از طرفی در کانتینر باید تا حد ممکن بزرگ باشد و امکان ورود کالاهای حجیم را به داخل کانتینر ایجاد کند. در طراحی در کانتینر سعی شده تا هنگام باز بودن آن، تمامی سطح مقطع کانتینر برای ورود کالا، بدون کمترین مانعی در دسترس باشد. به همین منظور لولاها (HINGES) همانطور که با شماره ۱ نشان داده شده است در منتهی الیه ستون ها (CORNER POSTS) قرار گرفته اند. ساختمان لولا ها تشکیل شده از میله (PIN)، پشته (BUTT)، و تیغه (BLADE) که به در جوش شده است و در تصویر به ترتیب شماره ای ۲، ۳، ۴ می باشد.
برای اینکه در بتواند با قدرت تمام در حالت بسته باقی بماند، چهار میله قوی (LOCKING BAR) با چفت نگهدارنده (RETAINER) تعبیه گردیده که به ترتیب با شماره های ۵ و ۶ نمایش داده شده است. میله به دستگیره (HANDLE) متصل هستند (شماره ۷). دستگیره ها توسط اخذ دستگیره (CATCH) شماره ۸، در جای خود نگهداشته می شوند. یک یا چند دستگیره مجهز به سوراخ هایی برای نصب قفل یا مهر و موم (SEAL) می باشند. ا زدیگر ویژگی های در، مقاومت آن در مقابل نفوذ آب است، به همین منظور توسط درزگیر لاستیکی (GASKET) در کانتینر ضد آب شده است (شماره ۹).
این امکان وجود دارد که در را در حالت باز مهار کرد و از بسته شدن آن هنگام ورود و خروج کالا به / از درون کانتینر جلوگیری نمود. این کار توسط یک نگهدارنده که در تصویر یا شماره ۱۰ نشان داده شده است انجام می شود.
گفتیم که اتصالات کنج کانتینر (CORNER FITTINGS) از مقاومت بالایی برخوردار هستند و از فولاد ریخته گری و سخت ساخته شده اند. تمام وزن کانتینر و محتویات آن توسط همین اتصالات تحمل می شود یا به کانتینر زیرین منتقل می گردد.
از دیگر فواید کانتینر سرعت در تخلیه و بارگیری است. برای اینکه تجهیزات قادر باشند بدون اتلاف وقت به کانتینر متصل شده و آن را جا به جا کنند، باید فاصله ی اتصالات مورد نظر از هم کاملا استاندارد باشد. تجهیزات بلند کننده کانتینر، آن ها را از بلا یا پهلو بلند می کنند. بنابراین استاندارد ابعاد باید هم در طول کانتینر و هم در قطر آن اعمال شود.
همانطور که در تصویر مشاهده می شود، تجهیزات بلند کننده کانیتنر، غالبا آن را از بالا بلند می کنند، شماره ۱، ۲، و ۴ در برخی موارد کانتینرهای خالی از پهلو بلند می شوند، شماره ۳٫ بنابراین کانتینر باید در تمام جهات یک مکعب مستطیل تعریف شده باشد.
استانداردهای عملیاتی کانتینر
استانداردهای کانتینر فقط شامل اندازه ها نمی شود بلکه صفات عملیاتی آن را نیز در برمی گیرد. این استانداردها به هفت گروه تقسیم می شوند:
جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.
حداکثر وزن ناخالص
توانایی کانتینر در انبار شدن زیر کانتینرهای دیگر
قابلیت کانتینر برای بلند شدن
مقاومت در برابر تغییر شکل
استحکام دیوارها، سقف و کف کانتینر
مقاومت در برابر تغییر شکل
مقاومت در برابر نفوذ آب
حداکثر وزن ناخالص (RATING)
اولین استاندارد عملیاتی کانتیر حداکثر، وزن ناخالص مجاز (MAXIMUM GROSS WEIGHT) یا (RATING) است. مراد از آن حداکثر وزنی است که یک کانتینر ISO سری یک، با کالای درون آن می تواند داشته باشد. مجموع وزن کانتینر و بار درون آن، نباید از این مقدار تجاوز کند.
MAXIMUM GROSS WEIGHT = RATING =حداکثر وزن ناخالص مجاز
این مقدار برای کانتینرهای ۱۰،۲۰،۳۰ و ۴۰ فوت طبق تصویر تعریف شده است. از تفاضل وزن کانتینر خالی و حداکثر وزن ناخالص مجاز، حداکثر وزن خالص کانتینر (کالای درون کانتینر) به دست می آید. باید توجه داشت کانتینرهایی ساخته می شود که از حداکثر وزن ناخالص بیشتری برخوردارند. این کانتینرها با اصطلاح HEAVY DUTY شناخته می شوند.
در بیشتر اسناد حمل کانتیر، وزن ناخالص (GROSS WEIGHT) قید شده است. توجه داشته باشید که وزن ناخالص که در اسناد حمل قید می شود، وزن کانتینر و بار در آن سفر خاص است. در حالی که GROSS MASS یا GROSS WEIGHT که روی بدنه کانتینر درجه گردیده، حداکثر وزن ناخالص مجازی است که کانتینر می تواند داشته باشد.
