(۲‑۴)

-

که در آن α زاویه بین و می­باشد. پخش توان اکتیو با زاویه فاز بین شبکه و ولتاژ مبدل،کنترل می­ شود و پخش توان راکتیو به­وسیله­ اختلاف دامنه­های ولتاژ انجام می­ شود. مقدار بزرگ راکتانس x رفتار گذرای مدار را کم می­ کند، و در نتیجه کنترل مدار آسان­تر می­ شود و اعوجاج هارمونیکی شبکه را کاهش می­دهد.
انعطاف پذیری کلیدهای قدرت مانند IGBT در سوئیچینگ سریع، مشخصات کنترلی خوبی را ایجاد کرده که بر پایه تکنیک­های فضای برداری ولتاژ برای تهیه توابع کمکی ذیل انجام می­ شود:

متعادل کردن فاز (بوسیله تزریق جریان توالی منفی)
کاهش فلیکر (بوسیله پاسخ سریع مدارات کنترلی)
Active Filter (با بهره گرفتن از روش­های حوزه فرکانس یا زمان)
جبران­ساز استاتیکی سنکرون با یک منبع جریان متغیر مدل می­ شود که با کنترل دامنه ولتاژ خروجی مبدل می­توان مقدار جریان تزریقی به شبکه را به راحتی کنترل نمود. هنگام عملکرد STATCOM پارامترهای خط به طور دائم نظارت می­ شود و با مقدار سیگنال مطلوب مقایسه می­گردد. سپس مقدار ولتاژ و جریان لازم برای حذف اغتشاش ایجاد شده توسط بار، تولید می­گردد. بنابراین این دستگاه اجازه ورود اغتشاشات ایجاد شده توسط بار را به سیستم نمی­دهد. علاوه بر این STATCOM بدون استفاده از عناصر فیزیکی مولد یا جذب توان راکتیو نظیر خازن و راکتور می‌تواند به شبکه توان راکتیو تزریق و یا از آن جذب نماید. ناحیه کاری STATCOM ذاتا مستطیلی است که با مقادیر نامی جریان و ولتاژ محدود می­ شود. شکل(۲-۵) ناحیه کاری این دستگاه را نشان می­دهد. با توجه به محدوده­ کاری، STATCOM قادر است با تولید و جذب توان راکتیو در نقطه اتصال به شبکه، ولتاژ متغیر را ثابت نگه دارد. [۲۷] و [۲۹] و [۳۰].
شکل ۲‑۵- مشخصه ولتاژ – جریان STATCOM

شکل ۲-۶- ساختار پایه STATCOM ]2[
همانگونه که در شکل(۲-۶) دیده می‌شود اگر مبدل منبع ولتاژ فقط برای جبران سازی توان راکتیو به کار رود، منبع انرژی DC می‌تواند با یک خازن DC کوچک جایگزین شود. در صورتیکه توان تبادلی بین سیستم DC و AC فقط توان راکتیو باشد؛ مبدل خازن را شارژ کرده و در سطح ولتاژ مورد نیاز نگه می‌دارد. مبدل از سیستم AC مقداری توان اکتیو جذب و آن را به عنوان تلفات داخلی مصرف می‌کند و ولتاژ خازن را در سطح ولتاژ مورد نظر نگه می‌دارد. اگر ولتاژ تولیدی STATCOM از ولتاژ سیستم کمتر باشد، STATCOM به عنوان یک بار سلفی عمل نموده و توان راکتیو از سیستم جذب می‌کند. اگر STATCOM بخواهد به عنوان خازن موازی عمل کند و توان راکتیو به سیستم تزریق نماید، ولتاژ آن باید بیشتر از ولتاژ سیستم باشد. بر خلاف STATCOM، SVC جریان خروجی را می‌تواند مستقل از ولتاژ سیستم AC کنترل نماید. ]۲[
۲-۱-۲-۱-مهمترین کاربردهای STATCOM [1]
کنترل دینامیکی ولتاژ
بهبود پایداری ولتاژ
حذف نوسانات توان در شبکه انتقال
کنترل توان حقیقی و راکتیو
۲-۱-۲-۲- مزایای STATCOM ]3[
یک STATCOM در مقایسه با جبران کننده های تریستوری معمولی دارای چندین مزیت می‌باشد که می‌تواند توان راکتیو را در محدوده ولتاژ پایین تولید کرده و نیازی به تریستورهای کنترل شده نداشته باشد و همچنین هارمونیک های مرتبه پایین تر را نیز ارائه نمی دهد.
۲-۱-۲-۳- توان مصرفی در حضور STATCOM ]4[
وجود STATCOM در سیستم توزیع باعث افزایش مصرف سیستم می‌شود. زیرا STATCOM با تنظیم ولتاژ شین ها (که عمدتاً جبران افت ولتاژ) باعث می‌شود شین ها به ولتاژ نامی خود برسند و همچنین تجهیزات مرتبط با این شین ها با ولتاژ نامی و در نتیجه با توان نامی خود کار کنند. البته خود STATCOM نیز دارای توان مصرفی است که این دو امر در مجموع باعث افزایش توان مصرفی سیستم می‌شود. نتیجه در شکل (۲-۷) قابل مشاهده است.
شکل۲-۷- توان مصرفی در حضور STATCOM ]4[
۲-۱-۲-۴- تلفات در حضور STATCOM ]4[
استفاده از STATCOM در سیستم باعث کاهش تلفات کل سیستم می‌شود البته به کارگیری STATCOM در شین های مختلف باعث کاهش تلفات به اندازه ی مختلف می‌شود استفاده از STATCOM در شین هایی که ارتباط بیشتری با شین های مجاور دارند و همچنین شین هایی که دارای افت بیشتری هستند باعث عملکرد بهتر سیستم می‌شود. شکل(۲-۸)
شکل۲-۸- تلفات در حضور STATCOM ]4[
۲-۱-۲-۵- روش های کنترل STATCOM
روش های کنترلی STATCOM در بخش (۲-۲) به تفصیل شرح داده شده است.
۲-۱-۳- مقایسه STATCOM و SVC ]1[
SVC و STATCOM از لحاظ قابلیت عملکرد جبرانسازی بسیار به هم شبیه هستند، اما اصول عملکرد آن ها اساسا متفاوت است. STATCOM به عنوان یک منبع ولتاژ سنکرون عمل می‌کند، در حالیکه SVC به عنوان ادمیتانس راکتیو کنترل شده عمل می‌کند. این تفاوت باعث می‌شود STATCOM از مشخصات عملکرد بهتر و انعطاف پذیری بیشتری نسبت به SVC برخوردار باشد. شکل ( ۲-۹) مشخصه (I-V) SVC و TATCOMS را مقایسه می‌کند. همانطور که از شکل پیداست در محدوده عملکرد خطی مشخصه (I-V)، قابلیت عملکرد جبرانسازی SVC و STATCOM مشابه است.

شکل ۲-۹- مقایسه مشخصه (I-V) SVC و STATCOM
با در نظر گرفتن محدوده عملکرد غیر خطی، STATCOM قادر است جبران خروجی اش را در محدوده حداکثر جبرانسازی خازنی و سلفی به صورت مستقل از ولتاژ AC سیستم کنترل کند. در حالیکه حداکثر جریان جبرانسازی قابل حصول با بهره گرفتن از SVC به صورت خطی با ولتاژ سیستم کاهش می‌یابد. بنابراین در تامین ولتاژ تحت اغتشاشات بزرگ سیستم که در آن ها ولتاژ سیستم خارج از محدوده خطی است STATCOM بسیار موثرتر از SVC عمل می‌کند. قابلیت STATCOM در حفظ کامل جریان خروجی خازنی در شرایط ولتاژ پایین سیستم باعث می‌شود که STATCOM در حفظ پایداری گذرای سیستم کارامدتر باشد.
در مواقعی که نیاز به جبرانسازی توان اکتیو است، STATCOM قادر است با بهره گرفتن از پایانه DC خود توان را از یک منبع ذخیره انرژی (باطری، بانک خازنی و غیره) بگیرد و از پایانه AC خود آن را به شبکه تزریق کند. در حالیکه SVC این قابلیت را ندارد. پاسخی که STATCOM در حالت دینامیکی به تغییرات ولتاژ شبکه می‌دهد بسیار مناسب تر از دیگر جبران سازها مانند SVC می‌ باشد.
جدول ۲-۱- خلاصه ای از مهمترین تفاوت های SVC و STATCOM ]1[

SVC

STATCOM

ویژگی

امپدانسی با عملکرد مناسب در شرایط ولتاژ بالا

منبع جریان با عملکرد مناسب
در شرایط ولتاژ پایین

در سال ۱۹۷۰ مورتن برای اولین بار مفاهیم اصلی سیستم را بیان کرد. او این سیستم‌ها را بعنوان سیستم‌های مبتنی بر کامپیوتر که بصورت محاوره‌ای و با بهره گرفتن از داده‌ها و مدل‌ها، مسائل ساخت نیافته (نیمه‌ساخت یافته) را حل می‌کنند تعریف کرد. سیستم تصمیم یار ابزاری است که برای پیش‌بینی تبعات تصمیمات مدیران بکار می‌رود و پاسخی به سوال چه می‌شد اگر که عمدتا پاسخ به این سوال در گرو استفاده از شبیه‌سازی‌های پیچیده در سیستم تصمیم یار است.

