شکل شماره ۴-۱۱۴ نقشه سینوپتیک سطح ۵۰۰هکتو پاسکال مورخ ۶/۱۱/۲۰۱۱روزقبل از بارش
در سطح ۵۰۰ هکتو پاسکالی موج عمیقی در شمال اروپا ، اسکاندیناوی و شمال مدیترانه و منطقه خاور میانه قرار دارد. در شمال غربی ایران ناوه ای عمیق شکل گرفته با محور شمال غربی – جنوب شرقی که هر چه از عرض های جغرافیایی بالا تر به طرف عرض های پایین ارتفاع آن افزایش میابد . این افزایش ارتفاع در عرض های پایین تر ، در کشور ایران و منطقه مورد مطالعه مشهود است که باعث ایجاد امکان صعود هوا میگردد. با توجه به توضیحات سطح زمین این شرایط به خوبی در منطقه مورد مطالعه فراهم است که می تواند بارش قابل توجهی ایجاد کند.
شکل شماره ۴-۱۱۵ نقشه سینوپتیک سطح زمین مورخ ۷/۱۱/۲۰۱۱روز بارش
در سطح زمین: همانطور که در شکل مشخص است پر فشار نسبتا قوی و بزرگی اتحاد جماهیر شوروی را در بر گرفته است . فشار مرکزی آن ۱۰۳۷٫۵ هکتو پاسکال و جنوب اتحاد جماهیر شوروی قرار دارد. زبانه های این پر فشار به عرض های جغرافیایی پایین تر و منطقه خاور میانه و بخشی از زبانه های آن به سمت سیبری کشیده شده است. این پر فشار با زبانه ۱۰۲۵ هکتو پاسکال از شمال دریای خزر وارد کشور شده است. گرادیان فشار در سطح زمین نشان می دهد که باد با سرعت قابل توجهی در بعضی مناطق از جمله شمال غرب ایران جریان دارد. شرایط پر فشار در سطح زمین معمولا با پایداری هوا همراه است مگر عاملی در سطح بالا و یا محلی سبب نا پایدار شدن آن گردد.
شکل شماره ۴-۱۱۶ نقشه سینوپتیک سطح ۵۰۰ هکتو پاسکال مورخ ۷/۱۱/۲۰۱۱روز بارش
سطح ۵۰۰ هکتو پاسکالی: همانطور که در شکل مشاهده میشود ناوه وسیعی بر منطقه اسکاندیناوی و روسیه و شمال اروپا گسترده شده است . محور این ناوه نسبتا شمالی – جنوبی با کمی تمایل به سمت شمال شرقی است.کشور ایران و منطقه مورد مطالعه ( سواحل غربی جنوب دریای خزر) در زیر قسمت میانی ناوه و نزدیک به محور آن قرار دارند. با توجه به شکل مشاهده میشود که با شرایط موجود امکان صعود هوا فراهم است با توجه به شرایط سطح زمین که توضیح آن گذشت ، وجود هوای خنک که از عرض های جغرافیایی بالا نزول میکند و وجود پرفشار با حرکت ساعتگرد و عبور از دریای خزر و کسب رطوبت شرایط جهت بارش فراهم است.
شکل شماره ۴-۱۱۷ نقشه سینوپتیک سطح زمین مورخ ۸/۱۱/۲۰۱۱روزبعد از بارش
همانطور که مشاهده میشود پر فشار از غرب به سمت شرق حرکت کرده و به چندین سلول بسته تبدیل شده که هر سلول بسته یا مرکز پر فشار نواحی اطراف خود را تحت تاثیر قرار می دهند . مرکز پر فشاری با فشار مرکزی ۱۰۳۵ هکتو پاسکال در شمال دریای خزر قرار دارد و منطقه مورد مطالعه و کل ایران را تحت تاثیر قرار داده است. این پر فشار با حرکت ساعتگرد و چرخشی واگرا میتواند رطوبت دریافتی از دریای خزر را به اطراف پراکنده ساخته و اگر شرایط صعود فراهم باشد بارندگی ایجاد می کند.
شکل شماره ۴-۱۱۸ نقشه سینوپتیک سطح ۵۰۰ هکتو پاسکال مورخ ۸/۱۱/۲۰۱۱روزبعد از بارش
سطح ۵۰۰ هکتو پاسکالی: همانطور که در شکل مشاهده میشود ناوه وسیعی بر منطقه اسکاندیناوی و روسیه و شمال اروپا گسترده شده است . محور این ناوه نسبتا شمالی – جنوبی با کمی تمایل به سمت شمال شرقی است.کشور ایران و منطقه مورد مطالعه ( سواحل غربی جنوب دریای خزر) در بالا قسمت میانی ناوه و نزدیک به محور آن قرار دارند. با توجه به شکل مشاهده میشود که با شرایط موجود امکان صعود هوا فراهم است با توجه به شرایط سطح زمین که توضیح آن گذشت ، وجود هوای خنک که از عرض های جغرافیایی بالا نزول میکند و وجود پرفشار با حرکت ساعتگرد و عبور از دریای خزر و کسب رطوبت شرایط جهت بارش فراهم است.
۴-۵٫تفسیر روزهای سیل و بارش شدید در رشت
به دلیل نادرستی آمارهای بدست آمده از سازمان مدیریت بحران که نشانگر تفاوت بارشهای بالای ۱۰۰ میلی متر با روز سیل بوده به کمک سازمان هواشناسی گراف های روزهای سیل از اداره هواشناسی دریافت شده که بیانگر آن بوده که در روزهای ۲۵/۹/۲۰۱۱ سیل و در تاریخ ۷/۱۱/۲۰۰۸ تنها منجر به بارندگی شدید بوده است و این روزها به طور مشترک بر روی یک نمودار قرار گرفته است.در جدول و نمودار زیر این روند قابل مشاهده بوده است.
جدول شماره ۴-۱۷٫ بارندگی شدیدروزانه ۷/۱۱/۲۰۰۸ و بارندگی منجر به سیل۲۵/۹/۲۰۱۱در ایستگاه رشت
رشت-
ساعت۰۰
ساعت۰۱
ساعت۰۲
ساعت۰۳
ساعت۰۴
ساعت۰۵
ساعت۰۶
ساعت۰۷
ساعت۰۸
ساعت۰۹
ساعت۱۰
ساعت۱۱
ساعت۱۲
ساعت۱۳
ساعت۱۴
ساعت۱۵
ساعت۱۶
ساعت۱
