاعات فراخوانده هیجان دلالت دارد (تامپسون،۱۹۹۱؛اوکسنر[۲۹]وگروس، ۲۰۰۴،۲۰۰۵ ، به نقل از حسنی و همکاران، ۱۳۸۷). پژوهش های پیشین ۹ راهبرد متفاوت تنظیم شناختی را به صورت مفهومی شناسایی کرده اند: ملامت خویش[۳۰](سرزنش کردن و مقصر دانستن خود به خاطر رخدادی که اتفاق افتاده است)، پذیرش[۳۱](پذیرش رخداد رضایت دادن به آنچه که اتفاق افتاده است)، نشخوارگری[۳۲](تفکر درباره ی احساسات و افکار وابسته به آن رخداد منفی)، تمرکز مجدد مثبت[۳۳](تفکر درباره ی مسائل شادی بخش و خوشایند به جای تفکر درباره ی آن رخداد واقعی)، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی[۳۴](تفکر درباره اینکه با آن حادثه و رخداد چگونه می توان برخورد کرد و در این راه قدم هایی می توان برداشت)، ارزیابی مجدد مثبت[۳۵](افکار مربوط به الحاق معانی مثبت به آن رخداد بر حسب رشد فردی)، دیدگاه پذیری[۳۶](افکار مربوط به نسبی بودن آن رخداد در مقایسه با سایر رخدادها)، فاجعه انگاری[۳۷](افکار مربوط به تاکید آشکار بر فاجعه یا مصیبت بار بودن تجربه)، و ملامت دیگران[۳۸](سرزنش دیگران و مقصر دانستن آن ها به خاطر رخدادی که اتفاق افتاده است) (گارنفسکی[۳۹]، کرایج[۴۰] و اسپینهاون [۴۱]، ۲۰۰۱،۲۰۰۲، به نقل از حسنی و همکاران،۱۳۸۷).
در این راستا مطالعه پورفرج عمرانی(۲۰۱۱) نشان داده است که فاجعه انگاری، ملامت خویش و نشخوار گری به عنوان زیر مقیاس هایی از راهبرد های شناختی تنظیم هیجان با سطوح بالای اضطراب و افسردگی و تمرکز مجددمثبت، ارزیابی مجدد مثبت و برنامه ریزی با سطوح پایین افسردگی و اضطراب مرتبط اند. این یافته ها بیان می کنند که ملامت خود با گزارشی از نشانه های افسردگی و اضطراب مرتبط است و نشخوارگری به عنوان مهمترین پیش بینی کننده ی نشانه های افسردگی و اضطراب به شمارمی آید.
از طرفی دنیس[۴۲] (۲۰۰۷) نشان داده است که بازارزیابی شناختی عامل کلیدی در کاهش خطر خلق افسرده است و مطالعه سالیوان[۴۳]و همکاران (۱۹۹۵) حاکی از آن است که نمونه های بالینی افسرده به طور معنادار نمره بالایی در ملامت خویش، نشخوارگری و فاجعه انگاری نسبت به دیگر نمونه ها به دست می آورند.
از سویی گارنفسکی و کراج(۲۰۰۵) نشان داده است که نمونه های بالینی افسرده نمره بالایی در ملامت دیگران کسب کرده که غیر قابل انتظار است. همچنین ویلسون[۴۴](۱۹۹۶) نشان داد که افراد بالینی افسرده نمره های بالایی در پذیرش نشان می دهند. با این حال آلدوا و هوکسما و ویزر[۴۵]( ۲۰۱۰) دریافتند که پذیرش با افسردگی و اضطراب ارتباط معناداری نداشته و ارزیابی مجدد با افسردگی و اضطراب ارتباط کمی دارد.
از سویی گارنفسکی، کراج، اسپینهاون[۴۶](۲۰۰۱) نشان داده اند که راهبرد
های سازگارانه تر مانند تمرکز مجدد مثبت و بازارزیابی مجدد به طور منفی با اضطراب و افسردگی مرتبطبوده به نحوی کهبین نشخوارگری، سرزنش خود و فاجعه انگاری در یک طرف و افسردگی و اضطراب در طرف دیگر ارتباط مثبت وجود دارد.
در پژوهشی دیگر مشخص شد که راهبردهای ناسازگارانه نشخوارگری، ملامت خود، ملامت دیگران، فاجعه انگاری با اضطراب رابطه مثبت و معنادار دارند؛ در حالیکه راهبردهای پذیرش، دیدگاه گیری، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی و ارزیابی مجدد مثبت رابطه معنادار و منفی با اضطراب دارند. از بین راهبردهای مذکور، نشخوارگری بیشترین توان پیش بینی کنندگی را برای نمرات اضطراب نشان داد ( مشهدی و همکاران، ۱۳۹۰).
علاوه بر این، در بازنگری پژوهش های مربوط به تنظیم هیجان، گروس[۴۷]( ۱۹۹۹) اشاره نمود که تفاوت های فردی در تعدیل هیجان در هر یک از مراحل تولید هیجان ها مشاهده می شود (به نقل از حسنی و همکاران، ۱۳۸۷). در این راستا، ویژگی های شخصیتی به عنوان مولفه های مهمی در تعدیل هیجان ها و تنظیم آن ها نقش مهمی دارند و در این رابطه، درباره وجود دو بعد بزرگ روان نژندی گرای[۴۸]( N) و برون گرایی[۴۹]( E) در سطح شخصیت بین مولفان و پژوهشگران توافق زیادی مشاهده شده است. توضیح اینکه تمایل عمومی به تجربه عواطف منفی چون ترس، غم، عصبانیت، احساس گناه مجموعه حیطهN را تشکیل می دهد. از سویی جامعه گرا بودن، دوست داشتن مردم، با جرات بودن، فعال، پرانرژی و پرحرف بودن از صفات برونگراها است(حق شناس، ۱۳۸۵).
هرچند در زمینه ی رابطه ی صفات شخصیتی و حالت های هیجانی مطالعات متعددی صورت گرفته است، ولی در زمینه ی راهبردهای تنظیم هیجان بر اساس ابعاد شخصیتی یافته های پژوهشی اندک است. با این حال یکی از دلایل اساسی تفاوت افراد در تنظیم هیجان را می توان در تفاوت های شخصیتی آن ها جست و جو کرد.
در این راستا حسنی و همکاران ( ۱۳۸۷) نشان دادند که افراد روان نژندگرا در برخورد با تجربه ی منفی بیشتر از راهبردهای ملامت خویش، پذیرش، نشخوارگری، دیدگاه گیری، فاجعه انگاری و ملامت دیگران و افراد حائز پایداری هیجانی از راهبردهای تمرکز مجدد مثبت و تمرکز مجدد بر برنامه ریزی استفاده می کنند. مبتنی بر این یافته ها ایشان نتیجه گرفته اند که برون گرایی و روان نژندی گرایی راهبردهای مقابله ای را تحت تاثیر قرار می دهند به نحوی که روان نژندگرایی به صورت مثبت با راهبردهای ناسازگارانه ملامت خود همبسته بوده (واتسون ۲۰۰۰، دیوید[۵۰] و سولس[۵۱]۱۹۹۹، به نقل از حسنی و همکاران، ۱۳۸۷). در صورتیکه بولاند و کاپلیز ( ۱۹۹۷) و وولراث و همکاران (۱۹۹۵) دریافتند که روان نژند گرایی با ارزیابی مجدد مثبت همبستگی منفی دارد(به نقل از حسنی و همکاران،۱۳۸۷).
از سویی کلارک و واتسون (۱۹۹۱) بیان کرده اند که روان نژندگرایی هم با اختلالات خلقی و هم اضطرابی مرتبط است در حالی که برون گرایی به طور ویژه با افسردگی مرتبط است (به نقل ازروزلین[۵۲]، لورنس[۵۳]، مایر و براون، ۲۰۱۲).در مطالعه ای دیگر میدل دورپ[۵۴](۲۰۰۶) نشان دادند برون گرایی پایین با افسردگی و اضطراب مرتبط بوده و روان نژندگرایی بالا و برون گرایی پایین با اضطراب و افسردگی ارتباط داشت. از سویی در مطالعه ای دیگر بنونو[۵۵] و همکاران (۲۰۰۱) به این نتیجه رسیدند که بین برون گرایی پایین و آگورافوبیا ارتباط وجود دارد ولی با اختلال افسردگی اساسی و پانیک رابطه ای مشاهده نشد (بنونو و همکاران، ۲۰۰۱، به نقل از میدل دورپ، ۲۰۰۶). همچنین براون و همکاران (۱۹۹۸) در مطالعه ای دریافتند که بین برونگرایی پایین با اختلال افسردگی اساسی ارتباط وجود دارد ولی با اختلال پانیک و اضطراب منتشر و آگورافوبیا رابطه ای وجود ندارد (براون و همکاران، ۱۹۹۸؛ به نقل از میدل دورپ، ۲۰۰۶). از سویی چیوکوتا[۵۶]و استیلز[۵۷](۲۰۰۴) نشان دادند که تغییر در اختلال اضطراب منتشر با تغییر در برونگرایی مرتبط بوده و تغییر در برونگرایی به طور قویتری با تغییر در اختلال افسردگی ارتباط داشت.
مبتنی بر آنچه عنوان شد، چنین برداشت می شود که افراد مبتلا به افسردگی، اضطراب (اضطراب منتشر، وسواس فکری– عملی، پانیک) در استفاده از راهبردهای تنظیم شناختی هیجان تفاوت های اساسی با یکدیگر دارند. از سویی این راهبردها گاه در نقش عوامل علی موجب تشدید علایم این اختلالات می شوند و از طرفی، مرور ادبیات پژوهش نشان می دهد که در فرایند اثرگذاری این راهبردها بر اختلالات افسردگی و اضطراب عوامل شخصیتی نقش واسطه ای دارند و این عوامل قادرند به عنوان تسهیل کننده یا تعدیل کننده این روابط عمل کنند که در این میان نقش برونگرایی و روان نژندگرایی برجسته تر است. از این رو سوال اساسی این پژوهش این است که آیا برون گرایی و روان نژندگرایی نقش
میانجی در روابط بین راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و اختلالات افسردگی و اضطراب منتشر، وسواس فکری– عملی و پانیک ایفا می کنند؟ یا آنکه برون گرایی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان هر دو تاثیری مستقل و مستقیم بر اختلالات ذکر شده دارند؟ همچنین بررسی برازش دو مدل نظری برآمده از ادبیات پژوهشی، با داده های تجربی، مهمترین هدف اصلی این پژوهش است. بر این اساس دو مدل نظری ذیل، اهداف پژوهش حاضر را به صورت طرح اجمالی نشان می دهند.
مدل شماره ۱ مدل شماره ۱

