از آنجایی که یکی از دلایل عمدهی قاچاق گستردهی مواد، سودهای سرشار ناشی از این جرم است مبارزه با این اموال بهترین مبارزه برای جلوگیری از قاچاق است زیرا وقتی اموال ناشی از جرم قاچاقچیان در خطر قرار گیرد و آنها نتوانند از طریق پولشویی به سودهای سرشار دست یابند انگیزهی خود را برای قاچاق از دست میدهند. این امر با تصویب قانون مبارزه با پولشویی در سال 1386 و توجه به آن در قانون اصلاحی 1389 این امکان را به خوبی فراهم کرده است.چون که قبلاً به واسطهی عدم جرم انگاری پولشویی، ایران مکان امنی برای ارتکاب این جرم به حساب میآمد، اکنون دیگر این امنیت وجود ندارد.
اما یکی دیگر از مبارزات مفید در مقابل قاچاق، قانونی کردن حمل و تحویل تحت نظارت است.
از آنجایی که کشور ما سالها پیش به کنوانسیون مبارزه با قاچاق مواد مخدر و روانگردان 1988 پیوسته است و در این کنوانسیون به صراحت به مقولهی حمل وتحویل تحت نظارت پرداخته وآن را روشی مناسب برای همکاری کشورها در مبارزه با پدیدهی قاچاق مواد میداند، قانونگذار در سال 1389 در قانون اصلاحی با الحاق ماده 43، آن را قانونی کرد.
بنابراین با توجه به معاهدات و همکاریهای ایران با کشورهای مختلف در زمینهی مبارزه با پدیدهی قاچاق مواد، امکان همکاری گسترده برای شناسایی عاملان اصلی باندهای قاچاق و انهدام این باندها حتی در کشورهای دیگر وجود دارد و الزامی، نیست که وقتی محمولهی قاچاقی به کشور وارد شود مسئولان مبارزه با آن وارد عمل شوند بلکه میتوانند با تعقیب این محموله و شناسایی آن در زمان مناسب به انهدام آن و دستگیری عاملان اصلی باندهای قاچاق بپردازند.
ب: پیشنهادات
اما پیشنهاداتی برای مؤفقیت بیشتر تدابیر اتخاذی در زمینه اعتیاد و همچنین در جهت رفع نواقص و مبارزهی مؤثر با قاچاق بیان میشود:
1-دولت با حمایت مالی کافی از جمعیت معتادینی که برای درمان مراجعه میکنند، به حمایت از آن ها بپردازد و از هر گونه اقدام حمایتی در این زمینه قصور نکند به این دلیل که هر چه هزینه برای درمان و آموزش انجام شود، هزینه برای مبارزه با قاچاق کاهش مییابد.
2- بهتر است برای استفاده از الزام قانونی افراد برای درمان، از اقدامات جایگزین حبس مانند خدمات کار عام المنفعه حتی در کلینیکها و اردوگاههای ترک اعتیاد برای ترغیب بیشتر فرد برای درمان از طرفی و از طرفی ابقای الزام قانونی استفاده جست. زیرا با مشخص شدن معایب کیفر حبس و تورم جمعیت کیفری در زندانهای کشور ما، علاوه بر این که مشکلی حل نمیشود بلکه بر این مشکلات افزوده میشود.
3- قانونگذار بایستی با توجه به تمام واقعیتهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در زمینهی قاچاق به اقدامات سرکوبگر دست یازد. از اینکه وجود مجازاتهای سرکوبگر بتواند در کاهش قاچاق مؤثر باشد باید دست شست و با توجه به اینکه دلایل زیادی در گسترش قاچاق در جامعه نقش دارد فقط سرکوب را راهحل بدانیم، چشمپوشی از واقعیت است.در واقع وجود تناسب میان مجازات و جرایم و عدم استفادهی مداوم از مجازاتهای شدید مانند اعدام و حبس ابد میتواند یک راهحل مناسب هم برای حفظ حقوق مجرمین و هم برای مبارزه با پدیدهی قاچاق مواد باشد.
4- از آنجایی که یکی از عوامل عدم مؤفقیت مبارزه با قاچاق، سرکوب و مبارزهی شدید با افراد پایین دست جرم قاچاق است و افراد اصلی آن که در رأس هرم جرم سازمانیافتهی قاچاق هستند به امنیتشان خللی وارد نمیشود، همکاری گسترده با کشورهای دیگر در زمینهی حمل و تحویل تحت نظارت یک گزینهی بسیار مفید و مؤثر میباشد. همچنین توجه ویژه برای مبارزه با اموال ناشی از جرم قاچاق باعث از بین بردن سودهای ناشی از قاچاق میشود و انگیزهی ارتکاب این جرم را کاهش داده و یا از بین میبرد.
