کلمات کلیدی: نگرش فرهنگی ، مطبوعات محلی ،تاثیر نشریات محلی ، نشریات محلی استان خوزستان، تحلیل محتوا.
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه:
نشریات محلی نمایندهی آداب و رسوم به طور کلی فرهنگ آن زیست بوم هستند. در این میان نشریاتی موفقترند، که توانستهاند با تکیه بر منابع بومی مطالب مفیدتری را ارائه دهند.دریافتهای بومی به تقویت اذهان مردم آن منطقه می انجامد و درهای جامعهپذیری را میگشاید. بدون این شاخصه، نشریهی بومی با یک نشریهی سراسری تفاوتی ندارد.تمام هارمونی یک نشریهی محلی در این خلاصه میشود که زیرساختِ تعلق به خرده فرهنگ محلی را به دست فراموشی نسپارد . دست اندرکاران این نشریه باید به خاطر بسپارند که رسالت روزنامه نگاری حرفهای آنها وابستگی مستقیمی با اصل برقراری ارتباط با مخاطبان بومی دارد. نشریهی محلی رسالت خاص خود را دارد.شفاف سازی و ایجاد فضایی که در آن فضا قدرت آگاهی بخشی و نقادی به بالاترین میزان برسد. نشریات محلی باید آن قدر مقبولیت و سندیت پیدا کنند، که مرجعیت مطالب و اخبار محلی در دست آنان باشد. و این به آن معناست که روزنامه محلی به حدی از مستند سازی رسیده است، که نقش مرجع را پیدا کرده است.این اوج منزلت و اعتباری ست که یک نشریهی محلی میتواند پیدا کنند.جهان امروز جهان حرفها وشعارهای کلی نیست. زیباترین و جامع ترین فونکسیون و کارکرد نشریات محلی برقراری پیوند و همبستگی میان مردم آن اجتماع است.تمام طبقات و اقشار جامعه به نشریه بومی احتیاج دارند.باید به گونهای ذائقهی اجتماع را جهت دهی کرد،که در سبد خرید هر خانوادهی ایرانی، نشریات جایگاه تثبیت شده باشند .در این تحقیق سی شده تا رابطه معنا دار بین تاثیر نشریات محلی استان خوزستان را بر نگرش فرهنگی مخاطبان بررسی کنیم.
۱-۱ بیان مساله:
نشریات بعنوان بخشی از جامعه اطلاع رسانی کشور سهم بسزایی در تنویر افکار عمومی مناطق مختلف کشور را برعهده دارند لذا بهره مندی از حداکثر ظرفیت نشریات محلی در حوزه ی فرهنگی بستری مناسب است تا با نگاه ملی ، عملکردی منطقه ای داشت لذا جایگاه نشریات در کشور بطور عام و کارکردهای مورد نیاز نشریات محلی بطور خاص نیازمند بسترهایی است که فرایند اطلاع رسانی و نیز تاثیرگذاری فرهنگ بعنوان یک رویکرد اجتماعی در جامعه را متبلور می سازد لذا وجود اقوام مختلف با آداب و رسوم و در یک کلام فرهنگ های مختلف در کشور ظرفیت فرهنگی و تاثیرگذاری است که می تواند با نمایاندن آن زمینه تغییرات و نوآوری های موردنیاز هر جامعه را متناسب با آن بوجود آورد و از این مسیر با تغییر در نگرش یا ایجاد یک نگرش جدید در حوزه ی فرهنگی ساختارهای جدیدی را متناسب با نیاز جامعه ترسیم کرد که بدون شک هر یک می تواند بستری مناسب در ارائه الگوهای ضروری جامعه باشند و تا بتوان بعنوان ساز و کارهای فرهنگی حرکت های مبتنی بر فرهنگ را بصورت زیرساختهایی که نقش اساسی را در تعالی فرهنگ و نیز ترویج کارکردهای فرهنگی را شاهد باشیم لذا این توجه رسانه ها بویژه مطبوعات در استان ها می توانند نماینده تنویر افکار عمومی در معرفی فرهنگ ها باشند و با این رویکرد ابزار