مدل شماره ۲
۳-۱اهمیت و ضرورت پژوهش
افسردگی و اضطراب شایعترین اختلالات هیجانی هستند که بیشترین پژوهش ها و تبیین های نظری را به خود اختصاص داده اند. در طول چند دهه گذشته، رویکرد شناختی بیشترین سهم را در ارائه تبیین های نظری در حوزه ی اختلالات، بالاخص افسردگی و اضطراب به خود اختصاص داده است. در راستای نشانه شناسی و تبیین حالات متغیر این اختلالات، آسیب شناسان روانی بر نقش عوامل شناختی تاکید و مدل های نظری گوناگونی عرضه نموده اند. در چند سال اخیر، بر نقش تعاملی شخصیتی و عوامل شناختی در این اختلالات تاکید بیشتری شده است.
شیوع افسردگی در۸/۱% و اضطراب در ۱۴% کل افراد گزارش شده است (سارتوریوس[۵۸]و همکاران، ۱۹۹۳، به نقل از صالحی و همکاران،۱۳۹۰). در ایران نیز شیوع بالاتر از سایر اختلالات دارد. شیوع بالای افسردگی، اضطراب و سایر مشکلات هیجانی و تاثیر این مشکلات روی عملکرد کلی (فردی، خانوادگی، شغلی و اجتماعی) فرد، موجب شده است که برخی از محققین، عوامل مرتبط با این مشکلات را مورد توجه قرار دهند. از جمله یکی از این عوامل وجود نوعی اختلال در نظم هیجانی ذکر شده است (گراس، ۲۰۰۷)که به قول متخصصین، پیش بینی کننده ی آسیب روانی فرد در آینده (ساندلر، تین، وست[۵۹]، ۱۹۹۴،آبوب، ۲۰۰۵؛ به نقل از صالحی و همکاران، ۱۳۹۰) و عامل کلیدی و مهمی در پیدایش افسردگی و اضطراب است (بیوریگارد[۶۰]و همکاران، ۲۰۰۱، به نقل از صالحی و همکاران، ۱۳۹۰). تنظیم هیجان تمامی فرایندهای بیرونی و درونی مسئول برای نظارت، ارزیابی و اصلاح واکنش های هیجانی، به ویژه حالت های شدید و زودگذر آن، به منظور نیل به اهداف فرد را در بر می گیرد (تامپسون، ۱۹۹۴). از طرفی، جنبه های شناختی تنظیم هیجان، همانند دیگر ابعاد رفتاری و اجتماعی آن در واقع با هدف مدیریت هیجان ها جهت افزایش سازگاری و تطابق بکارمیروند و بخشی از راهبردهای تطابقی هستند که با تجربه و درمان ناراحتی های هیجانی و جسمانی مرتبطند(لازاروس[۶۱]، ۱۹۹۳). تاکنون بیشتر تحقیقات مربوط به راهبردهای شناختی تنظیم هیجان روی افسردگی انجام شده اند(از جمله گارنفسکی و کراج، ۲۰۰۶). تعداد کمتری از پژوهش ها در مورد اضطراب اجرا شده است.
از سوی دیگر صفات شخصیتی افراد تاثیر مهمی بر راهبردهای تنظیم هیجان آن ها داشته است . هرچند در زمینه رابطه صفات شخصیتی و حالت های هیجانی مطالعات متعددی صورت گرفته است، ولی در زمینه ی بررسی راهبردهای تنظیم هیجان بر اساس ابعاد شخصیتی یافته های پژوهشی اندک است. تا کنون مطالعاتی که گروه های شخصیتی غربال شده و همگن را براساس ابعاد برونگرایی و روان نژندی گرایی (درون گرا، برون گرا، نوروزگرا و پایدار هیجانی) از نظر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان مورد مطالعه و مقایسه قرار داده باشد در دانش علمی و پژوهشی انگشت شمار و اندک هستند. با توجه به مطالب مذکور، می توان بیان داشت که صفات شخصیتی نقش بسزایی در خودنظم بخشی و تنظیم هیجان ایفا می کنند و درک این نقش نیازمند بررسی روابط موجود بین ابعاد شخصیت و راهبردهای تنظیم هیجان است، از طرفی، این مطالعات می توانند به فهم و درمان بهتر اختلالات اضطرابی و خلقی کمک کنند.
۴-۱ اهداف پژوهش
۱-۴-۱ هدف کلی:
تعیین روابط علی-ساختاری راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و روان نژندگرایی و برونگرایی با نشانه های افسردگی، اضطراب منتشر، وسواس فکری-عملی و پانیک

 

۶۱۰۶۹۲

 

 

۳۷۲۱۰۴۸۱۳

 

 

 

۱۳۸۶

 

 

۵۳۴۷۹۸

 

 

۳۴۱۶۶۲۸۸۲

 

 

 

۱۳۸۷

 

 

۵۰۵۰۷۱

 

 

۴۰۸۶۱۴۳۸۹

 

 

 

۱۳۸۸

 

 

۶۱۳۶۱۳

 

 

۴۷۱۵۹۶۷۹۸

 

 

 

۱۳۸۹

 

 

۶۴۹۶۰۶

 

 

۳۹۵۶۹۹۰۳۰

 

 

 

۱۳۹۰

 

 

۶۹۱۵۴۶

 

 

۴۴۵۹۷۶۱۹۶

 

 

 

۱۳۹۱

 

 

۹۳۷۴۸۰

 

 

۵۳۵۵۹۹۳۹۷

 

 

منبع: آمارسالیانه ناظرگمرکات استان گیلان
عمده ترین اقلام صادراتی استان عبارتنداز:
-صنایع غذایی شامل انواع کیک و کلوچه، غلات حجیم شده، بستنی، آب معدنی، انواع سوسیس و کالباس
-محصولات کشاورزی مثل چای، کیوی، مرکبات، انواع گل وگیاه
-محصولات صنعتی شامل مصنوعات پلاستیکی، قطعات خودرو، انواع روغن موتورخودرو، سیمان
-محصولات آبزی شامل انواع ماهیان پرورشی، میگوی پرورشی
با توجه به استعدادهای طبیعی، جغرافیایی، وامکانات اقتصادی ومزیت های موجوداشاره شده، توجه به برنامه ریزی استراتژیک وجهت گیری استراتژیک مناسب توسط بنگاه های کسب وکاروفعال تولیدی صادراتی استان می تواند باعث افزایش عملکرد صادرات وتحرک بخش بازرگانی استان گردد.
عکس مرتبط با اقتصاد