سیستم اطلاعات مدیریت ارشد^[۱۴۹]
هنگامیکه سازمان با مساله پیچیده‌ای برخورد می‌کند و یا باید تصمیم مهمی اخذ کند غالبا از مشاوره راهنمایی افراد خبره استفاده می‌کند این افراد دانش و تجربه ویژه‌ای در زمینه مورد نظر دارند. مشاوره در زمینه مسائل بسیار تخصصی خیلی گران است سیستم‌های خبره سعی می‌کنند تا شبیه افراد خبره عمل کنند. نظریه پنهان در سیستم خبره همان تکنولوژی ذخیره شده و در هنگام نیاز،کاربر از آن استفاده می‌کند. بنابراین سیستم خبره همانند یک مشاور، ‌افراد غیر متخصص را راهنمائی می‌کند و به کمک هوش مصنوعی مشکلات را حل می‌کند.
سیستم اطلاعات مدیریت ارشد^[۱۵۰]
این سیستم‌ها حمایت لازم را برای مدیران عالی جهت دسترسی سریع به اطلاعات دقیق، تعیین مسائل، کنترل‌های کارآمد و بموقع پیگیری اطلاعات حساس و برنامه‌ریزی استراتژیک را فراهم می‌کند.
سیستم تصمیم‌گیری گروهی ^[۱۵۱]
میزان زیادی از تصمیمات اصلی سازمان‌ها توسط گروه‌ها گرفته می‌شود. گردآوری یک گروه در یک مکان و زمان معین می‌تواند بسیار سخت و پرهزینه باشد؛ به همین دلیل تلاش برای بهبود کارگروه‌ها با بهره گرفتن از تکنولوژی‌های اطلاعاتی به شکل‌گیری سیستم‌هایی نظیر جلسات الکترونیکی و سیستم‌های حمایت از تصمیم گروهی و مانند اینها منجر شده است.
سیستم شبکه‌های عصبی مصنوعی ^[۱۵۲]
داده‌ها، اطلاعات یا دانشی که در کامپیوتر ذخیره می‌شوند لزوماً معرف ویژگی اصلی انسان یعنی یادگیری نیستند. به هر حال تلاش‌هایی صورت گرفته تا با بهره گرفتن از تکنولوژی‌های عصبی مصنوعی این خلا پر شود. اما تمامی این فعالیت‌ها فعلا در مرحله تحقیق و توسعه قرار دارند.
سیستم اطلاعاتی جغرافیایی^[۱۵۳]
یک نوع سیستم اطلاعاتی مبتنی بر کامپیوتر است که برای ذخیره‌سازی و نمایش نقشه‌های دیجیتالی بکار می‌رود. مهم‌ترین مساله سیستم اطلاعاتی جغرافیایی آن است که هر رکورد یا شی دیجیتالی محل مشخصی دارد (وارد^[۱۵۴]، ۱۹۹۵).

