مرحله دوم : تنظیم ماتریس دوتایی
مرحله سوم : محاسبه وزن های معیار
مرحله چهارم : تخمین نسبت توافق
مرحله اول - ساختن درخت سلسله مراتبی
تبدیل موضوع یا مساله مورد بررسی به یک ساختار سلسله مراتبی مهمترین قسمت فرایند تحلیل سلسله مراتبی محسوب می شود. زیرا در این قسمت با تجزیه مسائل مشکل و پیچیده، فرایند سلسله مراتبی آنها را به شکلی ساده، که با ذهن و طبیعت انسان مطابقت داشته باشد. تبدیل می کنند. به عبارت دیگر، فرایند تحلیل سلسله مراتبی مسائل پپیچیده را از طریق تجزیه آن به عناصر جزئی که به صورت سلسله مراتبی به هم مرتبط بوده و ارتباط هدف اصلی مسئله با پایین ترین سطح سلسله مراتبی مشخص است، به شکل ساده تری در می آید. (زبردست،۱۳۸۰: ۱۵)
درخت سلسله مراتبی دارای سه سطح اصلی هدف، معیارها و جایگزین ها است که سطح معیار آن قابل تقسیم به زیر معیارهای متعدد می باشد.
هدف، به پرسش اصلی تحقیق یا مشکلی که قصد داریم آن را حل نماییم هدف گفته می شود. هدف بالاترین سطح درخت سلسله مراتبی است و تنها یک پارامتر دارد که انتخاب آن وظیفه بالاترین سطح تصمیم‌گیری پروژه می باشد.
معیارها، به ملاک های متضمن هدف و سازنده آن معیار گفته می شود. معیارها دومین سطح درخت سلسله مراتبی پس از هدف می باشند. در واقع سنگ محک هدف یا وسیله اندازه گیری آن می باشد. هر اندازه معیارها بیشتر اجزاء هدف را پوشش دهند و بیشتر بیان کننده هدف باشند احتمال گرفتن نتیجه دقیق تر افزایش خواهد یافت.
در این سطح می توانیم بنا به ضروت به تعداد مورد نیاز معیار در سطح افقی ترسیم نماییم، معیارهای قابل تقسیم به زیر معیارها و زیر معیارهای قابل تقسیم به زیر معیارهای بعدی می باشند. این وضعیت می تواند بسته به ضرورت تا (n) زیر معیار در سطح عمودی و افقی افزایش پیدا نماید.
جایگزین ها، جایگزین ها در واقع منظور و مقصد هدف در درخت سلسله مراتبی می باشند و پاسخ هدف از میان جایگزین ها ترسیم شده به دست می آید. جایگزین ها آخرین سطح درخت سلسله مراتبی می باشند و بستگی به چگونگی استفاده از روش AHP دارد. در مواردی که از این تکنیک به منظور انتخاب یا اولویت بندی استفاده می شود، عموما تعیین جایگزین ها محقق صورت می گیرد زیرا اوست که تعیین می کند از میان کدام جایگزین ها باید انتخاب صورت گیرد یا چه جایگزین هایی باید اولویت بندی شود.
مرحله دوم - تنظیم ماتریس مقایسه دوتایی :
در روش AHP برای مقایسه دودوئی گزینه ها و تعیین اولویتهای نسبی، مقیاس اساسی با مقادیر ۱ تا ۹ به کار رفته است (جدول۱-۲ ، زبردست، ۱۳۸۰ : ۱۷). در واقع برای تعیین ضریب اهمیت (وزن) معیارها، دو به دو آنها را با هم مقایسه کرده و در ماتریس  با نام “ماتریس مقایسه دودوئی معیارها"،  ]  A=[ a ثبت شدند. عناصر این ماتریس همگی مثبت بوده، و با توجه به اصل “شروط معکوس” در فرایند تحلیل سلسله مراتبی (اگر اهمیت  نسبت به  برابر  باشد، اهمیت عنصر  نسبت به  برابر  خواهد بود) در هر مقایسه دودوئی، دو مقدار عددی  a و  a/1 را خواهیم داشت.

