پژوهشگر از چارچوب نظری هیرشمن استفاده ‌کرده‌است. طبق نظر هیرشمن بر حسب چگونگی واکنش نسبت به مسائل سیاسی ‌می‌توان افراد را در سه گروه نسبتاً مجزا تقسیم کرد که هر کدام دارای گرایش­ها و تکوین نگرش­های خاص نسبت به نظام سیاسی خواهند بود. بر این اساس پژوهشگر در بررسی تاریخ سیاسی کردستان ایران نیز، جریان­های سیاسی کردستان ایران را در سه مقوله تمایل به کردستان واحد، تمایل به خودمختاری و تمایل به سهیم شدن در ساختار حاکمیت ایران طبقه ­بندی ‌کرده‌است. نتایج حاکی از آن است که متغیرهای نابرابری جمعی، احزاب و جنسیت از عوامل مؤثر بر جریان­های ناسیونالیستی (خودمختاری و تشکیل کردستان واحد) هستند که تقریباً ۶۰ درصد تغییرات متغیرهای جریان سیاسی خودمختاری و جریان سیاسی تشکیل کردستان واحد با آن تبیین می­ شود و متغیرهای احزاب و اصلاحات از عوامل مؤثر بر جریان سیاسی سهیم شدن در ساختار حاکمیت ایران است که ۸۴ درصد تغییرات جریان سیاسی سهیم شدن در ساختار حاکمیت ایران با آن تبیین می­ شود. در بررسی نگرش­ها نشان داده شد که بیش از ۷۰ درصد از نویسندگان کُرد شهرستان سقز به جریان‌های ناسیونالیستی تمایل مثبت دارند. در عین حال وقتی از آن­ها ‌در مورد وضعیت جریان­های سیاسی کردستان در آینده با توجه به شرایط آتی جهانی، ایران و کردستان سؤال می­ شود چالشی بزرگ نمایان می­گردد و آن این است که ۵۳ درصد از پاسخگویان معتقدند که در آینده این جریان ناسیونالیستی اعم از خودمختاری یا تشکیل کردستان واحد نیست که بر حوزه سیاسی کردستان مسلط می­ شود، بلکه جریان سهیم شدن در ساختار حاکمیت است که اهمیت می­یابد. حاکمیتی که در آن حداکثر مشارکت سیاسی وجود دارد. دلیل موثق این ادعا رشد فرایند دموکراتیک در منطقه و جهان است. پژوهشگر معتقد است که باید برای بهبود و گسترش روبنا (عناصر فرهنگی و سیاسی) تلاش و با پذیرش آزادی­های مدنی و کاهش نابرابری­های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ‌به این روند دموکراتیک کمک کرد. در واقع در پژوهش مظفری ‌می‌توان تأثیر انواع نابرابری را در شکل­ گیری نگرش­های سیاسی متفاوت مشاهده کرد. ‌بنابرین‏ با توجه به نتایج پژوهش مظفری مشاهده می­ شود که نابرابری‌های جمعی یا به تسامح بی­ عدالتی- از عوامل تأثیرگذار بر نگرش سیاسی است (مظفری، ۱۳۸۱).

– صباغ­پور در پایان نامه­ خود با عنوان «بررسی نگرش­های سیاسی مذهبی جوانان ذکور تهران» به راهنمایی توسلی در دانشگاه تربیت مدرس به سنجش نگرش‌های سیاسی و مذهبی جوانان پرداخته است. در واقع هدف وی از این پژوهش شناخت ایستارها و گرایش­های جامعه مورد نظر (جوانان ذکور سال چهارم متوسطه ساکن تهران) و شناخت علل فردی و اجتماعی شکل­ گیری گرایش­های آنان بوده است. در عرصه مسائل سیاسی، مسایلی نظیر این که جوانان چگونه می­اندیشند، چگونه از جریان­های سیاسی حاکم و غیرحاکم هواداری ‌می‌کنند، برای رفتارهای مشخص سیاسی چگونه از خود تمایل نشان می­ دهند؟ و در عرصه مسائل مذهبی این­که حس مذهبی جوانان چگونه است، حکومت دینی چه تأثیری بر گرایش­ها و آمادگی­های مذهبی آنان گذارده است؟ مطرح می‌شود.