شکل ۲-۹): انواع سیستم‌های اطلاعاتی
(جین و کنث لاودون^[۱۵۵]، ۱۹۹۴)
سطح سازمان
سیستم اطلاعات مدیریت (MIS) سیستم پردازش اطلاعات (TPS)
سیستم تصمیم یار (DSS) سیستم مکانیزه اداری(OAS)
سیستم حمایت از مدیران عالی(ESS) سیستم کار مبتنی بر پردانش(KWS)
بخش پنجم: پیشینه‌ تحقیق
پیشینه‌تحقیق داخلی
طالقانی و همکاران (۱۳۸۸) تحقیقی با عنوان “تأثیر حمایت ادراک شده از سوی سازمان بر تعهد کارکنان و عملکرد سازمانی: مطالعه ای در شعب بانک ملت شهر تهران” انجام دادند که در فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال چهارم، شماره ۱۶، زمستان،ص ۲۵-۱به چاپ رسیده است، درچکیده این مقاله اینگونه اشاره شده که حمایت ادراک شده ازسوی سازمان یکی ازموضوعاتی استکه به تازگی درحوزه رفتار سازمانی ومدیریت منابع انسانی مطرح شده است. حمایتی که کارکنان ازسوی سازمان احساس میکنند باوری است مبتنی براینکه سازمان تاچه حد ازهمکاری هایشان قدردانی میکند وبه رفاه آنها اهمیت میدهد. هدف اصلی اینپ ژوهش بررسی رابطۀبین حمایتی که کارکنان از سوی سازمان ادراک میکنند وتعهدآنهابه سازمان وهمچنین عملکردسازمانی است. این پژوهش در۶۴ شعبۀ بانک ملت انجامگرفت وابزارگردآوری داده های آنپرسشنامۀ حمایت ادراک شده آیزنبرگر، هانتینگتون، هاچیسونوسوآ (۱۹۸۶) پرسشنامۀ تعهد سازمانی میروآلن(۱۹۹۷ ) بودکه بین ۷۸۹ نفرازکارکنان شعب منتخب توزیع وجمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل همبستگی استفاده شد و نتایج نشان داد همبستگی مثبت و معناداری بین حمایت ادراک شده از سوی سازمان وتعهد عاطفی و همچنین تعهد هنجاری کارکنان وجود دارد. علاوه براین بین حمایت ادراک شده ازسوی سازمان وتعهد استمراری وعملکردسازمانی رابطۀ معناداری مشاهده نشد. این پژوهش نقش حمایت از کارکنان را در بالابردن تعهد عاطفی و تعهد هنجاری نشان می دهد. سازمان می تواند با ارزش قایل شدن برای همکاری کارکنان در جهت بهبود عملکردش، قدردانی به موقع از تلاش های اضافی کارکنان، توجه به رفاه کلی کارکنان وتوجه به رضایت همه جانبۀ آنها سطح حمایت ادراک شده را ارتقا بخشد و از پیامد مثبت آن یعنی تعلق خاطر و وابستگی عاطفی و همچنین تعهد هنجاری کارکنان بهره مند شود.
زکی (۱۳۸۵) تحقیقی با عنوان “بررسی و سنجش حمایت سازمانی” انجام دادند که در مجله دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان سال هجدهم، شماره ۳ به چاپ رسیده است، در چکیده این مقاله اینگونه اشاره شده که نظریه مبادله اجتماعی یکی ازحوزه های نظری درجامعه شناسی معاصراست که براساس آن می توان به تحلیل نظام اجتماعی و فرآیندهای اجتماعی مربوط به آن نایل آمد. حمایت سازمانی یکی از کاربردهای نظریه مبادله اجتماعی است که برای نخستین بار ایده آن توسط آیزنبرگروهمکاران (۱۹۸۶) به طوررسمی در ادبیات نظریات سازمانی وارد شد. پس از گذشت دو دهه، تلاشهای بیشماری توجه خاص به تحلیل ماهیت وچگونگی شکل گیری حمایت سازمانی صورت گرفته است. علاوه برآن بخشی دیگراز تولیدات علمی دانشمندان اختصاص به بررسی تاثیرات و پیامدهای حمایت سازمانی درحوزه های فردی و سازمانی و شغلی داشته اند. تحقیقات بیشماری به اعتباریابی پرسشنامه حمایت سازمانی پرداخته اند. هدف مقاله حاضر سنجش و اندازه گیری میزان حمایت سازمانی ادراک شده در موسسات آموزشی است. براین اساس نتایج تحقیقی ازنوع پیمایشی ارائه می شود که اطلاعات آن ازبین مدیران ومعلمان دبیرستانهای آموزشی جمع آوری گردیده است. ابزارپژوهش پرسشنامه استاندارد بررسی حمایت سازمانی ادراک شده آیزنبرگروهمکاران(۱۹۸۶)(فرم ۳۰ گویه ای) می باشد.داده های تحقیق پس از کدگذاری بااستفاده ازبرنامه SPSSمتکی برروشهای آماری به تحلیل توصیفی(یک متغیرهودومتغیره)،پایائی،آماره آزمون تی،تحلیل واریانس وتحلیل عاملی می پردازد. نتایج تحقیق بیانگرپایایی وروایی معتبرمقیاس سنجش حمایت سازمانی اداراک شده بوده است.اگرچه میزان حمایت سازمانی بین مدیران و معلمان وهمچنین بین مردانوزنان به طورمشابه ای درسطح متوسط ابرازشده است ولیکن تفاوت معناداری درحمایت سازمانی به نفع مدیران وهم چنین به نفع زنان مشاهده می شود .رابطه معناداری بین سنوات شغلی وادراک حمایت سازمانی دیده شده است.
زکیانی (۱۳۸۷) پایان نامه کارشناسی ارشد خود را با عنوان ” بررسی تقویت رابطه رفتار شهروندی سازمانی و عدالت سازمانی به واسطه شخصیت سالم سازمانی ” در دانشکده علوم انسانی و مدیریت دانشگاه تربیت مدرس با راهنمایی دکتر علی اصغر فانی و مشاوره دکتر حسین سماواتیان انجام دادند که در چکیده این پژوهش اینگونه اشاره شده که این پژوهش به بررسی نقش عدالت سازمانی در تقویت رفتار شهروندی سازمانی پرداخته و سپس عامل تعدیل کننده ای را با عنوان شخصیت سالم سازمانی ویا بعبارت دیگر سلامت سازمانی را در این رابطه مورد بحث و بررسی قرار داده است. این تحقیق در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول به کلیات تحقیق می پردازد . در فصل دوم مروری بر مبانی نظری موضوع صورت می گیرد . در فصل سوم روش تحقیق مرور شده و در فصل چهارم آزمون های آماری و نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه ها و یافته های جانبی پژوهش بیان شده است. در فصل پنجم به نتیجه گیری و پیشنهادات می پردازد . در این تحقیق ابعاد پنج گانه رفتار شهروندی سازمانی از دیدگاه ارگان مورد بررسی قرار گرفته است که مشتمل بر نوع دوستی ، وظیفه شناسی ، ادب و نزاکت ، جوانمردی و فضیلت مدنی می باشد . در مرحله بعدی عدالت سازمانی در سه بعد عدالت توزیعی، رویه ای و مراوده ای مورد بررسی قرار گرفته و نهایتا تاثیرات سلامت سازمانی یا شخصیت سالم سازمانی را با تاکید بر ۱۱ مولفه از دیدگاه لایدن و کلینگل ، در این رابطه مورد بررسی قرار داده و به آزمون فرضیه های تحقیق پرداخته است . نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از آنست که با ضریب اطمینان ۹۵ درصد بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت وجود دارد . در نتیجه هر چه تصور مثبت تری از عدالت سازمانی در ذهن کارکنان باشد، رفتار شهروندی سازمانی بیشتر خواهد شد. و همچنین با همان ضریب اطمینان ، بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی ، به واسطه شخصیت سالم سازمانی، رابطه مثبت وجود دارد. یعنی در سازمانهای دارای شخصیت سالم سازمانی، تاثیر تصور مثبت کارکنان از عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی بیشتر خواهد شد. یافته های تحقیق نشانگر آنست که تقویت رفتار شهروندی سازمانی که از اهداف سازمانهاست، تابع عدالت سازمانی به واسطه شخصیت سالم سازمانی است.
امالی ریفای (۲۰۰۵) پژوهشی با عنوان ” بررسی ارتباط بین ادراک عدالت، رضایت شغلی، تعهد سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی ” انجام دادند. یافته های تحقیق نشان می دهد که :
الف‌: هم عدالت توزیعی و هم عدالت رویه ای تاثیر مثبت بر رضایت شغلی دارند.
ب: رضایت شغلی تاثیر مثبت و قوی بر تعهد سازمانی دارد .
ج: تعهد سازمانی تاثیر مستقیم و قوی بر رفتار های شهروندی سازمانی دارد.
حاجی کریمی و دیگران (۱۳۹۱) تحقیقی با عنوان “مدلی میان سطحی برای تبیین ارتباط ادراک از حمایت سازمانی، ادراک از احترام سازمانی و مشارکت در تصمیم گیری با تعهد سازمانی؛ مطالعه موردی: اعضای هیئت علمی دانشگاههای تهران” انجام دادند که نتایج تحقیق نشان میدهد ادراک اعضای هیئت علمی، از حمایت و احترام سازمانی بر تعهد سازمانی آنان، اثر مثبت دارد. همچنین، مشارکت اعضای هیئت علمی در تصمیم گیری ها، هم دارای تأثیر مثبت مستقیم در تعهد سازمانی و هم دارای تأثیر مثبت تعدیل کننده در رابطه بین ادراک از حمایت سازمانی و تعهد سازمانی و نیز رابطه بین ادراک از احترام سازمانی و تعهد سازمانی آنان است.
بختی، ترابی و قلیپور (۱۳۹۰) تحقیقی با عنوان “رفتارهای شهروندی سازمانی به عنوان متغیر میانجی میان حمایت سازمانی ادراک شده و سرمایه اجتماعی” انجام دادند که نتایج پژوهش حاکی از پرازش مناسب مدل پیشنهادی است که در آن رفتار شهروندی سازمانی به عنوان متغیری میانجی تبیین کننده چگونگی تاثیرگذاری حمایت سازمانی اداراک شده در خلق سرمایه اجتماعی است. طبق نتایج این مدل کارکنانی که سازمان خود راحمایت کننده،ادراک
می نمایند از طریق افزایش میزان بروزرفتارشهروندی در سازمان منجر بهبود وضعیت سرمایه اجتماعی می گردند.