مرحله سوم- محاسبه وزن های معیارها
در این بخش با توجه به مراحل زیر به هر یک از معیارها وزنی اختصاص یافت: ۱- جمع کردن مقادیر هر ستون ماتریس مقایسه دوتایی.۲- تقسیم نمودن هر مولفه ماتریس بر مجموع ستونش (ماتریس حاصل"ماتریس مقایسه دوتایی نرمال شده” نام دارد). ۳- محاسبه میانگین مولفه ها در هر ردیف از ماتریس نرمال شده، یعنی تقسیم کردن مجموع امتیازات نرمال شده برای هر ردیف بر (تعداد معیارها) (Ahadnejad Reveshti ، ۲۰۰۷ : ۴)
جدول(۱-۲ ): مقیاس ۹ کمیتی برای مقایسه دودوئی گزینه ها

 

میزان اهمیت	تعریف
۱	اهمیت برابر
۲	اهمیت برابر تا متوسط
۳	اهمیت متوسط
۴	اهمیت متوسط تا قوی
۵	اهمیت قوی
۶	اهمیت قوی تا بسیار قوی

رشد فردی

آموزش
شایستگی فردی
عملکرد (موفقیت، دستاورد، کارآمدی)

 

احساس بهزیستی فیزیکی

سلامت
فعالیت جسمی زندگی روزمره
فراغت

 

حق تعیین سرنوشت خود

مشارکت اجتماعی
نقش های اجتماعی
حمایت های اجتماعی

 

حقوق

حقوق بشر (احترام، منزلت، برابری)
حقوق قانونی

 

 

مأخذ: Schalock, 2004: 206
۲-۵-۴-۱- رویکرد ذهنی
شاخص های رویکرد ذهنی سعی دارند میزان رضایت مندی و رفاه شهروندان را از جنبه های مختلف شهری کمی و قابل اندازه گیری کنند و برای توصیف شیوه های زندگی مردم اوضاع اطرافشان را درک و ارزیابی می کنند، طراحی شده است (مانند رضایت از شغل) در این رویکرد با بهره گرفتن از شاخص های ذهنی، کیفیت زندگی شهری مورد سنجش و ارزیابی قرار می گیرد. در این رویکرد به جای استفاده از داده های ثانویه، شهروندان به طور مستقیم (از طریق پرسشنامه، مصاحبه و…) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و میزان رضایت مندی آن ها از جنبه های مختلف زندگی شهری بررسی می شود. سنجش کیفیت زندگی شهری با بهره گرفتن از این رویکرد مشکل تر بوده و وقت و هزینه بیشتری را نسبت به رویکرد عینی به خود اختصاص می دهد لیکن نتایج حاصل از آن منطقی تر بوده و بیشتر به واقعیت نزدیک می باشد (لطفی، ۱۳۸۸: ۷۵). به طوری که چانگ (chaung, 2003) بر این باور است که ابعاد ذهنی کیفیت زندگی به مراتب از ابعاد عینی، برای برنامه ریزی و سیاست گذاری مناسب تر است، زیرا بازخوردهای قابل پذیرشی را فراهم می نماید (پوراحمد و همکاران، ۱۳۹۱: ۲۳). البته دیدگاه ذهنی نقاط ضعف مشخصی دارد. سطح بهزیستی یا رضایت از زندگی اصولاً به تفاوت بین نیازهای فرد یا سطح انتظارات و ملاکهای او برای زندگی و وضعیت واقعی او بستگی دارد. اگر کیفیت زندگی تنها بر اساس رضایت ذهنی از زندگی ارزیابی شود و وضعیت واقعی زندگی و نیازها و ملاکهای او برای زندگی مدنظر قرار نگیرد، نتایج به دست آمده سوال برانگیز خواهد بود (میرزا حسینی، ۱۳۸۴: ۷۵).

