که در واقع راه مواصلاتی اصلی خوزستان و بنادر جنوب غربی کشور است. طول این راه ۳۷۵ کیلومتر است. این محور سه استان اصفهان- لرستان و خوزستان را به هم وصل می­ کند و حتی برخی شهرهای استان اصفهان چون نجف­آباد- داران- خوانسار و گلپایگان از همین محور می­گذرد از لحاظ کیفی این مسیر چون کوهستانی است صعب­العبور و حمل و نقل در آن سخت است.(ساسان،۱۳۶۴: ۱۸۵).
۵- محور اصفهان- شهرکرد
به طول ۱۰۷ کیلومتر که بیش از نیمی از مسیر از گردنه­های تنگ می­گذرد و بسیار خطرناک و ناامن است. برای کوتاه کردن مسیر اصفهان- خرم­آباد، یک شاخه­ راه از این محور می­گذرد که از لحاظ اقتصادی می ­تواند هزینه­ های سفر را کاهش دهد و مسافت را کوتاه­تر سازد.به نظر می ­آید راه­های اصفهان به سمت چهارمحال بختیاری در فصل زمستان بسیار نامساعد بوده است. آن هم به لحاظ باران و برف سنگینی که می­بارد. در واقع جاده­ی بختیاری یکی از بدوی­ترین قسمت­ های ایران محسوب می­ شود (وست، ۱۳۸۰: ۷۴).