5- آموزش در هر جامعهای مهمترین رکن فرهنگسازی در هر امری برای آن جامعه است. امروزه که وسایل ارتباط جمعی به شدت گسترش و پیشرفت دارد بهترین وسیله برای آموزش، همین وسایل میباشد. سرمایهگذاری درست و صحیح در برنامههای آموزشی و تولید گسترده، واقعبینانه، منطبق بر علوم روز و با محتوای اطلاعات صحیح این برنامهها و تناسب آن با سن مخاطبان و اختصاص زمان مناسب برای پخش آن میتواند بهترین راه حل برای پیشگیری از اعتیاد و کاهش تقاضا به انواع مواد باشد.
بنابراین هزینه برای کاهش تقاضا و سپس اعتیاد بالتبع باعث کاهش جرم قاچاق و همچنین هزینهی مبارزه با آن میشود. بنابراین هر چه هزینهی مالی، فرهنگی و اجتماعی در زمینهی کاهش تقاضا از آموزش گرفته تا بهبود وضعیت اقتصادی و شغلی انجام شود دیگر نیازی به هزینههای هنگفت مالی وانسانی برای قاچاق نیست.
پس با توجه به مقتضیات و واقعیتهای اجتماعی امروز، انجام اقدامات در زمینه پیشگیری و کاهش تقاضا بهترین و مؤثرترین اقدام برای مبارزه با قاچاق است.
منابع و مأخذ
کتابها:
آبادینسکی، هوارد، جامعه شناسی مواد مخدر، نشر آینه کتاب، چاپ دوم،1382.
آشوری، محمد، آیین دادرسی کیفری ، جلد اول، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها ( سمت )، چاپ پانزدهم،1388.
آنسل، مارک، دفاع اجتماعی، ترجمه: دکتر محمد آشوری و دکتر علیحسین نجفیابرندآبادی، نشر راهنما، چاپ سوم، 1373.
اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عموم
جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.
ی، جلد اول، نشر میزان، چاپ هجدهم، 1388.
اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، نشر میزان، هجدهم ، 1388.
اسعدی، حسن، مواد مخدر و روانگردان در حقوق جنایی ملی و بینالمللی، نشر میزان، چاپ اول، 1388.
انصاری، باقر، آموزش حقوق بشر، نشر دانشگاه آزاد اسلامی، چاپ اول، 1388.
اورنگ، جمیله، پژوهشی درباره اعتیاد( شناسایی علل، پیشگیری و روشهای درمانی آن )، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ سوم ، 1373.
باصری، علی اکبر،آیین دادرسی کیفری مواد مخدر،نشر خرسندی، چاپ اول، 1388.
باصری، علیاکبر، سیاست جنایی داخلی و بینالمللی مواد مخدر، نشر خرسندی، چاپ اول، 1376.
برفی، محمد، از میکده تا ماتمکده اعتیاد، دفتر نشر و فرهنگ اسلامی، چاپ سوم ، 1388.
حسینی، محمد، سیاست جنایی در اسلام و جمهوری اسلامی ایران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، 1383.
دانش، تاجزمان، حقوق زندانیان و علم زندانها،انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، 1372.
رحمدل، منصور، حقوق کیفری مواد مخدر، ناشر میثاق عدالت، چاپ اول،1383.
زراعت، عباس، مواد مخدر در نظم کنونی، نشر میزان، چاپ اول، 1386.
سادوک-کاپلان، هارولد-بنیامین، طبقه بندی اختلالات روانی ( DSM IV )، مترجم: نصرت اله پور افکاری، انتشارات آزاده، چاپ سوم، 1386.
ساکی، محمدرضا، جرایم مواد مخدر از دیدگاه حقوق داخلی و بینالمللی، نشر گنج دانش، چاپ دوم، 1386.
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، آزادیهای عمومی و حقوق بشر، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم، 1388.
گسن، ریموند، جرم شناسی نظری، ترجمه: دکتر مهدی کینیا، انتشارات مجد، چاپ سوم، 1388.
گسن، ریموند، مقدمهای بر جرم شناسی، ترجمه: دکتر مهدی کینیا، نشر گنج دانش، چاپ اول، 1370.
گلشن پژوه، محمدرضا، حقوق بشر در جهان، نشر دانشگاه آزاد اسلامی، چاپ اول، 1388
لازرژ، کریستین، درآمدی بر سیاست جنایی، ترجمه: دکتر علیحسین نجفی ابرندآبادی ( دیباچهی مترجم درباره اصطلاح سیاست جنایی )، نشر میزان، چاپ دوم، 1382.
لازرژ، کریستین، سیاست جنایی، مترجم: دکتر علیحسین نجفی ابرندآبادی، جلد اول، نشر یلدا، چاپ دوم، 1375.
مرتضوی، سعید، قاچاق مواد مخدر و روانگردان( سیاست جنایی ایران و فرانسه با اشاره به اسناد بینالمللی )، انتشارات مجد، چاپ اول، 1388.
میر محمدصادقی، حسین، حقوق جزای بینالملل( مجموعه مقالات )، جلد اول، نشر میزان، چاپ اول، 1377.
نوبهار، رحیم، حمایت حقوق کیفری از حوزههای عمومی و خصوصی، انتشارات جنگل، چاپ اول، 1387.