کیفیت زندگی در بعد ذهنی، به داشتن استقلال عمل در افزایش رفاه ذهنی شامل لذت جویی، رضایت مندی، هدف داری در زندگی و رشد شخصی رشد و شکوفایی در مسیر سعادت و دگرخواهی اجتماعی و مشارکت گسترده در فعالیت های اجتماعی اشاره می کند (غفاری و امیدی، ۱۳۸۷: ۱۳). در واقع بعد ذهنی شامل ادراکات و ارزشیابی های افراد از وضعیت زندگی شان می باشد (رضوانی و همکاران، ۱۳۸۷: ۳۷).
۲-۵-۴-۲- رویکرد عینی
شاخص های عینی اشاره به جنبه های عینی و قابل لمس زندگی شهری دارند و در ابعاد مختلف قابل تعریف می باشند. از جمله می توان به تعداد بیمارستان های یک شهر، نرخ بیکاری، تعداد وقوع جرم، میزان فضاهای سبز شهری و… اشاره کرد.
شاخص های عینی سنجش کیفیت زندگی، شرایط مشاهده پذیر محیط زیستی را مد نظر قرار می دهند (ربانی خوراسگانی و کیان پور، ۱۳۸۶: ۷۳) و نشان دهنده شرایط بیرونی زندگی، مانند آموزش، مسکن و مانند آن می باشد.
شاخص های عینی مربوط به حقایق قابل مشاهده هستند که غالباً از داده های ثانویه به دست می آیند و کیفیت عینی زندگی، شرایط بیرونی زندگی را نشان می دهد. کیفیت عینی زندگی با بهره گرفتن از شاخص های عینی که مرتبط با واقعیات قابل مشاهده و ملموس زندگی هستند اندازه گیری می شود (رضوانی و همکاران، ۱۳۸۸: ۹۵-۸۸). کیفیت زندگی نمی تواند تنها با بهره گرفتن از رویکرد عینی ارزیابی گردد بلکه در نظر گرفتن ذهنیت افراد نیز دارای ضرورت می باشد (Tuan Seik, 2000: 34).
شاخص های رویکرد عینی آن هایی هستند که سعی بر توصیف محیط های فیزیکی و اجتماعی دارند که مردم در آن ها زندگی و کار می کنند (مثل تدارکات خدمات بهداشتی، آموزشی، نرخ بیکاری، فعالیت های فراغت یا وضعیت مسکن). این گونه شاخص ها بر اساس فراوانی یا کمیت فیزیکی اندازه گیری می شوند. در این دسته از شاخص ها محیط های زندگی و کار افراد و گروه ها توصیف می شود.
لازمه ی کیفیت زندگی فردی در بعد عینی، تأمین نیازهای اساسی و برخورداری از منابع مادی جهت برآوردن خواست های اجتماعی شهروندان است. بعد عینی وضعیت ظاهری و ملموس زندگی را نشان می دهد.
جنبه عینی کیفیت زندگی به نوبه خود به دو امر دلالت دارد: اول، اوضاع و احوال محیط زیست آدمی همچون آلودگی محیط، مسکن، منابع مالی، تفریحات و مانند آن. دوم، برخی از مشخصات افراد جامعه همچون تندرستی، دستاوردهای آموزشی، انسجام خانوادگی، سلامت روانی و مانند آن.
بدین گونه میتوان گفت که کیفیت زندگی هم جنبه های عینی-کیفی مانند دسترسی به امکانات و فرصت ها و هم جنبه های ذهنی-کیفی مانند روابط اجتماعی، رضایت از زندگی مشارکت و احساس همبستگی اجتماعی را در بر می گیرد. اگرچه ممکن است همبستگی میان ابعاد چندان روشن نباشد چرا که رابطه میان شرایط عینی جامعه با چگونگی ارزیابی آن از سوی افراد جامعه به دلیل عدم وجود رابطه خطی بین پدیده های اجتماعی از پیچیدگی ها جامعه شناسی است. اگر میزان انتظارات مردم با سرعت بیشتری از شرایط عینی زندگی رشد کند، ممکن است میزان رضایت آنان از زندگی شان را نیز کاهش دهد (قرنجیک، ۱۳۸۹: ۲۷).
۲-۵-۴-۳- رابطه بین کیفیت ذهنی و عینی