 

۲-۲-۶) پیشینه تحقیقات انجام شده

 

۲-۲-۶-۱) نمونه ای ازتحقیقات انجام شده درایران

۱٫ آقای سید حسین جلالی (۲۰۱۱)طی تحقیقی باعنوان”توضیح ارتباط بین جهت گیری استراتژیک و عملکرد صادرات”بااستفاده ابعاد شش گانه جهت گیری استراتژیک ونکاترامن و توسعه داده شده آن توسط مورگان و استرانگ(۲۰۰۳)، رابطه بین جهت گیری استراتژیک و ابعادتهاجمی، تحیلی، تدافعی، آینده نگری، فعالانه وریسک پذیری را برعملکرد صادراتی بین صادرکنندگان صنایع غذایی در ایران با بهره گرفتن از تحلیل همبستگی و رگرسیون مورد آزمون قرارداد. یافته های مطالعه ایشان ارتباط مثبت بین جهت گیری استراتژیک وابعاد تحلیلی، تدافعی، آینده نگری، فعالانه وریسک پذیری وارتباط منفی بین، بعد تهاجمی و ریسک پذیری جهت گیری استراتژیک با عملکرد صادرات رانشان داد.
۲٫ آقای رحیم نیا و صادقیان درسال ۱۳۸۹ طی تحقیقی تحت عنوان “جهت گیری استراتژیک و موفقیت شرکتهای صادراتی”براساس پرسشنامه ۳۴ نمونه ای تصادفی از شرکت های صادراتی واقع در شهرمشهد با بهره گرفتن ازروش تحلیل رگرسیون، ارتباط دوبعد فعال و انفعالی جهت گیری استراتژیک بر موفقیت صادراتی مورد بررسی وآزمون قرارداد. یافته هایشان نشان داد که جهت گیری استراتژیک فعال بطورمثبت موفقیت صادرات وهمچنین انتظارموفقیت آتی شرکت راتحت تاثیرقرار می دهد.
۳٫ آقای زارعی متین و همکارانش در سال ۱۳۸۷ طی تحقیقی تحت عنوان” بررسی رابطه گرایش استراتژیک شرکت با عملکرد سازمانی با بهره گرفتن از کارت امتیازی متوازن ” براساس ۹۲ پرسشنامه از شرکت‎ها و کارشناسان فعال در زمینه فن آوری اطلاعات و با روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی به این نتیجه رسیدند که استراتژی کسب و کار نقش تعیین کننده در عملکرد سازمانی دارد و ابعاد پیش فعالی، آینده نگری، تحلیلی و تدافعی رابطه مثبت و معنا داری با عملکرد سازمانی دارند.
۴٫ قاسمی و همکاران(۱۳۸۹) طی تحقیقی باعنوان”مدل هماهنگی بین استراتژی بازاریابی بین الملل با ابعاد محیطی سازمان و زیرسیستمهای بازاریابی بین الملل واثرآن برعملکرد صادراتی (مورد:صنعت خدمات فنی مهندسی)” نتایج تحقیق نشان می دهد که دو متغیرهماهنگی بیرونی (ابعاد محیطی سازمان) وهماهنگی درونی (زیرسیستم های بازاریابی بین الملل) برعملکردصادراتی اثر می گذارند. واثرهماهنگی درونی نسبت به هماهنگی بیرونی برعملکرد صادرات بیشتراست. نتایج همچنین نشان داد که هماهنگی بیرونی استراتژی‎های بازاریابی بین الملل باابعادمحیطی سازمان نه تنها برعملکرد صادراتی تاثیرداشته بلکه اثرآن به سود شرکت‎های باهماهنگی بیرونی زیادمی باشد. به عبارت دیگرهرچه گونه های استراتژی بازاریابی بین الملل با گونه های رقابتی، ساختارسازمانی وتکنولوژی خدمات هماهنگ ترباشد، عملکرد صادراتی افزایش می یابد.
۵٫ رهنوردوهمکاران(۱۳۹۰)طی تحقیقی باعنوان”بررسی تاثیرهمترازی های عمودی و افقی راهبردهای صادرات برعملکردصادراتی درصدشرکت برترایران”با بهره گرفتن ازنظریه نقاط مرجع راهبردی برای تعیین درجه همترازی راهبردی، یافته هایش نشان داد که بین متغیرهای همترازی و عملکرد صادراتی همبستگی مثبت و قوی و جود دارد، متغیر همترازی عمودی به طورمستقیم برعملکردصادراتی تاثیر می گذارد و متغیرهای همترازی افقی وگروه محصولات نیزتاثیرتعدیل کننده دارند. همچنین میزان تاثیرهمترازی عمودی بر عملکرد صادراتی بیشتراست.
۶٫ قره چه وهمکاران(۱۳۹۰)طی تحقیقی باعنوان” ارائه الگویی برای تعیین عوامل موثر بر عملکرد صادراتی براساس راهبرد رقابتی تمایز درصنعت کانی غیرفلزی” رویکردهای حوزه تعیین کننده عملکردصادراتی که شامل رویکرد اقتضایی، رویکرد شبکه تعاملات کسب و کارورویکردمبتنی برمنابع است راشناسایی و با بهره گرفتن از رویکرد منابع روابط بین اجزای رویکرد منابع سازمان، راهبرهای رقابتی (تمایز) و عملکرد صادراتی را مورد بررسی قرار داد. یافته هایش نشان داد که تاثیرمنابع رقابتی، قابلیت های رقابتی و سیستم‎های سازمانی بر عملکرد صادراتی با به کارگیری راهبرد رقابتی تمایزافزایش داشته است. نتایج حاکی از اهمیت منابع رقابتی در مقایسه با دیگر اجزای رویکرد مبتنی بر منابع (قابلیت‎های رقابتی سیستم های سازمانی) در تعیین عملکرد صادراتی شرکت ها است.

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

۲-۲-۶-۲) نمونه ای ازتحقیقات انجام شده درسایرکشورها

۱٫ فرنسیس وکولینز(۲۰۰۰)براساس پژوهشی باعنوان “تاثیرجهت گیری استراتژیک صادرات بر عملکرد صادرات بنگاه های کوچک و متوسط با فن آوری بالای ” با بهره گرفتن از تحلیل همبستگی، تاثیر دو بعد جهت‎گیری استراتژیک فعالانه ومحافظه کارانه رابرعملکرد صادراتی مورد آزمون قرارداد و یافته هایش تاثیر مثبت آن رامورد تایید قرار داد.
۲٫ اوکپاراوکامبایادیس(۲۰۰۸)درمطالعه ای با عنوان”جهت گیری استراتژیک صادرات بنگاه های کوچک و متوسط وعملکرد یک اقتصاد در حال توسعه(نیجریه)” یافته های اشان نشان دادکه جهت گیری صادرات بررشد صادرات بنگاه های کوچک و متوسط تاثیرمثبت دارد. بنگاه هایی که جهت گیری استراتژیکی فعال در بازارهای صادراتی اتخاذ می کنند نسبت به بنگاه های محافظه کاروانفعالی درتصمیم گیری واجرای استراتژی ها موفق تر هستند.
۳-گاتیگنون وذاگرب (۱۹۹۵) طی پژوهشی باعنوان”جهت گیری استراتژیک وعملکردمحصول جدید “تاثیر جهت گیری استراتژیک بنگاه رابااستفاده ازسه بعد جهت گیری مشتری، جهت گیری رقابتی وفناوری مورد مطالعه قرارداد. نتایج بررسی نشان داد که یک بنگاه متمایل به توسعه برتررقابتی بایستی جهت گیری تکنولوژی قوی داشته باشد. یک جهت گیری رقابتی دربازارهای بارشدبالابه دلیل اینکه بنگاه را قادر می‎سازد تا نوآوری را با هزینه کمتر بهبود دهد، مفید و یک عنصر مهم موفقیت است. در بازارهایی که تقاضا نامطمئن است بنگاه ها جهت گیری تکنولوژی داشته باشند. این جهت گیری منجر به تولیدات با عملکرد موفق می گردد و بنگاه را قادر می سازد تا برای بازار نوآوری بهتری داشته باشد. و در نهایت به سطح عملکردی متعالی دست یابد. لیکن دربازارهای باریسک بالا جهت گیری نوآوری توصیه نمی شود.
۵٫ حسنین واتی(۲۰۱۰) طی پژوهشی باعنوان “ارتباط بین جهت گیری استراتژیک و برنامه ریزی استراتزیک”درصنعت ساختمان مالزی به یافته رسیدکه فرموله کردن برنامه ریزی استراتژیک ازطریق فرایند جامع تدوین، به جهت گیری تدافعی بنگاه ها وابسته است.
۴٫ بینالی دوگان واتایوزدی میری(۲۰۱۰)طی تحقیقی باعنوان “بررسی ارتباط بین جهت گیری استراتژیک و ارزش های فرهنگی (تاثیررهبران ومالکان کسب وکار، ارزش های فرهنگی بر رفتار استراتژیک در شرایط بحران “که جامعه آماری آن واحدهای کوچک ومتوسط زیر مجموعه اتاق بازرگانی استانبول ترکیه بود با بهره گرفتن ازروش تحلیل عاملی، واستفاده ازالگوی گونه شناسی مایلزواسنومورد بررسی قراداد ویافته هایش نشان دادکه اگراجتناب ازعدم اطمینان درمدیران ومالکان واحدهای کسب وکاربالا باشد، آنها شرایط بحران را به عنوان تهدید درک نموده و استراتژی های دفاعی راانتخاب می نمایند.