نوحی-ماهیار، سیما-آذر، دایره المعارف اعتیاد و مواد مخدر، نشر ارجمند، چاپ اول، 1387.
نوربها، رضا، زمینهی حقوق جزای عمومی، نشر دادآفرین، چاپ هجدهم ، 1386.
مقالهها:
آشوری، محمد، جایگزینهای زندان یا مجازاتهای بینابین، علوم جنایی (گزیده مقالات آموزشی برای ارتقاء دانش دست اندرکاران مبارزه با مواد مخدر ایران )، جلد دوم، انتشارات سلسبیل، چاپ اول، 1384
ابراهیمپور لیالستانی، حسین، اهداف مجازات در دو رویکرد حقوق جزا و آموزههای دینی،
http:// porsojoo.com
اردبیلی، محمدعلی، حمل و تحویل در نظارت، علوم جنایی (گزیده مقالات آموزشی برای ارتقاء دانش دست اندرکاران مبارزه با مواد مخدر ایران )، جلد اول، انتشارات سلسبیل، چاپ اول، 1384.
توجهی، عبدالعلی، کاربرد یافتههای بزهدیده شناسی در روند مبارزه با اعتیاد، ( همایش بینالمللی علمی-کاربردی جنبههای مختلف سیاست جنایی در قبال مواد مخدر – تهران) مجموعه مقالات ( سخنرانیهای داخلی )، جلد اول، نشر روزنامهی رسمی کشور، چاپ اول، 1379.
تیه گر فاخری، نریمان، تلاشهای بینالمللی و قانونگذار کیفری ایران برای تحدید موارد اعمال مجازات سالب آزادی، معاونت آموزشی و دادگستری استان تهران،www.ghavanin.ir
جمشیدی، علیرضا، آسیبهای مصرف مواد مخدر و ضرورت اصلاحات قانونی، 1383، www.sid.ir
حاجیدهآبادی، محمدعلی، اصلاح مجرمان در سیاست جنایی تقنینی ایران، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 39، شماره 3، پاییز 1388.
رایجیاناصلی، مهرداد، حمایت از بزهدیدگان مواد مخدر، علوم جنایی (گزیده مقالات آموزشی برای ارتقاء دانش دست اندرکاران مبارزه با مواد مخدر ایران )، جلد دوم، انتشارات سلسبیل، چاپ اول، 1384.
رحمدل، منصور، حقوق بشر و معتادان،1387، http:// dchq.ir
ریموند، گسن، بحران سیاستهای جنایی کشورهای غربی، مترجم: علیحسین نجفی ابرندآبادی، مجله تحقیقات حقوقی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، شماره اول، 1371.
سلیمی، صادق، آشنایی با مقررات تطهیر پول و چگونگی مقابله با آن، علوم جنایی (گزیده مقالات آموزشی برای ارتقاء دانش دست اندرکاران مبارزه با مواد مخدر ایران )، جلد اول، انتشارات سلسبیل، چاپ اول، 1384.
شمس ناتری، ابراهیم، ویژگیهای جرمانگاری در پرتو اسناد و موازین حقوق بشر، فصلنامه راهبرد، سال بیستم، شماره 58، 1390.
صفاری، علی، کیفر شناسی و توجیه کیفر، (گزیده مقالات آموزشی برای ارتقاء دانش دست اندرکاران مبارزه با مواد مخدر ایران )، جلد دوم، انتشارات سلسبیل، چاپ اول
، 1384.
قربانی، علی، پیشگیری از جرایم ناشی از مواد مخدر وروانگردان با نگاه ویژه به همکاری بین سازمانی، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی پیشگیری از جرم ( رویکرد چند نهادی به یشگیری از جرم )، جلد دوم، ناشر نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، 1388.
کوشا، جعفر، جرایم و مجازاتها و تحولات آن در قوانین کیفری ایران، ( همایش بینالمللی علمی-کاربردی جنبههای مختلف سیاست جنایی در قبال مواد مخدر – تهران) مجموعه مقالات ( سخنرانیهای داخلی )، جلد دوم، نشر روزنامهی رسمی کشور، چاپ اول، 1379.
محمد نسل، غلامرضا، فرایند پیشگیری از جرم، فصلنامه حقوق، مجلهی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 40، شماره اول، 1389.
مهرا، نسرین، چگونگی درمان و بازپروری مجرمان معتاد در حقوق انگلستان، ( همایش بینالمللی علمی-کاربردی جنبههای مختلف سیاست جنایی در قبال مواد مخدر – تهران) مجموعه مقالات ( سخنرانیهای داخلی )، جلد اول، نشر روزنامهی رسمی کشور، چاپ اول، 1379.
نارنجیها، هومان، آموزش در خانواده معتادان، 1386، www.aftabir.com
نجفی ابرندآبادی، علیحسین، پیشگیری عادلانه از جرم، علوم جنایی ( مجموعه مقالات در تجلیل از مقام دکتر آشوری )، نشر دانشگاه تهران ، 1383.