ادراک ذهنی افراد از بهزیستی اغلب به وسیله تجارب شان تحت تأثیر قرار می گیرد. بسیاری از عوامل از قبیل، ویژگیهای اجتماعی مانند سن، درآمد، تحصیلات و سلامت بین جهانی عینی و ارزیابی ذهنی از آن دخالت می کنند، و اینها ممکن است به صورت فیلترهایی برای تغییر شکل دادن شرایط عینی عمل کنند. همچنین تجربه فردی یک عامل کلیدی است که بر ادراک فرد از یک قلمرو ویژه تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، فردی که قربانی یک جنایت بوده، این عمل دارای تأثیر عمیق و ماندنی بر روی ادراک فردی وی از امنیت در آن محل است که ممکن است بسیار متفاوت با نرخ جرم و جنایتی باشد که در آن محل به وسیله شاخص های عینی اندازه گیری شده است. عامل دیگری که می تواند در رابطه عینی-ذهنی مهم باشد، سطح انتظارات و توقعات فردی است. پایین بودن سطح انتظارات باعث به وجود آمدن رضایتمندی نسبتاً بالای اظهار شده به وسیله فردی که موقعیت عینی اش تقریباً ضعیف است، می گردد. تصور انطباق عامل دیگری است که می تواند رابطه بین شرایط عینی و ذهنی را تحت تأثیر قرار دهد. اینگلهارت می گوید، آرزوها به طور طبیعی با وضعیت فرد تطابق می یابند و از این طریق سطح رضایت فرد افزایش می یابد. به نظر وی رضایت ذهنی از هر جنبه خاص زندگی بازتاب شکاف بین سطح آرزوهای او و وضعیت عینی وی است. اما سطوح آرزوهای فرد به تدریج با وضعیت او تطابق می یابد (عبدی و گودرزی، ۱۳۷۸). از عوامل دیگری که در رابطه بین شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی دخالت می کند، زمینه فرهنگی افراد است که استاندارد مقایسه را در مقابل شرایط عینی اندازه گیری شده، تولید می کند (قرنچیک و بدری، ۱۳۹۳: ۴۷). توافق عمومی در میان محققان کیفیت زندگی وجود دارد که از طریق یکپارچه کردن ابعاد عینی و ذهنی کیفیت زندگی امکان به دست آوردن تصویر کامل تر و مفیدتری از کیفیت زندگی در مقیاس های گوناگون مکانی و زمانی وجود دارد.
در واقع مناسب است که رویکرد عینی و ذهنی با هم ترکیب شوند، زیرا شاخص های ذهنی این اجازه را می دهند که بینشی از رضایت فرد و هر آنچه که برای مردم رضایت بخش است به دست آید؛ و شاخص های عینی نیز برای سنجش ابعادی از محیط که سنجش آنها مشکل است، مناسب می نماید (Kamp et al, 2003: 11). بنابراین هر ارزیابی جامعی از کیفیت زندگی باید در برگیرنده ی جنبه های عینی و ذهنی باشد. سنجش کیفیت زندگی بدین شکل می تواند از توان هر دو رویکرد برای رسیدن به اطلاعات قابل اعتماد و قابل اطمینان تر درباره کیفیت زندگی استفاده کند. با این وجود، بحص های متناقضی در مورد شدت رابطه بین کیفیت عینی و ذهنی زندگی وجود دارد. مثلاً برتون و همکاران (Berreton et al, 2008: 393) نشان دادند که رابطه قوی بین این دو نوع شاخص وجود دارد. در حالیکه مک کری (McCrea et al, 2006: 79) و همکاران و داس (Das, 2008: 308) به این نتیجه رسیدند که رابطه ای ضعیف بین کیفیت عینی و ذهنی زندگی وجود دارد (رضوانی و همکاران، ۱۳۸۸: ۹۵).
گسترده ترین و رایج ترین تمایز در بررسی کیفیت زندگی، تمایز میان کیفیت زندگی ذهنی و عینی است. علاوه بر این می توان میان کیفیت زندگی فردی و نیز کیفیت زندگی جمعی نیز قائل شد. به عنوان مثال شاخص های کیفیت زندگی عینی جمعی می توانند شامل درآمد سرانه، میانگین مصرف کالری، درصد باسوادان، نرخ جرایم، امید به زندگی و مجموعه ای از دیگر شاخص ها باشد (نوغانی و همکاران، ۱۳۸۷: ۱۱۴).
جدول ۲-۴- دسته بندی انواع کیفیت زندگی بر حسب ذهنی-عینی و فردی-جمعی