در این مسیر جاده­های کاروان­رو متعددی است که غالباً از ته دره­ها عبور می­نماید. این جاده­ها در طول قرون متعدد به وسیله­ کاروان­ها و عبور احشام در موقع ییلاق و قشلاق ایجاد شده ­اند و در واقع مهندسین این راه ­ها حیوانات بوده ­اند. برای طی کردن این جاده­ها حیوانات قوی لازم بود که پای محکمی داشته باشند که از ارتفاعات سقوط نکنند (رنه آلمانی، ۱۳۳۵: ۶۴۳).
ب-راه های خروجی اصفهان
اصفهان در مرکز جغرافیایی کشور در میان چهارراهی است که مسافران – بازرگانان- سفراو دیپلماتها به آن وارد یا از آن خارج می شدند.چنین وضعیتی دریک شهر مرکزی مانند اصفهان می توانست تاثیر خود را بر سایر شهرها و مراکز داشته باشد.به ویژه با توجه به حجم ترانزیت کالاهای تجاری و جاده های این ایالت و ناامنی موجود در آن می توان تصور کرد که چنین حالی تاثیرات منفی بر وضع اقتصاد و رفت و آمد کلی کشور داشته باشد.
پنج محور از راه­های ارتباطی اصفهان که به سایر استان­ها راه دارد و در نهایت به مرزهای بین ­المللی می­رسد اشاره شد و امتداد این راه ­ها از جهت­های مختلف به این شرح است.
۱- راه­های خروجی اصفهان از سمت غرب
این مسیر از برخوار به سمت گلپایگان- بروجرد- کرمانشاه و بغداد و اماکن مقدس کربلا و نجف ارتباط می­یابد و چون یک مسیر زیارتی است به نظر می­رسد که از پر رفت و آمدترین مسیرهای ارتباطی استان باشد. در عصر قاجاریه زائران اماکن مقدسه از این مسیر در رفت و آمد بوده ­اند و تاکنون اهمیت خود را حفظ کرده است (دوروششوار، ۱۳۷۸ : ۲۱).
از مسیر اصفهان به سمت بروجرد دو راه ارتباطی وجود دارد که به همدیگر وصل می­ شود. یکی از این راه ­ها از طریق دامنه و خوانسار می­گذرد و راه دیگر از مسیر گلپایگان و طور تداوم می­یابد.مسیر دوم جهت سفر به (سلطان آباد)اراک کوتاه­ترین راه محسوب می­ شود.
در گذشته این مسیرها کاروان­رو بوده و هر دو از مسیرهای کوهستانی می­گذرد و در فصول مختلف سال شرایط و ویژگی­های خاص خود را دارد. یعنی در تابستان از مناظر طبیعی زیبا برخوردار بوده و مسافران کاروان­ها احساس خستگی نمی­کنند (سیرو، ۱۳۵۷: ۱۶-۱۳).
۲- راه­های خروجی اصفهان از سمت شمال
این مسیر از دو سو در قم به همدیگر متصل می­ شود. مسیر اول در عصر سلجوقی به سبب اهمیت دادن به تجارت و بازرگانی کاربرد زیادی داشت و مورد استفاده قرار می­گرفت و چون از مسیر کوهستانی نمی­گذشت جهت عبور کالسکه­های پستی شرایط خوبی داشت وجود برخی تأسیسات بین راهی چون کاروانسراها نشان از توجه به این مسیر بوده است. در مسیر دوم که از راه کاشان می­گذرد شرایط متفاوت است. بخصوص در فصل تابستان با وجود بیابان­های شن­زار و گرمای طاقت­فرسا سفر برای کاروانیان بسیار سخت بود و حتماً در شب می­بایست مسیر را طی می­کردند تا به مقصد برسند (همان، ۱۹).
در این مسیر عوامل ناامنی سازمان یافته ای وجود داشت.ظهور راهزنی دست نیافتنی به نام نایب حسین کاشی و پسرش ماشاالله خان مشکل امنیتی بزرگی بود که در راه های شمالی اصفهان بروز کرد گرچه فعالیت های آنها منطقه کاشان بود با این حال بلوکات شرقی شهر چون اردستان و نایین نیز از دست برد او به دور نبود و سایه سنگینی این ناامنی به راه تهران- اصفهان که از کاشان می گذشت هم افتاده بود. لازم به یاددآوری است در زمانی که کل قشون دولتی دو الی سه هزار نفر بیش تر نبودند نایب حسین همین مقدار سوار مجهز به توپ را در اطراف خود جمع کرده بود.(نوایی و بقایی،۱۳۷۹: ۵۱).
۳- راه­های خروجی اصفهان از شمال شرق به جنوب شرق
این مسیر از دو سو امکان­ پذیر است. اردستان و نایین. این مسیر از رباط سنگی می­گذرد و به شاهراه کنار کویر می­رسد. در طول مسیر به بیابانی خشک و سوزان که از راه نطنز هم راه دارد می­رسد چون بیابانی خشک وخسته­کننده است وجود کاروانسرای بهرام از عهد صفوی از جمله تدابیری برای مقابله با مشکلات سفر در آن دوره بود. لیکن در عصر قاجاریه هم همچنان کاربرد داشته است. در واقع اردستان بر روی شاهراه قم- کرمان که محل برخورد راه ­هایی که از داخل کویر می­آمده­اند بسیار پر رفت و آمد بوده است و کاروان­های تجاری هم در این مسیرها به حمل کالاهای خود می­پرداختند (همان، ۳۸).
از مسیر اصفهان- نایین، امتداد یک خط راست است که دو راه فرعی دارد. اولین آن از دشت جدا می­ شود و به سمت کویر همانجایی که زاینده­رود به گاوخونی می­ریزد راه دارد. و راه دیگر که اهمیت محلی دارد از سگزی- زفره به اردستان می­رسد. این مسیر یکنواخت بوده و به کوهپایه می­رسد و در واقع این محل بازار مبادلات کالاهای دستی و مصنوعات محلی است.به نظر می ­آید که مسیر اصفهان به سمت نایین یک شاهراه ترانزیتی باشد زیرا که از طریق یزد به سمت خلیج فارس امتداد می­یابد لیکن هر سیاح اروپایی که در عصر قاجار به همراه کاروانهای تجاری این مسیر را به سمت مرکز فلات ایران طی کرده است قصد برگشت دوباره از این مسیر را ندارد و آنرا بسیار سخت و دشوار توصیف می­ کند. آنهم به جهت بیابانی و شن­زار بودن که همراه با گرمای طاقت فرسا بوده است. بنابراین برای سفر در این راه ­ها باید در شب­ها اقدام کرد و معمولاً اولین مسیر کویر و آخرین آن برای گذر کردن از اهمیت برخوردار است.(همان،۴۰-۳۹)
وجود تأسیسات بین راهی فراوان از جمله کاروانسراها و آب انبارها جهت کاهش سختی­های سفر حکایت از تدابیر حاکمان قدرتمند در گذشته دارد (آلفونس، ۱۳۷۱: ۲۷-۲۶۹).
تنوع راه­های مواصلاتی اصفهان این امکان را به مسافران می­داد که به فراخور امکانات و نوع وسیله نقلیه که در اختیار داشته اند یک برنامه­ ریزی منظم داشته و بعد اقدام به سفر کنند وجود برخی راه­های فرعی نشان از وجود برخی مشکلات در راه­های اصلی دارد که قبلاً بدان پرداخته شد.
۴-راه­های خروجی اصفهان به سمت جنوب
از طرف جنوب تا قمشه یک راه بیشتر ندارد و اگر راه­های فرعی دیگر باشد چندان دارای اهمیت نیست امتداد راه قمشه به سوی شیراز است و اهمیت و کاربرد این راه ­ها هم از جهت عبور سپاه و هم انتقال کالاهای بازرگانی بر نقش نظامی و اقتصادی این راه ­ها تأکید دارد. برای حرکت از پایتخت (تهران) تا بندر عباس و در نهایت خلیج فارس سه راه وجود داشت که دو راه آن از اصفهان می­باشد و یکی از راه­های اصفهان به سمت شیراز و در نهایت به سوی خلیج فارس هم امتداد پیدا می­ کند که بیش از پیش مهم بودن موقعیت جغرافیایی اصفهان را به مرکز نشان می­دهد. به سبب عبور کاروانهای تجاری وبازرگانی وجود اشرار و راهزنان در این راه ها همانند راه های شمال اصفهان مشهود است که شرح آن چنین است.درست در زمانی که نایب حسین کاشی شمال اصفهان را ناامن کرده بود دو راهزن دیگر بنام رضا جوزدانی وجعفر قلی چرمهینی و اتباعشان در راه های جنوب غربی اصفهان شروع به راهزنی کردند. این دو که کارخود را با تفنگ داری برای نایب حسین آغازکرده بودند.در اواخر سال ۱۳۳۱ ق کاملا مستقل و همتای نایب حسین در اصفهان شده بودند.تاکتیک آنها هم این بود که در مقابل قوای دولتی فرار را بر مبارزه ترجیح می دادند و به این وسیله از آسیب های اجتماعی می کاستند. ازسوی حکمران اصفهان سردار اشجع عده ای سوار بختیاری مامور به گرفتن او می شود. ولی توقیفی نمی یابند تا اینکه نصیر خان سردار جنگ با تعهد به اینکه این معضل را از بین ببرد حکومت اصفهان را بدست می گیرد و در همین زمان است که رضا جوزدانی مبلغ ۸۵ هزارتومان ازشرکت لینچ به غارت می برد.اسکندر خان عکاشه که از سران بختیاری سرکوب کننده آنها بود می گوید:"هر کس راحاکم کردند و ملزم به رفع ایشان نمودند از عهده این ها بر نیامدند.” بالاخره با تلفات زیاد و کمک گرفتن بختیاری ها از نیروهای پلیس جنوب موفق به دفع سران غارت می شوند و جنوب اصفهان را آرام می کنند. (عکاشه،۱۳۶۵: ۶۶۰).
فصل چهارم
چگونگی رفت و آمد در راه­های اصفهان
اصفهان یک مرکز مهم و محل عبور بین استان­های شمال و جنوب و غرب و شرق ایران بوده و هست. در واقع اصفهان محل توقف­گاه جهت اردوهای نظامی– بازرگانی بوده است. وجود راه‌های پست و ناهموار در ناحیه کوهستانی و راه­های شنی و خاکی در مناطق بیابانی مانع از انتقال کالا و مسافر از این مسیرها نمی­شد.
نوع وسایل نقلیه در کاهش مشکلات سفر بسیار مهم است و این در صورتی بود که وسایل نقلیه در عصر قاجار بسیار ابتدایی بودند و مانند دوره­ های قدیمی­تر چون هخامنشی و ساسانی همچنان مورد استفاده قرار می­گرفتند. درکشور پهناوری چون ایران در دوره­ قاجار علی­رغم فاصله­های زیاد بین شهرها و آبادی­ها وجود چنین وسایل نقلیه­ی ابتدایی چون قاطر، اسب، شتر ارتباطات را بسیار کند و دشوار می­ساخت و اینها در شرایطی بود که راه ­ها هم در حالت ابتدایی باقی مانده بودند و بیتشر خاکی و سنگلاخی بودند.
وسایل نقلیه­ای که در راه­های داخلی به کار می­رفت عبارت بود از گاری­های چهارچرخ که جهت حمل مال­التجاره و همچنین برای محمولات پستی به کار برده می­شد.(ویلسن،۱۳۴۷: ۲۵).
مسافرین جهت مسافرت در فواصل کوتاه از گاری استفاده می­کردند. در هر شهر و به اقتضای وضع بازار چهارپایانی نظیر قاطر و شتر جهت حمل بار و مسافر در دسترس بودند که بنابر میزان بار و مسافر کرایه دریافت می­گردید و این کار به عنوان یک شغل در اختیار مکاری­ها یعنی دارندگان چهارپایان بود.(کارلاسرنا،۱۳۶۲: ۲۹).
اوضاع وسایل ارتباطی ایران در عصر قاجارچندان مناسب نبود و به نظر می آید که در داخل ایران راه عرابه رو وجود نداشت و سفر کردن ازیک مکان به مکان دیگرخیلی صعب و دشواربود.(مارکام،۱۳۶۷: ۱۶۵).
در مسیر تهران به اصفهان سفر در راه­های ارتباطی به چند شکل صورت می­گرفت. سریع­ترین و پر هزینه­ترین شکل سفر، بخصوص در مسیرهای طولانی و دور، سفر با اسب­های پست دولتی بود که در روز چندین فرسخ مسافت طی می­شد و هر چهار فرسخ، اسب را عوض می­کردند. چابکی و نیروی جوانی در انجام این نوع سفر لازم و ضروری به نظر می­رسید.
الف- وسایل حمل و نقل در دوره قاجار
از مهمترین و نخستین وسایلی که در حمل و نقل و انتقال کالا مورد استفاده قرار گرفت، قاطر، خر، شتر و اسب بوده است. علی­رغم شکل­ گیری انقلاب صنعتی در اروپا و تحولات در صنعت حمل و نقل جامعه­ عصر قاجار، همچنان در حالت سنتی باقی مانده بود و وسایل نقلیه ابتدایی مورد استفاده قرار می گرفت.
وسایل نقلیه در عصر قاجار همانند دوره­ های قدیم به شکل گردونه و گاری چرخ­دار که متصل به حیوانات نظیر اسب و قاطر و یا شتر بود مورد استفاده قرار می­گرفت. معروفترین نوع گرودونه گاری و ارابه بود که علاوه بر حمل مسافر، بارکشی هم می­کرد.(پیرنیا و افسر،۱۳۵۰: ۱۵۹).
به نظرمی آید که سفرهای رایج در ایران عصر قاجار از سه حالت خارج نبود.یکی سفر با شتاب است که در راه های دور بر اسبهای پست دولتی سوار می شوند و روزی چند فرسخ راه می روند و درهر چهار فرسخ اسب را عوض می نمایند و گاهی نیز بزرگان در راه های شوسه و هموار در کالسکه و درشکه خویش می نشینند و اسب پست آنها را به منزل می رسانند و یا ازخود اسب به منزلها فرستاده و عوض می نمایند.
دوم: سفر با مکاریان است که بر اسب و استر سوار می شوندویادرکجاوه ومحمل می نشینند و گاهی درراههای دور و کم آب و صحراهای وسیع کجاوه و محملها را بر شتر می بندند. اینگونه مسافرت بیشتراختصاص دارد به کسانی که با اهل و عیال سفرمی نمایند . خرج و زحمتش کمترو طول مدتش ازهمه بیشتر است.(دولت آبادی،۱۳۷۱: ۶۸).
سوم:مسافرتهای خصوصی است که یک شخص برای خود و بستگانش ترتیب می دهد یا چند کسی با هم همسفر می- شوندو هر یک مرکوب مخصوص و اسباب سفرمختصری همراه دارند. در فصلهای خوش تفریح کنان روزی چند ساعت صبح و عصر و گاهی شبهای مهتاب را حرکت میکنند و هر کجا که بخواهند اتراق می نمایند این بهترین اقسام سفر است و مسافرین می توانند در ضمن خوشگذرانی هم داشته باشند.(همان،۶۹).
وسایل حمل و نقل جاده ای در راه های اصفهان به دلایل جغرافیایی متفاوت بود .گاریهای حمل و نقل درجاده های اصفهان به ترتیب با قاطر – شتر و الاغ به حرکت در می آمدند. قاطر بیشتر در نواحی بختیاری تربیت می شد که حیوان سخت جان در کوهستان بود. همچنین در این جاده ها از الاغ و شتر در فصل تابستان و بهار استفاده می شد، چرا که در تابستان علف و یونجه در این راه بسیار کم بدست می آمد. شتر نیز در نواحی کویری ایالت به وفور مورد بهره برداری قرار می گرفت.(نورانی،۱۳۸۳: ۲۵۷).
در راه­های منتهی به اصفهان از سمت بندر انزلی، قزوین، سلطان آباد، قم، کاشان و سپس اصفهان و به امتداد آن راه بختیاری نوع وسایل نقلیه به شکل گوناگون استفاده شده است زیر راه ­ها از یک نواختی برخوردار نیست. برخی مسیرها به لحاظ شن­زار بودن و بیابانی برای کالسکه یا گاری شرایط را سخت می­کرد. بنابراین اسب و قاطر یا شتر در برخی مسیرها کاربرد داشت و در مسیرهای سنگلاخی و کوهستانی نیز مشکلات خاص خود را داشت. پس به طول انجامیدن سفر امری عادی به حساب می­آمد. در این مسیرها که اشاره شد اگر جویباری به راه نفوذ می­کرد احتمال بریدن جاده را داشت یا اگر پلی وجود داشت به وسیله­ جویباری از بین می­رفت و ساعتها در امر سفر وقفه ایجاد می­کرد. جدا از سختی این گونه مسیرها گاهی راهزنان نیز امنیت و آسایش را از مسافرین سلب می­کردند که حکومت مرکزی نیز از برخورد با اینگونه شرارتها عاجز مانده بود (کلودانه،۱۳۷۰: ۳۳۲).
سریعترین نوع حمل و نقل در راه­های ایران عصر قاجار حمل بار و مسافر به شکل پست با درشکه بود که در مسیر تهران به سمت اصفهان که ۴۸۰ کیلومتر مسافت داشت تقریباً ۵ روز به طول می­انجامید. شاید وجود هشت ایستگاه در بین راه جهت تعویض اسب از علل مهم تأخیر در سفر است و اگر در مسیر توقف نمی­شد در مدت زمان کمتری این مسافت طی می‌گردید.
البته در این مسیر نظارت بر راه ­ها خوب بوده و چه بسیار که افرادی به عنوان صاحب امتیاز راه، مسیرهای ارتباطی پایتخت به سمت جنوب را که شهرهای همدان، کرمانشاه، اصفهان و شیراز را شامل می­گردید بر بالا بردن کییفیت سفر نقش داشتند (اوبن،۱۳۶۲: ۲۸۰ ).
در عصر قاجاریه گاری­های پستی رایج­ترین نوع وسیله نقلیه به حساب می­آمدند و استفاده از هر کدام وسایل نقلیه بستگی به شرایط و موقعیت جغرافیایی منطقه داشت، بطور مثال شتر مخصوص نواحی بیابانی بود و در مسیرهای کوهستانی اسب و قاطر کاربرد بیشتر داشت.
جهت بررسی انواع وسایل نقلیه در عصر قاجار به بررسی سفر با دلیجان، محمل، عماری می­پردازیم.
۱-دلیجان
پیش از ورود اتومبیل در صنعت حمل و نقل در دوره قاجار، دلیجان کاربرد اساسی داشت. نام این وسیله نقلیه از محلی به نام دلیجان که میان اصفهان به سمت تهران است و به جهت ایستگاهی به همین نام، از محل گرفته شده است.
ساختمان این وسیله بیشتر به کالسکه بوده ولی از لحاظ گنجایش مسافر بیشتر بوده و مسافرین که دارای مقامی باشند اغلب از دلیجان یا کالسکه استفاده می­نمایند که دارای ۲قسمت است.در قسمت جلو مسافران و در قسمت عقب مخصوص بار و نشستن نوکران است. نرخ حمل و نقل با این وسیله بستگی به میل رئیس چاپارخانه دارد که تعیین می­نماید (رنه آلمانی، ۱۳۳۵: ۶۳۸).
۲-محمل­ها
این نوع وسیله نقلیه به شکل روباز و سرپوشیده می­باشد که معروفترین آن کجاوه وپالکی می‌باشد. کجاوه وسیله­ای است که بیشتر برای زنان کاربرد دارد. قاطرچیان ومکاریان برای حفظ تعادل دو لنگه­ی کجاوه و پالکی مسافران را سبک و سنگین می­نمایند یا در یک طرف برای ایجاد تعادل با طرف دیگر رختخواب می­گذارند.(پیرنیا و افسر،۱۳۵۰: ۱۵۹)
سفر با مکاریان که بیشتر مخصوص کسانی است که با اهل و عیال سفر می­نمایند در راه­های بیابانی و صحراهای وسیع کجاوه و محمل­ها را بر شتر می­بستند ولی در نقاط دیگر با اسب و استر سفر می­کردند هر چند هزینه­ این نوع سفر کم است ولی سفری طولانی است.
نوع دیگری از سفر که بهترین شکل سفر به حساب می ­آید، سفر خصوصی است که چند نفر با وسیله و اسباب سفر مختصر که همراه دارند در فصلی که آب و هوا مناسب است به شکل تفریحی صبح و عصر حرکت می­نمایند و هر کجا بخواهند جهت استراحت توقف می­ کنند.