عریضی سامانی و همکاران (۱۳۹۰)، در پژوهشی به بررسی «رابطه تعارض کار – خانواده باحمایت سازمانی ادراک شده، استرس شغلی وخود تسلط یابی در کارکنان اقماری» پرداختند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام به منظور پیش بینی متغیرهای ملاک، نشان داد بعد تداخل کار – خانواده پیشبینی مهمی درحمایت سازمانی ادراک شده توسط کارکنان است وبعد تداخل خانواده - کارمی ‌تواند متغیرهای استرس شغلی وخود تسلط یابی را پیشبینی کند. واریانس تبیینی برای متغیرحمایت سازمانی ادراک شده توسط بعدتداخل کار - خانواده ۲۲ درصد،برای استرس شغلی توسط بعد تداخل خانواده - کار ۲۲ درصد وبرای خود تسلطیابی ۲۶ درصدازواریانس آن توسط بعدتداخل خانواده – کارتبیین می ‌شود. بدین ترتیب باتوجه به نتایج به دست آمده، لزوم سرمایه گذاری به منظورتلاش برای کاهش تعارضات بین دوحیطه کار وخانواده درکارکنان با الگوی کار اقماری مشخص می ‌شود.
ابراهیم پور و دیگران (۱۳۹۰) تحقیقی با عنوان “بررسی رابطه بین انگیزش شغلی و رفتار شهروندی سازمانی در مرکزآموزش صدا و سیما (با تأکید بر مدل هاکمن و اولدهام)” انجام دادند که نتایج تحقیق نشان داد بین ابعاد اصلی شغل با رفتار شهروندی سازمانی، بین حالت های اصلی روانشناختی و رفتار شهروندی سازمانی و بین انگیزش شغلی با ترکیب دو مولفه ابعاد اصلی و حالت های روانی حساس با رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
دعایی و دیگران (۱۳۸۹) تحقیقی با عنوان “مدل یابی تأثیر درک حمایت سازمانی بر رفتار شهروندی (مورد مطالعه: هتل پنج ستاره ی پارس)” انجام دادند که نتایج این پژوهش نشان داد که درک حمایت سازمانی کارکنان این هتل به ترتیب با ضرایب مسیری۳۲/۰، ۵/۰، ۲۵/۰، ۵/۰ و ۶۴/۰ برنوع دوستی،فضیلت مدنی، وجدان کاری، روحیهی جوانمردی و تواضع و فروتنی آنان تأثیر مستقیمی داشته است.
کیانی و همکاران (۱۳۸۹)، در پژوهشی «آموزشهای ایمنی، حمایت سازمانی ادراک شده برای ایمنی و رویدادهای مرتبط باایمنی» را مورد بررسی قرار دادند. نتایج پژوهش ازفرضیات ماحمایت کرد. یافته ها پیشنهاد میکند که کاهش رویدادهایم رتبط باایمنی به وسیله بهبود ادراک کارکنان ازحمایت سازمانی می تواندمنجربه کاهش حوادث، آسیبها و مرگ و میرها درسازمان شود.
دعایی و برجعلی (۱۳۸۹)، در پژوهشی «رابطه حمایت سازمانی ادراک شده باتعهد سازمانی وقصد ترک خدمت» را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان میدهدکه حمایت سازمانی ادراک شده باتعهدسازمانی کارکنان رابطه مثبت و باقصد ترک خدمت کارکنان رابطه منفی دارد. همچنین حمایت سازمانی ادراک شده با هرسه بعد تعهد سازمانی رابطه مثبت داردکه ازاین میان کمترین همبستگی بین حمایت سازمانی ادراک شده وتعهد مستمر وجود دارد وهرسه این ابعاد باقصد ترک خدمت رابطه منفی دارندکه تعهد عاطفی بیشترین همبستگی منفی را باقصد ترک خدمت دارد.
شاکری و نبوی (۱۳۸۹)، در پژوهشی به بررسی «رابطه رضایت شغلی وحمایت سازمانی ادراک شده باتعهد سازمانی در کارکنان پلیس راه وپلیس راهور استان گیلان» پرداختند. نتیجه تجزیه وتحلیل نشان داد که رضایت شغلی وتعهد سازمانی درکارکنان بیشترازحمایت سازمانی ادراک شده است. همچنین بین حمایت سازمانی ،رضایت شغلی وتعهد سازمانی آنهارابطه مثبت ومعناداری وجود دارد رضایت شغلی کارکنان تعهد سازمانی آنانرا پیش بینی میکند. کارکنان به لحاظ حمایت سازمانی وتعهد سازمانی ورضایت شغلی بایکدیگرتفاوت معناداری دارند. بین کارکنان بومی وغیر بومی به لحاظ حمایت سازمانی وتعهدسازمانی ورضایت شغلی تفاوتها معناداراست. باتوجه به اهمیت حضور نیروی انتظامی برای رشد و بالندگی جامعه، احساس میشودکه باید هرچه بیشتربه این سازمان توجه شود ودر اینصورت است که نتایج آن به طورمستقیمی اغیرمستقیم به جامعه باز خواهد گشت.
همتی نژاد، حمیدی و الهیاری (۱۳۹۰) پژوهشی را با عنوان رابطه حمایت سازمانی ادراک شده با رفتار شهروندی سازمانی در کارشناسان آکادمی ملی المپیک و پارالمپیک ایران انجام داده اند. نتایج این تحقیق نتایج حاکی از آن بود که رفتار شهروندی سازمانی با ۴۸ /۴ امتیاز از حداکثر ۷ امتیاز، نسبت به حمایت سازمانی ادراک شده (با ۴۸ /۳ امتیاز) در کارشناسان آکادمی دارای میانگین بالاتری است. رابطه مثبت و معناداری بین حمایت سازمانی ادراکشده با رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن به جز بعد جوانمردی مشاهده شد. حمایت سازمانی ادراک شده پیش بینی کننده معنی داری برای رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن به جز بعد جوانمردی بود. یافته های تحقیق بر افزایش حمایت های سازمانی ادراک شده کارکنان به منظور شکوفا شدن رفتارهای شهروندی در سازمان تأکید دارد.
رضایی کلید بری و سلیمی (۱۳۸۷) تحقیقی تحت عنوان نقش عدالت سازمانی در تقویت رفتار شهروندی سازمانی انجام دادند. در چکیده این تحقیق اینگونه آمده که درنظام بوروکراتیک که تمام تلاش مدیران درجهت کسب کارایی بیشتر باحفظ سلسله مراتب هرمی سازمان بوده مناسباتی سطحی وغیر قابل اطمینان بین افراد بوجود میاید امادر نظام ارزشی وانسانی دموکراتیک مناسباتی درست وقابل اطمینان درمیان مردم شکل میگیردکه درچنین محیطی به سازمان واعضای آن فرصت داده میشودکه تاحدتوان پیشبروند وبراین اساس توجه به شهروندان افزایش می یابد اکنون که اهمیت شهروندان به عنوان یکی ازمنابع بسیارمهم سازمان درک شده است رفتارآنها هم میتواند بسیار بااهمیت تلقی شود وازاین رواست که محققان زیادی به تجزیه وتحلیل رفتارشهروندی پرداخت هان درفتار شهروند مداری سازمانی اشاره به اقدامات منصفانه وازروی صلاحدیدی دارد که موجب ارتقای اثربخشی سازمان میشود لذا دراین مقاله ابتدا به تشریح مفهوم رفتارشهروندی سازمانی و ابعادآن پرداخته میشود سپس مفاهیم مرتبط بارفتارشهروندی مورد مطالعه قرارمیگیرد که یکی ازمهمترین این مفاهیم موضوع عدالت سازمانی است. درنهایت پس از تشریح موضوع عدالت سازمانی روابط میان رفتارشهروندی وعدالت سازمانی ازدیدگاه صاحبنظران مختلف ارائه میشود.
زکیانی (۱۳۸۷) تحقیقی تحت عنوان بررسی تقویت رابطه رفتار شهروندی سازمانی و عدالت سازمانی به واسطه شخصیت سالم سازمانی انجام دادند. در چکیده این تحقیق اینگونه آمده که این پژوهش به بررسی نقش عدالت سازمانی در تقویت رفتار شهروندی سازمانی پرداخته و سپس عامل تعدیل کننده ای را با عنوان شخصیت سالم سازمانی ویا بعبارت دیگر سلامت سازمانی را در این رابطه مورد بحث و بررسی قرار داده است. این تحقیق در پنج فصل تنظیم شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از آنست که با ضریب اطمینان ۹۵ درصد بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت وجود دارد . در نتیجه هر چه تصور مثبت تری از عدالت سازمانی در ذهن کارکنان باشد، رفتار شهروندی سازمانی بیشتر خواهد شد. و همچنین با همان ضریب اطمینان ، بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی، به واسطه شخصیت سالم سازمانی، رابطه مثبت وجود دارد . یعنی در سازمانهای دارای شخصیت سالم سازمانی، تاثیر تصور مثبت کارکنان از عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی بیشتر خواهد شد. یافته های تحقیق نشانگر آنست که تقویت رفتار شهروندی سازمانی که از اهداف سازمانهاست، تابع عدالت سازمانی به واسطه شخصیت سالم سازمانی است (زکیانی، ۱۳۸۷).
پیشینه خارجی
رونیت باگلر^[۱۵۶] - ادام نیر^[۱۵۷] (۲۰۱۰) تحقیقی تحت عنوان “اهمیت حمایت ادراک شده آموزگاران از سازمان بر رضایت شغلی” انجام دادند که این مقاله به دنبال آن است تا اثر واسط توانمندسازی آموزگاران بر رابطه میان برداشت آموزگاران از حمایت از آموزشگاه و رضایت شغلی درونی و بیرونی آنها را بررسی کند. یافته ها نشان دادند که توانمندسازی آموزگار در رابطه میان حمایت ادراک شده سازمانی و رضایت شغلی اثر دارد و تا ۳۰ درصد به متغیر توضیح داده شده هر گونه از رضایت شغلی می افزاید. توانمندسازی آموزگار نشان می دهد که روابط گوناگونی میان رضایت درونی و بیرونی وجود دارد. مهمترین بعد توانمندسازی که رضایت درونی آموزگار را پیش گویی می کند عبارت است شایستگی فردی که متغیری روانی است و نیرومندترین بعد توانمندسازی که رضایت شغلی بیرونی را پیش گویی می کند عبارت است موقعیت فرد و احترام که متغیری جامعه شناختی است.
ادواردز و پسی^[۱۵۸] (۲۰۱۰) به این نتیجه رسیدند که حمایت سازمانی ادراک شده بطور مستقیم و غیرمستقیم بواسطه افزایش بازشناسی سازمانی بر پیامدهای ایمنی مؤثر می باشد.
بیرون^[۱۵۹] (۲۰۱۰) از نگاه ارزش های اخلاقی به حمایت سازمانی ادرک شده می نگرد و بیان
می کند ارزش اخلاقی ادراک شده سازمانی با انحراف از رویه ها و اصول ایمنی سازمان مرتبط
می باشد. سازمانیکه حفظ ایمنی و سلامت را یک ارزش اخلاقی می داند، این ارزش را به کارکنانش نیز منتقل می کنند و باعث کاهش احتمال عدول آنها از استانداردهای ایمنی می شوند.
جانسون^[۱۶۰] (۲۰۰۸) در تحقیقی به این نتجه رسیدند که ارتباطات سازمانی، حمایت سازمانی و حمایت ما فوق رابطه قوی با رفتار شهروندی سازمانی دارد.