 

کیفیت زندگی

عینی

ذهنی

 

 

سال	۱۳۴۱	۱۳۴۶	۱۳۵۰	۱۳۵۱	۱۳۵۶
مصرف شهری	۹/۱۲۲	۲/۱۸۷	۲۹۳	۳/۵۹۰	۵/۱۰۵۲
مصرف روستایی	۵/۱۱۰	۴/۱۴۳	۴/۱۵۸	۲۹۰	۳۷۰
مصرف دولتی	۵/۳۱	۶/۷۳	۳/۱۵۹	۲/۳۵۴	۷۸۶

و این امر به معنای افزایش قدرت خرید شهرنشینان و کاهش قدرت خرید ساکنان روستاها می باشد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سایه طرح های محرومیت زدایی و فعالیتهای عمرانی جهاد سازندگی در روستاها این فاصله تا پرداخت مالیات، خدمات عمومی مورد نیاز خود را از دولت مطالبه می کنند اما در اقتصاد نفتی درآمدهای نفت یا به عبارت بهتر رانت نفت مستقیماً به دولت تحویل داده می شود و دولت اختصاص اعتبارات به مناطق مختلف را نوعی هبه می داند. ممکن است تصور شود محرومیت برخی استانها ناشی از شرایط جغرافیایی و فقدان منابع در این استان هاست و درصورت نبود نفت، وضع آنها بدتر خواهد بود. در پاسخ باید گفت برحسب اتفاق تعدادی از استانهای محروم بیشترین میزان منابع را دارند به عنوان مثال خوزستان علاوه بر اینکه قسمت اعظم نفت را تأمین می کند، به عنوان قطب گندم کشور نقش عمده ای درتامین این محصول استراتژیک دارد اما از نظر سطح توسعه در زمرۀ محروم ترین استان ها قرار دارد . بازار نفت تشدید شد. طی سال های دهه ۱۳۴۰ جمعیت تهران رشد سالانه ای معادل ۶% (دوبرابر رشد متوسط جمعیت کشور) داشت. شهرهای اقماری آن مانند کرج نیز بالاترین رشد جمعیت مناطق شهری را داشتند. در سال ۱۳۵۱، تهران ۵۱% از ارزش افزوده صنایع، ۲۲% از نیروی کار شاغل و حدود ۵۰% از پزشکان را به خود اختصاص داده بود.^[۲۴۹] در سال ۱۳۵۴ نسبت تعداد افراد به هر پزشک در تهران ۹۷۴ نفر و برای کل کشور ۲۸۵۵ نفر بود و برای استانهایی همچون ایلام، زنجان، لرستان و همدان ۲ تا ۳ برابر بیشتر از متوسط ملی بود. تناسب جمعیت قابل تعلیم (۶ تا ۱۴ساله) که در سال ۱۳۵۱/۱۹۷۲ به تحصیل اشتغال داشتند، از ۷۶% در تهران تا حدود ۴۰% در کردستان، لرستان، سیستان و بلوچستان وسایر استانهای محروم متفاوت بود.^[۲۵۰] از پیروزی انقلاب اسلامی تلاش شد تا فاصله توسعه یافتگی مناطق محروم و مناطق برخوردار

با توجه به نتایج داده های آماری و مباحث تحلیلی این فصل، نفت در ارتقاء و بهبود برخی شاخص های کمّی توسعۀ اقتصادی از قبیل تولید ناخالص ملی، رشد اقتصادی و صنعتی شدن، نقش مثبت و ارزنده ای داشته است، همچنین نفت مهمترین منبع تأمین هزینه ی برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور حدی کاهش یافت اما فعالیت های دولت عمدتاً در راستای بهره مندی روستائیان از آب، برق، جاده و … بود و کمتر به اشتغال زایی در روستاها پرداخته شد بنابراین سطح درآمد روستائیان افزایش چندانی نیافت و تفاوت میان مصرف سرانه روستا و شهر کمابیش استمرار یافت.
برپایه گزارش سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در مورد عملکرد ۲۵ساله نظام جمهوری اسلامی (جدول۲۶ ) تفاوت میزان مصرف خانوارهای شهری و روستایی از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۱ اندکی کمتر شده اما این اختلاف همچنان وجود دارد.
جدول شماره ۲۶، متوسط هزینه ناخالص خانوارهای شهری و روستایی (به هزارریال)^[۲۵۱]

شاخص سال

• آیا پاداش اجتماعی توان پیش بینی اعتیاد به کار کارکنان را دارد؟

 

• آیا پاداش اجتماعی توان پیش بینی تعهد سازمانی کارکنان را دارد؟

 

• آیا پاداش اجتماعی توان پیش بینی فرسودگی شغلی کارکنان را دارد؟

 

۱-۶) فرضیه های پژوهش:

 

• بین پاداش اجتماعی با اعتیاد به کار کارکنان رابطه وجود دارد.

 

• بین پاداش اجتماعی با تعهد سازمانی کارکنان رابطه وجود دارد.

 

• بین پاداش اجتماعی با فرسودگی شغلی کارکنان رابطه وجود دارد.

 

• پاداش اجتماعی توان پیش بینی اعتیاد به کار کارکنان را دارد.

 

• پاداش اجتماعی توان پیش بینی تعهد سازمانی کارکنان را دارد.

 

• پاداش اجتماعی توان پیش بینی فرسودگی شغلی کارکنان را دارد.