۱-۱- ۱ تهدید
تهدید یکی از مهم ترین مفاهیم در حوزه مطالعات امنیتی است ، تا جایی که بسیاری از نظریه پردازان و متفکران این حوزه امنیت را با تهدید معنا نموده اند و حتی رویکرد « نا امنی به جای امنیت » خود به یکی از رویکردهای مسلط مطالعات امنیتی تبدیل شده و در این چارچوب آنچه در مرکز مباحث قرار دارد ، تهدید است (عبداله خانی ، ۱۳۸۶ ؛ ۱۳)
تهدید از سه بخش اساسی «کارگزار یا عامل تهدید » ، «حوزه تهدید » و «موضوع تهدید» تشکیل شده است . عامل تهدید در واقع هویت ( شخص یا سازمانی ) یا چیزی است که به طور بالفعل یا بالقوه توانایی ایجاد ، انتقال یا پشتیبانی از تهدید را دارد ، در حال که حوزه تهدید هویت یا چیزی است که موجودیت و یا دارایی های حیاتی آن در معرض خطر قرار گرفته است و در نهایت موضوع تهدید ، وضعیت ، پدیده ، فعالیت یا رخدادی است که به نظر می رسد قابلیت های درونی و بیرونی انتقال ، پشتیبانی یا ایجاد خطر در موجودیت یا دارایی های حیاتی بازیگر مورد آماج را در خود دارد . بعنوان مثال در بحث حمله احتمالی آمریکا به جمهوری اسلامی ایران ، عامل تهدید آمریکا ، موضوع تهدید حمله نظامی و حوزه تهدید جمهوری اسلامی ایران می باشد (عبداله خانی ، ۱۳۸۶ ؛ ۲۱ و ۲۵)
تهدید به عنوان موقعیتی تعریف شده است که در آن یک کنش گر یا گروه توانایی یا نیت تحمیل پیامد منفی بر کنش گر یا گروه دیگری دارد . تهدیدها احتمالی هستند زیرا ممکن است تحقق پیدا کنند و یا شاید عملی نشوند . بطور گسترده تر می توان تهدیدها را به دو گروه تقسیم نمود ، تهدید علیه فرد و تهدید علیه مجموعه ای از افراد . در روابط بین الملل و سیاست خارجی ، تحلیلگران و سیاست گذاران بیشتر روی تهدیدهای جمعی متمرکز می شوند و تهدیدهای جمعی می تواند به سه نوع تهدیدهای نظامی ، تهدیدهای اقتصادی و تهدیدهای فرهنگی متجلی شوند ( لطفیان ، ۱۳۸۹ ؛ ۶)
لغتنامه های معتبر بین المللی از تهدید تعاریف کمابیش مشابهی ارائه نموده اند . لغتنامه وبستر^[۴۱] برای تهدید دو تعریف ارائه نموده است ، نخست تهدید را بیان و ابراز قصد آسیب رساندن ، نابود یا تنبیه کردن دیگران از روی انتقام یا ارعاب می داند و در تعریف دوم ان را نشان دادن خطر ،آسیب و شرارت قریب الوقوع مانند جنگ تعریف کرده است .

