مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………۴
۸
۹
گفتار اول: موازین جهانی حقوق بشر ۱۱
الف) اعلامیه جهانی حقوق بشر ۱۹۴۸ ۱۱
ب) اعلامیه جهانی حقوق کودک۱۹۵۹ ۱۳
پ) کنوانسیون حقوق کودک ۱۹۸۹ ۱۵
ت)کمیته حقوق کودک…………………………………………………………………………………………………………………۲۲
ث) پروتکل اختیاری منضم به کنوانسیون حقوق کودک در مورد فروش، فحشا و پورنوگرافی کودکان ۲۵
گفتار دوم.رهنمودهای جهانی ناظر بر کودکان ۲۷
الف) اقدامات یونسکو ۲۷
ب) رهنمود ریاض ۲۸
پ) چهارمین کنفرانس جهانی زنان:اقدام برای تساوی،توسعه و صلح ۱۹۹۵ ۲۹
۳۱
گفتار اول. موازین اروپایی ۳۵
الف) رهنمود« تلویزیون فرامرزی» و متمم آن ۳۵
ب) توصیهنامۀ شورا ۳۶
پ) بررسی «کنترل والدین بر پخش تلویزیون» ۳۶
ت) نتایج شورا در مورد حمایت از کودکان در پرتو ایجاد خدمات سمعی بصری دیجیتال ۳۶
ث) قطعنامۀ پارلمان اروپایی «بررسی کنترل والدین بر تلویزیون» ۳۷
ج)کمیسیون اروپایی ۳۷
چ) شورای اروپا ۳۹
گفتار دوم :مطالعه تطبیقی موازین ناظر بر محتوای برنامه های تلویزیونی در برخی کشورها ۴۱
الف)آلمان ۴۱
ب)انگلستان ۴۳
ب) آمریکا ۴۷
۵۱
۵۲
گفتار نخست: قانون اساسی و حمایت از سلامت جسمانی و روانی کودک ۵۳
گفتار دوم. سایر قوانین ۵۶
الف)سوء استفاده ازکودک برای روسپیگری ۵۶
ب)به اعتیادکشاندن کودکان ویا سوء استفاده ازآنها درخرید وفروش یا توزیع موادمخدر ۵۷
پ) حمایت ازکودکان دربرابر خشونت وسوء استفاده های جسمی ،جنسی، روحی و روانی درقوانین جزائی ۵۷
گفتار سوم :قوانین حاکم بر صدا سیما ۶۳
الف )قانون اداره صدا سیمای جمهوری اسلامی ایران ۶۳
ب)قانون خط مشی کلی و اصول برنامه های صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران…………………۶۴
پ) اساسنامه سازمان صدا و سیما ۶۸
ت) مجموعه مقررات و ضوابط تولید و پخش آگهیهای رادیویی و تلویزیونی ۷۱
فصل دوم. آسیبشناسی برنامه های تلویزیون از منظر حقوق کودک ۷۴
گفتار نخست :خشونت در برنامه های تلویزیونی و تأثیر آن برتمامیت جسمانی و روانی کودکان ۷۵
الف ) تأثیر خشونت بر کودکان ۷۵
ب) خشونت در برنامه های تلویزیون ملی :آسیب شناسی برنامه های خشونت بار…………………………..۸۲
گفتار دوم : تبعیض، فصل مشترک نقض تمامیت جسمانی و روانی کودکان ۸۹
الف( تبعیض و کودک ۸۹
ب )تبعیض در برنامه های تلویزیون: آسیب شناسی برنامه های دربردارنده تبعیض ۹۶
گفتار سوم :تبلیغات بازرگانی :فرصت ها و چالش های برنامه های تبلیغاتی از نگاه حقوق کودک ۱۰۷
الف) تبلیغات بازرگانی :اهداف و رویکرد ها ۱۰۸
ب) نحوه ارائه تبلیغات بازرگانی در تلویزیون و تأثیرآن بر حفظ تمامیت جسمانی و روانی کودکان…۱۱۵
نتیجه ۱۲۰
فهرست منابع ………………………………………………………………………………………………………………..۱۲۳
مقدمه
مک لوهان پژوهشگر وسایل ارتباط جمعی الکترونیک، در مباحث مربوط به دهکده جهانی تکیه زیادی بر وسایل ارتباطی نوین و الکترونیکی می کند. وی به عنوان نمونه تلویزیون را وسیله ای همه شمول دانسته که مشارکت بشر را جلب می کند و در بسیاری از شئون هستی حضور دارد .خدمات رسانه های الکترونیکی قابل توجه و خسارات آن نیز نگران کننده است. در واقع اطلاعات و دانش از طریق تلویزیون به درون ضمیر ناخودآگاه انسان وارد می شود و ارزش های تلقینی در او نهادینه می گردد. برخلاف مطبوعات و اینترنت که رسانه مطلوب قشر باسواد و فرهیخته است، افراد بی سواد،کم سواد و به طور کلی کسانی که حوصله تمرکز حواس برای خواندن را ندارند مجذوب این رسانه دیداری میشوند.
کیفیت و نحوه شکل گیری دیدگاه ها، رفتار و شخصیت افراد به مقدار زیادی تحت الشعاع حوادث دوران کودکی و نوجوانی است . می توان ادعا کرد که رسانه های دیداری تأثیرات مطلوب و نامطلوب گوناگون بر روی کودکان و نوجوانان دارد . هم اکنون که سازمان صداو سیمای جمهودی اسلامی ایران پخش برنامه های خود را از هشت کانال آنالوگ و ۱۱ شبکه دیجیتالی پی گرفته است تأثیرات نامطلوب آن بر روی کودکان و اندیشیدن تدابیری برای مقابله با آن حائز اهمیت است .