۱۳۴۰

۱۶۲۷

۱۴۰۰

۳

۱۲۵۶

۱۲۵۰

۱۳۶۳

۱۲۰۰

۴

جدول۶-۲- محاسبه شیب­های قطعات منحنی تنش کرنش نمونه سنگ ۱ و۲
تصویر سطح گسیختگی به صورت زیراست.

شکل۶-۲۷-ناحیه گسیختگی اطراف تونل احداث شده در محیط ناهمگن
همانطور که از شکل مشخص است ناحیه پلاستیک در فضای نمونه شماره ۱ که سنگی با مشخصات مقاومتی پایین تری است، بیشتر گسترش یافته است.
­نتیجه ­گیری و پیشنهادات:
در این قسمت سعی خواهیم کرد تفسیری بر روی نتایج و پیشنهاد­ها ونتیجه­گیری­هایی مناسب جهت درک بهتر نتایج ارائه دهیم.گرچه این قسمت ممکن از لحاظ حجم ناچیز و محدود باشد اما مطمئناً دارای نکات مهمی خواهد بود.
۱- ­همانطور که از محاسبات رگرسیون و ترسیم منحنی­های معیار­ها پیداست دقت معیار هوک -براون در بهینه­سازی داده ­ها از معیار بنیاوسکی بسیار بیشتر است. معیار هوک-برا.ن برخلاف معیار بنیاوسکی تا حدودی نقاط تحت تنش منفی را نیز پوشش می­دهد در حالی که معیار بنیاوسکی در هر نقطه­ای از تونل با رفتار کششی گسیخته خواهد شد. در نتیجه استفاده از معیار هوک-براون برای تحلیل و آنالیز محیط­های سنگی توصیه می­گردد. به جرات می­توان گفت، به خاطر دقت رگرسیون بالای معیار هوک-براون، این معیار پر­کاربردترین معیار گسیختگی محیط­های سنگی می­باشد.

۲-گرچه برای مقایسه بین دو معیار نیاز به تحلیل چندین تونل با شکل­های مختلف و تحت شرایط بارگذاری متفاوت می­باشد، اما از همین تک مدل نیز می­توان فهمید که معیار بنیاوسکی نقاط گسیختگی اطراف تونل را با وسعت بیشتری نشان می­دهد و این یعنی معیار بنیاوسکی در طراحی تونل­ها و فضاهای زیر زمینی محافظه ­کارانه­تر است.
۳- مقایسه بین تحلیل الاستیک و الاسنوپلاستیک بجا نمی ­باشد زیرا در این پژوهش باید ناحیه گسیختگی مربوط به همین نمونه سنگی در محیط واقعی را نیز داشته باشیم تا بفهمیم کدام تحلیل به واقعیت نزدیکتر است. با تمام این تفاسیر ذکر این نکته ضروری به نطر می­رسد که نتایج مربوط به تحلیل الاستو =پلاستیک هوک-براون نسبت به نتایج الاستیک بسیار محافظه ­کارانه­تر است.
۴-با طی روند ذکر شده در پایان نامه می­توانیم با داشتن نتایج آزمایشات ۳ محوری، ضرایب متناظر برای معیار­های گسیختگی مختلف دیگر را بدست آورد که این متناظر سازی ضرایب امکان مقایسه نواحی گسیختگی یک سازه­زیر زمینی تحت معیار­های مختلف را به ما می­دهد. با طی این روند امکان بسط نرم­افزار نوشته شده برای محققین بعدی فراهم می ­آید.
منابع
[۱]- K.R. Dhawana, D.N. Singhb, I.D. Guptaa, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences. 39 (2002) 217.
[۲]-C. Dai, H. Muhlhaus, M. Duncan Fama, J. Meek,Computers and Geotechn.cs 1 (۱۹۹۳) ۱۴۵.
[۳]- S. Bensehamdi, A. Seriani, Acta Geotechnica Slovenica, ۲(۲۰۰۸) ۵.
]۴[-مشاری، محسن. احمدی، مرتضی(۱۳۷۹)، “تحلیل دو بعدی تنش-کرنش در محیط­های سنگی اطراف حفریات زیر زمینی با رفتار الاستو پلاستیک غیر خطی به روش اجزای محدود". نشریه علوم زمین، جلد ۵۶، ص ۱۸۰.
[۵]-D.P. Adhikary, A.V. Dyskin, Int. J. Rock Mech. & Min. Sci. No. 005(1997) 34.
[۶]-S.K. Sharan, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences. ۴۲ (۲۰۰۵) ۵۴۲.
[۷]- L. Jinga , J.A. Hudsona,b, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences,39(2002) 409.
[۸]- L. Jing, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences. ۴۰ (۲۰۰۳) ۲۸۳.
[۹]- David V. Hutton, Fundamentals ofFinite Element Analysis,The McGraw−Hill Companies,2004.
[۱۰]-R. cook, D. Malkus, I. Plesha, Concepts And Applications Of Finite Element Analysis, Third Edition, JOHN WILEY & SONS,1989.
[۱۱]- J. N. Reddy, An Introduction To The Finite Element Method, second Edition, McGraw-Hill, 1993.
]۱۲[- احمد. فهیمی فر، سازه­های زیر زمینی در سنگ، چاب اول، آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک وزارت راه و ترابری، ۱۳۷۶.
[۱۳]-Shuilin. Wangn, Hong. Zheng,Chunguang. Li,Xiurun.Ge, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences,48 (۲۰۱۱) ۶۷.
[۱۴]-J. C. Jaeger, N. G.W. Cook, andR. W. Zimmerman, Fundamentals of Rock Mechanics, Fourth Edition, Blackwell Publishing, ۲۰۰۷.
[۱۵]-Richard E. Goodman, Rock Mechanics, Second Edition, John Wiley & Sons, 1989.
[۱۶]- B.H.G. Brady, E.T. Brown, RockMechanicsfor underground mining,Third edition, KLUWER ACADEMIC PUBLISHERS, 2004.
[۱۷]-Catrin. Edelbro, Rock Mass Strength, First edition, Technical Report, 2003.
[۱۸]-Jacob. Lubliner, Plasticity Theory, First Eddition, Pearson Education, 2006.
]۱۹[- قاسم­زاده. حسن، جهانگیر. محمد حسین(۱۳۸۷)، “مقایسه دقت معیارهای تجربی موهرکلمب،هوک وبراون و بینیاوسکی دربررسی شکست سنگ وارائه یک مدل جدیدغیرخطی به کمک روش تقریب حداقل مربعات” مقالات چهارمین کنگره ملی مهندسی عمران، دانشگاه تهران.
[۲۰]-John A. Franklin, Evert. Hoek, Rock Mechanics, Volume ۲(۱۹۷۰) ۲۲۳.
[۲۱]-D. R. J. OWEN, E. HINTON, Finite Element Plasticity, First Eddition, Pineridge PressLimited, 1980.
[۲۲]-Jacob. Lubliner, Plasticity Theory, Revised Edition, Pearson Education, 2006.
[۲۳]-Young. kwon, Hyochoong. Bang, The Finite Element Method Using Matlab, CRC Press, 1996.
[۲۴]-Soheil. Mohammadi, Extended Finite Element Method,First Eddition, Blackwell Publishing Ltd, 2007.
[۲۵]- O.C. Zienkiewicz, The Finite Element Method: Its Basis and Fundamental, Sixth edition, Butterworth-Heinemann, 2005.
[۲۶]- Antonio. Bobet, The Arabian Journal for Science and Engineering,35(2010)27.
[۲۷]- Yangsong. Zhang. Modern Applied Science December,12 ( ۲۰۰۹) ۲۲.