لغتنامه لانگمن ^[۴۲] سه تعریف از تهدید ارائه نموده است ، نخست تهدید را بیان آشکار آسیب رساندن به کسی یا ناراحت کردن و به درد سر انداختن او میداند ؛ در تعریف دوم ، آن را احتمال وقوع حادثه ای بسیار بد معنا کرده و در تعریف سوم ، تهدید را شخص یا چیزی که به عنوان خطر شناخته می شود معرفی نموده است(عبداله خانی ، ۱۳۸۶ ؛ ۲۲)
ریچارد اولمان در تعریف تهدید می گوید : « تهدید نسبت به امنیت ملی عبارت از عمل یا پیامد یک سلسله از حوادث است که یا طی زمانی کم و بییش کوتاه ، کیفیت زندگی ساکنان کشور را مورد چالش قرار دهد و یا گزینه ها و دامنه اختیار فراروی حکومت ، دولت یا کنش گران غیر حکومتی را به شدت محدود کرده و آنها را در تنگنا قرار دهد ( افتخاری ، ۱۳۸۱ ؛ ۴۹ )
معناسازی تهدید با قدرت حمله یکی دیگر از تعاریف این واژه است . بر این اساس ، تهدید عبارت است از «سنجش قدرت حمله که با توجه به پارامترهایی نظیر توانایی و انگیزه تهدیدگر یا مهاجم و چگونگی اعمال آن بیان می گردد » .
چنانچه سیستمی معتقد باشد که ملل و دولت های دشمن از عوامل تهدید هستند ، در اینجا باید از طریق معیارهای مورد نظر به تعیین ملل یا دولت های دشمن بپردازد ، برای مثال ممکن است جمهوری اسلامی ایران در تعیین ملل یا دولت های دشمن معیارهای زیر را به کار گیرد :