توانایی کانتینر در انبار شدن زیر کانتینرهای دیگر (STACKING CAPABILITY)
دومین استاندارد عملیاتی کانتینر، تحمل وزن کانتینرهایی است که روی آن قرار می گیرند. کانتینرها روی یکدیگر چیدمان می شوند و ساختمان کانتینر به گونه ای است که علاوه بر وزن خودش، وزن کانتینرهای بالایی را نیز تحمل می کند. به چیدن کانتینرها روی یکدیگر، در انگلیسی STACKING گویند. به راستی کانتینرها تا چند تن تحمل STACKING دارند؟
کنوانسیون کانتینرهای ایمن (CSC) برای افزایش ایمنی کسانی که با کانتینر کار می کنند و همچنین تسهیل حرکت کانتینر در جهان منعقد شده است. طبق این کنوانسیون هر کانتینر ISO سری ۱ باید قادر باشد حداقل ۱۹۲ تن را روی خود تحمل کند، آن هم در شرایط سخت حمل دریایی.
مثلا هشت عدد کانتینر ۲۴ تنی، یا شانزده عدد کانتینر ۱۲ تنی. برای این منظور کانتینرها آزمایش می شوند. در خط تولید کارخانه، برخی از کانتینرا انتخاب شده و مورد آزمون های تعریف شده ای قرار می گیرند. آزمون STACKING به این شکل است که کانتینر را روی چهار بالشتک فولادی قرار داده، درون آن را بار می زنند، به شکلی که وزن ناخالص آن ۸/۱ برابر حد مجاز شود و سپس به هر اتصال بالایی ۲۵/۲ برابر حداکثر وزن ناخالص آن نیرو وارد می کنند. کانتینر نباید تغییر شکل دائمی دهد. بدیهی است که کانتینر را با وزن و نیرویی بیش از حد مجاز می آزمایند تا حاشیه ایمنی ایجاد شود.
قابلیت کانتینر برای بلند شدن (LIFTING CAPABILITY)
کانتینر از طریق اتصالات کنج، بلند می شود، بنابراین مهم است که این اتصالات به همراه اکسلت کانتینر، قادر به تحمل وزن تمام مجموعه باشند. به همین منظور کنوانسیون کانتینرهای ایمن (CONRENTION FOR SAFE CONTAINERS) آزمونی را برای بلند کردن کانتینر پیش بینی کرده است. وزن ناخالص کانتینر را به دوبرابر حد مجاز می رسانند و سپس آن را از طریق اتصالاعات گوشه (CORNER FITTINGS) بلند می کنند و پنج دقیقه معلق نگاه می دانرد؛ کانتینر نباید دچار تغییر شکل دائمی گردد.
کنوانسیون کانتینرهای ایمن
دهه ۶۰ میلادی شاهد افزایش سریع استفاده از کانتینر در حمل دریایی بود. این خود منجر به ساخت و توسعه ی کشتی های کانتینربر شد. در سال ۱۹۶۷، سازمان بین المللی دریانوردی (IMO) که یکی از بازوهای تخصصی سازمان ملل است، اقدام به مطالعه در مورد ایمنی حمل دریای کانتینر کرد. مطالعات نشان داد که خود کانتینر مهم ترین عامل تأثیرگذار در ایمنی این نوع حمل است. سازمان بین المللی دریانوردی با همکاری کمیسیون اقتصادی اروپا، تدوین و تصویب کنوانسیون کانتینرهای ایمن را در سال ۱۹۷۲ به پایان رساند. دو هدف اصلی کنوانسیون عبارتند از:
ایمنی جان انسان ها هنگام حمل و کار با کانتینر، از طریق معرفی حداقل های مقاومت کانتینر و انجام آزمون هایی که مورد قبول عموم کشورهای عضو است.
ایجاد مقررات ایمنی یکسان به منظور تسهیل حرکت بین المللی کانتینر، به این ترتیب از گسترش قوانین ملی متفاوت و ناهمگون جلوگیری می شود.
آزمون های فوق، ایمنی کانیتنر را در عملیات اثبات می کنند. فعالان صنعت حمل که با کانتینر سر و کار دارند باید از وجود ایمنی و قابلیت های عملیاتی کانتینر اطمینان حاصل کنند. این اطمینان با مشاهده گواهینامه کانتینر (لوحی فلزی که روی در آن نصب می گردد) ایجاد می شود.