 

۱-۷) متغیرهای پژوهش
الف) متغیر پیش بین: پاداش اجتماعی
ب) متغیر ملاک: اعتیاد به کار، تعهد سازمانی و فرسودگی شغلی
ج) متغیر کنترل: کارکنان بیمارستان حضرت امام خمینی^(رض)  ساری.
د) متغیر مزاحم: شرایط کاری، سبک زندگی، وضعیت اجتماعی و خانوادگی وغیره.
۱-۸) تعاریف واژه ها و اصطلاحات
۱-۸-۱) تعاریف نظری

 

• پاداش اجتماعی: پاداش اجتماعی به دریافتی های ارزشمندی اطلاق می شود که فرد از تعامل با دیگران در محیط کار به دست می آورد، نظیر حمایت همکاران، سرپرستان و مدیران (ویلیامسون و همکاران^[۱۰]، ۲۰۰۹).

 

• • اعتیاد به کار: به منزله نیاز غیرقابل کنترل یا اجبار و ناچاری برای کارکردن مستمر می باشد. به طور کلی اعتیاد به کار، مربوط به صرف کردن زمان قابل ملاحظه ای از وقت در کار است؛ یعنی درگیری شناختی مداوم به همراه ترجیح دادن به کار در طی اوقات فراغت (اوتس^[۱۱]،۱۹۷۱).

 

• تعهد سازمانی: وضعیتی است که در آن یک کارمند با سازمانى خاص و اهدافش هویت می یابد، خود را با آن سازمان معرفی می کند و مایل است عضویت خود را در آن حفظ کند (نلسون^[۱۲]، ۱۹۹۷).

 

• فرسودگی شغلی: سندرمی متشکل از خستگی جسمی و عاطفی است که منجر به ایجاد خودپنداری منفی در فرد، نگرش منفی نسبت به شغل و فقدان احساس ارتباط با مراجعان به هنگام انجام وظیفه می گردد (ماسلاچ و جکسون^[۱۳]، ۱۹۸۱).

 

۱-۸-۲) تعاریف عملیاتی

 

• پاداش اجتماعی: میزان نمره ای است که آزمودنی از پاسخ به پرسشنامه پاداش اجتماعی وین و همکاران (۱۹۹۷)، کسب می کند.

 

• اعتیاد به کار: میزان نمره ای است که آزمودنی از پاسخ به پرسشنامه اسپنز و رابینز (۱۹۹۲) کسب می کند.

 

• تعهد سازمانی: میزان نمره ای است که آزمودنی از پاسخ به پرسشنامه توسط آلن و مایر (۱۹۹۰) کسب می کند.

 

• فرسودگی شغلی: میزان نمره ای است که آزمودنی از پاسخ به پرسشنامه مسلش و جکسون (۱۹۸۱) کسب می کند.

 

فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲-۱) مقدمه
ﻧﻈﺮ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ و ﻧﻘﺸﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ در رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﻓﺘﺎر اﻓﺮاد در ﺳﺎزﻣﺎن، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن رﻓﺘﺎر ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﮐﺮده اﺳﺖ. ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﯾﮑﯽ از ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ، ﻫﺪاﯾﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ و ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺟﺬب، آﻣﻮزش و ﺑﻬﺴﺎزی، ﻧﮕﻬﺪاری و ﮐﺎرﺑﺮد ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﻮﺟﻮد و ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺳﺎزﻣﺎن را ﺑﺮﻋﻬﺪه دارد. ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺒﺎت رﺿﺎﯾﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن، ﺑﺮآورده ﺷﺪن اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎن از ﻃﺮﯾﻖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺮآوردن اﻧﺘﻈﺎرات ﺟﺎﻣﻌﻪ از ﺳﺎزﻣﺎن ﻓﺮاﻫﻢ آﯾﺪ (پرداختچی، ۱۳۸۸).
اعتیاد به کار فرهنگ عامه مترادف است با سخت کوشی و شدیداً کارکردن اما این تعریف نمی تواند کاملاً گویای پدیده اعتیاد به کار باشد زیرا ماهیت اعتیاد گونه آن در نظر گرفته نمی شود. افراد معتاد به کار برای بهتر بودن و کسب رضایت در هر حالتی به کار روی می آورند و لذت و خوشی خود را در آنجا جستجو می کنند. معتادین به کار، انگیزه درونی شدیدی به کار کردن دارند که نمی توانند در برابر آن مقاومت کنند. ابن انگیزه مستقل از شرایط محیطی مثل شرایط مالی، جو سازمان، فشار سرپرست، ارتقا شغلی و یا فرار از خانواده است. از آنجایی که رفتارهای فرد معتاد به کار مخرب است، عواقبی برجسم و روان و روابط فرد برجای می گذارد (بزرگمهر،۱۳۸۷).
نتایج پژوهش ها درباره اعتیاد به کار، اغلب متفاوت و متناقض بوده است. برخی پژوهشگران دیدگاه مثبتى به اعتیاد به کار داشته و دریافته اند که افراد معتاد به کار، بسیار راضی و در عین حال، مولد و بهره ور بوده اند. برخی پژوهشگران نیز دیدگاه منفی داشته اند و اعتیاد به کار را پدیده ای غیرمفرح و وسواس آور می دانند که برای دیگران (همکاران و خانواده فرد) مشکلاتی را پدید می آورد (بورک، بورگس و فولان،^[۱۴]۲۰۰۶).
این فصل از پژوهش به ادبیات نظری و پیشینه پژوهش در زمینه مباحثی پیرامون مفهوم پاداش اجتماعی، اعتیاد به کار، تعهد سازمانی و فرسودگی شغلی رویکرد های مختلف آن ها می پردازد. ابتدا در قسمت اول مبانی نظری پژوهش مورد بحث قرار می گیرد، در این قسمت از نظر صاحب نظران در ایران و جهان بهره مند می شویم. در قسمت دوم به پیشینه پژوهش های انجام شده در ایران و جهان پرداخته می شود.
۲-۲) پاداش اجتماعی
۲-۲-۱) مفهوم پاداش
در بازار بسیار رقابتی امروز، نیاز سازمان ها به حفظ نیروی انسانی متخصص بیش از پیش آشکار شده و ارائه پاداش راهبردی درجهت وصول به این مهم است (ساندرز،^[۱۵] ۲۰۰۰؛ نقل از گودرزی و کرمی، ۱۳۹۴). پاداش^[۱۶] عبارت است از: «پیامدهای ارزشمند مثبت کار برای افراد، پاداش ارائه یک پیامد خوشایند برای انجام رفتاری مطلوب از فرد به منظور افزایش احتمال تکرار است (گودرزی و کرمی، ۱۳۹۴).
پاداش از چنان اهمیتی در مباحث مربوط به مدیریت برخوردار است که از آن به عنوان یکی از منابع قدرت مدیر تحت عنوان «قدرت پاداش» یاد می شود. منظور از قدرت پاداش استفاده از پاداش های مختلف درونی و بیرونی به منظور کنترل عملکرد افراد است. به عبارتی، مدیر از قدرت پاداش به منظور تاثیرگذاری و کنترل رفتار زیردستان استفاده می کند. پاداش کل هر چیزی را که کارکنان در رابطه استخدامی خود ارج می نهند، شامل می گردد. پاداش کل یک رویکرد کل گرایانه است که در متن راهبردی کسب و کار، راهبردی منابع انسانی و فرهنگ سازمانی مورد استفاده قرار می گیرد (کاپلان،^[۱۷] ۲۰۰۷).
عوامل بیرونی نیز به عنوان یکی از موارد مهم مورد ملاحظه واقع می گردند، زیرا بر کسب و کار، منابع انسانی، عوامل فرهنگی و رقابت تأثیر می گذارند (الوانی و همکاران، ۱۳۹۰).
اگرچه همه مدیران دارای قدرت پاداش مشابه ای هستند اما موفقیت در دسترسی و به کار بردن اثربخش پاداش نیازمند مدیریت آن است. به منظور مدیریت بهینه پاداش آشنایی با انواع پاداش و سیستم های مختلف پرداخت کننده پاداش ضروری به نظر می رسد که در قسمت های بعد به تشریح این مطالب پرداخته شود. یک سیستم پاداش نوین نظیر پاداش کل بر این فرض استوار است که همه افراد مانند یکدیگر نیستند و همه آنها فقط به منظور کسب حداکثر پاداش های مالی کار نمی کنند (آزاسو،^[۱۸] ۲۰۰۹).
در حالی که پول به طور آشکار بخش مهمی از پاداش است، اما به طور فزاینده ای مشاهده شده است که چیزی بیش از فقط پول نقد برای جذب و نگهداری افراد توانمند مورد نیاز است. عناصری در پاداش کل وجود دارد که هر یک از آنها برنامه ها، فعالیت ها، اجزا و ابعادی را در بر می گیرند که جمعاً استراتژی سازمان را در جهت جذب، برانگیختن و نگهداری کارکنان تعیین می کنند. این عناصر نمایان گر جعبه ابزاری هستند که یک سازمان انتخاب می کند تا هم برای سازمان و هم برای کارکنان ارزش بیافریند (الوانی و همکاران،۱۳۹۰).