• • ملت ها و دولت هایی که براندازی حاکمیت جمهوری اسلامی ایران یکی از اهداف و دغدغه های مهم آنان است .

• • ملت ها و دولت هایی که از کشور و ملت ایران متنفر هستند و برای نابودی آنها به صورت نظام مند تلاش می کنند .

• • ملت ها و دولت هایی که حذف شیعیان یا نابودی جامعه شیعیان و شیعه کشی را در برنامه های اصلی خود گنجانده و به آن عمل می کنند .

• • ملت ها یا دولت هایی که به دنبال تجزیه سرزمین ایران هستند .

• • ملت ها یا دولت های غیرمسلمانی که به زور سرزمین های اسلامی را غصب و مسلمانان آن دیار را به صورت سیستماتیک قتل عام می کنند .

با تعیین ملل و یا دولت های دشمن می توان به این نتیجه رسید که آنان به صورت بالقوه تهدید هستند ، لذا اقدامات دشمن از هر نوع و شکلی که باشد ، در درجه اول به صورت تهدید نگریسته می شود ، مگر آنکه خلاف آن اثبات گردد .
نکته دیگر در خصوص تهدید ، انگیزه تهدید است که به چهار دسته اصلی بشرح ذیل تقسیم بندی
می گردد :

• • انگیزه های ایدئولوژیک

• • انگیزه های منفعت محور(سود)

• • انگیزه های فردی

• • انگیزه های ملی

این انگیزه ها می توانند به صورت ترکیبی باشند و می توان انگیزه های دیگری را به این مجموعه اضافه نمود اما بنظر می رسد اصلی ترین انگیزه ها نزد عوامل تهدید موارد فوق باشند . مثلاً ممکن است انگیزه
رژیم صهیونیستی و آمریکا از تهدید جمهوری اسلامی ایران ایدئولوژیک تعیین گردد . انگیزه های منفعت محور بیشتر به منظور حفظ دارایی های مادی یا توسعه آنها تحریک می شوند . انگیزه های ملی نیز بیشتر به مسئله بقاء سرزمین و یکپارچگی و هویت ملی باز می گردد (عبداله خانی ، ۱۳۸۶ : ۲۸-۳۳)
نکته مهم دیگری که بایستی در خصوص تهدید به آن اشاره و در تعیین تهدیدات امنیت ملی به آن توجه نمود ، تقسیم بندی تهدی به دو نوع تهدیدات بالقوه و تهدیدات بالفعل است که برای شناسایی هر یک شاخص هایی بشرح ذیل در نظر گرفته شده است :
تهدیدات بالقوه
تهدیدات بالقوه یا خطرهای احتمالی را می توان بر اساس شاخصه های زیر مورد شناسایی قرار داد :

• • هنوز پدیده ، روند ، وضعیت یا فرایند از هویتی مستقل در چارچوب موضوع و عامل تهدید امنیتی برخوردار نشده است . یعنی پدیده ، روند یا وضعیت هنوز در چارچوب هویت های دیگر قرار داشته و تعریف می گردد .

• • پدیده ، وضعیت ، روند یا موضوع هنوز از نظر ظرفیت ، قابلیت و یا جهت گیری برای آسیب رسانی به اهداف مرجع امنیتی صاحب صلاحیت و واجد شرایط بالفعل نیست .

• • هنوز در خصوص امنیتی بودن یا نبودن موضوع تهدید تردیدهای جدی از سوی نخبگان تصمیم ساز و تصمیم گیر امنیتی مطرح می شود .

• • ظرفیت ها و قابلیت های موضوع در حال حاضر حداکثر در وضعیت توان آسیب رسانی غیر مستقیم به اهداف مرج امنیتی قرار گرفته اند و نیز به صورت بالفعل توان آسیب رسانی به اهداف مرجع غیرامنیتی را دارند .

تهدیدات بالفعل
معیارهای عمومی برای قرار گرفتن یک تهدید در طیف خطر- تهدیدات بالفعل به شرح ذیل می باشند :

• • تهدید ، اهداف مرجع امنیتی یا زیرساخت های دارایی های حیاتی را نشانه رفته است .