فرهنگی مطبوعات بستر مناسبی است تا بتوان در جهت بهره مندی از رویه های فرهنگی، فرهنگ فرهنگی شدن را بر اساس فرهنگ پذیری بعنوان هنجارهایی که ساختار فرهنگی ما را برای حرکت در این مسیر مهیا می کند یک فرصت مغتنم شمرده تا نگرش فرهنگی زمینه ساز مهندسی فرهنگی در کل کشور را محقق نماید. رسانه ها و مطبوعات و نقش آنها در اجتماع گوناگونی مطبوعات و گسترش انتشار نشریات متنوع و متفاوت و به طور کلی جایگاه شایستهء رسانه ها در تنویر افکار و ایجاد فضای مناسب برای گفت و گو و برخورد سالم و سازندهء نظرات و همچنین اهمیتی که رسانه های گروهی در ارتقاء سطح آگاهی و تعالی فرهنگ و دانش عمومی دارند، بی گُمان یکی از مهمترین عوامل توسعهء فرهنگی و از نشانه های پویایی و تحرک هر جامعه است. بدیهی است که توسعهء فرهنگی – به معنای گستردهء آن که در برگیرندهء گشایش و گسترش گفت و گو های فلسفی و فرهنگی و ادبی و هنری است – نه تنها عامل اصلی رشد خودآگاهی جمعی، بلکه زمینه ساز توسعهء سیاسی و اقتصادی و پیشرفت علوم و در واقع نخستین پیش شرط حل بنیادی مسایل و رفع مشکلات فراگیر جامعه است. البته این همه زمانی میسر و محقق می گردد که از یک سو صاحبان قدرت و دولت، با قانون گرایی و قانون گذاری و سعه صدر به رسانه های گوناگون و نقش آنان در جامعه بنگرند و به ویژه، رسانه های گروهی را به عنوان رکنی اساسی در جامعه باور کنند و به رسمیت بشناسند. از سوی دیگر اما ارباب جراید و اهالی قلم نیز باید که به رسالت فرهنگی و مسئولیت خود در اطلاع رسانیِ درست و ترویج تفاهم و تبلیغ و تقویت حس همبستگی ملی و همزیستی مسالمت آمیز آگاه باشند و جداً از هتک حرمت اشخاص و دروغ پردازی و شایعه پراکنی، و از همه مهمتر، از تبلیغ خشونت بپرهیزند و در جهت تثبیت پایه های نظام اسلامی و حکومت مردمی و دولت خدمتگذار تلاش نمایند .
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
این هشدار بی شک در وهلهء اول متوجه رسانه های تصویری فراگیر (صدا و سیما و سینما) و روزنامه ها و نشریه های سرتاسری و با نفوذ است که تأثیر آنی و گستردهء خبرها و گزارش ها و تجزیه و تحلیل ها و پیام های آنان قابل کتمان نیست؛ تأثیری که بنا بر احساس مسئولیت، می تواند سودمند و سازنده باشد و در صورت بی مسئولیتی گردانندگان آن، لاجرم مضّر و مخرّب خواهد بود.
یکی از کارکردهای اساسی رسانه ها اطلاع رسانی از وقایع است که در محیط اجتماعی واقع می شود. پیشرفت بهت انگیز وسائل ارتباط جمعی درقرن حاضر جهان را به دهکده کوچکی تبدیل کرده است که انسان ها امکان اطلاع یابی از همه وقایع و حوادث جهان را به طور سریع و جامع دارند. در عصر ارتباطات هیچ حادثه ای هر چند در دورترین مناطق جهانی باشد- منحصر به یک منطقه جغرافیایی نیست و از این رو سه ویژگی ، فرا زمانی، فرا مکانی و سرعت فوق العاده از خصیصه های وسائل ارتباط جمعی است. امروزه تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان ها در رسانه ها رسوخ کرده و از خصوصی ترین رفتار انسان ها تا بزرگترین تغییرات نهادهای اجتماعی وساختارهای فرهنگی و سیاسی از طریق رسانه ها ارائه می شود.