 

نتیجه گیری فصل دوم

با توجه به بررسی های بعمل امده درمطالعات انجام شده، در چند سال اخیرپژوهش ها و مطالعات بسیاری درخصوص استراتژی، مدیریت استراتژیک، فرایندتدوین جامع استراتژی، همسوئی استراتژیک درایران انجام گرفته است. عمده مطالعات به انتخاب جهت گیری استراتژیک برای هدایت اقداماتی که منجر به عملکرد قوی بنگاه می شودمهم ومورد تایید قرارگرفته است. بااینحال نقش و تاثیر جهت گیری استراتژیک و توانایی‎هایش برای توسعه عملکرد صادرت کمتر مورد بررسی و کنکاش قرارگرفته است. باعنایت به اهمیت و جایگاه صادرات درتوسعه تولید، فروش ورقابت پذیری بنگاه ها، لذابه منظورسوق دادن وفرهنگ سازی بین واحدهای صادراتی دراهمیت دادن به تاثیرجهت گیری درتوسعه عملکرد، انجام چنین تحقیقی درایران و در صنعتی که شاخص های کلان آن قابل توجه است، ضروری به نظر می رسد. چراکه شناخت و معرفی این عوامل، مدیران صنعت را درتدوین استراتژی های رقابتی، تخصیص بهینه منابع و کسب موفقیت در محیط رقابتی بازارهدف مساعدت خواهد نمود.

فصل سوم

روش شناسی تحقیق

 

۳-۱) مقدمه

هدف تمام علوم، شناخت و درک دنیای پیرامون ما است. به منظور آگاهی از مسایل و مشکلات دنیای اجتماعی، روش های علمی، تغییرات قابل ملاحظه ای پیدا کرده اند. این روندها و حرکت ها سبب شده است که برای بررسی رشته های مختلف بشری، از روش علمی استفاده شود. از جمله ویژگی های مطالعه علمی که هدفش حقیقت یابی است استفاده از یک روش تحقیق مناسب می باشد و انتخاب روش تحقیق مناسب به هدفها، ماهیت وموضوع مورد تحقیق و امکانات اجرایی بستگی دارد و هدف از تحقیق دسترسی دقیق و آسان به پاسخ پرسش های تحقیق است(خاکی، ۱۳۸۷). در طی فرایند تحقیق با به کارگیری ابزارهای جمع آوری، داده ها به طور عینی و معتبر، مشاهده، بررسی و استخراج می شوند و سپس با بهره گرفتن از فنون تجزیه و تحلیل توصیفی و استنباطی بطور کمی و غیر کمی سعی می شود که ادعاها و حدس های علمی اولیه (فرضیه ها) آزمون شده و در نهایت فرضیه ها رد یا پذیرفته شوند و نتیجه گیری نهایی صورت پذیرد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

 

۳-۲) روش تحقیق

از نظر روش شناسی این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی – تحلیلی ازنوع علی می باشد که در آن بررسی می شود که، آیا متغیر یا متغیرهای مستقل بامتغیر وابسته رابطه دارند؟ واگر این رابطه وجود دارداندازه و شدت آن چقدر است؟ (خاکی، ۱۳۸۷). از لحاظ نوع نظارت ودرجه کنترل این تحقیق در زمره تحقیقات میدانی قرار دارد، چرا که محقق متغییر ها را در حالت طبیعی آن ها بررسی می کند. از لحاظ وسعت کاربرد این تحقیق در سطح تحقیقات کاربردی قرار دارد، و نهایتاً از لحاظ روش جمع آوری داده ها و اطلاعات این تحقیق از نوع میدانی می باشد.

 

۳-۳) جامعه ونمونه آماری

جامعه آماری عبارت است تعدادی از عناصر مطلوب مورد نظر که حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند. به عبارت دیگر، جامعه آماری به کل گروه افراد، وقایع و چیزهای اشاره دارد که محقق می خواهد به تحقیق درباره آن بپردازد (سکاران، ۱۳۸۶) روش نمونه گیری در این تحقیق تصادفی ساده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه شرکت های صادراتی وهمچنین اشخاص حقیقی صادر کننده عضو بانک اطلاعاتی صادر کنندگان فعال استان می باشد که تعداد آنها ۱۵۰نفرمی باشد که جهت تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه‎گیری جامعه محدود استفاده شده است.

 

پیامبراکرم| بطورمکرراین حدیث شریف را می‌فرمودند که:
{إنّی تارِکُ فیکُمُ الثّقَلَین کِتابَ اللهِ وَ عِتَرتی أَهلَ بَیتی ما إن تَمَسّکتُم بِِهِما لَن تَضِلّوا أبداً…}[۱۳۶]
این حدیث متواتر می‌تواند از شواهد محکم و مطمئن برای اثبات تدوین و جمع‌ آوری قرآن در عهد رسول الله| باشد؛ چون قطعاً قرآن به صورت یک مجموعه مشخص که عنوان کتاب را یافته بود در آمده‌است و مردم به‌ان دسترسی دارند که پیامبر آنرا ملازم اهل بیت و در کنار آنها قرار می‌دهد.[۱۳۷]
ب) احادیث مربوط به تالیف قرآن نزد رسول خدا|.[۱۳۸]
ج) روایاتی که در خصوص ختم قرآن است.[۱۳۹]
د)روایات مربوط به نامگذاری قرآن [۱۴۰]
ر) روایات استحباب قرائت قرآن از روی مصحف[۱۴۱]
۴) وجود نوشت افزارها که نام آنها در قرآن ذکر شده‌است (رواج کتابت)
برخی ازنوشت افزارهایی که مورداستفاده نویسندگان وحی قرارمی‌گرفت در قرآن ذکر شده‌است که خود می‌تواند دلیلی باشد بر اینکه مسلمان با اینگونه وسایل آشنا بودند و برای ثبت امور زندگی و از هم مهمتر
جهت کتابت قرآن و جمع و تدوین قرآن کم و بیش استفاده می‌کردند [۱۴۲]
در احادیث نیز به‌این موضوع اشاره شده و نوشت افزارهایی که در زمان حیات رسول خدا معمول ومتداول بوده‌است واصحاب پیامبر برای کتابت قرآن استفاده می کردند ذکر شده:ازجمله، عُسُب، اکتاف، اقتاب، رقاع و….[۱۴۳]
حال سوال اینجاست که چگونه ممکن است مسلمانان و در رأس آنها پیامبر اکرم| با همه مشکلاتی که در بدست آوردن این نوشت افزارها و نیز استفاده‌از آنها داشته بعد از کتابت قرآن، آنرا به صورت مجموع و مدون در نیاورده باشند.
از مجموع این دلایل و شواهد که‌اوردیم و دلایلی زیاد دیگری که در کتب تاریخ قرآن نوشته شده‌است در می‌یابیم که پیامبر اکرم| علاوه بر اینکه مسلمانان را تشویق به حفظ و تعلیم و تعلم می‌کرد در رابطه با نوشتن و جمع‌ آوری قرآن حساسیت بیشتری از خود نشان داده‌است و هرگز آنرا مورد غفلت قرار نداده‌است و در حالی رحلت فرمود که قرآن تحت اشراف ایشان مکتوب و به صورت مجموعه در اختیار مسلمانان قرار گرفت (الله‌اعلم).
ادّله مخالفان جمع و تدوین قرآن در زمان پیامبر |
عده‌ای از محققان و قرآن‌پژوهان بر این باورند که قرآن در زمان حیات پیامبر اکرم| جمع‌ آوری و تدوین نشده، بلکه جمع و تدوین آن به بعد از رحلت ایشان موکول شده بود؛ و برای این ادعای خود دلایلی را هم ذکر کرده‌اندکه چون بررسی آنهاازحوصله‌این تحقیق بیرون است؛ فقط به مهمترین آنها اشاره می‌کنیم.