• • وجود میزانی از آسیب پذیری در حوزه تهدید در برابر موضوع و عامل تهدید

• • عدم کفایت قابلیت ها و توانمندی ها در حوزه تهدید برای ایجاد موازنه با تهدید

• • حمایت طیف وسیعی از تصمیم سازان و تصمیم گیران استراتژیک برای امنیتی کردن تهدید

• • تبدیل شدن مقابله با تهدید به عنوان عاجل ترین و وفری ترین اقدام (عبداله خانی ، ۱۳۸۶ : ۴۷-۵۴)

۱-۱-۲ امنیت ملی
امروزه مفهوم امنیت ملی نه تنها در جهان سیاست بلکه در اقتصاد ، فرهنگ و اجتماع به کار می رود و به واژه و مفهومی پرقدرت تبدیل شده است که دولت ها با این مفهوم نسبت به ارزیابی تهدیدات و تعیین راهبرد خود اقدام می نمایند .
پیدایش مفهوم امنیت ملی پس از شکل گیری نظام برآمده از کنگره وستفالیا (۱۶۴۸ م ) که طی آن
حکومت های پراکنده فئودالی و امپراتوری ها جای خود را به دولت – ملت ها دادند ، صورت گرفت .
با قدرت گرفتن دولت – ملت ها ، بحث امنیت ملی نیز رفته رفته جایگاه ویژه خود را به دست آورد . با این حال این مفهوم تا پس از جنگ جهانی دوم در محافل علمی و دانشگاهی مورد مطالعه جدی قرار نگرفت و تعریف عملیاتی از آن ارائه نگردید . تکوین امنیت ملی به صورت آکادمیک تا حد زیادی متاثر از تغییرات اساسی در آمریکای پس از جنگ جهانی دوم می باشد (رازانی ،۱۳۸۴ : ۲۳ )
اما مفهوم امنیت ملی به رغم قدمت و کاربرد فزاینده اش در ادبیات روابط بین الملل ، همچنان توسعه نیافته ، مبهم، نارسا ، ماهیتاً جدال برانگیز و متباین و متناقض است ( تاجیک ، ۱۳۸۱: ۳۷) برخی مانند «شولتز» معتقدند به دلیل ماهیت همین ویژگی ها ، تلاش برای تعریف عام و جهان شمول این مفهوم به نتیجه دقیقی نمی رسد . «آرنولد ولفرز» با کاربرد صفت «نماد مبهم» درباره امنیت ملی ، از فقدان هرگونه معنای دقیقی از آن سخن می گوید و دیگری آن را مفهومی نارسا و «باری بوزان» آن را مفهومی توسعه نیافته معرفی کرده است . به رغم درستی این اوصاف ، به خاطر الزامات روش شناختی ، تعریف عملیاتی آن لازم است که به دلیل وجود ادبیات غنی از تعاریف مفهومی ، به بیان تعریف برگزیده این مفهوم که ملهم از تعاریف صاحب نظران گوناگون است ، بسنده می شود :

و چون پیروز می‌گردد. برخلاف منشی که نسبت به پهلوانانی چون رستم نشان می‌دهد خداوند را از یاد نبرده؛ یک هفته به نیایش می‌پردازد.
۸۵۸

(همان، ۱۲۳)
پس از این‌که کاووس بزرگ‌ترین گناه زندگی‌اش یعنی به آسمان رفتن را مرتکب می‌شود، به دنبال سقوط از آسمان و سرزنش‌های تند گودرز، وقتی که به کاخ خویش باز می‌گردد؛ چهل روز گوشه‌نشینی اختیار می‌کند و این باعث می‌شود که خداوند او را ببخشد.
۴۴۰ چو آمد بر تخت و گاه بلند دلش بود زان کار مانده نژند
چهل روز بر پیش یزدان به پای بپیمود خاک و بپرداخت جای
همی‌ریخت از دیدگان آب زرد همی از جهان‌آفرین یاد کرد
ز شرم از در کاخ بیرون نرفت همی پوست گفتی برو بر بکفت
همی‌ریخت از دیده پالوده خون همی خواست آمرزش رهنمون
ز شرم دلیران منش کرد پست خرام و در بار دادن ببست
پشیمان شد و درد بگزید و رنج نهاده ببخشید بسیار گنج
همی رخ بمالید بر تیره خاک نیایش‌کنان پیش یزدان پاک
چو بگذشت یک‌چند گریان چنین ببخشود بر وی جهان‌آفرین
(همان، ۱۵۵-۱۵۶)
هنگامی که کاووس از پادشاهی کناره‌گیری کرده و کیخسرو را به جانشینی خود می‌پذیرد مانند مراسم تحلیف حاکمان امروزی از او می‌خواهد تا به دادار خورشید و ماه سوگند بخورد که از داد روی نگرداند؛ پیوسته کین‌جوی افراسیاب بوده و به خویشی با او ننگرد؛ فریفته‌ی مال دنیا نشود و به بدی متمایل نگردد. که این پیمان گرفتن و سوگند خواستن هنگام بر تخت نشستن نیز بیش‌تر وظیفه‌ی موبدی را به خاطر می‌آورد تا خویش‌کاری شاهانه را.
۸۷ کنون از تو سوگند خواهم یکی نباید که پیچی ز داد اندکی
که پرکین کنی دل ز افراسیاب دمی آتش اندر نیاری به آب
ز خویشی مادر بدو نگروی نپیچی و گفت کسی نشمری
به گنج و فزونی نگیری فریب همان گر فراز آیدت گر نشیب
به تاج و به تخت و نگین و کلاه به گفتار با او نگردی ز راه
بگویم که بنیاد سوگند چیست خرد را و جان تو را پند چیست
بگویی به دادار خورشید و ماه به تیغ و به مهر و به تخت و کلاه
به فرّ و به نیک‌اختری ایزدی که هرگز نپیچی به سوی بدی
میانجی نخواهی جز از تیغ و گرز منش برز داری و بالای برز
چو بشنید زو شهریار جوان سوی آتش آورد روی و روان
به دادار دارنده سوگند خورد به روز سپید و شب لاژورد
(همان، ج۴، ۱۳-۱۴)
گویی کیکاووس مستجاب‌الدعوه است چون شاهی نیرومند و فرمند چون کیخسرو نیز برای پیروزی از تورانیان از او التماس دعا دارد و پس از فرار مجدد افراسیاب گیو را برای طلب دعا نزد کاووس به قاصدی می‌فرستد.