– رسانه های جمعی اعم از روزنامه ها، مجلات، رادیو و تلویزیون، بر اصلاح نگرش های نادرست وبرخی باور های غلط رایج در جامعه نقش مؤثری ایفا می کنند.
– وسائل ارتباط جمعی می توانند با بهره گیری از شگردهای تبلیغی و آفرینش های هنری، نفرت و زشتی تزلزل باورها و ارزش های ملی و دینی را به مخاطبان خود القا کنند. بر این اساس، یکی از وظایف و کارکردهای مهم رسانه ها ، آگاه سازی و اطلاع رسانی عمومی است.
– کارگزاران رسانه های جمعی می بایست با حساسیت ویژه ای، از ارزش های عام و هنجارهای نهادینه شده اجتماعی پاسداری نمایند و برای تحقق عینی آن با سیر نهادهای فرهنگی هماهنگی کرده و تمام امکانات را برای حفظ کرامت انسانی بکار گیرند.
طبیعی است، هر گاه که ارزش ها و باورهای جامعه مصون بماند، وفاق و همبستگی اجتماعی بیشتر تضمین خواهد شد، زیرا ارزش ها و باورها از مهم ترین عوامل همبستگی اجتماعی کنش گران اجتماعی محسوب می شوند و چنانچه هر روز، به بهانه ای خاص یکی از ارزش های عام به طور بی رحمانه از سوی خرده فرهنگ های کجرو مورد هجوم قرار گیرد، بنیان های وفاق و همبستگی اجتماعی تضعیف شده و جامعه تا هنگامه شکل گیری هنجارها و ارزش های نوین، آسیب های فراوانی خواهد دید.
– وسائل ارتباط جمعی می بایست با ارائه فوائد و منافع قانون، روحیه قانون گرایی را ترویج نمایند و نشان دهند که به عنوان ایدئولوژی توجیه گرا برای عملکرد قدرتمندان و حاکمان عمل نمی کنند، بلکه تذکرات قانونی را به عنوان مبنای نظم اجتماعی مطرح می نمایند.
– رسانه های جمعی از طریق تبیین قانون و مقررات می کوشند تا رفتارهای افراد را در مسیر هنجارهای تعریف شده جامعه رهبری نمایند و به افراد بیاموزند که هر گاه فرد رفتارهای خود را بر اساس هنجارها و قواعد اجتماعی تنظیم نماید، از طرف جامعه پاداش داده می شود؛ بالطبع کنش گران اجتماعی نیز در می یابند برای رسیدن به خواسته های خود می بایست به رفتارها و هنجارهایی روی بیاورند که قانون معین کرده است. رویه آموزش غیرمستقیم قانون، همچنین می تواند احترام درونی به قانون و احساس تقدس نسبت به قانون را در بین اعضای جامعه ایجاد کند، به طوری که قانون را به عنوان امری مقدس و غیرقابل تخلف تصور نمایند. به عبارت دیگر رسانه ها، ازطریق اقناع و رسوخ به ذهن انسان ها، به درونی سازی، جذب و پذیرش قلبی هنجارها می پردازند.
– امر به معروف و نهی از منکر در اسلام یکی از مهم ترین ابزارهای کنترل اجتماعی می باشد . با این نگاه جامعه شناختی، رسانه های همگانی از جمله مطبوعات نیز، دارای کارکرد کنترل اجتماعی هستند. رسانه ها با درج و انعکاس نابهنجارهای اجتماعی و عواقب شومی که در انتظار افراد کجرو قرار دارد، به طور غیرمحسوس، اقدام به کنترل و پیشگیری از نابهنجاری ها در جامعه می کنند . رسانه ها عمدتاً ازطریق اقناع پذیری بهتر می توانند در کنترل اجتماعی مؤثر باشند.