‌بنابرین‏ پژوهشگر با بهره گرفتن از روش پیمایش به مطالعه۲۲۲ نفر از دانش ­آموزان سال آخر دبیرستان پرداخته است. وی معتقد است؛ به منظور جلوگیری از نگرش­های موقت و آنی، دانش ­آموزان سال چهارم دبیرستان مورد بررسی قرار گرفتند. با این همه نتایج استخراج داده ­ها و پاسخ­های کمتر یکپارچه و منسجم نشان داد که افراد در این سنین هنوز در بحران هویتی گرفتارند و ثبات نگرشی لازم در آن­ها پدید نیامده است. نتایج حاکی از آن است که عموما نگرش­های سیاسی و مذهبی جوانان در سه بُعد شناختی (دین آشنایی و سیاسی آشنایی)، عاطفی (دغدغه دینی و دغدغه سیاسی) و آمادگی برای عمل (دین باوری و تمایل به صدور رفتار سیاسی) در هر دو نمونه مقایسه (شمال و جنوب تهران) ضعیف است. از تبعات ضعف نگرش­های سیاسی- مذهبی جوانان، بی ­تفاوتی و خاموشی سیاسی و کمبود وفاداری­های سیاسی، کمبود مشارکت سیاسی و مشارکت مذهبی، میل عمیق به نهادها و گروه ­های نسبتاً رقیب و ظاهراً جایگزین (نظیر خانواده، والدین، گروه ­های مرجع غیرسیاسی و مذهبی)، افکار پراکنده و علایق و جهت­گیری­های شکل نیافته است (صباغ­پور، ۱۳۷۳). در نهایت با توجه به یافته ­های پژوهش صباغ­پور به نظر می­رسد افراد در سن ۱۸ سالگی ارزش­های تثبیت­ شده­ای ندارند. ‌بنابرین‏ در پژوهش حاضر نیز افرادی در گروه سنی ۲۰ به بالا به عنوان جامعه آماری مورد بررسی قرار می­ گیرند. علاوه بر این با توجه به پژوهش صباغ­پور ‌می‌توان نتیجه گرفت که گروه ­های مرجع نیز از متغیرهای تأثیرگذار بر گرایش­های سیاسی است.

– تاج مزینانی نیز در پایان نامه­ای با عنوان « رفتار سیاسی جوانان در ایران» به راهنمایی محسنیان­راد در دانشگاه امام صادق به بررسی رفتار سیاسی جوانان در ایران می ­پردازد. این­که کنشگر سیاسی چه چیزی را احساس می­ کند یا به چه چیزی اعتقاد دارد و به چه می­اندیشد که باعث می­ شود وی به گونه‌ای خاص عمل کند؟ و چه عواملی با داشتن این احساسات، عقاید و افکار مرتبط است؟برای ‌پاسخ‌گویی‌ به سوالات مذکور پژوهشگر پس از بررسی رفتار سیاسی جوانان در کشورهای دیگر، به رفتار سیاسی جوانان در ایران می ­پردازد. یافته ­های بخش رفتار سیاسی جوانان در کشورهای دیگر حاکی از آن است که در کشورهای دارای نظام دموکراتیک تثبیت شده، جوانان کمتر به شکل­های سنتی یا متعارف مشارکت سیاسی (نظیر رأی دادن یا عضویت در احزاب) می­پردازند. آن­ها یا از عرصه سیاست کناره­گیری ‌می‌کنند یا حضورشان بیشتر در زمینه مشارکت سیاسی غیرمتعارف (نظیر جنبش­های اجتماعی جدید و حرکت­های سمبلیک سیاسی) مشهود است. در سایر نظام­ها، جوانان اگر احساس همبستگی و نزدیکی با نظام داشته باشند، پیشتاز حمایت از نظام و پیشبرد اهداف آن هستند و اگر احساس کنند که با نظام بیگانه­اند پیشتاز ایجاد تحول در نظام حاکم می­گردند.

یافته­ ها در بخش مربوط به رفتار سیاسی جوانان ایران نیز نشان­دهنده آن است که جوانان ایران در سطح بالایی نسبت به نظام سیاسی و ارزش­های آن احساس بیگانگی ‌می‌کنند و این روند به خاطر اختلالات موجود در فرایند جامعه­پذیری سیاسی آنان تشدید شده است. بررسی نگرش جوانان نسبت به نظام و مسئولان آن و همچنین دیدگاه آنان ‌در مورد برخی از ارزش­های اساسی مد نظر نظام، موید این گفته است. این نگرش­های منفی همراه با احساس بی­قدرتی برای تاثیرگذاری باعث شده است که در برخی مراحل، جوانان به بی ­تفاوتی و انفعال سیاسی روی آورند (تاج­مزینانی، ۱۳۷۹). « آن «تت