گر چه همۀ افرادجامعه، اعم از بزرگسالان و کودکان، به طور پیوسته در معرض تأثیرات تلویزین قرار دارند، اما در مجموع تأثرپذیری کودکان بیشتر است؛ زیرا آنها به دلیل نداشتن تجربۀ کافی و ویژگیهای شناختی، مسائل را به گونه ای متفاوت از بزرگسالان درک می کنند. برنامه های تلویزیون را با توجه به سن مخاطبان میتوان در دو دستۀ کلی برنامه های ویژه کودک و برنامه های بزرگسالان تقسیم نمود. در برنامه های ویژۀ کودکان که پر واضح است از لحاظ محتوا و شکل برنامه باید اصول راجع به مصالح کودکان را در برنامهسازی مدنظر داشت. در مورد برنامه هایی که با هدف سنین بزرگسال تهیه می شود، با توجه به اینکه مخاطبان تنها منحصر به این سنین نیستند نیز مستلزم رعایت موازین و قواعدی در تهیه و پخش برنامه میباشد.
بایستههای اخلاقی و هنجارهای حاکم بر جامعه پیرامون کودک که مورد قبول همگان یا اکثریت اعضای جامعه است باید در سیطرۀ مقررات و قواعد حقوقی قرار گیرد تا حقهای این قشر آسیبپذیر از تجاوز در امان بماند. لذا تلویزیون در تهیه و پخش برنامه های خود ملزم به پیروی از موازین و مقرراتی که در این راستا شناسایی، تدوین و به تصویب مراجع ذیصلاح رسیده است. سلامت کودکان از هر دو جنبۀ فیزیکی و روانی از موضوعات اصلی قواعد مقررات راجع به برنامه های تلویزیونی است که در اکثر اسناد حقوقی مرتبط مورد تصریح قرار گرفته است.
بیشتر تحقیقاتی که در خصوص پیامدهای کلی رسانه های جمعی انجام شده به طور عمده مربوط به تلویزیون است که بیشتر از رسانه های دیگر مورد استفادۀ کودکان قرارمیگیرد و دسترسی به آن آسان است. یکی از ویژگیهایی که تلویزیون را در مقایسه با رسانه های دیگر منحصر به فرد میسازد، این است که دارای تصویر و صدا است. خردسالان چون قادر به خواندن نیستند، به صوت و تصویر وابسته میشوند. استفاده از تصاویر زنده و متحرک، در واقعی جلوه دادن برنامه های تلویزیون نقش مهمی ایفا می کند . موجب می شود که مخاطبان اعتماد زیادی به این رسانه داشتهباشند. پخش برنامه هایی که حاوی خشونت، بدزبانی، تبعیض جنسیتی و مسائلی از این دست باشد می تواند سلامت کودک را به خطر اندازد.
برای رفع این نگرانیها تدوین برنامۀ جامع حمایتی نیازی ضروری است و بدون تردید در این برنامه، تدوین قوانین و مقررات حقوقی در کنار تنظیم راهنمای عملی و نیز نظامنامههای اخلاق حرفهای از اولویت فراوانی برخوردار است. بدین منظور در حوزۀ حقوق بینالملل گامهایی برداشته شده است. افزون بر اختصاص موادی از «اعلامیۀ جهانی حقوق بشر» و «میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی» ٬ مهمتر از همه «کنوانسیون حقوق کودک» توجه خاصی به تبیین اصول حقوق کودک در برابر رسانه ها نشان دادهاند. همچنین اعلامیهها، قطعنامهها و مصوبات دیگری در سطح کشورها یا مناطق جغرافیایی در این باره وجود دارد.
با این همه به رغم مبانی و فرهنگ غنی دینی و ملی ما که دربردارندۀ نگاه متعالی به کودک و پاسداشت منزلت و حقوق اوست، خلأ آشکاری در زمینۀ قوانین حمایت در برابر رسانه ها و بطورخاص تلویزیون وجود دارد. لذا شناخت آسیبهای کودکان در برابر برنامه های تلویزیونی و ایجاد چارچوب حقوقی مناسب برای حمایت از کودک از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در این تحقیق مواردی که می تواند سلامت جسمانی و روانی کودکان را از طریق برنامه های تلویزیونی به خطر اندازد و موازین حقوقی برای حمایت از کودکان در برابر این خطرات مورد بررسی قرار خواهد گرفت. شناسایی قوانین و مقررات موجود که در این زمینه در سطح بینالملل، منطقهای و داخلی وجود دارد می تواند ما را در ارتقاء وضع موجود یاری رساند.
در این تحقیق گردآوری مطالب و اطلاعات به شیوۀ کتابخانهای- اسنادی و اینترتی صورت گرفته است و در جهت شناسایی خلأ ها و راهکارهای قانونی ممکن برای نظام حقوقی ایران از روش ماهوی تطبیقی و تحلیل وترکیب استفاده شده است. تازه بودن موضوع تحقیق و عدم سابقۀ پژوهشی در این رابطه انجام تحقیق را با دشواریهایی همراه ساخت.
سؤال اصلی و سؤالات فرعی این پژوهش به شرح زیر است:
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.
سوال اصلی
چگونه می توان از سلامت جسمانی و روانی کودک در قبال برنامه های تلویزیون حمایت کرد ؟
سؤالات فرعی
۱- سازو کارهای حقوقی-اجرایی داخلی بخصوص راهکارهای صدا و سیما در این خصوص چیست؟
۲- تکالیف بین المللی ناظر به حمایت از سلامت جسمانی و روانی کودک در رسانه ها بالاخص تلویزیون کدامند ؟
فرضیۀ اصلی