         مولفه سوم احساس موفقیت فردی
۴- رویکرد بالینی فِرودنبرگر فرسودگی را یک حالت خستگی و تحلیل رفتگی می داند که از کار سخت و بدون انگیزه ناشی می شود .
ِفرودنبرگر گروه های زیر را به عنوان کارکنانی که بیشتر دچار فرسودگی شغلی می شود معرفی کرده است
کارکنان و کارمندان فداکار و متعهد به سازمان و کار
نمونه ای از این کارکنان کسانی هستند که در مراکز مشاوره ، مراکز پیش گیری از بحران ها و مراکز دیگری که به مردم خدمت می کنند به کار مشغول هستند و می کوشند به دیگران کمک کنند.
افرادی که سازمان را جایگزین زندگی اجتماعی خود کرده اند

این گروه از کارکنان افرادی هستند که زندگی بیرون از اداره برای آنان رضایت بخش نیست، تعهد بیش از حد به کار دارند و به مدت طولانی نیز در سازمان کار می کنند.
افرادی که دارای شخصیت سلطه طلب هستند
به اعتقاد فرودنبرگر، افراد سلطه طلب نیز آمادگی لازم برای گرفتار آمدن به فرسودگی شغلی را دارند این افراد نیاز دارند تا دیگران را به شدت کنترل کنند آنها معتقدند که هیچ یک از افراد نمی توانند وظایف شغلی خود را آنچنان که شخص آنان انجام می دهد انجام دهند.

مدیران
گروه دیگری که استعداد زیادی برای مبتلا شدن به فرسودگی شغلی را دارند مدیرانی هستند که بیش از حد کار می کنند.
کار بیش از حد مدیران منجر به خستگی جسمی و روحی آنان می شود و این رویداد نیز اولین گام رسیدن به فرسودگی شغلی است.

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.
 

۲-۴-عوامل بوجود آورنده فرسودگی شغلی
 

عواملی که سبب فرسودگی شغلی در کارکنان می‌شود عبارتند از
ناآشنا بودن افراد با اهداف سازمان و قابل درک نبودن این اهداف برای آنان؛
سخت و غیر قابل انعطاف بودن برنامه‌ها، قوانین و مقررات و آیین نامه‌ها؛‌
ناسالم‌بودن شبکه‌های ارتباطی در سازمان و فقدان ارتباط‌های دو طرفه و از پایین به بالا در سازمان ؛
بی توجهی مدیران به امور کارکنان
شیوه‌های مدیریت و رهبری ؛
عدم بهره‌گیری از تمام توان افراد در انجام وظایف شغلی ؛
مبهم بودن نقش فرد در سازمان و انتظارات و توقعات کاری از او؛
ناراضی‌بودن افراد از سازمان یا از شغل خود؛‌
فقدان امکانات و فرصت‌های لازم برای رشد و ارتقای افراد در سازمان ؛‌
قرار گرفتن افراد در شرایط کاری که لازم است در زمانی محدود کاری بیش از حد توان خود انجام دهند ؛
واگذاری مسئولیت‌های بیش از ظرفیت افراد در سازمان؛
گرفتارشدن در شرایط تصدی نقش‌های متعارض که طی آن نقش هایی که به عهده افراد گذاشته می‌شود با هم در تعارض هستند؛
هماهنگ نبودن میزان پرداخت حقوق و مزایا با میزان کاری که افراد انجام می‌دهند؛
نا مناسب بودن نظام ارزیابی عملکرد شغلی افراد و جایگزینی رابطه به جای ضابطه؛
فقدان امکانات مناسب و اثربخش آموزش برای کارکنان؛
عدم بکارگیری روش های علمی برای آزمایش و انتخاب افراد و واگذاری پست‌های سازمانی افراد غیر واجد شرایط ؛
نا آشنایی کامل افراد به وظایف شغلی خود از همان آغاز ورود به سازمان ؛
شرایط سخت و طاقت فرسای کاری ؛
صرف وقت و انرژی زیاد و ناملموس و بی‌ثمر؛
فقدان بازخور مثبت و پاداش دهنده؛‌
محیط شغلی غم افزا ( کار کردن در جاهایی مثل بهشت زهرا ).