۱-۲-اهداف تحقیق
با توجه به جایگاه نشریات بعنوان رسانه های مکتوب جامعه و میزان مخاطب پذیری و اثرگذاری آنها در صورت داشتن استراتژی مناسب در حوزه ی فرهنگی اهداف عالی را می توان بدست آورد که مهمترین هدف از این تحقیق :
۱-شناخت تاثیر توانمندی های فرهنگی و تبلیغی نشریات محلی استان خوزستان بر نگرش های فرهنگی مخاطبان است.
۲-بررسی نقش و تاثیرگذاری نشریات محلی استان خوزستان بر توسعه فرهنگی استان است تا بتوان کارکردهایی مثل میزان مطالعه کتاب ،نشریات و … را افزایش داد.
۳- شناخت عوامل تاثیر گذار برنگرش فرهنگی مخاطبان.
۴-شناخت میزان تاثیر کار کردهای فرهنگی نشریات استان خوزستان.
۵-جایگاه نشریات استان خوزستان در نحوه سبک زندگی مخاطبان.
سئوالات کلیدی
بر این اساس پرسش های مبتنی بر محتوای تحقیق را باید شامل پرسش اصلی تحقیق به شرح زیر وشامل:
– مطبوعات محلی استان خوزستان با توجه به تعدد و نیز رویکرد آنها در زمینه های فرهنگی و اجتماعی چه تاثیری بر نگرش فرهنگی مردم دارند؟
البته سوالات دیگری نیز بعنوان سوالات فرعی موردنظر است از جمله :
۱-نقش مطالب دینی در نگرش فرهنگی مخاطبان چگونه است؟
۲-میزان رضایتمندی مخاطبان از نشریات چگونه است؟
۳-چه مطالبی در رشد کارکردفرهنگی نشریات موثرند؟
۴-نقش آگهی های تبلیغی در رشد فرهنگی نشریات چگونه است؟
۵-نشریات محلی تا چه اندازه ، زمینه های فعالیت مانند فرهنگی ، اجتماعی و… را در قالب محتوا مراعات می کنند؟
۶-نگاه نو به مسائل فرهنگی جامعه متناسب با نیاز مخاطبان بعنوان یک نوآوری در نشر فرهنگ و توسعه آن چقدر موثر بوده است ؟
۷-نشریات در راستای تعامل بعنوان کارکرد فرهنگی یک رسانه مکتوب به چه میزان از نیازهای مخاطبان را به خود اختصاص داده اند؟
۸-نقش حرفه ای گرایی در ارتقا مطالب فرهنگی نشریات چگونه است؟
فرضیه های تحقیق:
فرضیه هایی که در طول تحقیق از طریق انجام تحقیق قصد دستیابی به نایج آنها را داریم عبارتند:
فرضیه اول:
نشریات محلی بر روی نگرش فرهنگی افراد با توجه به مرتبط بودن رشته تحصیلی، سطح تحصیلات و سابقه شغلی پاسخ دهندگان متفاوت می باشد.
الف. ارتباط بین مرتبط بودن رشته تحصیلی پاسخ دهندگان با اثریخشی نشریات محلی برنگرش فرهنگی آنها.
ب. ارتباط سابقه شغلی پاسخ دهندگان و اثربخشی نشریات محلی بر روی نگرش فرهنگی آنها.
پ. ارتباط تحصیلات افراد و اثربخشی نشریات محلی بر روی نگرش آنها
فرضیه دوم: نظارت مناسب با ارتقای محتوای نشریات محلی ارتباط مثبت و معناداری دارد.
فرضیه سوم: استفاده ابزاری و اقتصادی از نشریات محلی با نارضایتی مخاطبان ارتباط مثبت و معناداری دارد.
عکس مرتبط با اقتصاد
فرضیه چهارم: بین گسترش نشریات محلی و نحوه سبک زندگی مردم ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. فرضیه پنجم: بین گسترش نشریات محلی و حذف باورهای نادرست و خرافه ای مردم ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد.
