بر مبنای شرایط فوق الذکر تعداد شرکت های مورد مطالعه یا حجم جامعه آماری(N) به عنوان جامعه آماری ۲۴۵ شرکت بوده اند.
۴-۳)حجم نمونه و کفایت آن
تعیین حجم نمونه اهمیت فراوانی در قابلیت تعمیم نتایج آزمون به جامعه دارد . روش های مختلفی جهت تعیین حجم نمونه وجود دارد که دقیق ترین روش ها ، روش های ریاضی جهت محاسبه حجم نمونه است . (مومنی ،۱۳۸۶، ۱۷ص۲۱۷).
جهت تعیین حجم نمونه در این تحقیق به ترتیب زیرعمل شده است:
الف) تعیین نمونه پایلوت: برای داشتن برآوردی از واریانس جامعه نمونه ای پایلوت به خحم ۱۵ شرکت از بین شرکت های منتخب بورسی به روش تصادفی ساده انتخاب گردید.
ب) برآورد واریانس متغیر وابسته: در نمونه تصادفی پایلوت واریانس نمونه ای از متغیر وابسته تحقیق یا ارزش شرکت به عنوان برآوردی از واریانس متغیر وابسته در جامعه اصلی در جامعه آماری طبق فرمول زیر محاسبه شد.
= ۸۵۶۳۸۴
بر محبنای محاسبات انجام شده واریانس نمونه ای برای متغیر وابسته به عنوان خالص دارایی های نقدی برابر ۸۵۶۳۸۴به دست آمد.
ج) محاسبه حجم نمونه اصلی: برای تعیین حجم نهایی نمونه تصادفی از فرمول زیر با عنایت به مجهول بودن واریانس جامعه و استفاده از واریانس نمونه ای به عنوان برآورد آن، تعیین شده است:
n ≥
که در فرمول فوق الذکر، n حجم نمونه تصادفی نهایی، t مقدار تابع توزیع تی استیودنت، S انحراف معیار نمونه ای و مجذور آن واریانس نمونه ای محاسبه شده در بند ب می باشد. α احتمال خطای نوع اول که معمولا در علوم اجتماعی ۵ درصد تعیین می گزدد، df درجه آزادی که در اینجا حجم نمونه تصادفی پایلوت منهای یک است، D خطای نوع دوم یا درصد خطای مجاز در مورد متغیرهای نسبی است که در تحقیقات گذشته برای متغیرهای نسبی بین ۱ تا ده درصد و در اینجا ۲٫۵ درصد تعیین شده است. با جای گذاری مقادیر در این فرمول محاسبات حجم نهایی نمونه به صورت زیر درآمده است:

n ≥ = ۱۲۷٫۱۴≃۱۳۰
که با گرد کردن آن حجم نمونه تصادفی نهایی ۱۳۰ شرکت محاسبه شده است.
۵-۳) روش نمونه گیری
به جهت عدم استفاده از متغیرهای کنترلی کمی که در نمونه گیری لحاظ شده باشد، در این تحقیق روش نمونه گیری، روش تصادفی ساده بوده است. بدین منظور جامعه آماری به شرح تعریف شده در بند ۳-۴ بااعداد ۲۰۰۱ تا ۲۲۴۵ کد گذاری شده و با بهره گرفتن از شبیه سازی کامپیوتری در این بازه، ۱۳۰ عدد انتخاب گردید. در انتها بر اساس فهرست کدگذاری شرکت ها، شرکت های متناظر با کدهای انتخاب شده به عنوان نمونه تصادفی آماری انتخاب و داده های خام عملکردی در ارتباط با آن ها گردآوری شده است. داده های عملکردی این شرکت ها به عنوان نمونه تصادفی در بازه زمانی ۵ ساله منتهی به ۲۹/۱۲/۱۳۸۸ تا ۲۹/۱۲/۱۳۹۲ به عنوان ۶۵۰ سال- شرکت یا ۵ نمونه وابسته آماری ۱۳۰ شرکتی مورد مطالعه قرار گرفته است.
۶-۳)روش های گردآوری داده ها و کاربرد آن:
در این تحقیق جهت گردآوری داده ها بسته به مورد از روش های ذیل بهره گرفته شده است:
۱) روش مطالعه کتابخانه ای : از این روش برای تبیین مبانی نظری تحقیق و گردآوری پیشینه تحقیق استفاده می شود . در این راستا کتابها ، پایان نامه ها ، و مقاله های فارسی و انگلیسی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است .
۲) روش مطالعه اسناد و مدارک : به منظور دستیابی به داده های عملکردی مورد نیاز برای پردازش فرضیه های تحقیق ، از روش مطالعه اسناد و مدارک با توجه به اطلاعات ارائه شده شرکتها مد نظر قرار گرفته است. در این راستا ، صورتهای مالی و یادداشتهای توضیحی شرکت ها مورد استفاده قرار گرفته اند.
۳) کاوش اینترنتی : برای تبیین بخشی از مبانی نظری تحقیق و گردآوری پیشینه تحقیق و به عنوان روشی مکمل در کنار مطالعه کتابخانه ای استفاده شده است. بدین منظور به نشریات و کتب الکترونیک، وب گاه ها و پایگاه های الکترونیکی یا اینترنتی مراجعه شده است.
۷-۳)ابزار گردآوری داده ها و کاربرد آن
در این تحقیق بسته به مورد جهت گردآوری داده های نظری یا عملکردی در قلمرو تحقیق از ابزارهای زیر استفاده شده است:
الف) فیش : برای ثبت و ضبط مطالب به دست آمده در بررسی اسناد و مدارک در مطالعات کتابخانه ای که اعتبار و پایایی خود را در سطح بالایی حفظ می کند ، استفاده شده است.
ب) جدول : جهت تلخیص داده ها با بهره گرفتن از اطلاعات شرکت ها و با توجه به اسناد و مدارک ارائه شده توسط آن ها به سازمان بورس اوراق بهادار تهران، یا موارد مستخرجه از مدارک و مستندات مربوط به عملکرد مالی و قیمت های سهام شرکت های منتخب در نمونه تصادفی، یا استخراج نظرات از پرسشنامه ها، از جداول تلخیص داده ها استفاده شده است.

ج) چک لیست: از این ابزار جهت مستند‌سازی یا کاوش‌اینترنتی استفاده‌ شده است.

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir
 

۸-۳) پایایی و اعتبار ابزار تحقیق :
 

نظر به اینکه داده های تحقیق مستقیماً با بهره گرفتن از ابزار گرد آوری داده ها از منابع دست اول توسط پژوهشگر استخراج شده است و مکرر با منابع اصلی مقایسه شده و خطا های تحریری آن ها برطرف گردیده است. لذا داده ها و ابزار گرد آوری آن ها از دقت، اعتبار و پایایی مناسبی برخوردار است.
الف) اعتبار درونی:
این بعد از اعتبار ابزار تحقیق به بررسی این سوال مربوط می شود که آیا متغیر های مستقل واقعاً در متغیر وابسته تغییر ایجاد کرده اند یا خیر؟ موارد زیر ممکن است بر اعتبار درونی تحقیق به نحو منفی اثر داشته باشد:
۱-حوادث تاریخی همزمان با دوره مطالعه، تغییرات ساختاری در اقتصاد ایران شامل نوسان قیمت نفت، تغییرات نرخ ارز، سیاست آزاد سازی قیمت ها، دوره های رکود و رونق اقتصادی، تغییر در حمایت های دولت از صنایع و تغییر شرایط تسهیلات بانکی عواملی هستند که ممکن است موجب مشتبه شدن نتایج تحقیق گردند.