۲-۵-مراحل فرسودگی شغلی
 

۲-۵-۱-مراحل ایجاد فرسودگی شغلی به شرح زیر است
 

مرحله ماه عسل زمانی است که ما در جایی استخدام می‌شویم و با شور و شعف خاصی کار خود را شروع می‌کنیم . اگر تشویق و رضایت به دنبال کار نباشد کاهش انرژی آغاز می‌شود و فرد بدون آنکه خودش متوجه باشد به تدریج از انرژی جسمی و روانی تهی می‌شود .
کمبود کار مایه مرحله ای است که فرد احساس کم‌آوردن انرژی می‌کند و نارضایتی شغلی و خستگی شروع می‌شود و فرد سعی می‌کند از طریق پناه‌آوردن به خوابیدن زیاد، مصرف سیگار،‌ مواد مخدر و … به نوعی خود را فریب دهد .

۲-۵-۲-مراحل پنج گانه فرسودگی شغلی عبارتند از
 

۱- مرحله ماه عسل در این مرحله فرد احساسات شادمانی و سرخوشی ناشی از برخورد با شغل جدید را تجربه می کند این احساسات عبارتند از تهییج ، اشتیاق ، غرور و چالش
۲- مرحله کمبود سوخت در این مرحله فرد نوعی احساس مبهم زوال ، خستگی و گیجی را تجربه می کند. نشانه های این مرحله عبارتند از نارضایتی شغلی ، عدم کارایی ، اختلال در خواب و احساس خستگی
۳- مرحله نشانه مزمن نشانه های عادی این مرحله عبارتند از فرسودگی مزمن ، بیماری جسمی ، خشم و افسردگی

۴- مرحله بحران در این مرحله فرد احساس می کند که بر او ستم رفته است و تمایلات مربوط به بدبینی ، شک و تردید نسبت به خود، در او افزایش می یابد.
۵- مرحله برخورد با دیوار این مرحله از نشانگان فشار روانی ناشی از فرسودگی شغلی با به پایان رسیدن نیروی فرد برای سازگاری با محیط کار مشخص می شود و احتمال دارد در این مرحله فرد شغل خود را از دست بدهد.
علایم هشدار دهنده فرسودگی شغلی
         احساس پوچی
         احساسات و هیجان های منفی
         از دست دادن انگیزه
         افسردگی
         سیکل نادرست
         عقب نشینی احساسات
         کاهش عملکرد
         کاهش سطح سلامت جسمی
         مشکلات بین فردی
         یأس و ناکامی

۲-۵-۳-عوامل بوجود آورنده فرسودگی شغلی عبارتند از
 

۱- عوامل اجتماعی
۲- عوامل شغلی و مرتبط با محیط کار فرد
۳- عوامل فردی ( یاشخصی)

۲-۵-۴-آغاز نشانه‌های مزمن فرسودگی‌
 

دراین مرحله خستگی مزمن، ‌سردرد‌های دوره‌ای‌، ‌ترش کردن معده ،‌خشم و افسردگی شدید شدت پیدا می‌کند
بحران در این مرحله بدبینی عمیق ، شک به توانائیهای شخصی،‌ نا امیدی و بروز ذهنیت فرار از مشکلات ایجاد می‌شود.
مرحله به بن بست رسیدن یعنی فرد مستعد خطر از دست دادن شغل می‌شود. با همکاران و مدیر در محل کار درگیر می‌شود. درخانه نیز با همسر و فرزندان خود برخوردهای مکرری نشان می‌دهد.

۲-۶-نشانه‌های فرسودگی شغلی ‌
 

۲-۶-۱-شاخص‌ها و نشانه‌های فرسودگی شغلی عبارتند از
 

۱ – شاخصهای هیجانی بی علاقه شدن نسبت به شغل خود، افسردگی، احساس درماندگی و ناتوانی، احساس مورد تایید و تشویق قرار نگرفتن، احساس جدایی از دیگران و بیگانگی، احساس بی‌تفاوتی، ملامت و بیزاری؛