 

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir

 

تداوم نزول قرآن (عدم انقطاع وحی)[۱۴۴]

تمسک جستن به روایتی از زید بن ثابت [۱۴۵]

وعده‌الهی درباره حفظ و تثبیت قرآن.[۱۴۶]

کثرت قرّاء و حافظان قرآن[۱۴۷]

کیفیت نوشت افزارها.[۱۴۸]

۶– وصیت پیامبر اکرم| به‌امام علی جهت تدوین و جمع‌ آوری قرآن.[۱۴۹]
.جمع و تدوین قرآن در زمان خلفا و امام علی ×
اهل سنت در کتاب صحاح وسنن خودروایاتی رادر رابطه با گرد آوری قرآن نقل کرده‌اند که‌این طور برداشت می‌شود که‌ایات قرآن بطور تواتر و نقل پیاپی ثابت نشده بلکه توسط خبر واحد ثبات گردیده‌است.
برخی از این روایات، جمع قرآن را به زمان ابوبکر و برخی دیگر به زمان عمر نسبت می‌دهند. در عین حال که گاهی نیز با همدیگر در تضاد هستند.
در رابطه باکیفیت جمع‌ آوری قرآن درزمان ابوبکر، باز هم به سراغ زید بن ثابت رفته و حدیثی رامطرح می‌کنند که در آن جمع قرآن را به بعد از حیات پیامبر اکرم| و به خلیفه‌اول نسبت داده‌است.[۱۵۰]
اگر چه‌این روایت و بطور کلی جریان گردآوری قرآن توسط ابوبکر آن هم بعد از گذشت ۲ سال بعد از رحلت پیامبر| باعث شد عده‌ای نسبت تحریف به قرآن بدهند و برخی از آیات آنرا حذف شده تلقی کنند؛ و به ظاهر مشکلاتی را برای اعتقادات اسلامی‌و قرآن بوجود آوردند؛ ولی دانشمندان و پژوهشگران مسلمان را به تکاپو انداخت تا با بررسی دقیق این جریان و شبهات و تردیدهای موجود، پاسخهای متعددی و
در عین حال قاطع و محکمی‌ بدهند و هر گونه‌اتهام و شبهه را از ساحت مقدس اسلام و قرآن بزدانید.[۱۵۱]
گفته‌اند که حاکم نیشابوری در مستدرک جمع قرآن را در سه مرحله می‌دانست:
اول: در زمان پیامبر |
دوم: در زمان ابوبکر
سوم در زمان عثمان.
امااینکه جمع قرآن در زمان عثمان به چه معناست و چه علتی باعث شد تا عثمان نیز به فکر جمع‌ آوری قرآن بیافتد؟ روایاتی دراین زمینه مطرح شده‌است.که در مجموع می‌توان گفت:
علت اصلی اقدام عثمان در جمع‌ آوری قرآن را نگرانی حذیفه بن یمان فرمانده جنگی ایشان از اختلاف قرائت بوجود آمده در بین مردم شام گفته‌اند.وی بعد از بازگشت از شام وقتی به مدینه رسید نزد عثمان رفت، و گفت: ادرک هذه‌الامّه قبل ان یختلفوا اختلاف الیهود و انصاری این امت را قبل از آنکه‌هم چون یهود و نصاری (در کتاب الهی خود) اختلاف کنند دریاب.
اما از مجموع روایات مختلفی که در این نیز مطرح شده‌است.[۱۵۲] نتیجه گرفته می‌شود که‌انچه در آن دوران صورت پذیرفته جمع یا تدوین جدیدی نبوده‌است بلکه عثمان گروهی را انتخاب نمود تا از روی مصحف ابوبکر نسخه‌برداری کنند و هدفش هم از این کار متحد نمودن شکل نگارش قرآن واز میان بردن اختلاف قرائت‌ها بوده‌است.[۱۵۳]
بنابراین جمع قرآن به معنای متحد کردن قرائتها در زمان خود عثمان هم مورد توجه و پسند جامعه مسلمانان قرار گرفت و اختلاف قابل توجهی در این باره گزارش نشده؛ و همه مسلمین قرآن را به طور کامل پذیرفتند چون وی قرآن را از روی صحف و مصحف جمع‌ آوری شده در زمان پیامبر| وابوبکرنسخه‌برداری کرد وغالب اصحاب پیامبر نیز که در زمان پیامبر خود کاتب وحی بودند هنوز زنده بودند و ممکن نبود که کوچکترین تغییری در ترتیب آیات و کلماتش داده شود و اینکه بعد از گذشت ۱۴ قرن از این ماجرا همه فرقه‌های مختلف اسلامی ‌درباره قرآن متحد القول هستند و آن را از هر گونه تحریف و دستبرد و تغییر و تبدیل مصون و محفوظ می‌دانند.
بحث در خصوص جمع‌ آوری قرآن بوسیله‌امام علی × حساسیّت بیشتر و طبیعتاً با دقت بیشتر و بررسی مفصل‌تر باید انجام گیرد که ‌از حوصله ‌این پژوهش خارج است اما بطوراجمال به آن می‌پردازیم. البته دراین زمینه نیزروایات مختلفی آمده که علی × رامدوّن قرآن معرفی نموده‌است که به بعضی ازآنها اشاره می‌کنیم بطور مثال:
(نخستین کسی که پس از رحلت پیامبر اکرم| به جمع قرآن همت گماشت و آنرا برای حفظ از هر دگرگونی گرد آورد؛ علی بن ابی طالب × بود.[۱۵۴] )
حسن بن دینار از قول محمد بن سیرین چنین روایت کرده‌است:وقتی ابوبکر بر مسندخلافت نشست وعلی × خانه نشین شد مرد مؤمنی به‌ابوبکر گفت: علی × از تواکراه دارد، ابوبکر، علی رافراخواند و گفت آیا درست است که تو از من اکراه داری؟ علی × فرمود: من از تو اکراه ندارم اما چون رسولالله|به ملکوت اعلی پیوسته و قرآن جمع‌ آوری نشده ‌است می‌ترسم چیزی از قرآن، کم یا زیاد شود، سوگند یاد کرده‌ام جز برای نماز بیرون نیایم تا قرآن را جمع‌ آوری کنم. ابوبکر گفت: اگر چنین است پس کاری نیکو انجام می‌دهی.[۱۵۵]
علیرغم اینکه علماء اهل سنت بر حسب اختلاف نظر، نام چهار نفر را به عنوان نخستین جامع و مدون قرآن نام می‌برند در عین حال آنکه‌از دیدگاه علماء فریقین به عنوان اولین مدون قرآن نظرها را جلب می‌کند علی × است.این چهار تن عبارتنداز:علی، ابوبکر، عمر، سالم(مولی حذیفه)؛ولی در رأس این چهار تن بر طبق گواهی مدارک اهل سنت علی ×قرار دارد.[۱۵۶]
پس در این که علی ×بعد از رحلت پیامبر| به جمع‌ آوری قرآن همت گماشت شکی نیست و این نمونه‌ای از احادیث مربوط به‌این موضوع بود. اما همان طور که گفتیم جمع و تدوین قرآن در زمان حیات رسول الله| تحت اشراف ایشان صورت گرفت و رسول خدا| حتی محل آیات و سوره‌ها را طبق دستور وحی تعیین می‌فرمود.
حال این سوال مطرح می‌شود که‌اگر قرآن به صورت مجموعه مدوّنی در آمده پس اقدام و اهتمام علی × بعد از وفات پیامبر خدا| در مورد جمع قرآن چه معنی دارد؟ که‌ان حضرت مدّتی ردا بدونش نگیرد تا قرآن را جمع‌ آوری کند.؟
البته پاسخ به‌این سوال نیز خود یک کار تحقیقاتی گسترده خواهد شد وما به‌اجبار از آن صرف نظر می‌کنیم چون پاسخهای متعدد وگاهی نیز مخالف داده شده‌است بطوری که می‌توان گفت؛ شاید همین اختلاف نظرها باشد که پاسخ به سوال و شاید به عبارتی شبهۀ مطرح شده را کمی‌مشکل نموده‌است.
بطور مثال مرحوم آیت الله معرفت ضمن معرفی ویژگی های مصحف علی ×می‌نویسد: «در مصحف علی × ترتیب دقیق آیات و سور طبق نزول آنها بوده‌است. مکی پیش از مدنی در این مصحف رعایت شده بود و کاملاً مراحل و سیر تاریخی نزول آیات در آن روشن بود و بدین وسیله سیر تشریع و احکام مخصوصاً مساله ناسخ و منسوخ در قرآن فهمیده می‌شد.[۱۵۷]
دکتر حجتی نیز بعد از ذکر چند دلیل مبنی بر اینکه ترتیب قرآن موجود بر خلاف ترتیب نزول بوده‌است این گونه نتیجه گیری نموده‌است که: بر طبق شواهد و مدارک فراوان، قرآنی را که‌امام علی × پس از وفات پیامبر|مرتب ساخت بر طبق ترتیب نزول بوده‌است.[۱۵۸]