۲-فرایند رشد متغیر ها بدلیل تورم عامل دیگری می باشد که می تواند نتیجه تحقیق را مشتبه کند.
۳-تفاوت در ویژگی های شرکت های نمونه نظیر ساختار مالکیت، نوع محصول، اندازه و درجه رقابت نیز می تواند موجب مشتبه شدن نتایج تحقیق گردد.
ب) اعتبار بیرونی:
این بعد از اعتبار ابزار تحقیق به معنی قابیت تعمیم یا معرف بودن یافته های تحقیق می باشد. ویژگی شرکت هایی که به عنوان نمونه انتخاب شده اند تعیین کننده میزان تعمیم یافته های پژوهش است. نخست، نمونه از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده اند. دوم شرکت های نمونه به لحاظ اندازه، نوع مالکیت، نوع محصول و رقابت لزوماً نه معرف کل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشند و نه معرف کل واحد های اقتصادی فعال در کشور. لذا تسری یافته ها باید با احتیاط صورت گیرد.(عنایتی، ۱۳۸۳)
۹-۳)روشها و ابزار تجزیه وتحلیل داده ها:
در این تحقیق جهت پردازش داده ها، محاسبه و آزمون های آماری و به طور کلی تجزیه و تحلیل داده ها به ترتیب از ابزار و روش های آماری و غیر آماری، مدل و نرم افزارهای زیر استفاده شده است:
۱-۹-۳)روش های آماری:
این روش ها که در چهار دسته روش های توصیفی، روش های تحلیل پیش فرض ها ، روش های تعیین ارتباط بین متغیرها و نهایتا روش های تعمیم یافته ها از نمونه به جامعه آماری تقسیم می شوند، به شرح ذیل مورد استفاده قرار گرفته اند:
الف) روش های توصیفی :
که در این تحقیق از جدول توزیع فراوانی ، نمودار میله ای و هیستوگرام ، نمودار پراکندگی ، شاخص های آماری میانگین ، انحراف معیار ، حداقل و حداکثر ، ضرایب چولگی و کشیدگی استاندارد برای توصیف نمونه آماری و توصیف داده ها استفاده شده است.
ب) روش های تحلیل پیش فرض ها :
از آنجا که به تبعیت از تحقیقات مشابه و مرتبط در حوزه مالی و حسابداری و از جمله در ارزیابی تغییرات قیمت سهام و ابعادآن و تعیین ارتباط بین تغییرات قیمت سهام و دیگر متغیرها، در این تحقیق نیز از رگرسیون خطی مرکب استفاده شده و در این تحلیل رگرسیونی از داده های عملکردی سال های (۱۳۸۸-۱۳۹۲) به عنوان یک بازه زمانی ۵ ساله و در نتیجه به روش داده های تابلویی(DATA Panel ) استفاده شده است،پیش فرض های این روش مبتنی بر فروض مدل کلاسیک و نمونه های وابسته متعلق به چند مقطع زمانی به شرح زیر ارزیابی شده اند :