روش تحقیق
پیمایشی است.با توجه به موضوع تحقیق که بررسی تاثیر نشریات فرهنگی بر نگرش فرهنگی مخاطبان است برای تحقیق این امر بررسی علل و گردآوری اطلاعات موردنیاز مستلزم ایجاد مصاحبه و تهیه پرسشنامه جهت گردآوری برخی اطلاعات و نیز تحلیل و تجزیه داده و نتایج با نرم افزار spss است لذا از روش توصیفی (غیر آزمایشی) استفاده می شود، شامل مجموعه روش هایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است اجرای تحقیق توصیفی می تواند صرفا برای شناخت شرایط موجود یا یاری دادان به فرایند تصمیم گیری باشد . تحقیق پیمایشی به منظور کشف رابطه و مستندسازی فرضیه هایی است که بصورت علی و معلولی حوزه بندی می شوند ، مورد استفاده قرار می گیرد.
حجم نمونه
با توجه به جمعیت مردم خوزستان وازطریق فرمول کرجسی ومورگان تعیین می شود.که در این روش پس از تهیه پرسشنامه وتوزیع آن به تعداد جامعه آمار به میزان ۴۰۰ پرسشنامه انجام خواهد شد.
روایی وپایایی
استفاده از پرسشنامه های استاندارد موجود و نظرکارشناسان .تعیین ضریب آلفای کرونباخ بر اساس ۱۰ درصد نمونه جامعه آماری مورد نظر است.
محدودیت های تحقیق
با توجه به تعداد نشریات استان خوزستان وفعالان این حوزه و دسترس بودن مخاطبان بعنوان جامعه آماری و نیز توزیع مناسب نشریات در استان خوزستان محدودیت خاصی که در روند انجام تحقیق موثر باشد موجود نیست.
فصل دوم
ادبیات ومبانی نظری تحقیق
مقدمه
این بخش شامل ۳ بخش کلی است. در بخش اول که به ادبیات تحقیق اختصاص دارد ابتدا پیشینه تحقیق در ایران مورد اشاره قرار می گیرد سپس به مفهوم فرهنگ می پردازیم . در بخش بعد نظرات اندیشمندان در مورد فرهنگ بیان می شود.
بخش دوم این فصل به چارچوب نظری تحقیق اختصاص دارد که در آن نظریه هایی که برای نبیین موضوع تحقیق استفاده می شود بررسی و بیان می شود که مهمترین این نظریات شامل نظریه های وسایل ارتباط جمعی می باشد که در پایان چارچوب نظری تحقیق ارائه می شود.
بخش سوم این فصل شامل سوالات و فرضیه هایی است که بر اساس چارچوب نظری تحقیق شکل گرفته است.
پیشینه تحقیق
با وجود گسترش رسانه ها به ویژه توسعه کمی نشریات در کشور به صورت عام و نیز افزایش نشریات محلی به صورت عام و با توجه به اشتغال بخش وسیعی از فعالان حوزه رسانه ای نشریات استانی تا به حال تحقیقات چندانی انجام نشده و به نوعی باید گفت این حوزه بستر فراوانی برای فعالیت های پژوهشی برای بررسی کارکردهای نشریات محلی دارد لذا با بهره گرفتن از برخی تحقیقات و پایان نامه هایی که در خصوص نشریات محلی معدود استانهای کشور انجام گرفته انجام تحقیق در این خصوص ضروری می باشد که برخی تحقیقات انجام شده در کشور را که در راستای اهداف موضوع این پایا ن نامه می باشد را ارائه می شوند.