آیا هنگام تولید کانتینر، تمام آزمون ها روی تک تک آن ها انجام می شود؟ آزمون تک تک کانتینرها، هزینه و زمان زیادی را تلف می کند. در عمل، کیفیت خط تولید و مواد اولیه توسط یک موسسه رده بندی، کنترل و نظارت می شود. برخی از آزمون ها در مورد تمام کانتینرها و برخی دیگر به صورت آزمون نمونه (مثلا یکی از صد کانتینر) انجام می شود. به این روش، BATCH TEST نام دارد. مثل زیر یک نمونه واقعی از قرار داد ساخت کانتینر است، موارد زیر به تفکیک و به وضوح با ذکر خصوصیات، جنس مواد و ابعاد در قرار داد ذکر می شود:
مالک کانتینر: شرکت کشتیرانی ایرانی، سازنده: شرکت چینی، تاریخ سفارش: ۵ فوریه ۲۰۰۷
موضوع قرار داد: ساخت کانتینرهای ۲۰ فوت معمولی ISO، با هواکش و ظرفیت ناخالص (RATING) 480/30 کیلوگرم (ظرفیت ناخالص، در این مورد بیش از حداقل اعلام شده توسط ISO که ۲۴ تن می باشد در نظر گرفته شده است.
کانتینرها برای حمل دریایی، جاده ای و ریلی طراحی می شوند. باید قادرباشند شرایط محیطی بین منهای ۴۰ به علاوه ۸۰ درجه سانتیگراد را تحمل کنند.
طبق قرار داد، کانتینرها بر اساس استانداردهای کنوانسیون ها و سازمان های زیر، طراحی ساخته آزمون می شوند:
کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین المللی کالا تحت کارنه تیر (CCC/TIR)
کنوانسیون کانتینرهای ایمن (CSC)
اتحادیه بین المللی راه آهن (UIC)
یک یا چند مؤسسه رده بندی شناخته شده بین المللی (در این مورد خاص، GL و BV)
ابعاد بیرونی (طول: ۶۰۵۸ میلیمتر، پهنا: ۲۴۳۸ میلیمتر، ارتفاع: ۲۵۹۱ میلیمتر)، داخلی (طول: ۵۸۹۸ میلیمتر، پهنا: ۲۳۵۲ میلیمتر، ارتفاع: ۲۳۹۳ میلیمتر) حجم داخلی (۲/۳۳ متر مکعب) و ابعاد ورودی
خصوصیات و نوع مواد اولیه مورد استفاده:
نوع فولاد مورد استفاده برای اتصالات گوشه های کانتینر (CORNER FITTINGS)، فولاد ریخته گری شده با کلاسه
نوع فولاد مورد استفاده برای لولاها
نوع فولاد مورد استفاده برای بدنه کانتینر
نوع فولاد میله های قفل درهای کانتینر
نوع چوب کف کانتینر
نوع زهوارهای در کانتینر
نوع رنگ و روشن رنگ کردن
اندازه قطعات، ابعاد ساختمان و اجزای کانتینر
آزمون ها
تمام قطعات، مواد اولیه و خط تولید باید توسط مؤسسه رده بندی، کنترل کیفیت شوند
از هر صد کانتینر، یکی مورد تمام آزمون ها قرار می گیرد (BATCH TEST) تمام کانتینرها مورد آزمون نفوذ پذیری آب قرار می گیرند
در تمام کانتینرها برای عملکرد مناسب آزمایش می شود
گارانتی: کانتینرها در مورد کیفیت ساخت و مواد اولیه به مدت ۲ سال گارانتی می شوند
گواهینامه ها: گواهینامه کنترل کیفیت کارخانه، گواهینامه کنترل کیفیت مواد اولیه مصرفی، گواهینامه تأیید کنوانسیون های لحاظ شده در ساخت کانتینر و نهایتا گزارش و گواهینامه آزمون های انجام شده، تسلیم مالک می شود.
تصویر، یک کانتینر را در حال انجام آزمون STACKING CAPABILITY نمایش می دهد. گوشه های پایین روی بالشتک فولاید قرار گرفته و چهار جک به گوشه های بالایی نیرو وارد می کنند. هر کانتینر یک گواهینامه دارد که به شکل لوح فلزی به در آن پرچ می شود و به آن CSC PLATE گویند. در این ورقه، اطلاعاتی نظیر حداکثر وزن ناخالص مجاز، STACKING WEIGHT مقدار نیروی استفاده شده در آزمون RACKING و تاریخ انقضای آزمون ها قید می شود. ترمینال های کانتینری می توانند کانتینری را که تاریخ انقضای آزمون هایش سرآمده کنار گذاشته و به مالک آن اطلاع دهند تا در این مورد اقدام مقتضی انجام دهد. این اقدام به هزینه مالک انجام خواهد شد. بنابراین توجه به تاریخ انقضای آزمون های کانتینر که روی ورقه CSC درج شده مهم است و از هزینه های بی مورد جلوگیری می کند.
انواع کانتینر
کانتینرها با طرح ها و اشکال متفاوت دائما ساخته و به بازار حمل عرضه می گردند. با وجود انواع مختلف کانتینر، می توان کانتینرهای ISO را به سه گروه اصلی تقسیم کرد:
کانتینرهای کالای عمومی (GENERAL CARGO)
گروه اول همان گونه که از نام آن بر می آید، برای حمل کالای خاصی در نظر گرفته نشده است. این کانتینرها مناسب حمل طیف وسیعی از انواع کالای عمومی؛ همچون جعبه، صندوق، بشکه، کیسه، کالای باز و غیره است.