اما یکی از نویسندگان معاصر که در زمینه قرآن، پژوهشهای مختلفی را انجام داده‌است در جهت پاسخ دادن به پرسشها و شبهات پیرامون مصحف امام علی ×کتابی نوشته و به طور مسبوط به بررسی روایات موجود در این زمینه پرداخته‌است و مخالفت خود را به طور صریح درباره به ترتیب نزول بودن مصحف امام علی × مطرح نموده‌است.[۱۵۹]
برخی نیز معتقدند که؛علی × هردو نوع مصحف را داشته‌است هم مصحف که به ترتیب نزول باشد و
هم مصحفی که به ترتیب قرآن موجود بوده.[۱۶۰]
بنابراین با توجه به‌اینکه‌امام علی × از زمان نزول قرآن هر چه را که پیامبر اکرم|در رابطه با تفسیر آیات یا شان نزول آنها، مشخص کردن ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه…. می‌شنید در ذیل آیات ثبت می‌فرموده و شاید به‌همین دلیل باب مدینه ی علم پیامبر| شد؛
بطوری که خود حضرت نیز در نهج البلاغه در خطبه ۱۹۲ (قاصعه)به مسالۀ حضور دائمی‌در کنار پیامبر|و مشاهده نزول وحی اشاره دارد و می‌فرماید: من همچون بچه شتری که در پی مادرش می‌رود بدنبال پیامبر حرکت می‌کردم و اوهر روز نکته تازه‌ای از اخلاق نیک را برای من آشکار می‌ساخت و مرا فرمان می‌داد به‌او اقتدا کنم.[۱۶۱]
پس شاید بتوان گفت: که قرآن در زمان پیامبر|کتابت و تحت اشراف و نظر ایشان جمع‌ آوری نیز شد و این جمع‌ آوری منافاتی با جمع‌ آوری امام علی ×بعد از رحلت پیامبر|ندارد چون قرآن جمع‌ آوری شده بعد از رحلت پیامبر| همراه با تاویل و تنزیل و شان نزول و…. بود تا زمینه فهم بهتر قرآن برای بشریت فراهم شود و قطعاً این اضافات جزء قرآن نیز نبوده‌است که زمینه تحریف قرآن را فراهم کرده باشد. (الله‌اعلم)
.توقیفی یا اجتهادی بودن ترتیب آیات وسوره‌ها
یکی از بحثهای مهم و چالشی در علوم قرآنی، بحث توقیفی بودن یا اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها در قرآن است.
توقیفیت به‌این معنا است که، آنچه‌از قرآن به ما رسیده‌از نظر نظم عبارات وترتیب آیات وسوره‌ها همان چیزی است که به دستور خداوند بوده‌است وبا اشارۀ پیامبر اکرم|بوده‌است. این نظریه در مقابل اجتهادی بودن ترتیب قرآن است، یعنی جمع وترتیب آیات بعد از پیامبر| و با نظر واجتهاد صحابه ‌انجام گرفته‌است.
با توجه به‌این تعریف این سوالات مطرح می‌شود که:
این نظم وترتیب موجود در قرآن(کلمات، سوره‌ها، آیات ) چگونه بوجود آمده‌است ؟ آیا به دستور خداوندو بوسیله پیامبر اکرم| بوده‌است ؟ یا اینکه‌آراء و نظرات اصحاب پیامبر |نیز در چینش آیات و سوره‌ها دخالت داشته‌اند؟ یا پیامبر| فقط در چینش کلمات و آیات نظارت داشته و در خصوص ترتیب سوره‌ها دخالت و نظارتی نداشته‌است؟
این‌ها مهمترین سوالات در این زمینه بوده، که درادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
شاید بتوان گفت که‌اولین و مهمترین موضوع در بحث تناسب آیات و سوره‌ها، بررسی توقیفی یا اجتهادی بودن ترتیب آنهاست. چون بدون عنایت به‌این موضوع، اساساً نمی‌توان وارد بحث تناسب آیات و سوَر شد.
به عبارت دیگر وقتی می‌توان از تناسب آیات و سور سخن گفت که‌اطمینان حاصل شود که‌این ترتیب با کمک وحی و طبق دستور پیامبر| صورت گرفته‌است، در غیر این صورت، نتیجه‌ای بدست نخواهد آمد.
بنابراین بحث توقیفی بودن ترتیب قرآن را از دو جهت باید بررسی کنیم.
الف) ترتیب و چینش آیات و عبارات در یک سوره
ب) ترتیب و چینش سوره‌ها در قرآن.
توقیفی یا اجتهادی بودن ترتیب آیات:
در رابطه با ترتیب آیات در سوره‌ها، بیشتر دانشمندان علوم قرآنی و مفسّران معتقد به توقیفی بودن ترتیب تمامی‌آیات هستند از جمله:
زرکشی معتقد است که: ترتیب آیات در هر سوره و وضع « بِِسْمِلَه» در ابتدای آن بدون شک توقیفی است و اختلافی در آن نیست و به‌همین دلیل جابجائی آیات جایز نمی‌باشد.[۱۶۲]
سیوطی نیز اعتقاد دارد که: اجماع و نصوص فراوانی دلالت بر توقیفی بودن ترتیب آیات دارند و تردیدی
در این امر نیست. و سپس نظرات دانشمندانی که به توقیفی بودن ترتیب آیات اعتقاد دارند را مطرح نموده‌ است.[۱۶۳]
بنابراین، در بین علمای اهل سنت، اجماع است که ترتیب آیات در سوره‌ها با تکیه بر وحی و به‌امر پیامبراکرم| بوده و هیچ شک و شبهه‌ای وجود ندارد.
اما بعضی از علمای شیعه، اعتقاد دارند که برخی از آیات قرآن طبق نظر و سلیقه و به‌اجتهاد صحابه پیامبر| صورت گرفته ‌است.
از جملۀ این افراد علامه مجلسی&است وی در پاسخ به‌اعتراض کسانی که ‌آیه تطهیر را مخصوص اهل بیت نمی‌دانند می‌گوید: ما در کتاب القران «بحار الانوار» روایاتی از اهل سنت و شیعه نقل خواهیم کرد که بر طبق آنها، ترتیب فعلی آیات توسط شخصی معصومی‌صورت نگرفته‌است تا خطا و اشتباهی در آن راه نیافته باشد.[۱۶۴]
وی هم چنین در باب « تالیف القرآن و انه علی غیر ما انزل الله عز و جل» ضمن استشهاد به تقدیم و تاخیر آیات می‌گوید: و انما الفوه بآرائهم.[۱۶۵]
محدث نوری نیز که با نوشتن کتاب «فصل الخطاب فی تحریف کتاب ربّ الارباب» باب تهمت را برای شیعیان گشود نیز همین اعتقاد را داشته و معتقد است که: ترتیب آیات و سور قرآن با اجتهاد و نظر صحابه شکل گرفته‌است.[۱۶۶]
علامه طباطبائی& نیز اگر چه معتقد است که ‌آیات در بیشتر سوره‌های قرآن توقیفی است، اما تعداد سوره‌هایی راکه ترتیب و تنسیق بعضی از آیات در آنها به‌اجتهاد ورأی صحابه صورت گرفته ‌است، اندک نمی‌داند.
وی معتقد است که: برخی از آیات به صورت متفرق نازل شده و در جایی که فعلاً قرار دارند خالی از مداخله‌اجتهادی صحابه نبوده و این مسئله‌از ظاهر روایات جمع اول قرآن ( خلیفه‌اول) بدست می‌آید.وی به‌استناد روایتی که‌از طرق شیعه و سنی وارد شده‌است مبنی بر اینکه مسلمانان آیات را به‌همان ترتیب نازل می‌نوشتند تا وقتی که بِِسْمِلَه نازل می‌شد و آنگاه می‌فهمیدند که سوره پایان یافته و سوره دیگری آغاز گشته‌است؛ استدلال می‌کند که:

 

کاهش هزینه­ها

پشتیبانی تصمیم

چابکی سازمان

ایجاد یکپارچگی سازمانی

تغییر پذیری

ثبت داده های عملیاتی در حین انجام کار

حفظ امنیت نگهداری داده ها به صورت متمرکز و برنامه ریزی شده

دسترسی سریع و به روز به داده ها

بهبود تصمیم ­گیری به دلیل دسترسی به داده ­های به روز و مناسب

تغییر تمرکز از برنامه ‌نویسی کامپیوتری در سازمان به بهبود فرایندها.