۱-پایان نامه دکتری ارتباطات با موضوع ” بررسی تاثیر ارتباطات در تمایل به تغییر سبک زندگی روستایی” که توسط سید نورالین رضوی زاده جهت اخذ مدرک دکتری ارتباطات از سال ۱۳۸۸ در دانشگاه علامه طباطبایی دانشکده علوم اجتماعی گروه ارتباطات اجتماعی به راهنمایی دکتر نعیم بدیعی و با مشاورت دکتر عزت اله سام آرام و دکتر مهدی محسنیان راد انجام یافته است.این تحقیق با هدف شناخت تاثیر سبک ارتباطی بر سبک زندگی به دنبال بررسی و مطالعه سبک زندگی در روستاهای مختلف و از سوی دیگر شناخت سبک ارتباطی روستاییان و میزان وابستگی رسانه ای افراد متعلق به زمینه های اقتصادی –اجتماعی متفاوت است . این تحقیق با بهره گرفتن از روش پیمایشی اطلاعات را از طریق پرسشنامه جمع آوری نموده است . جامعه آماری تحقیق عبارت است از جمعیت روستایی کشور که با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای اطلاعات روستاهای ۴ استان را احصا و بررسی کرده است.این تحقیق در چارچوب نظری از تلفیق نظریه استفاده و رضامندی و نیز نظریه کاشت که به تحلیل تاثیر رسانه ها می پردازند استفاده کرده است. در بخش یافته ها ابتدا استفاده و رضامندی روستاییان از رسانه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته سپس مصرف مادی روستاییان بررسی شده و در مرحله سوم با بهره گرفتن از تحلیل مسیر و رگرسیون چند متغیره به بررسی میزان تاثیر رسانه ها بر تمایل به تغییر سبک زندگی پرداخته است. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که میزان استفاده از رسانه های بر مبنای جنسیت تغییر محسوسی نمی کند اگرچه مردان کمی بیشتر از زنان از رسانه های مختلف استفاده می کنند.اما سن افراد در استفاده از رسانه ها تاثیر می گذارد و هر چه سن بالاتر می رود میزان استفاده از رسانه ها کاهش می یابد. همچنین افراد مجرد بیش از افراد متاهل از رسانه ها استفاده می کنند. تصیلات بالا هم در استفاده از رسانه ها تاثیر دارد. یافته های دیگر تحقیق نشان می دهد افزایش استفاده از رسانه ها در مجموع تاثیر زیادی روی نگرش به زندگی شهری ندارد و اکثر روستاییان صرف نظر از میزان استفاده از رسانه ها نگرش خوب و مثبتی به زندگی شهری دارند. این نتیجه در خصوص نگرش به زندگی روستایی نیز مشاهده شده است.
۲-رسول حسن پور در مقاله ای تحت عنوان ضعف نشریات محلی وضعیت فعلی نشریات محلی را در زمینه مختلف بررسی نموده است.در این مقاله آمده که :
نگاهی گذرا به نشریات محلی این واقعیت را نشان می دهد که این نشریات به دلیل ضعف در محتوا از بحران مخاطب رنج می برند. مخاطبان اساساً هدف اصلی در فرایند تاثیرگذاری یک رسانه به شمار می روند و اگر یک نشریه نتواند به میزانی قابل قبول، مخاطب جذب و حفظ کند، در رسیدن به هدف اصلی و نهایی خود دچار چالش جدی خواهد بود.نشریات محلی از این حیث دچار مشکل هستند. از دلایل این وضعیت می توان به مواردی همچون ضعف در ارائه محتوای مناسب، ضعف در ایجاد جذابیت های بصری و مولفه های شکلی، کمبود در به کارگیری نیروی متخصص، مشکلات ساختاری و سرگردانی در طراحی نقشه راه اشاره کرد. البته تشریح هر یک از این عوامل در جای خود نیاز به بحث مستقلی دارد. در این میان خانه مطبوعات استان هست که در فرایند حل چنین مشکلاتی می تواند با ایجاد بستر مناسب، زمینه همفکری با اصحاب مطبوعات و کارشناسان را مهیا کند. روند منطقی طراحی این مسیر به دستیابی منظومه ای از راه حل ها در این زمینه منتهی خواهد شدنابسامانی و کمبود در حوزه های سخت افزاری از دیگر مسائلی است که می توان به عنوان دغدغه همیشگی مدیران نشریات در سطح استان ذکر کرد. در این حوزه هم موارد تکنیکی و تجهیزاتی به چشم می آید و هم در محدوده آن می توان به ضعف های موجود در زمینه هایی همچون ناتوانی در جذب و حفظ مشترک دائم و یا قدرت جذب آگهی اشاره کرد.