دین که مورد اطمینان قلبی متدیّنان است در دو مرحله یعنی شناسایی حُسن و قبح و همچنین اجرای آن به پشتیبانی و امداد انسان می‏آید. انسان‏ها که به طور فطری به انجام اصول اخلاقی و ارزشی تمایل دارند، ممکن است به علل گوناگون مانند سودجویانه از انجام آن اصول استنکاف کنند. دین در این مرحله در ترغیب و تحریک انسان به انجام فضایل اخلاقی و گریز از رذایل، با سه راهکار ذیل به تکامل اخلاقی انسان کمک می‏کند:
۱-). مقام قدسی انسان و خداوند.
۲-). وعده پاداش «بهشت».
۳-). تهدید به کیفر «جهنّم».
پیامبران با نشان دادن مقام قدسی انسان و اشتقاق روح وی از مقام قدسی الهی، شخصیت و کرامت فرامادّی انسان را به او تذکار می‏دهند و خاطرنشان می‏سازند که انسان در این دنیا مسافری بیش نیست که به سوی خداوند حرکت می‏کند؛ پس نباید نفس پاک خود را با رذایل و زشتی‏های غیراخلاقی آلوده و مکدر کند و گرنه از سیر و عروج عرفانی خود بازخواهد ماند، به دیگر سخن، انسان برای رساندن «خود» به «خدا»، باید به فضایل اخلاقی ملتزم شود تا به مقصود اصلی خود نایل آید.