توسعه زیر ساخت لازم به منظور وارد شدن به تجارت الکترونیک
جدول ۲-۱ : مزایا برنامه ریزی منابع سازمان و نحوه دستیابی به آن ها)علی رضایی،۱۳۹۰)

۲-۷-۲ معایب

 

 

بالا بودن هزینه­ خرید و نصب

مقاومت افراد

هزینه نصب و نگهداری

استفاده از بعضی از این سیستم‌ها دشوار است

هزینه­ های آشکار زیاد و مزایای آینده

جدول ۲-۲ : معایب برنامه ریزی منابع سازمان و راه­حل های غلبه بر آن ها)علی رضایی،۱۳۹۰)

۲-۸ گزینه­ های پیاده سازی سیستم های برنامه ­ریزی منابع سازمان

گزینه­ هایی که سازمان­ها و موسسات برای پیاده­سازی سیستم برنامه ­ریزی منابع سازمان می­توانند استفاده کنند به شرح زیر می­باشد: (فیونا فیو و هونا، ۲۰۰۷)[۴۴]

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.

 

 

پیاده­سازی کامل سیستم یک شرکت خاص

گزینش یک محصول خاص و تغییر و تطبیق سیستم با فرایندهای سازمان

گلچین کردن مجموعه ­ای از ماژول­ها از محصولات شرکت­های مختلف

گزینش چند ماژول از محصولات یک شرکت خاص

توسعه کامل سیستم درون سازمان

توسعه درونی سیستم و بهره­ گیری از محصولات و ماژول­های سایر شرکت­ها

اجاره سیستم از یک فراهم کننده خدمات کاربردی

۱ – پیاده­سازی کامل سیستم یک شرکت خاص:
دراین حالت سیستم برنامه ­ریزی منابع سازمان از یک فروشنده خاص بدون اعمال تغییرات بصورت کامل خریداری می­ شود. این روش یکی از سریع­ترین، کم­خطرترین وکم­هزینه­ترین روش­های پیاده­سازی سیستم است، ولی ممکن است به دلیل عدم تطابق فرایندهای سازمان با سیستم مشکلات برای سازمان به­وجود آید. در این حالت روش کار کارکنان تغییر یافته، آن­ها باید با گذراندن دوره­ های آموزشی برای کار براساس فرایندهای جدید آماده شوند. این روش ممکن است مقاومت کارکنان درمقابل تغییر را نیز به همراه داشته باشد.
۲- گزینش یک محصول خاص، تغییر و تطبیق سیستم با فرایندهای سازمان:
در این روش محصول نرم افزاری یک فروشنده خاص خریداری شده وپس از تغییر و تطبیق با فرایندهای سازمان مورد استفاده قرار می گیرد. در این حالت به دلیل اعمال تغییراتی در سیستم، زمان و هزینه پیاده­سازی افزایش یافته و ریسک پیاده­سازی نیز بیشتر می­ شود. لیکن به علت تطابق فرایندها با سیستم، مقبولیت سیستم در سازمان افزایش یافته و هزینه آموزش کارکنان کاهش خواهد یافت.
۳- گلچین کردن مجموعه­هایی از میان مدول ها محصولات شرکت­های مختلف:
در این رویکرد مدولهای مختلف ازمحصولات تولید­کنندگان مختلف گلچین شده و در کنار یکدیگر قرار می­گیرند. این روش براساس فلسفه انتخاب بهترین قسمت هر محصول شکل گرفته است. به این­صورت که از هر محصول بهترین مدول آن انتخاب شود. به عنوان مثال ممکن است از مدول مالی یک شرکت در کنار مدول نیروی انسانی شرکت دیگر استفاده شود. این روش در تئوری یک روش ایده آل است. لیکن در اجرا با مشکلاتی همراه می­باشد. برقراری یکپارچگی بین مدولها مستلزم بهره­ گیری از تخصص مشاورین و صرف هزینه می­باشد. درصورتی که مدول­ها به خوبی با یکدیگر یکپارچه نشوند، سازمان با مشکلات بسیاری روبرو خواهد بود.
۴- گزینش چند مدول از محصولات یک شرکت خاص:
در این حالت به جای پیاده­سازی کامل تمامی مدول­های یک محصول خاص، تنها برخی از مدول­های محصول انتخاب و پیاده­سازی می­شوند. در این رویکرد مدول­هایی که برای سازمان از اهمیت بیشتری برخوردار هستند، برای اجرا انتخاب می­شوند. دراین روش زمان و هزینه پیاده­سازی نسبت به سایر روش­ها کمتر بوده و ریسک بکارگیری سیستم نیز کاهش می­یابد.
۵- توسعه کامل سیستم درون سازمان:
یکی از روش­های پیاده­سازی سیستم برنامه ­ریزی منابع سازمان، توسعه کامل سیستم درون سازمان است. در این حالت سازمان با بهره­ گیری از نیروهای داخلی وخارجی نسبت به طراحی و توسعه سیستم اقدام می­نماید. در این حالت سیستم تولید شده بیشترین درجه تطابق با فرایندهای سازمان را داشته و می تواند به راحتی مورد پذیرش کارکنان قرار گیرد. این روش مشکل­ترین، هزینه­برترین و طولانی­ترین روش پیاده­سازی سیستم است که به ندرت مورد استفاده قرار می­گیرد. در این روش وجود یک تیم قوی برای اجرای سیستم و تلاش و اهتمام بسیارزیاد این تیم ضروری است.
۶- توسعه درونی سیستم و بهره گیری از محصولات و مدول­های سایر شرکت­ها:
این روش ترکیبی از سایر روش­ها است. در این حالت بخشی از سیستم درون سازمان توسعه می یابد. بخش دیگری نیز با بهره گرفتن از محصولات و مدول های سایر شرکت­ها تکمیل می شود. در این روش علاوه بر توسعه درونی، گلچین کردن و یکپارچه کردن مدول­ها نیز صورت می­گیرد.
۷- اجاره سیستم از یک فراهم کننده خدمات کاربردی:
این روش ساده­ترین روش پیاده­سازی سیستم برنامه ­ریزی منابع سازمان است. در این حالت با اجاره سیستم از یک فراهم کننده خدمات کاربردی امکان استفاده از سیستم برای سازمان فراهم می­شوند این روش لزوماً کم­هزینه­ترین روش نبوده و نسبت به سایر روش ها نیز ممکن است فواید کمتری را عاید سازمان نماید.
بنابراین گزینش یک محصول خاص و تغییر و تطبیق آن با نیازهای سازمان رایج­ترین روش پیاده­سازی سیستم­های برنامه ­ریزی منابع سازمان است و توسعه کامل سیستم به صورت درون سازمانی نیز غیر معمول­ترین روش پیاده­سازی این سیستم­ها است.

 