چو بر پیش یزدان گشایی دو لب نیایش کن از بهر من روز و شب
کشیدیم لشکر به ماچین و چین و زآن روی رانم به مکران زمین
و زآن پس بر آب زره بگذرم اگر پای یزدان بود یاورم
در گرماگرم نبرد با توران برای کین کشیدن از افراسیاب، کیخسرو پیوسته به کاووس نامه می‌نویسد و گزارش فراز و نشیب‌های جنگ را بدو می‌رساند و کاووس در پیشگاه خداوند بر خاک می‌افتد. گاه خدا را به خاطر پیروزی‌هایی که بخشیده سپاس می‌گوید و گاه برای پیروزی سپاه ایران دعا می‌کند.
۱۷۷۱ فرود آمد از تخت کاوس شاه ز سر برگرفت آن کیانی کلاه
بیامد بغلتید بر تیره خاک نیایش‌کنان پیش یزدان پاک
وز آن جایگه شد به جای نشست بگرد دژ آیین شادی ببست
(همان، ۳۳۹)

۳-روش های ترکیبی^۲
۲-۲-۱-روش های ساختاری
در این روش, با بهره گرفتن از اطلاعات ساختاری نواحی تصویر,به طور مثال مرزها در تصاویر دو بعدی و سطوح تقاطع در تصاویر سه بعدی, عمل قطعه بندی انجام می شود. روش های ساختاری را می توان به گروه های زیر دسته بندی کرد:
۱-روش های تشخیص لبه^۳
۲-روش های ریخت شناسی^۴
۳-روش های جستجو کننده گراف^۵
۴-مدل های قابل تغییر شکل^۶
۵-سطوح همسان و مجموعه های تراز^۷
۲-۲-۱-۱-روش های تشخیص لبه
در این روش هدف یافتن مرزها و یا سطوح مربوط به محل برخورد دو ناحیه در تصویر و دسته بندی این نواحی همگن می باشد. در مورد تصاویر سه بعدی, تشخیص لبه در دو مرحله انجام می شود:
^۱statistical Techniques
^۲hybrid Techniques
^۳ Edge Detection Techniques
^۴ Morphological Techniques
^۵ Graph-Searching Algorithms
^۶ Deformable Models
^۷ Iso Surfaces And Level Sets
۱-یافتن مرزهای محلی با بهره گرفتن از نوعی از مشتق گیری
۲-یک دسته سازی مرزهای محلی برای جداسازی وکسل^۱ های هر ناحیه همگن از نواحی مجاور

شکل ۲-۱-قطعه بندی با بهره گرفتن از روش تشخیص لبه با بهره گرفتن از فیلتر سبل(sobel)[7]
۲-۲-۱-۲-روش های ریخت شناسی
ریخت شناسی ریاضی برای تحلیل تصاویر از تبدیلات گروهی و بررسی اثر اعمال یک شکل خاص در قالب المان سازنده^۲ که اطلاعات اولیه تصویر را به صورت کد در می آورد استفاده می کند. در طی عملیات ریخت شناسی, مرکز المان سازنده کل تصویر را اسکن کرده و اطلاعات شکل تطبیق یافته مورد استفاده قرار می گیرد. در
^۱Voxel
^۲Structuring element
نتیجه شکل تبدیل یافته تابعی از المان سازنده خواهد بود. در عملیات ریخت شناسی از دو تبدیل اساسی فرسایش^۱ و انبساط^۲ استفاده می شود. با وجود اینکه عملیات ریخت شناسی به سادگی قابل فهم و پیاده سازی است, اما به طور کلی کنترل این عملیات و عملکرد دو تبدیل فرسایش و انبساط دشوار می باشد.
شکل ۲-۲-قطعه بندی تصویر MR با بهره گرفتن از روش های ریخت شناسی.(a) تصویر اصلی.(b) اعمال عملگر باز کردن^۳.© گرادیان ریخت شناسی تصویر (b)[8]
۲-۲-۱-۳-روش های جستجو کننده گراف
در این روش, مرزها و سطوح مربوط به حجم به عنوان گراف ها بیان می شوند و الگوریتم با بهره گرفتن از یک الگوریتم جستجو در پی یافتن کم هزینه ترین مسیر بین دو راس از گراف می باشد. این الگوریتم ها زمانی که اجزاء بین نواحی در ناحیه مورد نظر برای قطع بندی, به خوبی تعریف نشده باشند بسیار مفید خواهند بود.
۲-۲-۱-۴-مدل های قابل تغییر شکل
مدل های قابل تغییر شکل منحنی ها و سطوحی در تصویر دو و یا سه بعدی هستند که در اثر اعمال انرژی های خارجی و داخلی تغییر شکل می دهند. در الگوی مدلسازی فیزیکی, براثر اعمال نیروی داده ها (نیروی خارجی)
^۱Erosion
^۲Dilation
۳Opening
مدل قابل تغییر شکل به سمت داده حرکت میکند در حالی که نیروی داخلی مدل را در طی تغییر شکل, هموار نگاه می دارد. بعد از استفاده مدل های قابل تغییر شکل در بینایی ماشین^۱ و گرافیک کامپیوتری^۲ , این مدل ها شهرت بسیاری یافتند.
شکل ۲-۳-قطعه بندی ریه راست.(A)(1) تصویر اصلی.(۲) بعد از ۳ تکرار.(۳)بعد از ۹ تکرار.(B)(1) بعد از ۱۵ تکرار.(۲) بعد از ۲۱ تکرار.(۳) بعد از ۲۷ تکرار.© نتیجه نهایی بعد از ۳۳ تکرار.[۹]
۲-۲-۱-۵-سطوح همسان و مجموعه های تراز
^۱Computer Vision
^۲Computer Graphic
سطوح همسان با اتصال پیکسل ها و یا وکسل های مربوط به شدت روشنایی با یک مقدار همسان^۱ تعریف می شوند. مجموعه های هم تراز, به طور خلاصه, منحنی ها و سطوح در حال حرکت هستند. فلسفه استفاده از این تکنیک, استفاده از سطوح همسان به عنوان یک روش مدلسازی که می تواند یک جایگزین برای مدل پارامتریک باشد, می باشد. مدل های مجموعه تراز با توجه به تعداد زیاد درجات آزادی, از نظر مکانی انعطاف پذیر بوده و برای مرزها و سطوح پیچیده و اشیاء چندگانه^۲ و یا ادغام شده کاربرد دارند.
۲-۲-۲-روش های آماری
در این روش ها عملیات قطعه بندی تنها براساس تحلیل های آماری انجام می شود و هیچ گونه اطلاعات ساختاری مورد توجه قرار نمی گیرد.این روش ها را می توان به زیر مجموعه های زیر دسته بندی کرد:
۱-روش های آستانه گذاری^۳
۲-روش های طبقه بندی^۴
-الگوریتم های خوشه بندی^۵
۴-میدان های تصادفی مارکوف^۶
۲-۲-۲-۱-روش های آستانه گذاری
آستانه گذاری شاید ساده ترین روش برای قطعه بندی تصاویر باشد. در این روش یک مقدار به عنوان آستانه انتخاب می شود و از آن برای ایجاد یک تصویر دوتایی^۷ براساس شدت روشنایی استفاده می شود. در اینجا تمام پیکسل ها و یا وکسل های با شدت روشنایی بیشتر از مقدار آستانه به عنوان یک کلاس دشته بندی می شوند و پیکسل ها و یا وکسل های با شدت روشنایی کمتر جزء کلاس دیگر گروه بندی می شوند.
^۱Iso-Value
^۲Multiple Object
^۳ Thresholding Approaches