نشریات محلی یا منطقه ای دارای قدرت تاثیرگذاری بالایی در مناطق مختلف کشور هستند و از این زاویه اهمیتی دوچندان پیدا کرده اند. این نشریات گرچه در سطحی متفاوت از نشریات سراسری منتشر می شوند، اما از آنجا که به مسائل روزمره و ملموس مردم می پردازند و از نزدیک با آنان ارتباط دارند، همواره از جذابیت زیادی در بین عموم برخوردارند.بسیاری از مردم پائین بودن سطح کیفی یا صوری نشریات را نادیده می گیرند و چون حرف دلشان را در آن می یابند، خواننده ثابت این مطبوعات می شوند. از این رو بی تردید خانه مطبوعات با محوریت خانه مطبوعات ایران می تواند با برنامه ریزی مناسب به عنوان حلقه اتصال بین این نشریات، به ارتقای کمی و کیفی آنها کمک کنداز مسائل مهم دیگر که در حوزه نشریات محلی قابل طرح و پیگیری است، موضوع تاثیر همین ارتقای کمی و کیفی این نشریات در تحقق سیاست تمرکززدایی مدنظر دولت است. دولت با اهتمام جدی به اجرای این سیاست، موضوع توجه به نشریات استانی و تلاش برای بهبود وضعیت آنان را در دستور کار خود قرار داده است. این مهم را به خوبی می توان از مصوبات فرهنگی دولت در سفرهای استانی مشاهده کرد.
اگر خانه مطبوعات با محوریت خانه مطبوعات کشور بتواند برنامه ای مناسب برای کمک به حل مشکلات نرم افزاری و سخت افزاری مطبوعات محلی طراحی و اجرا کنند، کمک بزرگی به اجرای یکی از سیاست های اصولی و مهم دولت دهم کرده است. مطبوعات محلی آئینه تمام نمای هویت اجتماعی و فرهنگی در مناطق مختلف کشور هستند و با نفوذ بالای خود می توانند به تقویت انسجام ملی کمک موثر و قابل ملاحظه ای داشته باشند.بررسی زیر نشان دهنده ضعف ها و کاستی های مطبوعات محلی ما است که بی شک با تدبیر و برنامه ریزی صحیح می توان نسبت به بهبود روند رو به رشد آنان امید داشت:
بخش اول: جمع بندی آسیب شناسی نشریات محلی از لحاظ اصول حرفه ای روزنامه نگاری
آنچه در اینجا ذیل جمع بندی آسیب شناسی نشریات محلی از لحاظ رعایت اصول حرفه ای روزنامه نگاری می آید ناظر بر کلیت نشریات مذکور می باشد. اگر از برخی نشریات معدود که تقریبا حرفه ای عمل می کنند بگذریم، این جمع بندی شامل اکثر نشریات محلی می شود. نشریات محلی حداقل در عدم رعایت اصول حرفه ای روزنامه نگاری به یکدیگر شباهت زیادی دارند . در ادامه این تحقیق به بررسی محتوای نشریات می پردازد .بیان میدارد:
جمعبندی بررسی آسیبشناسی محتوایی نشریات محلی
بررسی محتوایی نشریات محلی، مانند دو بررسی آسیبشناسی دیگر از نشریات محلی با عناوین بررسی رعایت آموزههای حرفهای و گرافیکی و چاپی:
. اکثر نشریات از لحاظ ترتیب انتشار روزنامه، هفتهنامه، دوشماره در هفته، دو هفتهنامه و ماهنامه بودهاند که در قطعهای روزنامه و هفتهنامه منتشر شدهاند. نشریات با ۱۲ آیتم به شرح زیر بررسی شدهاند:
۱٫ زمینه انتشار ۲٫ تیترهای اصلی۳٫ سرمقاله ۴٫ مطالب تولیدی ۵٫ تنوع و گستردگی مطالب ۶٫ نسبت اخبار و سایر مطالب ۷٫ مطالب ورزشی ۸٫ صفحات اقتصادی و اجتماعی ۹٫ حجم آگهی ۱۰٫ نقش نظارتی ۱۱٫ دیدمحلی ۱۲٫ رویکرد محلی
مهمترین یافتههایآسیب شناسی نشریات استان به شرح زیر است:
۱٫ نگاهی بر محتوایی نشریات مورد بررسی نشان میدهد که صرف تعداد زیاد نشریات در حال انتشار ، ملاک توسعه یافتگی مطبوعات نیستبلکه بهبود کیفیت نشریات استانها بیشتر متکی به افراد (مدیرمسؤول، سردبیر و تحریریه) است. همچنین نشریاتی که از لحاظ محتوایی از کیفیت و غنای خوبی برخوردارند، اصول حرفهای روزنامهنگاری را بیشتر رعایت میکنند.