۲-۹ معیارهای ارزیابی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان

در این پژوهش ۵ بعد برنامه ­ریزی منابع سازمان انتخاب و تأثیر آن ها را بر روی عملکرد زنجیره تأمین سنجیده ایم که در زیر به اختصار هر کدام از این ماژول ها را توضیح خواهیم داد:
یکپارچگی: پیاده­سازی برنامه ­ریزی منابع سازمان موجب یکپارچگی کل سازمان می­ شود و تمام قسمت های سازمان را به یک مجموعه یکدست تبدیل کرده و ارتباط آن ها را به صورت یک به یک در می آورد.
یعنی چند سیستم در کنار یکدیگر قرار بگیرند و به صورت واحد مدیریت شوند.(صالح شطاط، ۲۰۱۲)
برنامه ­ریزی تولید: از آنجایی­که سیستم های برنامه ­ریزی منابع سازمان در اصل تحویل یافته سیستم های برنامه ­ریزی منابع ساخت و تولید یا هستند بسیاری از تأمین کنندگان برنامه ­ریزی منابع سازمان و شرکت­های مشاور در این حوزه دانش و تجربه موثری در زمینه زیر­برنامه ­های برنامه ­ریزی تولید دارند. برنامه ­ریزی تولید تلاش دارد استفاده از منابع موجود را بهینه کرده و به این ترتیب کل فرایند برنامه ­ریزی در سازمان را از طریق برنامه ­ریزی تولید تقویت کند. این برنامه تعیین نیازمندی­های مواد اولیه، تخصیص بهینه منابع با توجه به داده ­های تولید و فروش در گذشته و نیز پیش بینی حجم فروش را انجام می دهد. (صالح شطاط، ۲۰۱۲)
کنترل: زیر­برنامه مواد و قطعات اولیه مورد نیاز را برنامه ­ریزی می کند. این زیر­برنامه فرایند­های تعیین تأمین­کنندگان بالقوه، ارزیابی تأمین­کنندگان، مذاکرات قیمت، ارائه سفارش خرید به تأمین­کنندگان و تهیه صورتحساب را خودکار می­نماید.این زیر­برنامه ارتباط تنگاتنگی با سیستم مدیریت مواد، مدیریت مالی و برنامه ­ریزی تولید دارد. به عبارت دیگر این زیر­برنامه بخش مرکزی مدیریت زنجیره­تأمین است.( صالح شطاط،۲۰۱۲)
مدیریت مواد: زیر برنامه مدیریت مواد تمام فرایندهای مربوط به نگهداری سطح موجودی مواد را پوشش می دهد. فعالیت­های مدیریت مواد شامل تشخیص نیازمندی­های مواد، هدف­گیری، گزینه­ ها و راهکارهای کسری قطعات، ردگیری مصرف هریک از قطعات، موازنه انبار و گزارش وضعیت موجودی مواد است. یکپارچه­سازی کنترل موجودی مواد با فروش، خرید و­مدیریت مالی به تولید گزارش­هایی به موقع و کارامد از سطوح عملیاتی منجر خواهد شد.(صالح شطاط ۲۰۱۲)
مدیریت جریان کار: از نظر مدیریتی، مدیریت فرایندهای کسب و کار را می توان مجموعه ای از متدولوژی ها، تکنیک ها و ابزارها جهت پشتیبانی از تحلیل و بهبود فرایند های کسب و کار دانست.(صالح شطاط،۲۰۱۲)

 

بخش دوم: مدیریت زنجیره تأمین[۴۵]

 

۲-۱۰ مقدمه ای بر مدیریت زنجیره تأمین

امروزه، مدیریت زنجیره­تأمین به عنوان یکی از مبانی زیر­ساختی پیاده­سازی کسب­وکار الکترونیک در دنیا مطرح است. در رقابت­های جهانی موجود در عصر حاضر باید محصولات متنوع را با توجه به درخواست مشتری در دسترس قرار داد. خواست مشتری بر کیفیت کالا و خدمات­رسانی سریع موجب افزایش فشارهایی شده که قبلا وجود نداشته است، در نتیجه شرکت­ها بیش از این نمی­توانند از عهده همه کارها برآیند.
در بازار رقابتی موجود، بنگاه­های اقتصادی و تولیدی علاوه بر پرداختن به سازمان و منابع داخلی، خود را به مدیریت و نظارت بر منابع و ارکان مرتبط خارج از سازمان نیازمند یافته­اند. علت این امر در واقع دستیابی به مزیت یا مزایای رقابتی با هدف کسب سهمیه بیشتری در بازار است. بر این اساس فعالیت­هایی نظیر برنامه ­ریزی عرضه و تقاضا، تهیه مواد، تولید و برنامه ­ریزی محصول، خدامت نگهداری کالا، کنترل موجودی، توزیع، تحویل و خدمت به مشتری که همگی قبلا در سطح شرکت انجام می­شده اینک به سطح زنجیره­عرضه انتقال پیدا کرده است. مساله کلیدی در یک زنجیره­تأمین، مدیریت و کنترل هماهنگ تمامی این فعالیت­ها است. مدیریت زنجیره­تأمین پدیده­ای است که این کار را به طریقی انجام می­دهد که مشتریان بتوانند خدمت قابل اطمینان و سریع را با محصولات با کیفیت در حداقل هزینه دریافت کنند.
عکس مرتبط با اقتصاد
در مدل­های سنتی کسب­وکار تمامی گردش­های اطلاعات، اجناس و تبادل مالی به صورت خطی هستند (از تأمین­کنندگان به تولید­کنندگان و از فروشندگان به مشتری­ها). با ورود اینترنت به عنوان یک کانال ارتباطی بزرگ بازنگری­های اساسی در الویت­های تجارتی، دیدگاه های استراتژیک و مدل­هایی از زنجیره­تأمین تا به حال گرفته شده بودند ظهور کرد. در ساخت کارهای نوین مدیریت زنجیره­تأمین، شرکای زنجیره شکل گرفته و قادرند از طریق به اشتراک گذاری اطلاعات، روابط و تعاملات بین مشتری و تأمین کنندگان را تسهیل نموده و هزینه معاملات را کاهش دهند. همگام با روند رو به رشد تجارت الکترونیک پیچیدگی­های بیشتری در مدیریت زنجیره­تأمین، توانایی تشکیل یک حلقه سازمانی را داراست که از مشتری شروع شده و به آن ختم می شود.
این مفهوم زنجیره­تأمین را مانند یک شبکه نشان می دهد که به وضوح روابط بین همه بخش های زنجیره تأمین را توضیح می دهد.
در حالت کلی زنجیره­تأمین از دو یا چند سازمان تشکیل می­ شود که رسما از یکدیگر جدا هستند و به وسیله جریان مواد، اطلاعات و جریان­های مالی به یکدیگر مربوط می­شوند. این سازمان­ها می­توانند بنگاه­هایی باشند که مواد اولیه، قطعات، محصول نهایی و یا خدماتی چون توزیع، انبارش، عمده فروشی و خرده فروشی تولید می­ کنند. حتی خود مصرف ­کننده نهایی را نیز می­توان یکی از این سازمان­ها در نظر می­گرفت.

 

۲-۱۱ پیشینه و سیر تحول مدیریت زنجیره­تأمین

شاید به سختی بتوان زمان دقیقی را که بحث درباره زنجیره­تأمین و مدیریت آن مطرح گردیده است، مشخص نمود، اما دست­کم از یک چیز می­توان مطمئن بود که این نگرش ریشه در شیوه­ هایی دارد که در اواخر ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی اجرا می­شد. هر چند که نمونه­هایی از آن در دوره تولید انبوه خودروها در زمان هنری فورد نیز وجود داشته است.در اواخر ۱۹۵۰ نخستین طرح­های اجرایی زنجیره­تأمین با توجه به مدیریت کالا و به ویژه تدارکات مربوط به انتقال مواد اولیه و محصولات تمام شده به کارخانه و به بیرون از آن، شروع شد.
در سال های پیش از ۱۹۶۰ بسیاری از شرکت­ها بر اثربخشی و کارایی فعالیت­های تجاری به طور جدا و مستقل تاکید داشتند. در دهه­های ۱۹۶۰ تا ۷۰ سازمان ها به توسعه جزئیات راهبردی بازار همت نمودند که بر برآورده­سازی رضایت مشتری متمرکز بود. آن ها به این درک نائل آمدند که مهندسی و طراحی قوی و نیز عملیات تولید منسجم هماهنگ پیش­نیاز دست­یابی به نیازمندی­های بازار و در نتیجه سهم بازار بیشتر است. بنابراین طراحان مجبور شدند که ایده آل­های و نیازمندی­های مورد نظر مشتریان را در طراحی محصولات خود بگنجانند و در حقیقت محصولی با حداکثر سطح کیفی ممکن و کمترین هزینه، توام با ایده­آل­های مورد نظر مشتریان روانه بازار سازند. کارشناسان با مطالعه روابط بین انبارداری و حمل­ونقل در دهه ۱۹۶۰ و بررسی امکان یکپارچه­سازی آن­ها توانستند موجودی کالا در انبارها را کاهش دهند. حاصل این مطالعات مدیریت توزیع نام گرفت. این جریان با تاسیس نظام ملی مدیریت توزیع فیزیکی آمریکا[۴۶] در سال ۱۹۶۳ که تفکر نوین آن زمان درباره روابط متقابل بین عملکرد بخش­های انبارداری و حمل و نقل بود، تقویت گردید و با بهره گرفتن از حمل­ونقل سریع­تر، به دفعات بیشتر و به ویژه مطمئن­تر، موجبات کاهش حجم انبارها را فراهم آورد. کوتاه شدن زمان پاسخگویی به سفارش­ها از طریق جا­به­جایی سریع­تر اجناس انبار و حمل­ونقل سریع­تر آن­ها، طول دوره کاهش پیش ­بینی را کاهش داد و در نتیجه پیش­بینی­ها نیز واقعی­تر گردید.(عالم تبریز ، رحیمی ۱۳۸۸)