یک)ارزیابی نرمال بودن توزیع متغیرها:با عنایت به کمی فاصله ای و عمدتا پیوسه بودن متغیرها، از این روش برای ارزیابی نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق استفاده شده و آزمون مورد استفاده با آماره کولموگروف- اسمیرونوف بوده و در مواردی که فرض نرمال بودن برقرار نبوده از تبدیل لگاریتم مجذورات متغیر بهره گرفته شده است.
دو)ارزیابی نرمال بودن توزیع باقی مانده ها: در این راستا از مقایسه هیستوگرام توزیع خطاها با منحنی متناظر نرمال استاندارد استفاده شده است. تقریبا صفر بودن میانگین و یک بودن انحراف معیار توزیع خطاها حاکی از انطباق توزیع خطاها بر توزیع نرمال تلقی شده است.
سه)آزمون ثبات واریانس ها: در این زمینه از آزمون وایت با فرض صفر همسانی یا برابری واریانس ها و نمودار پراکندگی استفاده شده است
چهار)استقلال خطی متغییرهای مستقل: به منظور ارزیابی استقلال خطی متغیرهای مستقل و به تعبیری ارزیابی برقراری فرض جمع پذیری از تحلیل همبستگی خطی پیرسون، علاوه بر ارزیابی نظری، استفاده شده است که در آن به صفر میل کردن ضرایب همبستگی حاکی از قابل اغماض بودن تاثیرات متقابل متغیرها و به تعبیری استقلال خطی متغیرهای مستقل بوده است.
پنج) همسان سازی داده ها: در ارتباط با متغیر هایی نظیر قیمت سهام، از آن جهت که داده های مربوط به متغیر به صورت مطلق و بر مبنای ارزش ریالی تعریف شده بود، به منظور فراهم کردن قابلیت مقایسه ارزش های متعلق به زمان ها یا تلفیق داده های مربوط به سال های مختلف عملکردی از تعدیل داده ها به روش لگاریتمی یا در صورت امکان از تعدیل بر مبنای شاخص عمومی قیمت ها استفاده شده است.
شش)استقلال باقی مانده ها: به منظور ارزیابی استقلال باقی مانده ها یا خطاهای در برآورد رابطه خطی مرکب بین متغیرهای وابسته و مستقل از آماره دوربین واتسون بهره گرفته شده است. ملاک استقلال خطی خطاها یا اختلاف بین نرخ اظهار نظر واقعی و برآوردی، قرار گرفتن این آماره در فاصله بین ۱٫۵ تا ۲٫۵ می باشد.
هفت) تعیین نوع تحلیل تابلویی: علاوه بر پیش فرض های مدل کلاسیک رگرسیونی، به جهت استفاده از داده ها در یک بازه زمانی ۵ ساله و به عبارتی ۵ نمونه وابسته و لذا به کارگیری تحلیل داده های تابلویی، به منظور انتخاب از بین روش های ثابت یا غیر ثابت و اثرات تصادفی یا غیر تصادفی از آزمون های چاو و هاسمن استفاده شده است .
ج) روش های تعیین ارتباط بین متغیر ها:
پس از ارزیابی پیش فرض ها به شرح بند قبل، در مواردی که پیش فرض نرمال بودن توزیع داده ها برقرار نبوده، با بهره گرفتن از روش های نرمال سازی، از رگرسیون خطی مرکب به روش ترکیبی یا تحلیل داده های تابلویی استفاده شده است. ضمنا به منظور اعتبارسنجی استفاده از این روش از تفسیر ضریب تعیین بهره گرفته شده که به یک میل کردن آن حاکی از قوی بودن رابطه خطی بین متغیرها بوده است.
د) تعمیم یافته ها:
با توجه به اینکه از نمونه گیری تصادفی استفاده شده است، برای تعمیم نتایج از آزمون خطی بودن ، معنی دار بودن پارامترهای برآوردی در رگرسیون ازآزمون فیشر استفاده شده است.
۲-۹-۳) سایر روشها :
در این تحقیق از تحلیل محتوا جهت تحلیل ادبیات تحقیق، مبتنی بر تحلیل ادبیات بر اساس تشابهات و تمایزات، استفاده شده است .
۳-۹-۳) مدل تحقیق:
در این بخش از روش تحقیق، مدل تحقیق به عنوان چارچوب کلی تعریف متغیرها، نحوه اندازه گیری، دسته بندی آن ها، رابطه بین متغیرها و نحوه برآورد این رابطه از دو بیان ریاضی و مفهومی استفاده شده است. یاد آور می شود بنیان و چارچوب نظری و به عبارتی مدل مفهومی آن در انتهای فصل دوم بیان شده است.
الف) رابطه کلی بین‌متغیرها:
در این تحقیق به منظور تعیین ارتباط بین متغیرها از مدل مطرح شده در تحقیق فورستر، ساپ و شی(۲۰۱۴)جهت تعیین ارتباط بین متغیرها به جهت کمی بودن متغیرها و نوع رابطه بین آن ها از چارچوب مدل منطقی و ریاضی استفاده شده است. در این راستا از دو رابطه به صورت زیر استفاده شده است:
Y1=f(x1,x2,x3,x4)
Y2=f(x1,x2,x3,x4)
ب) تعریف متغیرها:
در این تحقیق از دو متغیر وابسته ریسک سیستماتیک و ارزش شرکت به عنوان متغیرهای وابسته و متغیرهای فراوانی پیش بینی سود، دقت پیش بینی سود، اندازه شرکت و اهرم مالی به عنوان متغیرهای مستقل استفاده شده است:
ج) نحوه اندازه گیری متغیرها:
در این تحقیق Y1 و Y2 به عنوان متغیرهای وابسته و x1,x2,x3,x4به عنوان متغیرهای مستقل تعریف شده که در این قسمت به نحوه اندازه گیری آن ها اشاره شده است:
۱) ریسک شرکت:برای محاسبه ریسک شرکت به عنوان اولین متغیر وابسته یا Y1، ازدر مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای و به عبارتی تفاضل بازده واقعی و بازده بازار(استفاده شده است. که در این قسمت به محاسبه هر یک از این موارد اشاره شده است:
بازده واقعی():بازده سرمایه گذاری در سهام عادی، در یک دوره معین، با توجه به قیمت اول و آخر دوره و منافع حاصل از مالکیت، به دست آمده است. منافع حاصل از مالکیت در دوره هایی که شرکت،مجمع برگزار کرده باشد به سهامدار تعلق می گیرد و در دوره هایی که مجمع، برگزار نشده باشد منافع مالکیت؛ برابر صفر خواهد بود. بازده سرمایه گذاری در سهام، با بهره گرفتن از رابطه زیر قابل محاسبه است:
Rit =
که در آن:
= قیمت سهام در پایان دوره t