۳-۷تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………۱۰۹
فصل چهارم تجزیه و تحلیل یافته ها
۴-۱ مقدمه………………………………………………………………………………………………………۱۱۱
۴-۲آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………………..۱۱۲
۴-۳ اطلاعات مربوط به خصوصیات جامعه آماری …………………………………………………۱۱۷
۴-۳-۱)تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها………………………………………………………………..۱۱۷
۴-۳-۱-۱)وضعیت سوالات مربوط به شاخصهای متغیر مستقل فرضیه اول………………….۱۱۸
۴-۳-۱-۲)وضعیت سوالات مربوط به شاخصهای متغیر مستقل فرضیه دوم………………….۱۱۹
۴-۳-۱-۳)وضعیت سوالات مربوط به شاخصهای متغیر مستقل فرضیه سوم………………..۱۲۰
۴-۳-۱-۴)وضعیت سوالات مربوط به شاخص های متغیر مستقل فرضیه چهارم…………..۱۲۰
۴-۳-۱-۵)وضعیت سوالات مربوط به شاخص های متغیر مستقل فرضیه پنجم……………..۱۲۲
بخش دوم :بررسی استنباطی یافته های پژوهش……………………………………………………….۱۲۴
۴-۱)آزمون فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………۱۲۴
۴-۱-۱)آزمون فرضیه اول…………………………………………………………………………………………..۱۲۴
۴-۱-۲)آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………………………..۱۲۵
۴-۱-۳)آزمون فرضیه سوم…………………………………………………………………………………………..۱۲۶
۴-۱-۴)آزمون فرضیه چهارم……………………………………………………………………………………….۱۲۷
۴-۲) نتایج آزمون فریدمن جهت رتبه بندی متغیرها…………………………………………………۱۳۱
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱مقدمه ……………………………………………………………………………………………………..۱۳۳
۵-۲خلاصه روند تحقیق ………………………………………………………………………………….۱۳۳
۵-۳ نتایج تحقیق ……………………………………………………………………………………………۱۳۵
۱-۵-۳) نتایج تحقیق بر اساس اطلاعات نظری و منابع کتابخانه ای تحقیق ……………….۱۳۵
۲-۵-۳ )نتایج تحقیق بر اساس از یافته های توصیفی و استنباطی ……………………………۱۳۶
۵-۴)تحلیل یافته ها وارائه پیشنهادات به تفکیک فرضیات ……………………………………………………………………۱۳۸
۱-۵-۴) بررسی فرضیه اول و ارائه پیشنهادات ………………………………………………………………..۱۳۹
۲-۵-۴ بررسی فرضیه دوم و ارائه پیشنهادات …………………………………………………………………………………..۱۴۰
۳-۵-۴ بررسی فرضیه سوم و ارائه پیشنهادات ………………………………………………………………..۱۴۱
۴-۵-۴بررسی فرضیه چهارم و ارائه پیشنهادات ………………………………………………………………………………..۱۴۳
۵-۵-۴ بررسی فرضیه چهارم و ارائه پیشنهادات ……………………………………………………………..۱۴۴
۵-۵ مقایسه نتایج تحقیق با نتایج سایر تحقیقات ………………………………………………….۱۴۵
۵-۶محدودیتهای تحقیق …………………………………………………………………………………..۱۴۶
۵-۷پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی …………………………………………………………………..۱۴۶

فهرست منابع
منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………۱۴۷
منابع غیر فارسی…………………………………………………………………………………………………۱۵۱
ضمائم(پرسشنامه)………………………………………………………………………………………………۱۵۷
چکیده لاتین………………………………………………………………………………………………………۱۷۶
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول۴-۱: توزیع فراوانی و درصد نمونه آماری به تفکیک جنس………………………………………………..۱۱۲
جدول ۴-۲: توزیع فراوانی و درصد نمونه آماری به تفکیک سن…………………………………………………..۱۱۳
جدول ۴-۳: توزیع فراوانی و درصد نمونه آماری به تفکیک مقطع تحصیلی……………………………………..۱۱۴
۴-۴: توزیع فراوانی و درصد نمونه آماری به تفکیک پست سازمانی………………………………………………..۱۱۵
جدول ۴-۵: توزیع فراوانی و درصد نمونه آماری به تفکیک تجربه کاری………………………………………….۱۱۶
جدول ۴-۶فراوانی، درصد و میانگین سوالات مربوط به تغییر مهارتهای رفتاری و فنی………………………۱۱۸
جدول ۴-۷ فراوانی،درصد ومیانگین سوالات مربوط به بعد یکپارچه سازی عملیات وفرآیندهای فعلی وجدید……………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۱۹