راهکار پیشین به انسان‏های کامل و وارسته اختصاص دارد و ممکن است این راهکار برای بیش‏تر انسان‏ها جلوه‏ای نداشته باشد. دین برای این گونه انسان‏ها از دو راهکار دیگر؛ یعنی راهبرد تطمیع و تهدید استفاده کرده است؛ یعنی به ملتزمان اصول اخلاقی وعده پاداش و بهشت می‏دهد.
آنانی که ارزش‏های اخلاقی را مخدوش می‏کنند، به عذاب و کیفر دنیایی و آخرتی تهدید می‏کند. بدین سان پیامبران و ادیان در ظهور ملکات و فضایل اخلاقی و پروراندن انسان‏های متخلّق به صفات نیکو، سهمی عمده‏ای در جامعه و تاریخ ایفا می‏کنند.
پیامبران و ادیان آسمانی برای ترغیب مؤمنان خود به رعایت اصول اخلاقی در متون دینی به صورت متعدّد و مؤکّد و شفّاف به ذکر اصول اخلاقی پرداخته و در قالب امر، موعظه و نصیحت، به سفارش و رعایت آن‏ها پرداخته‏اند، که گزارش آیات و روایات آن، از حوصله این مقال خارج است و علاقه‏مندان می‏توانند آن را از منابع اخلاقی پی گیرند.
تنها در اینجا به ذکر یک روایت بسنده می کنیم، که حضرت، فلسفه نبوّت و بعثت خود را تکمیل اخلاق نیکوی مردم ذکر می‏کند:
«انما بعثت لاتمّم مکارم الاخلاق».^[۲۱۹]
۴-): تذکر دانسته های عقلی است که انسان خود می تواند به آنها برسد، ساده کردن مقولات مهم و سعادت بخش و در دسترس نهادن آنها، یکی دیگر از خدمات مهم دین است. که در کلام متکلمین زیادی این مسئله، مشهود است.
خواجه نصیر؛ یکی از دلالیل وجوب بعثت را لطف بودن تکالیف شرعیه نسبت به تکالیف عقلیه می داند:
«و هی واجبه، لاشتمالها على اللّطف فی التّکالیف العقلیّه»^[۲۲۰]
«و بعثت واجب است برای اینکه مشتمل است بر لطف نسبت به تکالیف عقلیه»
همان گونه که در متون دینی هم داریم که؛ «برانگیختن گنجینه‏های مدفون‏شده عقلانی انسان‏ها»، از وظائف دین و به تبع از کارکردهای دین می باشد، پیامبران تلاش می‏کنند تا گرد و غبارهای نشسته بر عقول انسانی را کنار زده، گنجینه عقول انسانی را از دل خاک‏ها و خاشاک‏ها استخراج کنند. این گنجینه گران‏بها چه ‏بسا به واسطه رسوم، عادات، باورهای نادرست، خرافات، تعصب‏های نادرست و … مدفون شده باشد. یکی از رسالت‏های پیامبران الهی کنار زدن این حجاب‏ها و موانع و برشوراندن منبع عقل بشری است. پیامبران با معرفی ساحت‏های دیگری از هستی، با معرفی رازهای وجودی، با بیان مختصات وجودی انسانی و نهادن پرسش‏های بزرگ در پیش روی او، عقل او را برمی‏انگیزانند. یکی از مهم‏ترین برکات و حسنات بعثت پیامبران، توجه انسان، به نیروها و ساحت‏ها و منابع و امکانات وجودی خویش است. پیامبران در درون انسان‏های مخاطب خویش، غوغایی را به وجود می‏آورند، نیروها، نعمت‏ها و ساحت‏های فراموش‏شده او را به یاد او می‏آورند و نگاه تازه‏ای به او می‏دهند تا عالم و آدم را به گونه‏ای عمیق‏تر ملاحظه کند.
۵-): در زندگی انسانها موضوعاتی وجود دارد که ممکن است به پای خود هم بتواند به آن برسد، اما چه بسا وقتی رسید که دیر شده باشد، یکی از خدمات مهم دین آن است؛ که در این موضوعات مهم از آدمیان دستگیری می کند، بارزترین مثال آن، مساله مرگ و حیات پس از آن می باشد، بنابراین از دین انتظار داریم در این عرصه مهم انسان را یاری دهد که اگر دین نبود مسئله مرگ و … برای هیچ کس معلوم نمی شد.^[۲۲۱]
۶-): تغییر نگاه انسان، نسبت به هستی:
ما در جهانی زندگی می‏کنیم که نه‏تنها اندکی از آن به وفق رضای ما نیست، بلکه بسیاری از امور، اوضاع و احوال آن بر خلاف رضایت ماست. ما در جهانی زندگی می‏کنیم که در آن به رغم میل باطنی ما، درد، رنج، ناکامی، محدودیت، فراق، مرگ و … وجود دارد. اینها امور عینی و ملموسی هستند که پیش از ما و قبل از مشورت با ما و جلب رضایت ما، در جهان وجود داشته‏اند و رضایت و عدم رضایت ما واقعیت عینی آنها را عوض نمی‏کند. ما در این جهان، در زندگی عادی و روزمره خود در پی مطلوب‏هایی از قبیل قدرت، ثروت و لذت هستیم و برای رسیدن به آنها تلاش طاقت‏فرسایی می‏کنیم، ولی همواره با سه مشکل روبه‏روییم که مایه رنج ما هستند:
۱-). برای رسیدن به هر یک از این امور، عوامل و علل بی‏شماری دخیل هستند که مانع از رسیدن ما به این معشوق‏ها و مطلوب‏ها می‏شوند. ممکن است در یک قدمی دست‏یابی به مطلوب خویش، ناکام مانده، رنجور شویم، (رنج ناشی از نرسیدن).
۲-). پس از رسیدن و دست‏یابی به هر یک از این امور، هر لحظه گرفتار نگرانی، تشویش و اضطراب هستیم که مبادا آن‏چه را به دست آورده‏ایم، از دست بدهیم، (رنج ناشی از ترس از دست دادن).
۳-). پس از دست‏یابی و تحمّل همه این رنج‏ها، همان مطلوب و معشوق، چون محدود و متناهی است، تکراری می‏شود به تدریج، روح را خسته و دلزده می‏کند، (رنج ناشی از تکرار و خستگی و دلزدگی).
حال چه باید کرد؟برای پاسخ به این مسئله سه راه وجود دارد:
۱-). جهان را عوض کنیم. عالمی از نو تأسیس کنیم که در آن، هیچ‏یک از رنج‏های سه‏گانه فوق وجود نداشته و همه چیز به کامِ ما باشد. چنین آرزویی دست‏نیافتنی است و تنها در دنیای تخیل شاعران و هنرمندان قابل‏ترسیم است.
۲-). خودمان را از میان برداریم. پاره‏ای از فیلسوفان اگزیستانسیالیست که در جمع‏بندی خود، به پوچی و غلبه شرور بر خیرات و رنج‏ها بر خوشی‏ها رسیده بودند، چنین راهی را پیشنهاد می‏کردند. آنها تنها راه نجات را در خودکشی می‏دیدند، ولی پرواضح است که این پاک کردن صورت مسئله است، نه تلاش برای حل آن.
۳-). خودمان را عوض کنیم. این همان راهی است که پیامبران آن را پیشنهاد می‏کنند. به نظر می‏رسد یکی از بزرگ‏ترین دست‏آوردها و خدمات دین، فراهم ساختن زمینه‏ای برای تعالی انسان و بازگشت به خودِ اصیل است و تعالی انسان به معنای فراتر رفتن از خودِ کنونی و پرواز به سوی خودِ اصیل و آرمانی است، دین است که نحوه نگاه ما را نسبت به خود، جهان، مرگ، درد و رنج و زندگی در این عالم تصحیح می‏کند»^[۲۲۲]. دین به ما کمک می‏کند تا با دوری ازدیدگاه‏های صرفاً خوش‏بینانه یا صرفاً بدبینانه، دیدگاهی واقع‏گرایانه درباره زندگی در این عالم و شیوه تعامل با آن داشته باشیم .پیامبران بیش از هر چیز دیگری، در پی آن بودند که در درجه اول، خود، نگاه جامع و واقع‏بینانه‏ای نسبت به هستی داشته باشند؛ «اللّهمّ ارنا الاشیاء کما هی»^[۲۲۳] و در درجه دوم، دیگران را وادار کنند تا از همین منظر به جهان هستی نگاه کنند. در واقع، یکی از مهم‏ترین و اصلی‏ترین رسالت‏های پیامبران تلاش برای تصحیح نحوه نگرش به هستی و نحوه تفسیر آن و در نتیجه، شیوه تعامل با آن است.
۲-۱-۲-۱-۳-): کارکرد اجتماعی دین:
حوزه اوّل کارکرد دین و پیامبران درباره خود انسان‏ها با قطع‏نظر از اجتماع بود که خود به انواع و عرصه‏های گوناگون منشعب می‏شد. حوزه دوم فعّالیت و کارکرد دین و پیامبران در رابطه با اجتماع و جامعه است که از اجتماع چندین انسان تشکیل می‏شود و خود به انواع اجتماع از قبیل خانواده، قبیله، هم ‏شهری، ملّیّت و امّت و غیره تقسیم می‏شود. در این جا به تبیین مختصر نوع کارکرد دین؛ در عرصه اجتماع اشاره می‏کنیم.
۱-):همبستگی و رفع اختلافات قومی و نژادی:
همانطور که در سابق گفته شد، زندگی اجتماعی و مدنی برای انسان، اصل فطری یا ضرور به شمار می‏آید که در گرو اجتماع و جامعه سالم و واحد و عاری از هرگونه اختلاف و تشتّت می‏تواند نیازهای مادّی و معنوی خود را تأمین کند، زندگی اجتماعی و در جامعه زیستن، که برای رفع نیازهای بشری ضروری است، برای حفظ آرامش خود و جلوگیری از بروز و رشد اختلافات، نیازمند عامل قوی و فراتر از محورهای مادّی است که منافع همه شهروندان را تأمین کند. پیامبران و ادیان آسمانی برای همبستگی جوامع گوناگون از عامل فرامادّی یعنی معنویّت و دیانت استفاده کرده‏اند. اجرای شعایر مذهبی در عبادتگاه، عامل وحدت و اشتراک گروه‏ها و طیف‏های مختلفی از هر زبان، قوم، نژاد و ملّیّت می شود. به جای این که قبایل و شهروندان و ملت‏ها به عامل مادّی یعنی منافع قبیله و شهر و ملیت خود توجّه کنند، به منافع فراتر از آن یعنی منافع هم‏کیشان و مؤمنان توجّه کرده‏اند که ممکن است در سرزمین‏ها و کشورهای گوناگون باشند، که در این زمینه نیز می توان آیات فراوانی در تایید سخن آورد، علاوه براینکه در سیره معصومین موارد زیادی از همبستگی و متحد کردن بین مردم زیاد داریم که به عنوان نمونه به چند آیه اشاره می کنیم،
قرآن کریم، مدار و محور وحدت جوامع را تمسّک به خداوند ذکر، و از اختلاف نهی می‏کند.
«وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعا وَلاَ تَفَرَّقُوا.»^[۲۲۴]
این کتاب آسمانی، در گام دیگر، توحید را نه تنها محور وحدت مسلمانان، بلکه محور همبستگی پیروان ادیان آسمانی، مانند یهودیّت و مسیحیّت می‏خواند و از آنان می‏خواهد با این وجه مشترک، زیر چتر توحید همبستگی خود را حفظ کنند.
«قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَی کَلِمَهٍ سَوَاءٍ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئا»^[۲۲۵]
پیامبر اسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله نیز با الهام از قرآن، بذر همدلی و هم‏صدایی را در امّت خود افشاند و به صورت شفّاف فرمود:
«ایها الناس کُلکم لآدم و آدم مِن تراب لا فضلَ لعربیٍ علی عجمی الا بالتقوی»^[۲۲۶]
«ای مردم! همه شما از آدم هستید و آدم نیز از خاک خلق شده است؛ پس هیچ گونه برتری برای عرب بر عجم نیست، مگر با صفت تقوا.»
۲-): آزادی اجتماعی:
هماره در طول تاریخ، قشر اقلیّت محض در جایگاه طبقه حاکم، اکثریّت جامعه را استثمار می‏کنند و خود را بر جان، مال و ناموس آنان مسلّط می‏دانند. چه بسا متفکّران و فیلسوفان نامی جهان نیز از این رویکرد با طرح نظریّه‏های فلسفه سیاسی مانند حق طبیعی ارسطو^[۲۲۷] و حکومت اشراف و فرزانگان افلاطون، پشتیبانی تئوریک می‏کنند؛ امّا پیامبران در برابر حکومت‏های جور و طاغوت زمانه به مخالفت و مقابله برخاستند و از آنان می‏خواستند، حقوق فطری و آزادی‏های مردم را به رسمیّت شناخته، از تعدّی به حقوق آنان خودداری کنند.
قرآن کریم تأکید می‏کند خداوند، برای هر امّتی پیغمبری فرستاده است که هدف آن، عبادت خداوند و دوری از طاغوت زمانه است:
«وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّهٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللّه‏َ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ»^[۲۲۸]
پیامبران با الهام از وحی آسمانی، امّت‏ها را به آزادی مردم مسلمان دیگر از یوغ حاکمان ظالم هر چند از راهکار جنگ تشویق، و اختیار سکوت و بی‏تفاوتی در این امر را ناروا و مذمت می‏کردند.
۳-): برپایی عدالت اجتماعی:
عدالت اجتماعی آرمان انسانی است که تحقّق آن به آموزه‏های آسمانی نیاز دارد. آفریدگار جهان و انسان، بهتر از همه به نیازهای طبیعی، فردی و اجتماعی انسان آگاه است؛ پس بشر باید اصول کلّی قوانین خود را از آفریدگار و سازنده خویش بگیرد و این در گرو بعثت سفیران آسمانی است. روشن است که صرف به‏دست آوردن قانون در اجرای عدالت کفایت نمی‏کند؛ بلکه انسان باید قوّه عقلانیّت و اخلاقش بر غریزه نفع و استخدام‏گری‏اش فایق آید و این محتاج تعلیم و تزکیه نفس است تا پس از دریافت قانون و شریعت آسمانی، در اجرای آن، عدالت و حق را مرعات کند. در صورت عدم کفایت تعلیم و تزکیه در پایبندی انسان به عدالت، نوبت به سایر تضمین‏ها از قبیل کیفرهای دنیایی و آخرتی می‏رسد. نکته قابل توجّه این که محتمل است برخی قانون‏شکنان و متجاوزان به حقوق دیگران خود را از کیفر دنیایی رفتار خود با انواع حیله‏ها و راهکارها برهانند، و در این فرض است که عدالت اجتماعی با بن‏بست مواجهه می‏شود؛ امّا وجود کیفر آخرتی آن هم با اشدّ مجازات که هیچ گریزی از آن نیست، به اجرای عدالت اجتماعی و رعایت آن تضمین بیش‏تری می‏بخشد و این کارکرد اختصاصی نبوّت و پیامبران است که بدون اقبال به نبوّت و پیامبران، اصل عدالت اجتماعی با بحران مواجه خواهد شد.
بر این اساس، برقراری عدالت اجتماعی جزو اهداف اساسی پیامبران است. به دیگر سخن، وظیفه و مأموریت پیامبران فقط در دعوت به خدا و مقابله با حاکمان جور و براندازی آنان خلاصه نشده است؛ بلکه خداوند و پیامبران به فکر حکومت پس از فروپاشی حکومت‏های جور هستند که مشخصّه آن، توجّه و اهتمام خاص به اصل عدالت اجتماعی است.
آیه ذیل در باب عدالت، با صراحت و شفّافیت، اجرای عدالت را فلسفه بعثت ذکر می‏کند.
«لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شَدِیدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاس»^[۲۲۹]
آن‏چه در این نوشتار از کارکردهای پیامبران و ادیان اشاره شد، به کارکردهای اصل بعثت و دیانت و به تعبیری به گوهر دیانت مربوط می‏شد. سنخ دیگر کارکردها به پیام، و آموزه‏های خاصّ پیامبران و ادیان ناظر است که در اصطلاح، از آن به «پوسته دین»، تعبیر می‏شود؛ برای مثال، احکام خمس، زکات، انفال، تحریم ربا و مسأله احتکار در اقتصاد جامعه دارای کارکرد خاصی است، پیامبران و ادیان در حوزه‏های مختلف مانند حوزه بهداشت فردی و عمومی از طریق روزه، تحریم شراب، زنا و تحریم خوک و در حوزه امنیّت اقتصادی و اجتماعی از طریق احکام حدود و دیات و دفاع و جهاد، و نماز جماعت یا جمعه دارای کارکردهای مهم و مثبتی در جامعه بودند که تنقیح هر کدام از آن‏ها، مجال دیگری را می‏طلبد.^[۲۳۰] لذا در پایان می توان خلاصه کارکرد دین را یا به عبارتی اهداف بعثت را در چند چیز بیان کرد.
«محمد سلیمان الاشقر» در کتاب «افعال الرسول» در این باره می‏نویسد:

همان دمای ملایمی که گیاهان سبز رشد خود را در آن ادامه می دهند برای رشد قارچ های مخرب چوب مساعد به نظر می رسد. دمای اپتیمم رشد قارچها متفاوت است اما بیشتر قارچها در دمای حدود c˚۳۰ تاc ˚۲۰ فعال می باشند. پیشرفت پوسیدگی در درجه حرارت زیر c˚۱۰ نسبتاً کند و در بالای c˚۳۲ ناچیز می باشد و در دماهای c˚۰ وc˚۳۷ کاملا متوقف می شود . دمای زیر صفر درجه سانتیگراد قارچها را صدمه نمی زند اما دمای بالا حادث از نور خورشید یا کوره های چوب خشک کنی قادرند قارچها را از بین ببرند. رشد اکثر قارچ های مخرب چوب در دمای حدود صفر درجه سانتیگراد c˚۰ وc˚۳۸ متوقف می شود[۲].

۱-۷-۵ ارتباط قارچها با نور
تمامی عوامل مخرب بیولوژیک در غیاب نور به خوبی رشد می کنند چه بسا که نفوذ عمیق شان به داخل چوب تصدیق این مدعاست .عدم حضور یا عدم تکامل کلاهک قارچ های مخرب چوب در روی تیرهای تونلی پوسیده در داخل معادن مدرک برجسته ای است از عدم نیاز به نور در تخریب چوب و نیاز به چوب در تولید اندام زایشی آن تاثیرات نور بر روی اندام رویشی یک قارچ خیلی کم اهمیت به نظر می رسد . بعضی از قارچ های خانواده آسکومیست ها (دیسکومیست ها و سرنویت ها) و زیگومیکوتینا بدلیل جهت یابی آسکسپور و هاگدان به سمت منبع نور مکانیسم انتشار اسپور فعالی به سمت نور دارند. نور همچنین در تنظیم اثرات آنزیم در قارچها در انطباقشان با محیط بسیار موثر می باشند . نور قوی باعث کند کردن رشد قارچ و در بعضی از آنها باعث تقویت رنگ در هیف ها می شود.
۱-۸ تقسیم بندی قارچها:
قارچها به دو دسته پست و عالی تقسیم می شوند قارچ های عالی خود شامل دو گروه آسکومیست ها و بازیدیومیست ها هستند.
قارچها بازیدیومیست ها به دو گروه کلی هتروبازیدیومیست و هوموبازیدیومیست تقسیم می شوند هوموبازیدیومیست ها نیز به دو سری همینومیست ها و گاسترومیست ها تفکیک می گردند. در سری هیمنومیست ها خطرناکترین و مخرب ترین قارچ چوبخوار جزء خانواده پلی پوراسه می باشد قارچ رنگین کمان که در این پژوهش جهت تعین دوام طبیعی مورد استفاده قرار گرفته جزء این خانواده می باشند.
شکل۲-۱ قارچ رنگین کمان برروی مقطوعات جنگلی
۱-۹ قارچ رنگین کمان^[۱۴]
۱-۹-۱ شرایط زندگی و ساختار قارچ رنگین کمان
این قارچ جزء خانواده پلی پراسه^[۱۵] است و بعنوان یکی از قارچ های تعیین دوام چوب ها در شرایط آزمایشگاهی می باشد. این قارچ جزء قارچ های ساپروفیت به حساب می آید. این قارچ عامل پوسیدگی سفید محسوب می شود و بر روی کنده ها و چوب های افتاده ونیز مازاد مقطوعات در جنگل های ایران بسیار دیده می شود.
کلیه گونه های چوب ممکن است مورد تخریب این قارچ قرار گیرند (حداقل در آزمایشگاه) ولی در طبیعت همه پهن برگان و بخصوص راش مورد حمله این قارچ قرار می گیرد و تنها در مورد چوب هایی که دارای چوب درون مشخص هستند و دارای مقدار کافی تانن باشد خسارت اغلب به برون چوب محدود می گردد[۲].
این قارچ تحت عناوین پلی پور چند لایه ای، دم ترکی، طاقچه نگارنگ، و قارچ رنگین کمان مشهور می باشند. این قارچ را می توان اغلب روی جراحات و درختان مرده سرپا روی گرده بینه پهن برگان (غیر از بلوط یا شاه بلوط) و گاهاً بر روی سوزنی برگان یافت و همچنین بر روی چیپس های خمیر کاغذ چوب های تونلی تراورس های راه آهن و حتی در چوب آلات سرویس که با خاک در تماس نمی باشند دیده می شود.
۱-۹-۲ خواص ماکروسکوپی
اندام زایشی (کلاهک) در این قارچ بزرگ و با تعداد زیاد روی مقطوعات جنگل ظاهر می شود رشد کلاهک شبیه به فلس ماهی می باشد(کلاهک ها به صورت ورقه های نازک روی هم چیده می شوند) سطح آن از لایه ای نرم چرمی به رنگهای زرد قهوه ای خاکستری سیاه تشکیل می شود و در ابعاد (۵/۰-۱/۰* ۸ - ۲ * ۶ - ۲) سانتی متر است پلی پورهای نازک به رنگ سفید مایل به زرد می باشد. بر روی پوسیدگی حاصل از این قارچ در منازل هیچ گاه کلاهکی نظیر آنچه در جنگل است دیده نمی شود . یک لایه از میسیلیوم سفید کدر چرمی و سخت بر روی چوب های مرطوب داخل منازل حاصل این فعالیت قارچ می باشد . رطوبت تعادل چوب درختان تخریب شده توسط این قارچ از ۸۰ تا ۱۲۰ درصد متغیر می باشد . و اپتیمم حرارتی برای رشد این قارچ حدود c ˚۳۰ -c ˚۲۸می باشد.
۱-۹-۳ خواص میکروسکپی
اسپرها استوانه شکل صاف و تا حدی خمیده به نظر می رسند به ابعاد (۲-۵/۱ *۷-۶) میکرومتر و لایه اسپرزا^[۱۶] از نوع سوراخ دار می باشد این سوراخ ۳-۲ میلیمتر عمق داشته و به رنگ سفید مایل به زرد و به شکل گرد و یا گوشه دار می باشد. بازیدیا^[۱۷] به ابعاد (۶-۵*۲۰-۱۵)میکرومتر و فاقد کستیدیوم^[۱۸] می باشد.
۱-۱۰ انواع پوسیدگی قارچی
از زمانیکه قارچ های مخرب چوب شناسایی شده اند روش های مختلفی برای طبقه بندی پوسیدگی در چوب ها استفاده شده است . اولین بار بوسیله هارتیگ^[۱۹] (۱۸۷۴) پوسیدگی تحت عناوین قهوه ای (قرمز) و پوسیدگی سفید نام گذاری شد و امروز تحت همین نام در همه جا مورد استفاده واقع می شود. وقتی از طراحان ساختمان ها خواستار تعریف پوسیدگی می شویم طبیعتا آنها دو نوع پوسیدگی خشک و مرطوب را معرفی می نمایند که از همان پوسیدگی قهوه ای مشتق می شود آنها بدین جهت که در کنترل این دو نوع پوسیدگی با مشکلات زیادی مواجه هستند پوسیدگی را تحت این عناوین تفکیک می نمایند اما بطور کلی پوسیدگی به سه دسته زیر طبقه بندی می شود.
پوسیدگی نرم
پوسیدگی قهوه ای
پوسیدگی سفید
۱-۱۰-۱ پوسیدگی نرم^[۲۰]
چوب ها در بعضی مواقع در معرض تخریب قارچ های آسکومیست ها و دوتیرمیست ها قرار می گیرند و بدلیل اینکه سطح چوب ها در شرایط مرطوب نرم و پنیری شکل می شوند تحت عنوان پوسیدگی نرم نامیده می شود. بعضی از شرایطی که باعث رشد مناسب قارچ های پوسیدگی نرم می شود می تواند باعث تعدیل فعالیت قارچ های بازیدیومیست شود مثل رطوبت بسیار بالا و دمای بالا. بهترین نمونه از پوسیدگی نرم اولین بار توسط سواری^[۲۱] ۱۹۵۴ روی برج های خنک کننده گزارش شد. چوب تخریب شده بوسیله این قارچها دارای ظاهر کدر و سطحی نرم در حالی که عمق این چوب ها سالم می باشد.
۱-۱۰-۲ پوسیگی قهوه ای^[۲۲]
یک گروه بزرگ از بازیدیومیست ها بعنوان قارچ های پوسیدگی قهوه ای شناخته می شوند داویتسون^[۲۳] ۱۹۳۸۷ این قارچها فقط به سلولز و ترکیبات پلی ساکاریدها در چوب حمله ور می شوند و به جهت باقیماندن لیگنین رنگ چوب را به قهوه ای مایل به قرمز تا قهوه ای سیاه تغییر می دهند و از آنجا که ترک های به شکل قطعات آجر در چوب ایجاد می نمایند گاها تحت عنوان مکعبی خوانده می شود. چوب های تخریب شده به سادگی متلاشی می شود و نهایتا پودر قهوه ای رنگ از خود باقی می گذارد.
در مرحله پیشرفت پوسیدگی وقتی چوب خشک می شود ترک های عرضی عمیق و گاها طولی در چوب بدلیل هم کشیدگی ناشی از دست دادن کربوهیدراتهای دیواره سلولی دیده می شود برخلاف قارچ های پوسیدگی سفید که به لایه مختلف دیواره سلولی حمله ور می شوند قارچ های پوسیدگی قهوه ای ابتدا دیواره ثانویه را مورد تخریب قرار می دهند که در این تخریب ابتدا لایه S2دیواره ثانویه بطور کل از بین می رود در حالی که لایه S3دیواره ثانویه دست نخورده باقی می ماند. در چوب غان بعد از برطرف شدن سلولز از لایه S2لایهS3 متلاشی می شود. اما در سایر پهن برگان لایهS1 مورد تخریب واقع می شود(نیکولاس^[۲۴] ۱۹۶۱). در مرحله ابتدایی پوسیدگی قهوه ای سلول های پارانشیم چوبی تخریب می شود و در مرحله پیشرفته دیواره های سلولی کاملا متلاشی می شود. این پوسیدگی خود به دو نوع پوسیدگی خشک و مرطوب تقسیم بندی می شود.
۱-۱۰-۳ پوسیدگی سفید^[۲۵]
قارچ های مولد پوسیدگی سفید گروه دیگر از قارچ های بازیدیومیست بوده که از تمامی مواد ساختمانی چوب استفاده کرده و رشد می یابند. از آنجائیکه ظاهر چوب حاصل از این پوسیدگی سفید، سفید مایل به زرد می باشد طبیعتاً عبارت پوسیدگی سفید را به خود اختصاص داده پوسیدگی سفید را می توان به دو نوع تقسیم بندی نمود:
- نوع اول قارچ عامل پوسیدگی سفید تمامی ساختمان چوب اعم از لیگنین سلولز همی سلولز را در یک زمان مورد تخریب قرار می دهد که اصطلاحا پوسیدگی همزمان نامیده می شود[۲].
- نوع دوم قارچ عامل پوسیدگی سفید ابتدا لیگنین چوب سپس همی سلولز و نهایتا سلولز دیواره سلولی را به ترتیب مورد تخریب قرار می دهد که این نوع پوسیدگی تحت عنوان پوسیدگی مقدماتی نامیده می شود.
بعضی از قارچ ها ممکن است هر دو نوع پوسیدگی فوق الذکر (همزمان و مقدماتی) را در کنار هم در روی یک چوب تولید کنند[۲].
قارچ های عامل پوسیدگی سفید از سایر بازیدیومیست های مخرب چوب (عامل پوسیدگی قهوه ای) توسط آنزیم فنل اکسیدآز تمیز داده می شوند. چوب های پوسیده سفید در مراحل ابتدایی پوسیدگی دارای رنگهای سیاه قهوه ای و یا ممکن است دارای رگه هایی هم باشند. این رگه ها یا این مرزبندی ها روی چوب ممکن است نتیجه روابط متقابل و مجزا قارچ های پوسیدگی یا بدلیل خصوصیت ژنتیکی ناسازگار (متقابل) آنها باشد.
در مرحله پیشرفته پوسیدگی سفید سطح چوب نرم و هم کشیده خواهد شد و ترک های مکعبی واقع در پوسیدگی قهوه ای در پوسیدگی سفید دیده نمی شود.
چوبهای که تحت پوسیدگی سفید قرار گرفته بدلیل تجزیه دیواره سلولی در طول فضای بین سلولی ممکن است به حالت رشته رشته و فیبری و یا حتی حالت خمیری پیدا کنند که اصطلاحا تحت عنوان پوسیدگی رشته ای یا فیبری نامیده می شوند. نفوذ سلول به سلول هیف ها در داخل ساختمان چوب از طریق جفت منفذ ها صورت می گیرد که هرچه از زمان پوسیدگی سپری می شود جفت منفذ ها بزرگتر خواهد شد. هیف ها در مرحله ابتدائی پوسیدگی آوند ها و پره های چوبی پهن برگان و پارانشیم ها و مجرای مترحشه صمغی سوزنی برگان را مورد تخریب قرار می دهند. در مرحله پیشرفته پوسیدگی در پهن برگان پره های چوبی بطور کامل تخریب شده و آوند ها کمتر مورد تخریب قرار می گیرند.امروزه بیشتر مطالعات میکرومورفولوژی پوسیدگی سفید روی پوسیدگی همزمان توسط قارچ رنگین کمان^[۲۶] صورت می گیرد.
۱-۱۱ خصوصیات چوب پوسیده :
هنگامی که شرایط برای رشد قارچ ها در چوب فراهم می شود و قارچ ها به چوب حمله می کنند ، درصد خسارت قارچ ها به نوع چوب و گونه درخت بستگی دارد. که در اثر خسارات وارد از طرف قارچها به چوب علائم و مشخصاتی در چوب به وجود می آید که در زیر به بیان خلاصه ای از آن می پردازیم :
۱-۱۱-۱ رنگ چوب :
همانطور که قبلا توضیح داده شد تغییر رنگ چوب یکی از مشخصه بارز چوب پوسیده است تا حدی که نوع رنگ تحت عنوان نوع پوسیدگی خوانده می شود. این تغییر رنگ ها مشخصات خوبی برای ارزیابی نوع پوسیدگی، نوع قارچ، میزان پوسیدگی و غیره به شمار می رود [۱].
۱-۱۱-۲ همکشیدگی :
چوب پوسیده دچار همکشیدگی می شود و مقدار همکشیدگی در چوب پوسیده بیشتر از چوب سالم است؛ این مدعا را می توان در قطعات مکعبی که در چوب پوسیده ایجاد می شود نشان داد. که خود نشانه خوبی برای تشخیص چوب پوسیده است[۱].
۱-۱۱-۳ مقاومت مکانیکی :
مهمترین صفت مشخصه چوب پوسیده کاهش مقاومت مکانیکی چوب است که معمولا خیلی سریع بعد از آلودگی چوب به وقوع می پیوندد.در این مرحله تشخیص کاهش مقاومت مکانیکی از طریق آزمایشات میکروسکوپی یا در آزمایشگاه مکانیک چوب میسر می باشد.
در مورد تشخیص کاهش مقاومت مکانیکی آزمایشات زیادی انجام شده نتیجه این تحقیقات حاکی است که مقاومت به ضربه با سرعت بیشتری نسبت به سایر مقاومتهای مکانیکی کاهش پیدا می کند.در حالیکه مقاومت خمشی با سرعتی کمتر و تدریجا کاهش یافته و مقاومت به سختی دیرتر از سایر مقاومت ها کاهش می یابد [۱].
۱-۱۱-۴ خصوصیات حرارتی :
به طور کل می توان گفت که چوب پوسیده در حرارت کمتر نسبت به چوب سالم مشتعل می شود و تولید حرارت کمتری می کند چرا که حرارت چوب در هنگام اشتعال چوب ارتباط مستقیم با جرم ویژه چوب دارد و از آنجایی که چوب پوسیده جرم ویژه کمتری را نسبت به چوب سالم دارد؛ اگر دیگر شرایط را ثابت فرض کنیم به این نتیجه خواهیم رسید که چوب پوسیده حرارت کمتری را ایجاد می کند [۱].
فصل دوم
سابقه تحقیق
نیاز فراوان به منابع چوبی و کمبود منابع از یکسو و اهمیت بحث پوسیدگی و کاهش مقاومت ناشی از آن؛ از سویی دیگر می طلبد تحقیقات گسترده و تخصصی در مورد گونه های طبیعی موجود و همچنین گونه های دست کاشت سریع الرشد انجام گیرد تا با توجه به خصوصیات و در نظر گرفتن مقاومت های گونه در کاربرد آن دقت بیشتری صورت گیرد . در این راستا تحقیقاتی صورت گرفته که به برخی از آنها اشاره می شود :
بخشی (۱۳۸۲)، در رساله دکترای خود بر روی اثر ارتفاع از سطح دریا بر خواص کمی و کیفی گونه زربین دست کاشت در جنگلکاریهای منطقه نوشهر، در سه کلاسه ارتفاعی به این نتیجه رسیدکه آنالیز خواص مکانیکی و فیزیکی نشان دهنده آن است که در ارتفاع ۱۰۰۰ متری با افزایش جرم ویژه کلیه مقاومتهای مکانیکی چوب بجز خمش استاتیک و فشار موازی الیاف افزایش، ودر ارتفاع ۴۰ متری به علت کاهش جرم ویژه کلیه مقاومتهای مکانیکی کاهش می یابد،بنابراین اختلاف معنی دار با احتمال۱% بین سه پارسل مشاهده می شود [۳].