۵/۲

کروی

۷۰-۵۵

 

۴

-

-

 

۶

-

-

 

۸

شش وجهی نامنظم

۳۰۰-۱۵۰

 

۱۰

-

-

 

۱۲

شش وجهی

۷۵۰-۴۵۰

 

 

شکل۲-۱: نمایش رفتار ژل آلومینا تحت تاثیرpH (Sharma et al., 2003)
در سال ۲۰۱۰ بونو و همکارانش با بهره گرفتن از روش ارائه شده برای سنتز ژل آلومینا توسط Armor و همکارش در سال ۱۹۸۷ و به کمک روش فوق بحرانی سریع، ایروژل آلومینا را سنتز و تاثیر غلظت اسید نیتریک در سل آلومینا را روی مساحت ویژه، چگالی و میکروساختار ایروژل بررسی کردند. استخراج متانول تحت شرایط فوق بحرانی در ۵/۷ ساعت انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار اسید چگالی توده، کاهش و مساحت ویژه افزایش می یابد. غلظت اسید روی مورفولوژی ایروژل نیز تاثیرگذار است. این نتیجه برخلاف نتایج حاصل در ایروژل­های تهیه شده در روش­های دیگر بود که می ­تواند حاکی از تاثیر پارامترهای کنترل شده­ای چون زمان افزودن اسید، نوع حلال و روش متفاوت سنتز ایروژل باشد. آنها همچنین بیان کردند که عواملی محیطی کنترل نشده ای چون رطوبت نیز می تواند روی سنتز و نتایج بدست آمده دخیل باشد (Bono et al., 2010).

اهداف پایان نامه

روش سل- ژل یک روش مناسب و متداول برای تولید آلومینا است. در این روش الکوکسید آلومینیوم در حلال مناسب حل می­ شود، سپس در حضور یک اسید به عنوان کاتالیست با آب هیدرولیز می­ شود. واکنش­های هیدرولیز و پلیمری شدن اتفاق می­افتد و ژل شکل می­گیرد. پارامترهای زیادی از جمله نسبت آب و اسید به الکوکسید، دمای هیدرولیز و تشکیل ژل، غلظت اولیه پیش­ماده در حلال، یک­مرحله ای یا دو­مرحله ای بودن هیدرولیز و روش خشک کردن ژل روی تشکیل ژل آلومینا و ساختار نهایی آن تاثیر­گذار است. هدف از این پژوهش بررسی این پارامترها و بدست آوردن بیشترین حجم ژل در کمترین زمان ممکن و سنتز آلومینا با ساختار متخلخل و مناسب برای کاربردهای کاتالیستی است. امید است که در پایان در این پروژه روشی مناسب و بهینه برای سنتز آلومینا و استفاده از آن به عنوان پایه کاتالیست ارائه گردد.
فصل سوم

مطالعات آزمایشگاهی

 

تجهیزات لازم

 

همزن مغناطیسی هیتر دار

جهت همزدن محلول برای سنتز ژل و همزمان گرم کردن آن در دمای مشخص از همزن مغناطیسی هیتردار استفاده شد. شکل ۳-۱ نمایی از این دستگاه را نشان می­دهد.
شکل۳-۱: همزن مغناطیسی هیتر دار

دستگاه خشک کن فوق بحرانی

به منظور خشک کردن ژل در شرایط فوق بحرانی، از دستگاه آزمایشگاهی موجود استفاده گردید. اساس این دستگاه متشکل از یک رآکتور تحت فشار به حجم ml 250 می­باشد که در حمام پارافین جهت تنظیم دما غوطه ­ور می­گردد. شکل ۳-۲ و۳-۳ نمای شماتیک این دستگاه آزمایشگاهی را نشان می­دهد:
شکل۳-۲: نمای شماتیک دستگاه آزمایشگاهی خشک کن فوق بحرانی
شکل ۳-۳: نمائی از دستگاه آزمایشگاهی خشک کن فوق بحرانی

اجزای تشکیل­دهنده دستگاه

 

رآکتور

دستگاه از یک رآکتور به حجم ml 250 استفاده می­ کند. این رآکتور شامل یک ورودی گاز و همچنین یک خروجی می­باشد. فشار درون رآکتور به­وسیله­ فشارسنج دیجیتال و دمای آن توسط ترموکوپل حس می­گردد. رآکتور از جنس فولاد ضد زنگ ۳۱۶ بوده و تحمل فشار تا psi 7000 را دارد.
شکل ۳-۴: رآکتور