۲٫ اکثریت قریب به اتفاِ نشریات شناسنامه خود رابطور کامل درج میکنند اما، تعدادی از آنها درج ترتیب انتشار و زمینه انتشار را نادیده میگیرند.
۳٫ بیشتر نشریات مورد بررسی مطابق زمینه انتشار خودشان منتشر میشونداما گاها برخی نشریات کاملاً مطابق زمینه انتشار خود منتشر نمیشوندو بهطور کلی در سه مورد از زمینه انتشار خودشان فاصله میگیرند : ۱ ـ ۳٫ زمینه سیاسی برخی از نشریاتی که دارای زمینه انتشار سیاسی نیستند، مطالب سیاسی منتشر میکنند. ۲ ـ ۳٫ زمینه ورزشی برخی از نشریاتی که دارای زمینه انتشار ورزشی نیستند، مطالب ورزشی منتشر میکنند. اما تعداد نشریاتی که دارای زمینه انتشار ورزشی هستند، ولی مطالب ورزشی منتشر نمیکنند بسیاربسیار اندک است. ۳ ـ ۳٫ زمینه اقتصادی برخی از نشریات علیرغم دارا بودن زمینه انتشار اقتصادی، اما مطالب اقتصادی منتشر نمیکنند.
۴٫ نشریات استان به زمینه سیاسی بیشتر از سایر زمینهها میپردازند. هم چنانکه در بند سوم نیز اشاره شد، برخی از نشریاتی که زمینه انتشار سیاسی ندارند، باز هم مطالب سیاسی منتشر میکنند. انتشار قابل توجه مطالب سیاسی در نشریات استان احتمالاً یا به دلیل رویکرد سیاسی مدیران نشریات و یا به دلیل مخاطب بیشتر مطالب سیاسی است. بهطور کلی فعالیت بعضی از نشریات کاملاً سیاسی است و زمینه سیاسی سایر زمینهها را تحتالشعاع قرار داده است. به عبارت دیگر، نشریات استان در زمینه سیاسی بیش از سایر زمینهها فعالیت میکنند.
۵٫ با توجه به این که فعالیت اصلی بیشتر نشریات سیاسی است، از اینرو آنها در صفحه اول، رویکرد محلی ندارند و یا این که رویکرد محلی آنها در صفحه اول ضعیف است. بسیاری از نشریات محلی در صفحه اول بیشتر به رویدادهای سیاسی ملی میپردازند و آنها را برجستهسازی میکنند. نشریات در تیترهای اول خود اولویت را به رویدادهای ملی میدهند و بیشتر آنها را برجستهسازی میکنند. نشریات محلی در برجستهسازی رویدادها و اخبار محلی در صفحه اول ضعیف عمل میکنند، از این رو صفحه اول آنها بیشتر دارای رنگ و بوی نشریه ملی است تا محلی؛ برخی از نشریات محلی پا را از این هم فراتر گذاشته و در صفحه اول رویکرد فراملی دارند. بهطور کلی، نشریات محلی در تیترهای اول و اصلی خود بیشتر مسائل و رویدادهای سیاسی ملی را برجسته میکنند.
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.